Αναζήτηση ευτυχίας και αυτοφροντίδα την εποχή της πανδημίας

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ψυχική υγεία είναι η ψυχολογική και κοινωνική κατάσταση κατά την οποία το άτομο μπορεί να αγαπά, να εργάζεται, να διασκεδάζει και να είναι σε θέση να αντλεί ικανοποίηση απ’ όλα αυτά. Ο ΠΟΥ δεν ορίζει την ψυχική υγεία μόνο ως κατάσταση απουσίας της ψυχικής ασθένειας αλλά επισημαίνει την υποκειμενική ευεξία ως προϋπόθεση της ψυχικής υγείας. Το να μπορεί ένας άνθρωπος να είναι παραγωγικός, να έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιεί τις επιθυμίες του και να συμβάλλει θετικά στην κοινότητά του, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα και τα φυσιολογικά άγχη της ζωής. Χωρίς ψυχική υγεία, δεν υπάρχει υγεία.

Από τον Φεβρουάριο του 2020, οπότε έκανε την εμφάνισή της η πανδημία του κορονοϊού, εκτός από τη σωματική υγεία των ασθενών, η ψυχική υγεία όλων των ανθρώπων τέθηκε σε κίνδυνο. Έναν κίνδυνο που ακόμα δεν έχει περάσει. Ο εγκλεισμός στο σπίτι, η τηλεργασία, η τηλεκπαίδευση και η μοναξιά, σε συνδυασμό με τον κίνδυνο της νόσησης από κορονοϊό, προκάλεσαν θλίψη, άγχος, ανασφάλεια, φόβο, απογοήτευση, κατάθλιψη, έλλειψη νοήματος και κινήτρων και μια αίσθηση γενικευμένης αβεβαιότητας για το μέλλον, κυρίως σε οικονομικό επίπεδο. Στις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο, αποδείχθηκε πως αυξήθηκαν ραγδαία οι αγχώδεις διαταραχές, η κατάθλιψη, οι τάσεις αυτοκτονίας, η βία και η πρόσληψη αγχολυτικών, αντικαταθλιπτικών και ναρκωτικών ουσιών.

Η ψυχική υγεία μπήκε στο απόσπασμα, ενώ ο δρόμος μέχρι τη λήξη της πανδημίας είναι ακόμα μακρύς και με εμπόδια, γεγονός που επιβάλλει πλέον στο άτομο μια εσωτερική αυτορρύθμιση. Μια αυτοδιαχείριση, για να βρει έστω κάποια ψήγματα ευτυχίας σε ένα ζοφερό πλαίσιο. Είναι απολύτως εφικτό να φροντίσουμε τον εαυτό μας και να βρούμε ένα νόημα μέσα από αυτό. Είναι επίσης εφικτό να ανακαλύψουμε μια νέα ευτυχία μέσα από τον εγκλεισμό και την ανασφάλεια της νόσου. «Η ευτυχία είναι συνάρτηση ψυχολογίας και βιολογίας ταυτόχρονα. Ελέγχετε περίπου το 50% του τελικού βαθμού ευτυχίας στη ζωή σας» επισημαίνει στο άρθρο του που φιλοξενείται στην ειδική ενότητα της F.S. ο ψυχολόγος δρ. Μιχάλης Γαλανάκης, που εξηγεί μέσα από τις έρευνες της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας ποια είναι τα κριτήρια της ανθρώπινης ευτυχίας.

Με τη σειρά της, η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια δρ. Ειρήνη Καρακασίδου αναφέρει πως «η ζωή εν μέσω πανδημίας είναι μια μοναδική ευκαιρία να αφουγκραστούμε τις ανάγκες μας και να βρούμε τρόπους να τις ικανοποιήσουμε, μέσα από πρακτικά αλλά και συναισθηματικά μονοπάτια να ενισχύσουμε την ψυχική μας υγεία και να χτίσουμε την ψυχική μας ανθεκτικότητα».

Υπάρχουν γραμμές υποστήριξης σε πανελλαδικό επίπεδο, όπου κάθε άνθρωπος μπορεί να επικοινωνήσει με ψυχίατρο ή ψυχολόγο για να ανακουφιστεί και να μπορέσει να διαχειριστεί τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε.

Παιδιά, έφηβοι, ενήλικες, ασθενείς, υγειονομικό προσωπικό, άνθρωποι που έχουν αναρρώσει από κορονοϊό, ο καθένας χρειάζεται μια εξειδικευμένη ψυχολογική υποστήριξη για να μπορέσει να αυξήσει την ψυχική του ανθεκτικότητα και να αντέξει την «τέλεια καταιγίδα». Η ψυχική υγεία είναι εφικτή, είναι προαπαιτούμενο για τη σωματική υγεία και, όπως τονίζει ο ΠΟΥ, «χωρίς ψυχική υγεία, δεν υπάρχει υγεία».