Υπουργείο Αυτοκτονιών στη Βρετανία - Free Sunday
Υπουργείο Αυτοκτονιών στη Βρετανία

Υπουργείο Αυτοκτονιών στη Βρετανία

Μετά το υπουργείο για την αντιμετώπιση της μοναξιάς η Τερέζα Μέι πρωτοτύπησε και πάλι. Αυτή τη φορά σειρά είχε η δημιουργία υπουργείου Αυτοκτονιών.

Η πρωθυπουργός της Βρετανίας προχώρησε σε αυτή την κίνηση με στόχο να βάλει φρένο στην «επιδημία» της αυτοχειρίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το χαρτοφυλάκιο του νεοσύστατου υπουργείου ανέλαβε η υπουργός Υγείας Τζάκι Ντόιλ-Πράις σε μια περίοδο κατά την οποία το σύστημα υγείας έχει πληγεί από τα μέτρα λιτότητας.

Η πρώτη αιτία θανάτου στους άντρες

Παρά το γεγονός ότι το ποσοστό αυτοκτονιών έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια στη Βρετανία, η αυτοκτονία είναι η πρώτη αιτία θανάτου στους άντρες κάτω των 45 ετών. Συνολικά κάθε χρόνο 4.500 άνθρωποι βάζουν τέλος στη ζωή τους. «Μπορούμε να θέσουμε τέλος στο στίγμα που εξανάγκασε τόσους πολλούς να υποφέρουν σιωπηρά» δήλωσε η Μέι με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, προσθέτοντας ότι «μπορούμε να αποτρέψουμε αυτή την τραγωδία που παίρνει τόσες ζωές. Και μπορούμε να δώσουμε την προτεραιότητα που αξίζουν στην ψυχική υγεία των παιδιών μας».
Επιπλέον, η Βρετανίδα πρωθυπουργός προανήγγειλε τη χρηματοδότηση 24ωρης τηλεφωνικής γραμμής που θα προσφέρει βοήθεια σε ανθρώπους που εκδηλώνουν αυτοκτονικές σκέψεις και άλλα προβλήματα υγείας.
Όπως εξήγησε μιλώντας στο BBC ο υφυπουργός Υγείας Ματ Χάνοκ, «η φιλοδοξία της βρετανικής κυβέρνησης είναι να δοθεί και στην ψυχική υγεία το βάρος που έχει δοθεί στη σωματική. Αυτό είναι και το νόημα του ορισμού ενός υπουργού πρόληψης των αυτοκτονιών».
Αναφερόμενη στον νέο της ρόλο, η Τζάκι Ντόιλ-Πράις τόνισε ότι «έχει συναντήσει πολλούς ανθρώπους που έχασαν οικεία τους πρόσωπα τα οποία έθεσαν τέλος στη ζωή τους», κάτι που η ίδια επιθυμεί να σταματήσει.

Γερμανία και Γαλλία οι «πρωταθλήτριες»

