Είδαμε την παράσταση “Οθέλλος” του Σαίξπηρ, στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού

Το κλασικό έργο του Γουίλλιαμ Σαίξπηρ “Οθέλλος”, υπό την σκηνοθετική ματιά των, Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια και την πολύ ενδιαφέρουσα μετάφραση του Διονύση Καψάλη για μια ακόμη φορά, επάνω σε έργο του συγγραφέα στο εμβληματικό Ωδείο Ηρώδου του Αττικού…παρακολουθήσαμε.

ΚΡΙΤΙΚΗ – ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Όταν μια παράσταση σηματοδοτείται από ένα κείμενο κλασικό γίνεται πύλη, που γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν και με βέβαιη ματιά μας οδηγεί στο μέλλον. Η διαχρονικότητα κάθε λαμπρού κειμένου όπως είναι ο Οθέλλος του Σαίξπηρ, ή κι εκείνα των αρχαίων Ελλήνων τραγωδών, σκοπό δεν έχουν απλώς να μας συγκινήσουν με την ακραία στις περισσότερες των περιστάσεων πλοκή τους, μα θίγουν και θέματα τέτοιας σημασίας, που μας φέρνουν αντιμέτωπους με τον εαυτό μας καθώς και την πραγματικότητα που ορίζει κομμάτια, ή ολόκληρη την ζωή μας.

Ισχυρές μήτρες ιδεών και συγκρούσεων, όπως οι φυλετικές διακρίσεις, η θρησκευτική και όχι μόνον διαφορετικότητα, ο φθόνος σε σύγκρουση με την αθωότητα της ειλικρίνειας, ο έρωτας με, μα και δίχως ανταπόδοση, καθώς και η εκδίκηση, είναι ένα μέρος μόνο των θεμάτων που η σπουδαία λογοτεχνία-θέατρο εξετάζει και παραθέτει, επιδιώκοντας άλλοτε να διχάσει, άλλοτε να προβληματίσει, μα εν τέλη και με σημαντικότερο στόχο να αφυπνίσει. Εδώ, ο ευγενής και ακέραιος Οθέλλος, μαύρος στο χρώμα, σε μια περίοδο που αυτό το χρώμα εξέφραζε βαρβαρότητα και απέχθεια και μουσουλμάνος στο θρήσκευμα, ερωτεύεται και παντρεύεται κρυφά την όμορφη και έξυπνη Δυσδαιμόνα στην Βενετία, δίχως την έγκριση του ισχυρού πατέρα της Βραβάντιου.

Ο πατέρας, μαθαίνοντας για τον γάμο, κατηγορεί τον Οθέλλο ότι της έκανε μάγια. “Πώς να καταφέρει αυτός, ο τιποτένιος, να την κερδίσει”; Το ζευγάρι εκλιπαρεί για την ευχή του πατέρα με κύριο επιχείρημα την αγάπη, ενώ ταυτόχρονα ο Οθέλλος στέλνεται στην Κύπρο για να πολεμήσει τους Τούρκους. Στο ταξίδι τον ακολουθεί η Δυσδαιμόνα, ο Κάσιος και ο δόλιος στρατιώτης Ιάγος με την γυναίκα του Αιμιλία, ο οποίος βλέποντας πως η όποια πιθανότητα προαγωγής του χάνεται, μιας και ο Οθέλλος την δίνει στον Κάσιο, βάζει σε εφαρμογή το εκδικητικό του σχέδιο.

Σχέδιο που όχι μόνο γεννάει έχθρες, μίση συντριβές και δάκρια, μα και θάνατο. Ένα κλεμμένο μαντήλι αποτελεί την πλάνη μα και την συζυγική απάτη ταυτόχρονα, οδηγώντας τον Οθέλλο στο ακρότατο του εαυτού του και όπου λόγω ακραίας ζήλιας προβαίνει στην πλέον επονείδιστη πράξη. Την αλήθεια παρ’ όλα ταύτα θα την αποκαλύψει η Αιμιλία, η γυναίκα του Ιάγου, που βρίσκει το θάρρος και την αποφασιστικότητα να ξεσκεπάσει την τραγική αλήθεια. Αλήθεια, που δεν είναι άλλη από την αποκάλυψη της κατασκευασμένης σκευωρίας του άνδρα της. Για μια ακόμη φορά ο Αιμίλιος Χειλάκης με τον Μανώλη Δούνια συν-σκηνοθετούν Σαίξπηρ, έχοντας ως προηγούμενο την  εξαιρετική σκηνοθεσία, της παράστασης  «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας».

Εδώ, ο Αιμίλιος Χειλάκης ως πρωταγωνιστής, με το σπουδαίο ερμηνευτικά ταλέντο του, ως Ιάγος, οδηγεί την παράσταση από το χέρι, βήμα βήμα, με ακρίβεια τελετουργική στον προορισμό της, την έκβασή της, καλλιεργώντας τα συναισθήματα που καθορίζουν την παράσταση, και ποτίζοντάς τα με τον πόνο και το δάκρυ των υπόλοιπων ηθοποιών.

