Εκτός μάχης ο Ολάντ

Σε ποιον βαθμό το Euro, τα μέτρα ασφαλείας και η απειλή τρομοκρατικού πλήγματος, μαζί με τη φθορά της χρονικής διάρκειας, θα εκτονώσουν και θα αποδυναμώσουν το κύμα κοινωνικής δυσαρέσκειας που έχει οδηγήσει σε περιδίνηση τη Γαλλία τις τελευταίες εβδομάδες;

Το κίνημα διαμαρτυρίας, ετερόκλητο στη σύνθεση και έκφρασή του, που πυροδοτήθηκε από την απόφαση των Ολάντ-Βαλς να προωθήσουν με διαδικασία έκτακτης ανάγκης το νομοσχέδιο για την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων έχει ήδη αφήσει το αποτύπωμά του στις κοινωνικές και πολιτικές ισορροπίες της χώρας.

Όποια κι αν θα είναι η συνέχεια των κινητοποιήσεων, σταδιακή ή απότομη εκτόνωση ή νέα ανάφλεξη, ο Ολάντ είναι πλέον οριστικά εκτός μάχης.

Έτσι, φαίνεται να κλείνει μια περίοδος που είχε ανοίξει τον περασμένο Νοέμβριο, όταν οι τζιχαντιστές χτύπησαν στο Παρίσι και έδειχναν να ανατρέπουν και τα δεδομένα της πολιτικής σκηνής της χώρας. 

Ολάντ και Βαλς κήρυξαν τη Γαλλία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και λογικά ετέθη το ερώτημα αν μια επίδειξη αποφασιστικότητας από την κυβέρνηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναστροφή του κλίματος και να δώσει ξανά στον Ολάντ προοπτική ώστε να περάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της άνοιξης του 2017 ως ο υποψήφιος του δημοκρατικού τόξου απέναντι στη Λεπέν και στο ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο, που δημοσκοπικά έχουν κατοχυρώσει την πρωτιά για τον πρώτο γύρο. Με άλλα λόγια, θα μπορούσε ο Ολάντ να επαναλάβει τη συσπείρωση κατά της ακροδεξιάς που επέτρεψε την άνοιξη του 2002 στον Σιράκ να νικήσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών τον ιδρυτή του Εθνικού Μετώπου, Ζαν-Μαρί Λεπέν;

Το ερώτημα απαντήθηκε αρνητικά και το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην εσωκομματική μάχη στη Δεξιά, στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ανάμεσα στον ηγέτη της παράταξης και πρώην Πρόεδρο Σαρκοζί και στον πρώην πρωθυπουργό Ζιπέ, που συγκρούονται για το χρίσμα.

Κανείς από τους δύο διεκδικητές του χρίσματος της Δεξιάς δεν κομίζει κάτι το καινούργιο, και οι δύο προτείνουν διαφορετικές εκδοχές αναπαλαίωσης, με τον τρόπο του ο καθένας έχει στον ένα ή στον άλλο βαθμό γνωρίσει και βιώσει την απόρριψη που εισπράττει ο Ολάντ. Κανείς από τους δύο δεν θα δυσκολέψει ιδιαίτερα την πολυσυλλεκτική λαϊκίστρια Λεπέν, η οποία έχει απωθήσει στο βάθος της σκηνής τα ακροδεξιά σύμβολα και σύνδρομα συμπεριφοράς του Εθνικού Μετώπου και επενδύει στη μαγική συνταγή της ανάκτησης της εθνικής κυριαρχίας ως λύσης των προβλημάτων.

Ο Σαρκοζί είναι ο πρώτος στην ιστορία πρώην Πρόεδρος της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας που διεκδικεί την επιστροφή του στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Ηττήθηκε από τον Ολάντ την άνοιξη του 2012, με τον σοσιαλιστή τότε υποψήφιο να στηλιτεύει ως αδιέξοδες επιλογές τόσο τη σκληρή μονομερή δημοσιονομική λιτότητα όσο και τη σκληρή καταστολή της ποινικής παραβατικότητας με μια ρητορική που δεν είχε σαφή διαχωριστική γραμμή από την προπαγάνδα του Εθνικού Μετώπου.