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το καλοκαίρι η Eurostat, η Γερμανία (10.200 θάνατοι) και η Γαλλία (9.200) ήταν τα δύο κράτη-μέλη που κατέγραψαν τις περισσότερες αυτοκτονίες το 2015. Ακολουθούν η Πολωνία (5.400), το Ηνωμένο Βασίλειο (4.700), η Ιταλία και η Ισπανία (3.600).
Από τους 5,2 εκατομμύρια θανάτους που αναφέρθηκαν στην Ε.Ε. τη συγκεκριμένη χρονιά, οι 56.200 (1,1%) οφείλονταν σε σκόπιμο αυτοτραυματισμό. Οκτώ στις δέκα αυτοκτονίες (77%) αφορούσαν άντρες και περίπου το 31% έγινε από άτομα ηλικίας από 45 έως 60 ετών. Η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις της λίστας με τα ποσοστά αυτοκτονιών στην Ε.Ε.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που είχε δώσει τον περασμένο Φεβρουάριο στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και αφορούσαν το έτος 2015, περισσότεροι από 600 άνθρωποι αυτοκτονούν ετησίως, αφήνοντας πίσω τους τουλάχιστον 3.000 πενθούντες.
Τα στοιχεία, όπως αυτά αναλύθηκαν από το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, σχετικά με τις αιτίες θανάτου στην Ελλάδα αναδεικνύουν μια μικρή μείωση των αυτοκτονιών για το έτος 2015, της τάξης του 6,4%, σε σύγκριση με το 2014. Συγκεκριμένα, οι θάνατοι από αυτοκτονία για το 2015 ανήλθαν σε 529 έναντι 565 του 2014. Κατά τα έτη 2010-2015 σημειώθηκαν τουλάχιστον 2.989 αυτοκτονίες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα επίκαιρα στοιχεία του Δικτύου Πληροφόρησης του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, οι αυτοκτονίες παρουσιάζουν αυξητική τάση τα έτη 2016 και 2017 σε σύγκριση με το 2015.
Η περιφέρεια με τον υψηλότερο δείκτη θνησιμότητας από αυτοκτονία για το έτος 2015 ήταν η Κρήτη και ακολουθούν η Ήπειρος και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Ο μήνας με τις περισσότερες αυτοκτονίες για το έτος 2015 ήταν ο Μάιος, ενώ η πλειονότητα των αυτοχείρων (43%) ανήκε στον οικονομικά ανενεργό πληθυσμό (συνταξιούχοι, οικιακά, άνεργοι, μαθητές-σπουδαστές κ.λπ.). Στους άντρες, η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες αυτοκτονίες ήταν οι υπερήλικες (άτομα άνω των 85 ετών), ακολουθούμενοι από τους άντρες της παραγωγικής ηλικίας (55-59 ετών). Στις γυναίκες, αντίστοιχα, η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες αυτοκτονίες ήταν 60-64 ετών, ενώ ακολουθούν οι γυναίκες άνω των 85 ετών. Η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας τα τελευταία τρία χρόνια παραμένει ο απαγχονισμός.

Οι περισσότερες αυτοκτονίες θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί

Σύμφωνα με τον μη κυβερνητικό οργανισμό Κλίμακα, το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσε να έχει προληφθεί. Ωστόσο, «απουσιάζουν τα μέτρα προστασίας της υγείας του πληθυσμού, και ιδιαίτερα των ευπαθέστερων, στα πεδία της πρόληψης της αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών».
Σε κάθε περίπτωση, οι αριθμοί δεν αποτυπώνουν τις «παράπλευρες απώλειες» των αυτοκτονιών. «Το οικονομικό, κοινωνικό και ανθρώπινο κόστος μιας αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών, άμεσα και έμμεσα, βαραίνει σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Έχουμε επανειλημμένα επισημάνει ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να αναζητηθούν οι ευθύνες των επαγγελματιών υγείας, των ειδικών και των αρχών όχι μόνο για τις απώλειες ζωών από αυτοκτονία αλλά και τον σημαντικό αντίκτυπο των αυτοκτονιών σε άτομα και την ευρύτερη κοινωνία» σημειώνει η Κλίμακα.
Οι αυτοκτονίες εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότερες από αυτές που καταγράφονται, ενώ δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι 15-20 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών. Γι’ αυτόν τον λόγο το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας ανέπτυξε ένα σύστημα ερευνητικής καταγραφής και συλλογής στοιχείων που αφορούν απόπειρες αυτοκτονίας και εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω εκούσιας αυτοδηλητηρίασης ή αυτοτραυματισμού.
Τα πρώτα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής καταγραφής αποπειρών αυτοκτονίας αναδεικνύουν μία σημαντική επαναληπτικότητα αποπειρών, κυρίως οφειλόμενη σε θεραπευτικές αστοχίες ή απουσία παρακολούθησης σε συνέχεια της απόπειρας.
Όπως επισημαίνεται από τους επιστήμονες, ιδιαίτερα για τους αυτοκτονικούς ασθενείς, το χρονικό διάστημα μετά την απόπειρα αποτελεί μία κρισιμότατη περίοδο, με σημαντικές πιθανότητες νέας απόπειρας. «Δυστυχώς, τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής αναδεικνύουν την απουσία εξασφάλισης της παρακολούθησης των ασθενών σε συνέχεια της απόπειρας αυτοκτονίας» καταλήγουν οι ειδικοί.