WikiLeaks: Σεξ, ψέματα και βιντεοταινίες - Free Sunday
WikiLeaks: Σεξ, ψέματα και βιντεοταινίες

WikiLeaks: Σεξ, ψέματα και βιντεοταινίες

Για τους υποστηρικτές του, ο Αυστραλός Ασάνζ είναι ένας γενναίος ακτιβιστής που αγωνίζεται για την αποκάλυψη της αλήθειας. Για τους επικριτές του, είναι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που αποζητά τη δημοσιότητα θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές άλλων.

Σύμφωνα με έκθεση που κυκλοφόρησε πριν από περίπου δέκα μέρες, από μια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα, ο ιδρυτής του WikiLeaks, Τζούλιαν Ασάνζ, βρίσκεται αυθαίρετα υπό κράτηση από τη Βρετανία και τη Σουηδία για περισσότερο από πέντε χρόνια. Οι δύο χώρες θα πρέπει να του επιτρέψουν ελευθερία κινήσεων και να τον αποζημιώσουν, αναφέρει η έκθεση. Ο Ασάνζ έχει βρει «διπλωματικό καταφύγιο» στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο από το 2012, όταν επιδίωξε να αποφύγει τη σύλληψή του από τις βρετανικές αρχές και την έκδοσή του στη Σουηδία, όπου καταζητείται για ανάκριση σχετικά με κατηγορίες βιασμού.

Η επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών (Ομάδα Εργασίας για την Αυθαίρετη Κράτηση) διαπίστωσε ότι η κράτηση του Ασάνζ ήταν αυθαίρετη, λόγω «σημαντικών ελλείψεων στη διαδικασία νομικού ελέγχου» και από τις δύο κυβερνήσεις, ιδίως από την πλευρά της σουηδικής εισαγγελίας, καθώς πέντε χρόνια μετά την έκδοση του εντάλματος σύλληψης οι Σουηδοί εισαγγελείς ακόμη δεν έχουν απαγγείλει κατηγορίες. Όπως επισημαίνει η έκθεση, οι εισαγγελείς δεν έδειξαν στον κ. Ασάνζ τα στοιχεία εναντίον του, ούτε του έδωσαν την ευκαιρία να απαντήσει. Επιπλέον, σύμφωνα με την απόφαση, οι εισαγγελείς θα έπρεπε να είχαν λάβει πιο σοβαρά υπόψη τους φόβους του Ασάνζ για πιθανή έκδοσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι κατηγορίες που θα αντιμετώπιζε εκεί δεν θα αφορούσαν σεξουαλική επίθεση αλλά την ίδια τη φύση της ιστοσελίδας του, που στόχο έχει να αποκαλύπτει καλά κρυμμένα μυστικά.


Προσωπική υπόθεση;

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το WikiLeaks, το οποίο ιδρύθηκε το 2006, άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τις πολιτικές ελευθερίες σε παγκόσμιο επίπεδο – πολλοί τότε έκαναν λόγο για έναν ευγενή σκοπό που έχει ως στόχο να αποκαλύψει τα σκοτεινά μυστικά των κυβερνήσεων. Μια πρωτοβουλία που μπήκε στη ζωή μας πριν από τη χιονοστιβάδα αποκαλύψεων από τον Σνόουντεν. Όμως παραμένει ένα πρότζεκτ άρρηκτα συνδεδεμένο με τον Ασάνζ και πολλοί σχολιαστές θεωρούν ότι οι προσωπικές πολιτικές του υπονομεύουν την ουδετερότητά του.

Η ιδέα πίσω από το WikiLeaks είναι απλή και έξυπνη: ένα online inbox που παρέχει μέγιστη ασφάλεια για καταγγελίες στην ψηφιακή εποχή. Όσοι είναι σε θέση να αποκαλύψουν περιστατικά κρατικής ή εταιρικής ανάρμοστης συμπεριφοράς –από φορολογική απάτη έως και εγκλήματα πολέμου– μπορούν να είναι βέβαιοι ότι το προστατευμένο σύστημα υποβολής του WikiLeaks εξασφαλίζει ότι τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ό,τι στοιχείο ανεβαίνει δεν μπορούν να εντοπιστούν.

Η ιδέα να δημιουργηθεί ένας ψηφιακός τόπος που ξεσκεπάζει ψέματα και αποκαλύπτει μυστικές παράνομες ενέργειες είχε μεγάλη απήχηση. Στο WikiLeaks υποβλήθηκε υλικό που απέδειξε τη διαφθορά του πρώην Προέδρου της Κένυας, στρατηγικές φοροαποφυγής που χρησιμοποιούν μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες και δολοφονίες αμάχων από αμερικανικές δυνάμεις. Η ιστοσελίδα συνήργησε με μεγάλους ομίλους ΜΜΕ που επέλεξαν να δημοσιοποιήσουν τα έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων των «Guardian», «Der Spiegel» και «New York Times».

