Τρόμος στη Νίκαια

Η τελευταία του φωτογραφία ήταν, σύμφωνα με τα λεγόμενα του αδελφού του, μια selfie από τη διάσημη Promenade des Anglais στη Νίκαια. Στο τελευταίο του sms εξέφρασε χαρά που προμηθεύτηκε ένα πιστόλι 7.65 και μιλούσε για προμήθεια κι άλλων όπλων. Λίγο αργότερα, ο Τυνήσιος Μοχάμεντ Λαουαϊέζ-Μπουλέλ οδήγησε το βαρύ άσπρο νοικιασμένο φορτηγό με ταχύτητα πάνω στην προκυμαία, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες ανθρώπους. Τα κίνητρά του παραμένουν ασαφή.

Η επίθεση έγινε την Παρασκευή το βράδυ στη διάσημη προκυμαία της Κυανής Ακτής, όπου χιλιάδες Γάλλοι και τουρίστες είχαν συγκεντρωθεί για να γιορτάσουν την εθνική εορτή της 14ης Ιουλίου, την Ημέρα της Βαστίλης. Τουλάχιστον 84 άνθρωποι είναι ήδη νεκροί από την επίθεση που ο Πρόεδρος Ολάντ έσπευσε να χαρακτηρίσει «τρομοκρατική». Οι τραυματίες φτάνουν τους 200, με πολλούς να παραμένουν σε κρίσιμη κατάσταση.

Ο τρόμος έφτασε και στη Νότια Γαλλία και στόχευσε μια εκδήλωση με συμβολισμούς τόσο για τη Γαλλική Δημοκρατία όσο και για την κοινωνία της Νίκαιας, που είδε μια οικογενειακή γιορτή να βάφεται στο αίμα. Την περασμένη Δευτέρα εκατοντάδες πολίτες κατέκλυσαν το σημείο και τήρησαν ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των νεκρών, παρουσία του πρωθυπουργού της Γαλλίας Μανουέλ Βαλς. Παράλληλα με τις εκδηλώσεις μνήμης, ένα μνημείο οργής έχει στηθεί στο σημείο όπου οι αστυνομικές αρχές εξουδετέρωσαν τον 31χρονο δολοφόνο. Οργισμένοι οι Γάλλοι συγκεντρώνουν πέτρες, σκουπίδια και αποτσίγαρα για να μαρκάρουν το σημείο όπου έχασε τη ζωή του ο Μπουλέλ, ένας ακόμη πρωταγωνιστής στο βιβλίο της βίας που έχει ανοίξει στη Γαλλία. Τα γεγονότα έχουν λίγο-πολύ ξεκαθαρίσει, αλλά τα αίτια της επίθεσης παραμένουν σκοτεινά και ίσως να μην αποκαλυφθούν ποτέ σε όλο τους το εύρος.

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, ο Μπουλέλ, που είχε κατοπτεύσει το σημείο λίγες μέρες πριν από την επίθεση, πλησίασε την προκυμαία, ανέβασε ταχύτητα και για περίπου 2 χιλιόμετρα χτυπούσε, «σαν κορύνες του μπόουλινγκ» λένε οι μαρτυρίες, όποιον έβρισκε μπροστά του. Ανάμεσα στους νεκρούς και τους τραυματίες και πολλά παιδιά που είχαν έρθει να απολαύσουν μια γιορτή με πυροτεχνήματα. Φορτηγά της γαλλικής αστυνομίας που είχαν μπλοκάρει τον χώρο περιπάτου για τη διεξαγωγή στρατιωτικής παρέλασης αποσύρθηκαν μετά το τέλος της, δίνοντας την ευκαιρία στο 19 τόνων φορτηγό να σπείρει τον θάνατο. Μόλις το όχημα ολοκλήρωσε τη δολοφονική διαδρομή του, ο Μπουλέλ δεν δίστασε να ανοίξει πυρ εναντίον των αστυνομικών, οι οποίοι με τη σειρά τους ανταπέδωσαν, σκοτώνοντάς τον μέσα στην καμπίνα του φορτηγού, όπως μαρτυρούν και οι δεκάδες σφαίρες στο παρμπρίζ του οχήματος. Δύο αληθινά όπλα, αλλά και ψεύτικα, καθώς και χειροβομβίδες, βρέθηκαν μέσα στο φορτηγό. Με βάση τα χαρτιά του, αλλά και αποτυπώματα, οι αρχές έφτασαν γρήγορα στο διαμέρισμα του Γαλλοτυνήσιου, στον βόρειο τομέα της πόλης.

Η Νίκαια θεωρείται μία από τις πόλεις που βρίσκονται υπό σοβαρή τρομοκρατική απειλή, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού κατοίκων που έχουν ταξιδέψει στη Συρία για να πολεμήσουν στο πλευρό του ISIS. Αν και η Γαλλία βρίσκεται σε αυξημένη εγρήγορση, μόνο 60 αξιωματικοί ήταν σε υπηρεσία, παρά την ανησυχία ότι η Νίκαια θα μπορούσε να είναι στόχος τρομοκρατικής επίθεσης.

