Οι ηγέτες των social media - Free Sunday
Οι ηγέτες των social media

Οι ηγέτες των social media

Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να διαδραματίζουν πλέον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην πολιτική επικοινωνία, οι περισσότεροι ηγέτες επενδύουν στη συγκρότηση ενός ισχυρού διαδικτυακού προφίλ το οποίο ανανεώνεται σε καθημερινή βάση. Ελάχιστοι είναι πια οι αρχηγοί κρατών που δεν διατηρούν προσωπική σελίδα σε Facebook και Twitter, τις οποίες χρησιμοποιούν για τις ανάγκες της πολιτικής καμπάνιας τους, ενώ πολλοί τολμούν να δώσουν ακόμα και σημαντικές ειδήσεις μέσα από τις ανανεώσεις των status τους. Σε πρόσφατη έρευνα που διενήργησε η ιταλική εταιρεία Doing και η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί στην ιταλική Βουλή των Αντιπροσώπων, οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι εξαιρετικά ενεργοί στα social media, με τα προφίλ τους να αποτελούν πλατφόρμες δημόσιου διαλόγου στις περισσότερες περιπτώσεις. Η έρευνα εστίασε σε έξι Ευρωπαίους ηγέτες που βρίσκονται διαρκώς στο προσκήνιο των διεθνών ειδήσεων. Αυτοί είναι ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, ο Αλέξης Τσίπρας, η Άνγκελα Μέρκελ, ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον. Η έρευνα εξέτασε τα προφίλ των έξι ηγετών από τον Ιανουάριο έως τον Δεκέμβριο του 2015 ως προς τη δημοτικότητα, τη διαδραστικότητα μεταξύ των χρηστών και τη συμπεριφορά ηγετών - διαδικτυακού κοινού κατά τη διάρκεια σημαντικών γεγονότων, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και το δημοψήφισμα του Ιουλίου στη χώρα μας.


Διεθνές προφίλ ο Τσίπρας

Ο Αλέξης Τσίπρας έχει περισσότερα από 451.000 likes στο Facebook, ενώ η δημοτικότητά του χαρακτηρίζεται σταθερή με κάποιες μικρές ανοδικές εκρήξεις στη διάρκεια της χρονιάς, κατά την εκδήλωση κρίσιμων γεγονότων, όπως το δημοψήφισμα του Ιουλίου. Το ίδιο ισχύει και για το προφίλ του στο Twitter, με τη μόνη διαφορά πως είναι ο μοναδικός ηγέτης που διατηρεί δύο λογαριασμούς, έναν στα ελληνικά και έναν στα αγγλικά. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί πως οι περισσότεροι followers εκτός Ελλάδας του αγγλικού λογαριασμού του προέρχονται από το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Βρετανία και την Ισπανία. Περί τα 14,1 tweets την εβδομάδα δημοσίευε ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά το 2015 με βάση τα ευρήματα της Doing. Ως προς το περιεχόμενο των δημοσιεύσεών του, ως επί το πλείστον αφορούν το ελληνικό χρέος, την ευρωπαϊκή πολιτική και το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουλίου. Ο τόνος των πολιτικών δηλώσεών του δεν είναι τόσο αυστηρός όσο των άλλων ηγετών και σύμφωνα με την έρευνα έχει παγκοσμιοποιημένη αναφορά σε πολλές περιπτώσεις, γι’ αυτό και το προφίλ του χαρακτηρίζεται «glocal» (παγκόσμιο και τοπικό ταυτόχρονα). Η συντριπτική πλειονότητα των δημοσιεύσεών του αφορά φωτογραφίες και άλμπουμ από επίσημες εμφανίσεις, αλλά και από την προσωπική πολιτική καμπάνια του. Η ποιότητα των φωτογραφιών είναι υψηλή και τα posts αρκετά προσεγμένα, γεγονός που σύμφωνα με την έρευνα αποδεικνύει την ύπαρξη καθορισμένης επικοινωνιακής στρατηγικής όσον αφορά το οπτικό κομμάτι.