Μίσος, φθόνος, ζήλια, ακρότητα και κατάφορος ρατσισμός, όλα ρίχνονται από αυτόν στην σκηνή με μεγάλη μαεστρία. Κενότητα συναισθηματική, έτοιμος, για κάθε μορφή συντριβής.

Ο συμπρωταγωνιστής Γιάννης Μπέζος, στέκεται καλά στον ρόλο του, σκιαγραφώντας με αρκετή επιτυχία αρχικά τον έμπειρο και σίγουρο μα πολύπαθο άνθρωπο κι έπειτα τον παραπλανημένο και θολωμένο συναισθηματικά, προϊόν μιας σκευωρίας  με κακό τέλος.

Αυτής, του φόνου του έρωτα.

Από την άλλη έχουμε τις τρεις γυναίκες της παράστασης. Η Μυρτώ Αλικάκη ως Αιμιλία, ο Από Μηχανής Θεός, που οδήγησε την παράσταση με την διεκπεραιωτική της αυτοθυσία στην λύτρωση, η Δυσδαιμόνα, Μάιρα Γραβάνη, και η Μπιάνκα, Ελευθερία Κοντογεώργη, που δημιούργησαν τους πόλους καλού κακού, πόρνης και αγίας. Η γυναίκα θύμα και η γυναίκα που δίνει τέλος στο κακό.

Το υπόλοιπο καστ συμπαθητικό, πάντα εκεί σε κάθε πράξη και κάθε εξέλιξη ως παρατηρητές, μα σκεπασμένο αρκετά από τις προσωπικότητες των σπουδαίων πρωταγωνιστών.

Η μουσική του Δημήτρη Καμαρωτού εξαιρετική καθώς και οι φωτισμοί του Νίκου Βλασόπουλου. Η ένστασή μας αφορά τα κοστούμια με τα υπερβολικά νεωτεριστικά στοιχεία, που έχουν αρχίζει πια να κουράζουν,  όσο και την ύπαρξη του σκηνικού με των μεγάλων διαστάσεων γράμματα, που σε συνδυασμό  δημιουργούσαν τα ήδη κατανοητά συμπεράσματα και απασχολούσαν δίχως λόγο κι ελαφρώς αμήχανα τους ηθοποιούς.

Τέλος οι ζωγραφιστές μάσκες στα πρόσωπά τους ήταν μια έξυπνη ταύτιση  με τον τόπο και τον χρόνο, δημιουργώντας την αποστασιοποίηση του Οθέλλο, τονίζοντας την διαφορετικότητά του.

Εν κατακλείδι πρόκειται για μια παράσταση που οι δυο συμπρωταγωνιστές σήκωσαν με αξιοσύνη το βάρος της στις πλάτες τους. 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης

Διασκευή: Μανώλης Δούνιας

Σκηνοθεσία: Αιμίλιος Χειλάκης - Μανώλης Δούνιας

Πρωτότυπη Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός

Σύλληψη σκηνικού χώρου: Αιμίλιος Χειλάκης

Διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Κατερίνα Χάρου

Κοστούμια: Makis Tselios Atelier

Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος

Βοηθός Σκηνοθετών: Νίκος Τσιμάρας
Αγωγή Λόγου: Ηλίας Παπαθανασίου

ΔΙΑΝΟΜΗ
Οθέλλος: Γιάννης Μπέζος

Ιάγος: Αιμίλιος Χειλάκης

Αιμιλία: Μυρτώ Αλικάκη

Βραβάντιος: Κώστας Κορωναίος

Κάσσιος: Αλέξανδρος Βάρθης

Δυσδαιμόνα: Μάιρα Γραβάνη

Ροδρίγος: Κωνσταντίνος Γαβαλάς

Μοντάνος: Κρις Ραντάνοφ

Δόγης: Μανώλης Δούνιας

Μπιάνκα: Ελευθερία Κοντογεώργη

Λουδοβίκος: Νίκος Τσιμάρας

Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας

Artwork: Πέτρος Παράσχης
Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Αναστασία Καμβύση

Γραφείο Τύπου: Μαρία Τσολάκη - Ευαγγελία Σκρομπόλα

Υπεύθυνη περιοδείας: Αλεξάνδρα Κούζουνα

Υπεύθυνη επικοινωνίας στην επαρχία: Μαργαρίτα Σίσιου
Διαφήμιση - Social Media: Renegade Media / Βασίλης Ζαρκαδούλας

Διεύθυνση παραγωγής: Έφη Πανουργιά
Βοηθός παραγωγής: Γιάννης Κουλούρης
Παραγωγή: ΘΕΑΤΡΟΧΩΡΟΣ ΕΕ