Καυτός Ιούλιος στην Ισπανία - Free Sunday
Καυτός Ιούλιος στην Ισπανία

Καυτός Ιούλιος στην Ισπανία

Ο κύβος ερρίφθη χωρίς κανείς να εκπλαγεί: Όπως ήταν αναμενόμενο, η Ισπανία οδηγείται σε δεύτερη μέσα σε έξι μήνες εκλογική αναμέτρηση, το αποτέλεσμα της οποίας πολύ δύσκολα θα οδηγήσει σε κυβερνητική σταθερότητα και με τη σύγκρουση της Μαδρίτης με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να είναι πολύ πιθανή.
Τον τελευταίο μήνα είναι φανερό ότι Σοσιαλιστές, Podemos και Ciudadanos δεν αναζητούσαν έναν ούτως ή άλλως αδύνατο κοινό παρονομαστή κυβερνητικής πλειοψηφίας, αλλά να μη χρεωθούν το αδιέξοδο και την ευθύνη νέας προσφυγής στις κάλπες.
Το Λαϊκό Κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Ραχόι είναι σε δύσκολη θέση και θα δει την εκλογική του δύναμη να μειώνεται ακόμη περισσότερο, με ζητούμενο αν θα εξακολουθήσει να είναι το πρώτο κόμμα. Στο πεντάμηνο που παρήλθε από τις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου μέχρι σήμερα κατέστη σαφές ότι ούτε οι Σοσιαλιστές ούτε, πολύ περισσότερο, οι Podemos θα αναλάμβαναν το κόστος μιας κυβερνητικής συνεργασίας με τον Ραχόι και το κόμμα του, καθώς με μια παρόμοια επιλογή θα ακύρωναν τη σκληρή κριτική στην πολιτική λιτότητας που εφάρμοσε η απερχόμενη κυβέρνηση από τον Νοέμβριο του 2011 μέχρι και σήμερα.

Ποιους ευνοούν οι νέες εκλογές

Εξ ορισμού οι επαναληπτικές εκλογές φαίνεται να ευνοούν τα δύο νέα κόμματα, τους Podemos και τους Ciudadanos, με τους πρώτους να απειλούν να διεμβολίσουν την εκλογική βάση των Σοσιαλιστών και τους δεύτερους να περιθωριοποιήσουν το Λαϊκό Κόμμα.
Τίποτε με τα σημερινά δεδομένα, δημοσκοπήσεις και αναγωγές, δεν επιτρέπει αισιοδοξία ως προς τη μετεκλογική δυνατότητα συγκρότησης κοινοβουλευτικά αυτοδύναμης κυβέρνησης. Το πρόβλημα, όμως, η μεγάλη πρόκληση, δεν είναι η εξεύρεση κυβερνητικής πλειοψηφίας, η συγκρότηση της οποίας θα είναι απλώς συνάρτηση χρόνου, καθώς η κοινή λογική αποκλείει το σενάριο τρίτης προσφυγής στις κάλπες.
Το πρόβλημα είναι το δημόσιο έλλειμμα της Ισπανίας, που διογκώθηκε με συνειδητή επιλογή προεκλογικής σκοπιμότητας από τον Ραχόι, ο οποίος κατέθεσε παραβατικό ως προς το Σύμφωνο Σταθερότητας προϋπολογισμό για το 2016 στα μέσα του περασμένου Οκτωβρίου. Λίγο πριν από τις εκλογές του Δεκεμβρίου η Κομισιόν από τις Βρυξέλλες προειδοποίησε ότι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει πρόσθετα μέτρα, ένα μήνυμα που σήμανε συναγερμό και στους Σοσιαλιστές και στους Podemos:
• Οι Σοσιαλιστές, που καταψήφισαν τον τελευταίο προϋπολογισμό του Ραχόι ως υφεσιακό και αντιλαϊκό, κατάλαβαν ότι ως κυβερνητικοί εταίροι και, ακόμη χειρότερα, ως επικεφαλής κυβέρνησης συνασπισμού οποιασδήποτε σύνθεσης θα πρέπει να εισηγηθούν και να εφαρμόσουν πιο σκληρές περικοπές από την κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος.
• Για τους Podemos το μήνυμα των Βρυξελλών ήταν ακόμη πιο οδυνηρό, καθώς το ζητούμενο πλέον δεν θα ήταν ρεαλιστική προσαρμογή του προγράμματός τους αλλά απόλυτη ανατροπή, καθώς στην περίπτωση συμμετοχής στην κυβέρνηση θα έπρεπε να προσυπογράψουν ακόμη πιο σκληρή λιτότητα από αυτήν που απέρριπταν!

