Πέντε παιδικά βιβλία για το 1821
Φίλιππος Μανδηλαράς, Μαντώ Μαυρογένους - