Στο «στόμα του λύκου» ο Τζούλιαν Ασάνζ

Με μια ολιγόλεπτη επιχείρηση Βρετανών αστυνομικών στο κτίριο της πρεσβείας του Ισημερινού στο Λονδίνο ολοκληρώθηκε το κεφάλαιο της «ελεύθερης πολιορκίας» που ο Τζούλιαν Ασάνζ, ο ιδρυτής του διαβόητου ιστοχώρου WikiLeaks, έζησε για επτά χρόνια, από το 2012 έως τις 11 Απριλίου του 2019. Σιδηροδέσμιος και φανερά καταβεβλημένος, ο Αυστραλός χάκερ οδηγήθηκε στη Μητροπολιτική Αστυνομία, όπου του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για παραβίαση όρων απελευθέρωσής του το 2012, όταν είχε ζητηθεί η έκδοσή του στη Σουηδία, προκειμένου να δικαστεί για υπόθεση βιασμού.

Αίτημα έκδοσης στις ΗΠΑ

Ωστόσο, αυτό είναι μόνο ένα μικρό κεφάλαιο από τα όσα περιμένουν τον Ασάνζ από δω και πέρα, καθώς την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ επαναφέρουν το αίτημά τους για έκδοσή του, προκειμένου να δικαστεί για συνωμοσία με την Τσέλσι Μάνινγκ για παραβίαση απόρρητου υπολογιστικού συστήματος και τη δημοσιοποίηση χιλιάδων απόρρητων και εμπιστευτικών στρατιωτικών και διπλωματικών εγγράφων το 2010. Μάλιστα, μεγάλα διεθνή ΜΜΕ, επικαλούμενα πληροφορίες από την Ουάσινγκτον, υποστηρίζουν ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ αναμένεται να προσθέσει κι άλλες κατηγορίες σε βάρος του ιδρυτή του WikiLeaks, αν και οι πληροφορίες αυτές δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί. Όπως και να ’χει πάντως, ακόμα κι αν δεν επιχειρηθεί να μεγαλώσει το κατηγορητήριο σε βάρος του, ο Ασάνζ κατηγορείται από τις ΗΠΑ για σύσταση συμμορίας με στόχο τη διάπραξη «κυβερνοπειρατείας», ένα αδίκημα που τιμωρείται με έως και πέντε χρόνια κάθειρξη, καθώς οι Αμερικανοί τον κατηγορούν ότι βοήθησε την πρώην αναλύτρια στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών Τσέλσι Μάνινγκ να ανακαλύψει το συνθηματικό μέσω του οποίου απέκτησε πρόσβαση σε χιλιάδες απόρρητα έγγραφα.

Τελείωσε η κλεψύδρα

Τους τελευταίους μήνες ο Ασάνζ βρισκόταν σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, καθώς ο Ισημερινός, ο οποίος το 2012 του είχε παράσχει άσυλο και του είχε εκδώσει διαβατήριο, έμοιαζε να έχει δεύτερες σκέψεις. Από τον Μάρτιο του 2018 η κυβέρνηση της χώρας αποφάσισε να κόψει την παροχή υπηρεσιών διαδικτύου στον Ασάνζ, με το αιτιολογικό ότι ο ιδρυτής του WikiLeaks έκανε αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης που θα μπορούσαν να βλάψουν τις διπλωματικές σχέσεις της χώρας. Επίσης, πέρυσι τον Ιούλιο ο Πρόεδρος του Ισημερινού, Λένιν Μορένο, σε επίσκεψή του στο Λονδίνο δεν συναντήθηκε με τον Ασάνζ, ενώ ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ισημερινού ανέφερε ότι Κίτο και Λονδίνο διαπραγματεύονται για το μέλλον του. Από την πλευρά του, ο Ασάνζ, με δικηγόρο τον γνωστό Ισπανό πρώην δικαστή Μπαλτάζαρ Γκαρθόν, προσέφυγε στη Δικαιοσύνη κατηγορώντας την κυβέρνηση του Ισημερινού ότι «καταπατά τα θεμελιώδη δικαιώματά του και την ελευθερία του». Τελικά, το γυαλί έσπασε οριστικά την περασμένη Πέμπτη, όταν ο επιτετραμμένος του Ισημερινού άνοιξε την πόρτα της πρεσβείας στους Βρετανούς αστυνομικούς, ενώ ο Λένιν Μορένο εξήγησε την απόφαση παράδοσης του Ασάνζ, λέγοντας ότι η αφαίρεση του ασύλου έγινε λόγω επανειλημμένων παραβιάσεων των διεθνών συμβάσεων και του καθημερινού πρωτοκόλλου.

Σφοδρές αντιδράσεις

Η είδηση της σύλληψης του Ασάνζ προκάλεσε παγκόσμιες σφοδρές αντιδράσεις, με το WikiLeaks να σημειώνει στο Twitter ότι ο Ισημερινός «απέσυρε παρανόμως το πολιτικό άσυλο που είχε δώσει στον Τζούλιαν Ασάνζ, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου», και ότι «κάλεσε» τη Βρετανική Αστυνομία στην πρεσβεία της χώρας στο Λονδίνο. Παράλληλα, η Ρωσία κατηγόρησε τη Βρετανία ότι «καταπνίγει την ελευθερία», ενώ ο Πρόεδρος της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, εκτίμησε ότι η σύλληψη του ιδρυτή του WikiLeaks αποτελεί «παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης». Επίσης, ο πρώην Πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα επισήμανε ότι η σύλληψη αυτή αποτελεί «προσωπική εκδίκηση του Προέδρου Λένιν Μορένο, διότι το WikiLeaks δημοσιοποίησε πριν από μερικές ημέρες μια πολύ σοβαρή υπόθεση διαφθοράς». Μεταξύ των υποστηρικτών του Ασάνζ και η γνωστή ηθοποιός Πάμελα Άντερσον, η οποία χαρακτήρισε τη Βρετανία «πουτ@ν@κι των ΗΠΑ», ενώ ακτιβιστές για την ελευθερία του λόγου σημειώνουν ότι η σύλληψη του Ασάνζ αποτελεί ένα ισχυρό χτύπημα στην ελευθεροτυπία.

Οι αποκαλύψεις του WikiLeaks

Ο Τζούλιαν Ασάνζ έγινε γνωστός στο ευρύτερο κοινό όταν το 2010 o ιστοχώρος WikiLeaks, που ο ίδιος είχε δημιουργήσει, δημοσιοποίησε βίντεο στο οποίο στρατιώτες των ΗΠΑ στο Ιράκ επιτίθενται με ελικόπτερο σε αμάχους και δολοφονούν εν ψυχρώ οκτώ άτομα, μεταξύ των οποίων και δύο δημοσιογράφους. Ακολούθησε η δημοσιοποίηση 91.000 μυστικών εγγράφων των ΗΠΑ για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και στη συνέχεια η διαρροή στον Τύπο 250.000 τηλεγραφημάτων επικοινωνίας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με πρεσβείες και άλλες διπλωματικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ανά τον κόσμο, τα οποία περιγράφουν γλαφυρά πώς οι ΗΠΑ βλέπουν και αντιμετωπίζουν τους συμμάχους του, προκαλώντας τεράστια αμηχανία στην Ουάσινγκτον. Τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα για τις ΗΠΑ όταν το WikiLeaks δημοσιοποίησε το 2016, εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας στις ΗΠΑ, emails που έστειλε ή δέχτηκε η υποψήφια των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον από τον προσωπικό της server όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών και στη συνέχεια έβγαλε στη φόρα ντοκουμέντα του κόμματος που αποκάλυπταν προσπάθεια «σαμποτάζ» του έτερου υποψηφίου, Μπέρνι Σάντερς. Οι αποκαλύψεις αυτές δημιούργησαν την αίσθηση παρέμβασης ξένου παράγοντα στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και σε μεγάλο βαθμό προκάλεσαν την έρευνα του ειδικού εισαγγελέα Ρόμπερτ Μιούλερ σχετικά με «ρωσικό δάκτυλο» υπέρ της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ.

Η υπόθεση βιασμού

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ασάνζ βρέθηκε «πολιορκημένος» στην πρεσβεία του Ισημερινού από το 2012, όταν η Σουηδία ζήτησε την έκδοσή του από τη Βρετανία, προκειμένου να δικαστεί για υπόθεση βιασμού, η οποία αρχικά είχε αρχειοθετηθεί, αλλά άνοιξε ξανά το 2010. Τελικά, το 2017 οι σουηδικές αρχές αποφάσισαν να αποσύρουν την υπόθεση, αν και αυτή θα μπορούσε να ξανανοίξει αν ο Ασάνζ επισκεπτόταν τη Σουηδία έως το 2020. Ωστόσο, ο Ασάνζ παρέμεινε κλεισμένος στην πρεσβεία του Ισημερινού, φοβούμενος μήπως εκδοθεί τελικά στις ΗΠΑ. Μετά τη σύλληψη του Ασάνζ, ο Βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την Ευρώπη και την Αμερική, Άλαν Ντάνκαν, διαβεβαίωσε ότι «δεν παραβιάστηκαν τα δικαιώματα» του Ασάνζ, ενώ πρόσθεσε ότι όλα έγιναν «με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο». Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Τζέρεμι Χαντ, εκτίμησε ότι ο Ασάνζ «δεν είναι ήρωας», ενώ η Βρετανίδα πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, υπογράμμισε ότι «κανείς δεν είναι υπεράνω των νόμων». Ωστόσο, η εισηγήτρια του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, Ανιές Καλαμάρ, δήλωσε ότι ο Ισημερινός, με την εκδίωξη του Ασάνζ από την πρεσβεία του, τον θέτει «σε πραγματικό κίνδυνο να παραβιαστούν σοβαρά τα θεμελιώδη δικαιώματά του».