Σήμερα ο Σαρκοζί, απέναντι σε μια κοινή γνώμη που απαξίωσε ταπεινωτικά τον Ολάντ, με ποσοστό αποδοχής γύρω στο 14%, για την εγκατάλειψη των προεκλογικών του δεσμεύσεων, στην ουσία υπόσχεται μία από τα ίδια… και χειρότερα! Επιπλέον, βρίσκεται στη σκιά δικαστικής έρευνας για το μαύρο χρήμα που εισέρρευσε στα κομματικά ταμεία της Δεξιάς κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2007. Εύλογα, με δεδομένη την ταύτιση στην πράξη των επιλογών του Σαρκοζί με αυτές του Ολάντ, τίθεται το ερώτημα τι κίνητρο έχει κάποιος που θέλει να αποδοκιμάσει τον δεύτερο να ψηφίσει τον πρώτο.

Πιο ορθόδοξος γκολικός, με συνέπεια στις διαχωριστικές γραμμές που χάραξε απέναντι στην ακροδεξιά ο Σιράκ, ο πρώην πρωθυπουργός Ζιπέ, που δεσμεύεται ότι αν εκλεγεί δεν πρόκειται να διεκδικήσει δεύτερη πενταετή θητεία, έχει βαρίδια που οριοθετούν την εμβέλεια της υποψηφιότητάς του: Τον Οκτώβριο του 1995 ως πρωθυπουργός ανήγγειλε σκληρά μέτρα λιτότητας στο όνομα του Μάαστριχτ και του Συμφώνου Σταθερότητας, λίγους μήνες μετά την εκλογή του Σιράκ στην προεδρία με κύριο σύνθημα την εγκατάλειψη της λιτότητας και τη στήριξη πολιτικών ανάπτυξης. Τότε η Γαλλία παρέλυσε από ένα απεργιακό κύμα που κράτησε τρεις μήνες και που κλείδωσε την ήττα της Δεξιάς και τη νίκη της Αριστεράς στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της άνοιξης του 1997, στις οποίες προσέφυγαν οι Σιράκ-Ζιπέ για να περάσουν τα μέτρα που δεν μπόρεσαν να επιβάλουν στα τέλη του 1995. Λίγο μετά του αφαιρέθηκαν τα πολιτικά του δικαιώματα, όταν καταδικάστηκε σε σκάνδαλο για μαύρο χρήμα σε κομματικά ταμεία, μια εμπλοκή που τον ανάγκασε να αποσυρθεί για λίγο από την πολιτική σκηνή.

Όλοι οι διεκδικούντες το χρίσμα της Δεξιάς των Ρεπουμπλικάνων θα πρέπει να έχουν καταθέσει υποψηφιότητα για το εσωκομματικό δημοψήφισμα μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου, ενώ ο Σαρκοζί, αν θέλει να είναι υποψήφιος, θα πρέπει μέχρι τις 26 Αυγούστου να έχει παραιτηθεί από την κομματική ηγεσία.

Μέχρι και πρόσφατα ο Ζιπέ ήταν στις δημοσκοπήσεις το φαβορί για το εσωκομματικό δημοψήφισμα, μια καταγραφή που δεν αναιρεί τον απόλυτο έλεγχο του κομματικού μηχανισμού από τον Σαρκοζί.

Τούτων λεχθέντων, η Λεπέν και το Εθνικό Μέτωπο είναι τυχεροί, καθώς για πρώτη φορά, πρώτον, δεν υπάρχουν, με ευθύνη και του Σαρκοζί και του Ολάντ, σαφείς διαχωριστικές γραμμές στην κατασταλτική ρητορική Δεξιάς-ακροδεξιάς και, δεύτερον, γιατί όποιος και να βρεθεί απέναντί της στον δεύτερο γύρο έχει τη σφραγίδα της ανακύκλωσης, που δεν μπορεί όμως να απαλείψει το αποτύπωμα της φθοράς και της απαξίωσης του εκλογικού σώματος στο πρόσφατο ή και στο απώτερο παρελθόν.