Έλλειμμα-μέγγενη

Τα πράγματα χειροτέρεψαν πριν από δύο εβδομάδες, όταν το έλλειμμα της Ισπανίας διαπιστώθηκε ότι υπερβαίνει το 55%, με τον απερχόμενο υπουργό Οικονομικών Ντε Γκίντος να συμφωνεί με τον αρμόδιο επίτροπο Μοσκοβισί τη σταδιακή μείωσή του στο πλαφόν του 3% μέχρι το τέλος του 2017, με ανοιχτό το ενδεχόμενο να δοθεί στη Μαδρίτη ένας ακόμη πρόσθετος χρόνος, μέχρι το τέλος του 2018...
Εδώ να θυμίσουμε ότι η δημοσιονομική αστυνόμευση για συμμόρφωση στο Σύμφωνο Σταθερότητας που ασκούν οι Ντομπρόφσκις-Μοσκοβισί θεωρείται από τον Σόιμπλε χαλαρή, αναποτελεσματική και προϊόν πολιτικού παζαριού, και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας προτείνει η εποπτεία της εφαρμογής των συνθηκών να γίνεται από ανεξάρτητη αρχή!
Με δυο λόγια, το πρόγραμμα της επόμενης κυβέρνησης, όποια κι αν θα είναι η σύνθεσή της, είναι έτοιμο και δεδομένο. Αν το αποτέλεσμα των εκλογών της 26ης Ιουνίου καταγράψει έντονη ριζοσπαστικοποίηση του εκλογικού σώματος και σε λίγες μέρες καταστεί σαφές ότι η μόνη επιλογή δεν είναι άλλη από τη διαπραγμάτευση για τη μεθόδευση της αυστηροποίησης της λιτότητας, θα πρόκειται για ένα πλήγμα στην αξιοπιστία της δημοκρατίας και της εναλλαγής, με αποσταθεροποιητικές παρενέργειες στο σύνολο της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης.

Οι λαϊκιστές στο προσκήνιο

Όλα τα παραπάνω πριμοδοτούν ακραίες λαϊκιστικές και ακροδεξιές αμφισβητήσεις της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, με ορατές επιπτώσεις στις γαλλικές εκλογές της άνοιξης του 2017 και απρόβλεπτες παρενέργειες στις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς.
Ήδη στη Γαλλία η διπλή εκλογική αναμέτρηση της άνοιξης του 2017 –προεδρική εκλογή και αμέσως μετά βουλευτικές εκλογές– καταγράφεται ως επανάληψη του σοκ της 21ης Απριλίου του 2002, όταν ο τότε ηγέτης του Εθνικού Μετώπου Ζαν Μαρί Λεπέν περνούσε στον δεύτερο γύρο αποκλείοντας ταπεινωτικά τον απερχόμενο πρωθυπουργό Ζοσπέν.
Σε ό,τι αφορά τη Γερμανία, όπου καταγράφηκε πρόσφατα σε τρεις τοπικές εκλογικές αναμετρήσεις εντυπωσιακή άνοδος της αντιευρωπαϊκής και ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία, η σπουδή του Σόιμπλε να χρεώσει την παραπάνω εξέλιξη στις επιλογές του επικεφαλής της ΕΚΤ Ντράγκι και ειδικότερα στην πολιτική των αρνητικών επιτοκίων δείχνει ότι ο πανικός της πολιτικής ελίτ στο Βερολίνο είναι πολύ μεγαλύτερος από τις ψύχραιμες σχετικά αντιδράσεις όταν άνοιξαν οι κάλπες στα τρία ομόσπονδα κρατίδια.
Επιπλέον, με δεδομένο ότι οι εκλογές στην Ισπανία θα διεξαχθούν την Κυριακή 26 Ιουνίου, είναι βέβαιο ότι θα επηρεαστούν αποφασιστικά από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε., που θα διεξαχθεί τρεις μέρες νωρίτερα, την Πέμπτη 23 Ιουνίου.