H πολιτική αναταραχή σε Αλβανία και Σερβία χαλάει το αφήγημα των Βρυξελλών
Ανατροπή των σχεδίων των Βρυξελλών για πολιτική εξισορρόπηση του Brexit με τη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια φέρνει η πολιτική αναταραχή στην Αλβανία, η οποία ξεκίνησε με τις φοιτητικές διαμαρτυρίες για την αύξηση των διδάκτρων τον Δεκέμβριο και εξελίχθηκε σε παραίτηση των βουλευτών της αντιπολίτευσης πριν από λίγες ημέρες.
Όπως προέκυψε και από την επίσκεψη της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα Τίρανα, την προηγούμενη Πέμπτη, η πολιτική αναταραχή στη χώρα δυσχεραίνει το ευρωπαϊκό αφήγημα, το οποίο ενετάθη μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, για την προώθηση της οποίας στο εσωτερικό της Βόρειας –πλέον– Μακεδονίας υπήρξε καθοριστική η συμβολή του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα.
Οι προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί κυρίως από τον πρέσβη της Ε.Ε. στα Τίρανα, Λουίτζι Σορέγκα, ότι η αντιπροσωπεία θα κατάφερνε να φέρει κυβέρνηση και αντιπολίτευση πιο κοντά δεν επαληθεύθηκαν, καθώς η αντιπροσωπεία μάλλον υιοθέτησε σε μεγάλο βαθμό την οπτική του κ. Ράμα.
Φεύγοντας από τα Τίρανα με προορισμό τα Σκόπια, ο Εσθονός επικεφαλής της αντιπροσωπείας, Τουν Κέλαμ, αποδοκίμασε την αποχή της αντιπολίτευσης από τις εργασίες του Κοινοβουλίου, ενώ ο εισηγητής της έκθεσης, ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης Κνουτ Φλέκενσταϊν, χαρακτήρισε λάθος την αποχή από τις εργασίες του Κοινοβουλίου και κάλεσε την αντιπολίτευση να επιστρέψει.
«Το μποϊκοτάζ της λαϊκής αντιπροσώπευσης είναι ένα πολύ κακό σημάδι. Θα υπονομεύσει την αξιοπιστία της κράτους και της χώρας στο σύνολό της» είπε ο κ. Κέλαμ, ένας 83χρονος πανεπιστημιακός ο οποίος εκλέγεται από το 2004 και ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Πάντως, σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, ο κ. Κέλαμ απηύθυνε έκκληση στην κυβερνητική πλειοψηφία να αρχίσει συνομιλίες με την αντιπολίτευση, παραδεχόμενος ότι υπάρχει πολιτική κρίση στη χώρα, η οποία πρέπει να επιλυθεί.
Η πολιτική κρίση έχει προκληθεί από τους ισχυρισμούς του κεντροδεξιού Δημοκρατικού Κόμματος της αντιπολίτευσης ότι ο πρωθυπουργός είναι διεφθαρμένος και έχει δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα. Ως παράδειγμα διαφθοράς θεωρούν τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, την οποία έχει χρηματοδοτήσει το Ίδρυμα Σόρος και επικρότησε πλήρως η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία.
Τα αιτήματα της αντιπολίτευσης
Η αντιπολίτευση ζητά τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, και προωθεί το αίτημα με διαρκείς διαδηλώσεις, οι οποίες έφτασαν μέχρι την απόπειρα κατάληψης του πρωθυπουργικού γραφείου. Συνήθως οι διαδηλώσεις καταστέλλονται βίαια από την αστυνομία με χρήση δακρυγόνων και επιχειρήσεις που έχουν ως αποτέλεσμα συνεχείς τραυματισμούς διαδηλωτών.
Ουσιαστικά η αντιπολίτευση ακολουθεί τα βήματα του Ζόραν Ζάεφ στα Σκόπια, με τα οποία ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός πέτυχε την παραίτηση Γκρούεφσκι και τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης που οδήγησε τη χώρα στις εκλογές από τις οποίες προέκυψε η νέα πλειοψηφία.
Στη σημερινή Βουλή, που εξελέγη τον Ιούνιο του 2017, ο κυβερνητικός συνασπισμός των Σοσιαλιστών υπό τον Έντι Ράμα έχει 78 βουλευτές, ενώ η αντιπολίτευση 82, από τους οποίους 19 ανήκουν στο Σοσιαλιστικό Κίνημα για την Ενσωμάτωση το οποίο ίδρυσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ιλίρ Μέτα, σφοδρός αντίπαλος του Ράμα, και στο οποίο σήμερα προεδρεύει η σύζυγός του.
Ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος, Λουλζίμ Μπάσα, ισχυρίστηκε ότι η άποψη της αντιπροσωπείας οφείλεται στην παραπληροφόρηση από τον Έντι Ράμα, ενώ το κόμμα του κ. Μέτα καταλόγισε στην αντιπροσωπεία «ασαφή οπτική» και χαρακτήρισε «παράξενο» αυτό το οποίο δεν βλέπουν οι ευρωβουλευτές.
Το «παράξενο» ήταν το πόρισμα μιας δημοσιογραφικής έρευνας του BIRN και της Φωνής της Αμερικής, από την οποία προέκυψε συνεργασία μεταξύ δικτύων οργανωμένου εγκλήματος και στελεχών της κυβέρνησης Ράμα.
Ενισχυμένη από τις θέσεις των ευρωβουλευτών, η κυβέρνηση είπε ότι το Κοινοβούλιο είναι νόμιμο και οι υποκλαπείσες συνομιλίες πρέπει να ελεγχθούν από τα δικαστήρια. Όμως η αντιπολίτευση αμφισβητεί την αμεροληψία των δικαστικών ερευνών.
Οι διαδηλωτές δεν πτοούνται στη Σερβία
Την ίδια στιγμή εξίσου ασαφής παρουσιάζεται η κατάσταση και στη Σερβία, όπου το προηγούμενο Σάββατο έγινε η 12η κατά σειρά εβδομαδιαία διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά του Προέδρου Βούτσιτς, ο οποίος έχει επιλέξει να δείχνει ότι αγνοεί τους διαδηλωτές, που συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία και πορεύονται προς τη σερβική ραδιοτηλεόραση.
Η πρώτη διαδήλωση έγινε αμέσως μετά τις 23 Νοεμβρίου, που ο ηγέτης του Αριστερού Κόμματος, Μπόρκο Στεφάνοβιτς, δέχτηκε επίθεση και ξυλοκοπήθηκε από αγνώστους, και το κεντρικό σύνθημα των διαδηλωτών είναι «ένας στα πέντε εκατομμύρια», με το οποίο απαντούν στη δήλωση του κ. Βούτσιτς ότι δεν θα παραιτηθεί ακόμη και αν 5 εκατομμύρια άνθρωποι βγουν στους δρόμους.
Στους μεγάλης ηλικίας διαδηλωτές, οι συγκεντρώσεις θυμίζουν τις αντίστοιχες με αίτημα την παραίτηση του τότε Προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, του οποίου ο κ. Βούτσιτς είχε διατελέσει υπουργός Πληροφοριών την περίοδο 1998-2000.
Κι αυτό γιατί στην πρώτη γραμμή δεν είναι πολιτικοί, αλλά ακαδημαϊκοί και καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι αδελφοί Τριφούνοβιτς, ηθοποιοί 46 και 41 ετών αντίστοιχα, οι οποίοι ηγούνται των διαδηλώσεων και συγκρούονται λεκτικά με οπαδούς του Βούτσιτς, διευκρινίζοντας ότι θα εγκαταλείψουν την πολιτική όταν η Σερβία γίνει δημοκρατία.
Οι ακρότητες στις οποίες αρέσκονται δεν ενθουσιάζουν το σερβικό συντηρητικό ακροατήριο, όμως δέχονται σκληρές επιθέσεις από το κράτος. Ένα έργο στο οποίο έπαιζε ο μεγαλύτερος από τους δύο αδελφούς δεν επιτράπηκε να ανέβει σε θεατρικό φεστιβάλ, ενώ μια ανώτερη αστυνομικός τον απείλησε με μήνυση όταν την κατηγόρησε ότι έχει σχέση με κάποιον που πουλάει ναρκωτικά.
Μετά την απειλή αναγκάστηκε να ανακαλέσει. Αλλά δεν ήταν η πρώτη φορά. Είχε προηγηθεί η διευκρίνισή του ότι δεν ήθελε να κάνει κακό με το σχόλιό του για τον Ιγκόρ, το παιδί που την προηγούμενη εβδομάδα έφερε στον κόσμο η Μίλιτσα Τζούρτζιτς, η σύντροφος της πρωθυπουργού Άνα Μπράμπνιτς.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επίσημη ανακοίνωση για τη γέννα έγινε από το γραφείο της πρωθυπουργού, παρά το γεγονός ότι η Σερβία δεν αναγνωρίζει γάμους ατόμων του ίδιου φύλου.