Tο πιο προβεβλημένο περιστατικό αφορά τον Μπράντλεϊ Μάνινγκ, που σήμερα εκτίει ποινή φυλάκισης 35 ετών, για διαρροή διαβαθμισμένου υλικού και πληροφοριών που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Τον Ιανουάριο του 2010 ο Μάνινγκ (από τότε έχει αλλάξει φύλο και λέγεται Τσέλσι), που υπηρετούσε στις υπηρεσίες πληροφοριών του αμερικανικού στρατού στη Βαγδάτη, ανέβασε δύο βίντεο στο WikiLeaks: το ένα αποτύπωνε εικόνες από μια επίθεση του 2007 ενός αμερικανικού ελικοπτέρου Απάτσι που άνοιξε πυρ κατά ομάδας αμάχων στο Ιράκ και το δεύτερο μια αμερικανική αεροπορική επιδρομή με χρήση λευκού φωσφόρου το 2009 στο Αφγανιστάν, που σκότωσε πάνω από 100 γυναικόπαιδα. Μαζί με αυτά τα δύο απόρρητα βίντεο ο τότε 23χρονος Μάνινγκ έστειλε στην ιστοσελίδα WikiLeaks 250.000 διπλωματικά έγγραφα, καθώς και 500.000 στρατιωτικές αναφορές σχετικά με το Ιράκ και το Αφγανιστάν, γεγονός που αποτελεί τη μεγαλύτερη διαρροή απόρρητων εγγράφων στην αμερικανική Ιστορία.


Σύγχρονα είδωλα

Τον περασμένο Μάιο αγάλματα των Έντουαρντ Σνόουντεν, Τζούλιαν Ασάνζ και Μπράντλει Μάνινγκ τοποθετήθηκαν στην Αλεξάντερπλατς, στην καρδιά του Βερολίνου, ένα έργο του Ιταλού γλύπτη Ντάβιντε Ντορμίνο, με τίτλο «Κάτι να πείτε;». Τα αγάλματα είναι τοποθετημένα πάνω σε καρέκλες, δίπλα τους υπάρχει μια τέταρτη καρέκλα κενή, στην οποία όποιος πολίτης επιθυμεί ανεβαίνει σε ένδειξη συμπαράστασης στα τρία πρόσωπα.

«Αυτό που έκανα με αυτά τα γλυπτά ήταν να παρουσιάσω τρία σύγχρονα είδωλα, τρεις σύγχρονους ήρωες. Στερούνται την ελευθερία τους για χάρη της αλήθειας. Οπότε μας υπενθυμίζουν πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε την αλήθεια και να έχουμε το κουράγιο να μάθουμε την αλήθεια» δήλωσε ο γλύπτης.

Για τους πάσης φύσεως ακτιβιστές, οι Μάνινγκ, Ασάνζ και Σνόουντεν είναι ήρωες που αποκάλυψαν κυβερνητικά εγκλήματα, όμως για άλλους, και κυρίως για τις αρχές και τις ίδιες τις κυβερνήσεις που θίχτηκαν από τις κατά καιρούς αποκαλύψεις, είναι προδότες που αξίζουν τιμωρία.

Έτσι, παραμένει αβέβαιο αν αυτή η συμβολική νίκη θα έχει για τον ιδρυτή του WikiLeaks πρακτικό αποτέλεσμα. Το πόρισμα ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου και ο ίδιος βγήκε στο μπαλκόνι της πρεσβείας και μίλησε για δικαίωσή του. Ευχαρίστησε τον ΟΗΕ για την απόφασή του, αναφέροντας: «Πόσο γλυκό είναι. Αυτή είναι μια νίκη που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Είναι μια νίκη ιστορικής σημασίας, όχι μόνο για μένα, για την οικογένειά μου, τα παιδιά μου, αλλά και για την ανεξαρτησία του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών». Κρατώντας ένα αντίγραφο της έκθεσης του ΟΗΕ, πρόσθεσε: «Ποιο δικαίωμα έχουν οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασίλειου ή της Σουηδίας να στερούν από τα παιδιά μου τον πατέρα τους για πέντε έτη και έξι μήνες;».

Όμως οι αποφάσεις της επιτροπής του ΟΗΕ δεν είναι νομικά δεσμευτικές, παρ’ ότι από τους υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρούνται έγκυρες και φέρουν ένα ηθικό βάρος. Η γνωμοδότηση, η οποία πάντως δεν ήταν ομόφωνη, αναφέρει ότι η κράτηση του Ασάνζ παραβιάζει το άρθρο 9 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, αλλά ουδόλως συγκίνησε τη Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου, που δήλωσε ότι αν ο Ασάνζ απομακρυνθεί από την πρεσβεία, θα «καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να τον συλλάβουν». Οι κυβερνήσεις της Σουηδίας και της Βρετανίας, θέλοντας να προλάβουν τον αντίκτυπο, είχαν εκδώσει ξεχωριστές δηλώσεις λίγο πριν από τη δημοσίευση της έκθεσης, αμφισβητώντας τα συμπεράσματά της.