Λίγες μόνο ώρες πριν από την επίθεση, ο Κριστιάν Εστροσί, πρώην δήμαρχος της πόλης και πρόεδρος του Συμβουλίου της περιφέρειας Provence-Alpes-Côte d’Azur, είχε στείλει επιστολή στον Γάλλο Πρόεδρο προειδοποιώντας ότι η αστυνομία είναι υποεξοπλισμένη και εξαντλημένη μετά από μήνες εργασίας σε συνθήκες υπερωρίας λόγω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που ισχύει από τον περασμένο Νοέμβριο και τις επιθέσεις στο Παρίσι.

Αμέσως μετά την επίθεση ο Πρόεδρος Ολάντ δήλωσε ότι «το σύνολο της χώρας είναι υπό την απειλή της ισλαμικής τρομοκρατίας», καθώς και ότι σκοπεύει να επεκτείνει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. «Μια ακόμη θηριωδία είχε ως στόχο τη Γαλλία» είπε σε τηλεοπτικό διάγγελμά του. Σύμφωνα με όσα ισχύουν, η στρατιωτική επιχείρηση επιτρέπει την κινητοποίηση 10.000 στρατιωτών και πυκνούς ελέγχους στα σύνορα της χώρας, ενώ και ο υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας επιβεβαίωσε ότι η Ισπανία θα διατηρήσει τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας στα ισπανογαλλικά σύνορα. Κανείς δεν ξέρει τι είδους επίπτωση θα έχει αυτή η τελευταία τρομοκρατική επίθεση στις πολιτικές φιλοδοξίες του Ολάντ σχετικά με τις επερχόμενες εκλογές, αλλά οι αναλυτές συμφωνούν ότι δύσκολα θα κάνει καλό στην ήδη πολύ χαμηλή δημοτικότητά του. Πάντως, ο Ολάντ όχι μόνο ανακοίνωσε την επαναξιολόγηση της εγχώριας τρομοκρατικής απειλής αλλά και δεσμεύτηκε να εντείνει τη στρατιωτική δραστηριότητα στη Συρία και στο Ιράκ.

Εξάλλου, περίπου 24 ώρες μετά την επίθεση το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για το χτύπημα μέσω του πρακτορείου AMAQ, που συνδέεται με την ισλαμιστική οργάνωση, λέγοντας ότι ο δράστης ήταν «στρατιώτης» τους και «πραγματοποίησε την επιχείρηση ως απάντηση στις εκκλήσεις να στοχεύσουν πολίτες των χωρών του συνασπισμού που πολεμά το Ισλαμικό Κράτος». Η γαλλική αστυνομία αναλύει το προφίλ του δράστη για να αποφανθεί αν πρόκειται για περίπτωση «μοναχικού λύκου». Μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί και ανακρίνονται επτά άτομα που θεωρούνται ύποπτα για συμμετοχή στην αιματηρή επίθεση. Ανάμεσά τους και η σύζυγος του δολοφόνου, με την οποία ήταν σε διάσταση, η οποία αφέθηκε ελεύθερη μετά από δύο μέρες.

Ο Μπουλέλ, πατέρας τριών παιδιών, ήταν γνωστός στις αρχές με κατηγορίες ενδοοικογενειακής βίας και μικροεγκλήματα, ακόμη και για ένα περιστατικό επίθεσης μετά από καβγά στον δρόμο με άλλον οδηγό, για το οποίο καταδικάστηκε σε εξάμηνη ποινή φυλάκισης με αναστολή. Όμως ποτέ δεν τους είχε απασχολήσει για θέματα τρομοκρατίας και δεν ήταν στις λίστες υπόπτων.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των γειτόνων του, δεν ήταν ιδιαίτερα θρήσκος, πήγαινε στο γυμναστήριο, έπινε και έκανε χρήση ναρκωτικών. Επίσης, μέσω του κινητού τηλεφώνου του, οι αρχές διαπίστωσαν ότι έμπαινε σε ιστοσελίδες για ραντεβού, όπου γνώριζε άντρες και γυναίκες με τους οποίους έβγαινε. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Le Parisien», ο «βασικός εραστής» του ήταν ένας 73χρονος άντρας, ο οποίος ανακρίθηκε από την αστυνομία. Η ανάλυση των δεδομένων από το τηλέφωνο και τον υπολογιστή του δείχνουν επίσης ότι παρακολουθούσε ιστοσελίδες ισλαμιστικής προπαγάνδας και βίαιες ταινίες, συμπεριλαμβανομένων αποκεφαλισμών. Οι αστυνομικοί τον περιγράφουν ως έναν «εξαιρετικά βίαιο σαδιστή», σύμφωνα με το πρακτορείο AFP. Χωρίς να αποδεικνύεται με βεβαιότητα ότι υπάρχει άμεση διασύνδεση με το ISIS, είναι σίγουρο ότι ο Μπουλέλ είχε προσχεδιάσει την επίθεση, ενώ πρόσφατα είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για το ριζοσπαστικό Ισλάμ, όπως ανακοίνωσε και ο εισαγγελέας του Παρισιού Φρανσουά Μολέν. Κι αυτό ανοίγει μια ακόμη πληγή στη Γαλλία, που από τον Νοέμβριο του 2015, μετά από σειρά επιθέσεων από μαχητές του Ισλάμ, ζει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.