Η πιο δημοφιλής και πιο σχολιασμένη δημοσίευση του Αλέξη Τσίπρα στο Facebook ήταν εκείνη της 5ης Ιουλίου 2015: «Ελληνίδες, Έλληνες. Το σημερινό δημοψήφισμα δεν έχει νικητές και ηττημένους. Αποτελεί μια μεγάλη νίκη από μόνο του». Σύμφωνα με την έρευνα της Doing, το συγκεκριμένο status έλαβε 68.740 likes, 6.644 σχόλια και 8.116 shares. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός ήρθε πρώτος σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ηγέτες κατά την προηγούμενη χρονιά στο «engagement rate», δηλαδή στον βαθμό ανταπόκρισης των χρηστών στις δημοσιεύσεις του, είτε κάνοντας like, είτε σχολιάζοντας, είτε κάνοντας share τις δημοσιεύσεις του. Υψηλό engagement rate εμφάνισε και στο Twitter, τόσο στον αγγλικό όσο και στον ελληνικό λογαριασμό του, με το Grexit να είναι το θέμα που κέντρισε το ενδιαφέρον των χρηστών εντός και εκτός Ελλάδας.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2015 σημειώθηκαν περισσότερες από 1,5 εκατομμύρια αναφορές στο όνομα του Έλληνα πρωθυπουργού σε όλα τα κοινωνικά δίκτυα, με τον Ιούλιο να καταγράφει τις περισσότερες για ευνόητους λόγους. Το 41% των δημοσιεύσεων, σχολίων, status και tweets που ανέφεραν το όνομα του Αλέξη Τσίπρα αφορούσε οικονομικά και φορολογικά θέματα, ενώ ένα 20% θετικά ή αρνητικά σχόλια για την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Στο πλαίσιο της ποιοτικής έρευνας που διενήργησε η Doing, η αίσθηση που αφήνουν οι δημοσιεύσεις από τους λογαριασμούς του Αλέξη Τσίπρα σχετίζεται κατά 88% με το τρίπτυχο Grexit - Δημοψήφισμα - Χρέος, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως τα πιο δημοφιλή hashtags στο Twitter στα οποία αναφερόταν ο λογαριασμός του ήταν τα #greece, #syriza, #grexit και #thisisacoup. Τέλος, οι αναφορές στον λογαριασμό του πρωθυπουργού τις περισσότερες φορές συνδυάστηκαν με τα προφίλ των Γιάνη Βαρουφάκη, Πάμπλο Ιγκλέσιας, Φρανσουά Ολάντ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.


Ο Ρέντσι πρώτος στο Twitter

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είναι o τρίτος πιο δημοφιλής ηγέτης από τους έξι, με τη δημοτικότητά του στο Facebook να παραμένει σταθερή και τα likes να κυμαίνονται σε περισσότερα από 860.000. Η 31η Ιανουαρίου, ημέρα των προεδρικών εκλογών στην Ιταλία, ήταν η μέρα με τη μεγαλύτερη κινητικότητα στο προφίλ του. Όσον αφορά το Twitter, εμφανίζεται πιο δημοφιλής απ’ όλους, διαθέτει τους περισσότερους followers (πάνω από 2 εκατομμύρια), ενώ η δυναμική του προφίλ του ενισχύεται διαρκώς. Κατά μέσο όρο δημοσιεύει 11,2 tweets την εβδομάδα, ενώ οι Πέμπτες είναι οι μέρες με τις περισσότερες δημοσιεύσεις. Ως προς τη θεματολογία των δημοσιεύσεών του σε Facebook και Twitter, οι περισσότερες αφορούν την προβολή του, ενώ οικονομικά θέματα και θέματα επικαιρότητας αναδεικνύονται μέσα από τους προσωπικούς του λογαριασμούς. Η προσέγγισή του είναι άμεση και σε πρώτο πρόσωπο, κάποιες φορές, δε, απαντά σε πολίτες ή συνομιλεί μαζί τους, κυρίως όσον αφορά την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που αποτελεί απαίτηση πολλών Ιταλών. Στα προφίλ του δημοσιεύει διαρκώς φωτογραφίες και άλμπουμ από τις δράσεις του, ενώ συνηθίζει να γράφει πολύ μεγάλα κείμενα για τα δεδομένα των social media, γεγονός που καταδεικνύει μια πολύ προσωπική προσέγγιση και χρήση των δύο κοινωνικών δικτύων, που δεν εναρμονίζεται με τους κλασικούς κανόνες. «Campaigner» τον χαρακτηρίζει συνολικά η έρευνα της Doing, καθώς επενδύει πολλά στην πολιτική προβολή του.


Κορυφαία του Facebook η Μέρκελ

Η πιο δημοφιλής πολιτικός στο Facebook είναι η Άνγκελα Μέρκελ, η οποία δεν διατηρεί επίσημο λογαριασμό στο Twitter. Με περισσότερα από 1.903.000 likes, η δημοτικότητα του προφίλ της ενισχύεται συνεχώς, ενώ τον περασμένο Σεπτέμβριο, έπειτα από τις δηλώσεις της για το προσφυγικό, το προφίλ της στο Facebook παρουσίασε έκρηξη σε νέα likes. Οι δημοσιεύσεις δεν είναι συχνές και δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια συγκεκριμένη στρατηγική στον τρόπο διαχείρισης του προφίλ της, με τα περισσότερα status να αφορούν την προσφυγική κρίση. Η προβολή της είναι σχεδόν πάντα συνδεδεμένη με αυτήν του κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών και κάθε δήλωση συνοδεύεται από φωτογραφία. Με τον όρο «sporadic» χαρακτηρίζεται από την έρευνα η διαχείριση του προσωπικού της προφίλ, ενώ τα βασικά θέματα στα οποία αναφέρθηκε το όνομά της διαδικτυακά είχαν σχέση με το προσφυγικό, την ελληνική κρίση και το ότι ανακηρύχθηκε Πρόσωπο της Χρονιάς από το περιοδικό «Time».


Δραστήριος ο Ραχόι

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι είναι ο λιγότερο δημοφιλής ηγέτης σύμφωνα με την έρευνα της Doing, με λιγότερα από 200.000 likes που σχεδόν δεν μεταβάλλονται στη διάρκεια της χρονιάς. Όσα posts και αν δημοσιεύει, η ανταπόκριση των χρηστών παραμένει στάσιμη. Κάπως καλύτερη είναι η παρουσία του στο Twitter, όπου φαίνεται να είναι περισσότερο δημοφιλής, ίσως επειδή κατά την περσινή χρονιά δημοσίευε περί τα 100 tweets την εβδομάδα. Ο τόνος του πολιτικού λόγου του είναι αρκετά ανεπίσημος, ενώ αποφεύγει να δημοσιεύει status που αφορούν οικονομικά μέτρα. Κυρίως χρησιμοποιεί τους λογαριασμούς του για προσωπική προβολή και πολιτική διαφήμιση. Δημοσιεύει αρκετά βίντεο σε σχέση με τους υπόλοιπους, ενώ οι φωτογραφίες και τα γραφήματα που κοινοποιεί είναι στο πλαίσιο της πολιτικής καμπάνιας του.


Παλαιάς κοπής ο Ολάντ

Ο Φρανσουά Ολάντ διαθέτει πάνω από 840.000 likes, με τη δημοτικότητά του να κρίνεται σταθερή και σχετικά ανοδική έπειτα από συγκεκριμένα γεγονότα, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι. Εξίσου ενισχυμένη υπήρξε η δημοτικότητά του στο Twitter κατά το 2015, ιδίως μετά τις επιθέσεις της 14ης Νοεμβρίου, κι ας δημοσίευε 3 tweets κατά μέσο όρο την εβδομάδα. Η έρευνα χαρακτηρίζει «παλαιό» τον τρόπο διαχείρισης των λογαριασμών του σε Facebook και Twitter. Δημοσιεύει λίγα πράγματα και κυρίως σχολιάζει θέματα επικαιρότητας. Τα posts του Γάλλου Προέδρου αυξήθηκαν μετά τον Νοέμβριο, οπότε και παρατηρήθηκε ιδιαίτερη άνοδος της δημοφιλίας του στα κοινωνικά δίκτυα. Αποφεύγει να δημοσιεύει φωτογραφίες, κυρίως κάνει μικρές δηλώσεις, στη λογική του Twitter, την οποία έχει υιοθετήσει και για το Facebook. Το οπτικό υλικό του είναι εξαιρετικά φτωχό και ο τόνος του πολιτικού λόγου του αρκετά επίσημος, γεγονός που μειώνει τη διάθεση ανταπόκρισης από την πλευρά των χρηστών.


Ενισχυμένος ο Κάμερον

Ο Ντέιβιντ Κάμερον ενισχύει διαρκώς τη δημοτικότητά του αυτή την περίοδο, που Νο1 θέμα συζήτησης στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι είναι το Brexit. Περισσότερα από 1 εκατομμύριο likes, τα οποία αυξάνονται διαρκώς, έχουν φέρει τον Κάμερον στο προσκήνιο των κοινωνικών δικτύων, ενώ κατακόρυφη αύξηση των followers έχει παρουσιάσει τελευταία στο Twitter ο προσωπικός του λογαριασμός, ο οποίος κατά μέσο όρο εμπλουτίζεται με 13,7 tweets την εβδομάδα. Στην ανάλυση της Doing ο Ντέιβιντ Κάμερον αναφέρεται ως «ο πιο δυναμικός» στα social media. Ανακοινώνει ακόμα και τις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου μέσω Twitter, ενώ τα οικονομικά και τα εργασιακά θέματα είναι αυτά που κυρίως σχολιάζει ο Βρετανός πρωθυπουργός. Είναι πολύ λίγα τα θέματα που αφορούν την Ε.Ε. στο προφίλ του. Οι περισσότερες δημοσιεύσεις του σχετίζονται με εθνικές πολιτικές, με εξαίρεση το τελευταίο διάστημα, που κοινοποιεί βίντεο και δηλώσεις υπέρ της παραμονής της Μεγάλης Βρετανίας στην Ε.Ε. ενόψει του δημοψηφίσματος. Είναι ο μοναδικός από τους έξι ηγέτες που δημοσιεύει σταθερά βίντεο στο προφίλ του στο Facebook, με τα οποία επικοινωνεί απευθείας με τους πολίτες. Τα status του, είτε είναι απλά statements με τα οποία σχολιάζει κυρίως την επικαιρότητα είτε ειδήσεις που αφορούν την προσωπική του πολιτική δράση. Στο προφίλ του στο Facebook δημοσιεύει πολλές φωτογραφίες από επίσημες εκδηλώσεις και συναντήσεις, καμιά φορά, δε, γίνεται και πιο προσωπικός, όπως αμέσως μετά τη νίκη του στις εκλογές, που δημοσίευσε μια φωτογραφία αγκαλιά με τη σύζυγό του γράφοντας «here’s to a brighter future for everyone» (για ένα καλύτερο μέλλον για όλους).