Απόχη από το διάβασμα για γονείς και μαθητές στην Ισπανία

Και φαίνεται ότι δεν είναι οι μόνοι.

Δύο σχολές

Το ζήτημα της μελέτης στο σπίτι (του όγκου της εργασίας, της δυσκολίας των εργασιών, του χρόνου που χρειάζεται για την ολοκλήρωσή τους κ.λπ.) έχει επί μακρόν απασχολήσει τις αρμόδιες αρχές και τους εκπαιδευτικούς φορείς ανά τον κόσμο.

Σήμερα, στην ουσία υπάρχουν δύο βασικές σχολές σκέψης για το θέμα: Η πρώτη θεωρεί ότι ο μεγάλος όγκος ύλης και εργασιών κάνει τους μαθητές καλύτερους, καθώς τους εφοδιάζει με περισσότερες γνώσεις και τους μαθαίνει πώς να αναζητούν μόνοι τους τη γνώση. Η δεύτερη σχολή, από την άλλη, επικεντρώνεται στη δουλειά εντός του σχολείου, υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών, προκειμένου να διαπιστώνονται in situ πιθανές αδυναμίες και προβλήματα των παιδιών και οι μαθητές να μην ασχολούνται και πολύ με τα μαθήματα όταν βρίσκονται εκτός σχολείου.

Κατά τα φαινόμενα, στην Ισπανία έχει κυριαρχήσει η πρώτη προσέγγιση, γεγονός που έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα σε γονείς και μαθητές, οι οποίοι μοιάζουν να «πνίγονται» κάτω από τεράστιο όγκο μελέτης, ασκήσεων και εργασιών. Μαρτυρίες γονέων περιγράφουν μια κατάσταση διαρκούς πίεσης, ακόμη και προς μικρότερης ηλικίας μαθητές.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τη γνωστή εφημερίδα «El Pais», η αρμόδια ομοσπονδία γονέων της χώρας αποφάσισε από τον ερχόμενο Νοέμβριο γονείς και μαθητές να απεργήσουν από τις υποχρεώσεις τους στο σχολείο, μήπως και το υπουργείο Παιδείας αποφασίσει να αλλάξει τα πράγματα και να ελαφρύνει το βάρος των σχολικών εργασιών. Αν το σχέδιο υλοποιηθεί, οι μαθητές δεν θα κάνουν τις εργασίες στο σπίτι και οι γονείς θα τους δίνουν σημειώματα που θα τους δικαιολογούν.

Μεγάλο βάρος

Στοιχεία του ΟΟΣΑ για το 2012 αποτυπώνουν με εύγλωττο τρόπο τις δύο προσεγγίσεις: Ένας 15χρονος Ισπανός έχει διάβασμα 6,5 ωρών στο σπίτι την εβδομάδα, ενώ στη Ρουμανία, στο Καζακστάν και στη Ρωσία οι μαθητές υποχρεούνται να αφιερώνουν από 7 ώρες και πάνω την εβδομάδα για μελέτη στο σπίτι. Στη Φινλανδία, από την άλλη, η μελέτη στο σπίτι αντιστοιχεί σε λιγότερες από 3 ώρες την εβδομάδα.

Ειδικά για την Ισπανία, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «El Pais», φαίνεται ότι ούτε οι εκπαιδευτικοί είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από την κατάσταση, καθώς ο Κάρλος Ουτέρα, πρόεδρος της Ένωσης Σχολικών Επιθεωρητών της χώρας, υποστηρίζει ότι η μελέτη στο σπίτι δεν πρέπει να ξεπερνά τα 30 λεπτά την ημέρα τα πρώτα χρόνια σχολικής ζωής και τα 40 λεπτά τα τελευταία χρόνια του δημοτικού. Στο γυμνάσιο, εκτιμά ότι δεν πρέπει δεν πρέπει να ξεπερνά τη μία ώρα. Ωστόσο, η «El Pais» κατέγραψε και απόψεις γονέων που τάσσονται αναφανδόν υπέρ της μελέτης στο σπίτι, γεγονός που εντείνει τη συζήτηση.

Στρες σε οικογένειες και μαθητές

Το ενδιαφέρον είναι ότι μελέτες αμφισβητούν το διάβασμα στο σπίτι ως μέσο για τη βελτίωση των μαθητών και των επιδόσεών τους. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «American Journal of Family Therapy» το 2015, όσο αυξάνεται το διάβασμα στο σπίτι, τόσο πολλαπλασιάζεται το στρες στην οικογένεια, ενώ μελέτη του 2013 που δημοσιεύτηκε στο «Journal of Experimental Education» υπογράμμιζε ότι διάβασμα στο σπίτι που ξεπερνά τις 2 ώρες ημερησίως καταλήγει αντιπαραγωγικό.

Στην ίδια έρευνα μαθητές σημείωσαν ότι μελετούν για περισσότερες από 3 ώρες την ημέρα και το 80% παραδέχτηκε ότι είχε εμφανίσει συμπτώματα στρες. Σε άλλες μελέτες, μόνο ένας στους τρεις ή ένας στους πέντε μαθητές εκτιμά ότι η μελέτη στο σπίτι έχει κάποιο νόημα, είτε από άποψη γνώσεων είτε από άποψη ανάπτυξης προσωπικής ευθύνης και οργάνωσης του χρόνου.

Παράλληλα, αρκετοί εκπαιδευτικοί και ερευνητές σημειώνουν ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος των εργασιών που οι μαθητές καλούνται να κάνουν στο σπίτι, τόσο πιο πιθανό είναι να καταφύγουν σε λύσεις όπως η «τυφλή» αντιγραφή (το διαδίκτυο, πλέον, παρέχει τεράστιο όγκο γνώσης και πληροφοριών), μέσω της οποία θα τελειώσουν μεν τη δουλειά για το σχολείο, αλλά από άποψη γνώσης δεν θα έχουν λάβει τίποτα.

Η άποψη των εκπαιδευτικών

Το αίτημα για κατάργηση των εργασιών στο σπίτι δεν απασχολεί μόνο τους μαθητές και τους γονείς τους αλλά και τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Στη Βρετανία ήδη κάποια σχολεία έχουν καταργήσει τη μελέτη στο σπίτι για τους μαθητές, προκειμένου να δίνουν περισσότερο χρόνο για προετοιμασία των μαθημάτων στους εκπαιδευτικούς τους.

Μάλιστα, η διευθύντρια ενός από τα σχολεία που προχώρησαν σε αυτή τη ριζοσπαστική λύση τόνισε στην «Daily Telegraph» ότι «η δουλειά του εκπαιδευτικού είναι αδύνατο να γίνει: η μέρα δεν έχει αρκετές ώρες για να προετοιμαστούμε, να βάλουμε εργασίες, να τις βαθμολογήσουμε και να διδάξουμε».

Έτσι, αντί οι εκπαιδευτικοί να σπαταλούν χρόνο αναζητώντας εργασίες και βαθμολογώντας γραπτά, έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους για να προετοιμάσουν τη διδασκαλία τους. Σημειώνεται ότι πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε ότι οι εκπαιδευτικοί στη Βρετανία εργάζονται περισσότερες από 60 ώρες την εβδομάδα.