Συλλήψεις μοντέλων στο Ιράν υπό τον φόβο της «δυτικοποίησης» - Free Sunday
 Συλλήψεις μοντέλων στο Ιράν υπό τον φόβο της «δυτικοποίησης»

Συλλήψεις μοντέλων στο Ιράν υπό τον φόβο της «δυτικοποίησης»

Μία εκ των οκτώ νεαρών γυναικών ανακρίθηκε δημόσια μέσα από την κρατική τηλεόραση και κλήθηκε να απολογηθεί στους συμπολίτες της για την «ανήθικη συμπεριφορά» της.

prokopiou__1_

Αστυνομία ηθικής

Σύμφωνα με δημοσίευμα των «New York Times», ο ερχομός της άνοιξης και η άνοδος της θερμοκρασίας ανάγκασαν πολλές γυναίκες στο Ιράν να ντυθούν πιο ελαφρά, τουτέστιν πιο χαλαρή μαντίλα και όχι γάντια, γεγονός που ανάγκασε την κυβέρνηση να βγάλει στους δρόμους την αστυνομία ηθικής. Οι μυστικοί πράκτορες της αστυνομίας ηθικής –κάτι που φαντάζει μεσαίωνας για εμάς– έχουν υπό παρακολούθηση μερικές εκατοντάδες γυναίκες που «χαλάρωσαν» την αυστηρή ισλαμική περιβολή. Στο Ιράν είναι υποχρεωτική η μαντίλα για τις γυναίκες και σύμφωνα με τα δημοσιεύματα ζητείται ακόμα και από τις τουρίστριες να κυκλοφορούν με ευπρέπεια, φορώντας την.

Τον παραπάνω κανόνα δεν ακολούθησαν τα νεαρά μοντέλα, με αποτέλεσμα κάποια να συλληφθούν, κάποια άλλα να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τη χώρα και κάποια να κληθούν σε δημόσια απολογία. Χαρακτηριστική περίπτωση η 26χρονη Ελχάμ Αράμπ, το πιο διάσημο μοντέλο του Ιράν στο Instagram με χιλιάδες followers. Η Αράμπ δημοσίευε φωτογραφίες της φορώντας νυφικά και άλλα ρούχα, όχι προκλητικά, ωστόσο είχε βάψει τα μαλλιά της ξανθά και σε όλες τις φωτογραφίες ήταν χωρίς μαντίλα. Πριν από μερικούς μήνες οι αρχές του Ιράν έκλεισαν τον λογαριασμό της στο Instagram και μετά τη σύλληψη των οκτώ μοντέλων την περασμένη εβδομάδα ανέκριναν την Αράμπ ζωντανά στην κρατική τηλεόραση. Το πρώην μοντέλο εμφανίστηκε με μαύρα μαλλιά, φορώντας μαύρη μαντίλα και γάντια.

prokopiou__2_

Έκανε λόγο για «άσχημες εμπειρίες» από τον χώρο του μόντελινγκ και προειδοποίησε τις κοπέλες να προσέχουν πολύ όταν δημοσιεύουν φωτογραφίες τους στο διαδίκτυο. Απευθυνόμενη στις νεαρές Ιρανές, τόνισε, μεταξύ άλλων, πως «κανένας άνδρας δεν θα θελήσει να παντρευτεί μοντέλο του οποίου η φήμη βασίζεται στην απώλεια της τιμής του». Όπως αναφέρει ο «Guardian», δεν αποκλείεται η παρουσία και οι δηλώσεις της Ελχάμ Αράμπ να ήταν αποτέλεσμα πίεσης ή απειλών από πλευράς των ιρανικών δικαστικών αρχών.

Ακόμα μία περίπτωση είναι αυτή των Ελνάζ Γκολρόκ και Χαμίντ Φανταέι, διάσημου ζεύγους μοντέλων στο Ιράν. Οι δυο τους, έπειτα από πολλές συστάσεις της αστυνομίας ηθικής, συνελήφθησαν με την κατηγορία ότι προωθούν ανήθικα πρότυπα. Μόλις αφέθηκαν ελεύθεροι με εγγύηση, εγκατέλειψαν τη χώρα και πλέον βρίσκονται στο Ντουμπάι. Η Γκολρόκ πριν από μερικές μέρες δημοσίευσε φωτογραφία της μαζί με τον σύντροφό της, στην οποία είναι ντυμένη με ένα μίνι αποκαλυπτικό φόρεμα.

prokopiou__4_

Διαδίκτυο, ποτό και χορός

Τουλάχιστον 200 άτομα έχουν μπει στο στόχαστρο των ιρανικών αρχών επειδή δημοσιεύουν επιτηδευμένες φωτογραφίες τους στο Instagram, το μοναδικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης που επιτρέπεται στο Ιράν. Στο πλαίσιο της επιχείρησης «Spider II», 58 μοντέλα, 59 φωτογράφοι και 51 ιδιοκτήτες χώρων ομορφιάς ανακρίθηκαν κυρίως για φωτογραφίες που δημοσίευσαν στο διαδίκτυο. Τους τελευταίους μήνες περίπου 7.000 αστυνομικοί κυκλοφορούν στους δρόμους της Τεχεράνης ελέγχοντας το ντύσιμο και κυρίως αν οι γυναίκες φορούν μαντίλα, που είναι υποχρεωτική στη χώρα από το 1979. Ο εισαγγελέας της Τεχεράνης Αμπάς Τζαφάρι Ντολαταμπάντι δήλωσε πως στόχος των αρχών είναι να εντοπίσουν τις παράνομες δραστηριότητες μόντελινγκ στο διαδίκτυο, διότι «ο εχθρός προσπαθεί να εισβάλει στο μυαλό των νέων μας. Επενδύουν διαδικτυακά μέσω σεξουαλικών θεμάτων και την υπόσχεση οικονομικού κέρδους». Τα περισσότερα ξένα μέσα επισημαίνουν πως η αναφορά στον «εχθρό» σχετίζεται με τη Δύση και τον τρόπο ζωής που ακολουθούμε όσοι ζούμε σε αυτήν.

Οι επιδρομές δεν σταματούν στο θέμα της εμφάνισης των γυναικών. Τις τελευταίες εβδομάδες η αστυνομία έχει εισβάλει σε πάρτι που διοργανώνουν αθλητές και καλλιτέχνες, με σκοπό να συλλάβει όποιον καταναλώνει αλκοόλ ή χορεύει δημόσια – και τα δύο ρητώς απαγορευμένα στο Ιράν. Ο εισαγγελέας Ντολαταμπάντι τόνισε πως «θα ανακοινώσουμε δημόσια τα ονόματα καλλιτεχνών και αθλητών που αποτελούν πρότυπα για τη νεολαία σε περίπτωση που συμμετέχουν σε βάρβαρα έθιμα».
Πολλοί δημοσιογράφοι προβληματίζονται με την απότομη αυστηρότητα που επιδεικνύουν οι ιρανικές αρχές και θεωρούν ότι όλα αυτά γίνονται προς παραδειγματισμό, για να αποδείξουν ποιος κάνει κουμάντο. Ο Ιρανός δημοσιογράφος Μόχγκαν Φαράτζι θεωρεί πως επικρατεί φόβος λόγω της διάδοσης των social media και του internet. Παρ’ ότι το Facebook έχει απαγορευτεί στο Ιράν από το 2009, μεγάλο ποσοστό νέων έχει βρει τρόπο να μπαίνει στο κοινωνικό δίκτυο παράνομα, παραβιάζοντας τις φραγές της κυβέρνησης. «Στο τέλος θα χάσουν, το χάσμα μεταξύ αρχών και κοινωνίας μεγαλώνει κάθε μέρα όλο και πιο πολύ» τονίζει ο Φαράτζι.

Δυσκολίες για τις γυναίκες

Οι γυναίκες, πάντως, αντιμετωπίζουν εξαιρετικά μεγάλες δυσκολίες στην καθημερινότητά τους όσον αφορά τα δικαιώματα και τις προσωπικές ελευθερίες. Πριν από περίπου μία εβδομάδα η Μίνου Καλέγκι, γυναίκα πολιτικός που κέρδισε έδρα στο Κοινοβούλιο με τους μετριοπαθείς, αντιμετώπισε το μένος των συναδέλφων της, όταν δεν της επέτρεψαν να μπει στο Κοινοβούλιο και να λάβει τη θέση της, με την αιτιολογία ότι είχαν δημοσιευτεί σε κοινωνικό δίκτυο φωτογραφίες της χωρίς να φορά την υποχρεωτική μαντίλα. Ο εισαγγελέας κάλεσε την Καλέγκι σε απολογία με το ερώτημα «γιατί υπήρχαν τέτοιες φωτογραφίες της». Ο Τζαβάντ Μπαμπάι, συνεργάτης του εισαγγελέα και επικεφαλής της Μονάδας Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του Ιράν, δήλωσε πως η ομάδα του έχει ως στόχο να «καθαρίσει δημοφιλείς ιστοσελίδες, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τις συνέπειες».

Καταδίκη στην Καρντάσιαν

Από το στόχαστρο των ιρανικών αρχών δεν γλίτωσε ούτε η αρμενικής καταγωγής τηλεπερσόνα Κιμ Καρντάσιαν. Οι σκληροπυρηνικοί «Φρουροί της Επανάστασης» του Ιράν δηλώνουν θορυβημένοι από τη δημοσιότητα που απολαμβάνει η Καρντάσιαν στο Instagram, λέγοντας πως τη θεωρούν μυστική πράκτορα με στόχο να διαφθείρει τους νέους και να τους επιβάλει πρότυπα που ουδεμία σχέση έχουν με το Ισλάμ. Η Κιμ Καρντάσιαν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στο Ιράν, κυρίως μέσα από το προσωπικό της προφίλ στο Instagram, όπου δημοσιεύει προκλητικές φωτογραφίες από την καθημερινότητά της.

Στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο Φεβρουάριο στο Ιράν εξελέγη ο Χασάν Ροχανί, ο οποίος είχε υποσχεθεί ότι δεν θα επέβαλλε αυστηρά μέτρα στην καθημερινότητα, όπως οι έλεγχοι από την αστυνομία ηθικής. Κι εκεί που οι πολίτες περίμεναν μια πιο μετριοπαθή αντιμετώπιση σε θρησκευτικά ζητήματα και θέματα δημόσιας συμπεριφοράς, οι φανατικοί του Ιράν, όπως φημολογείται, εξακολουθούν να ελέγχουν τη Δικαιοσύνη και τις δυνάμεις ασφαλείας, με αποτέλεσμα οι έφοδοι σε σπίτια για πάρτι, χορούς και παράνομα διαδικτυακά σερφαρίσματα να τρομοκρατούν τους νέους Ιρανούς.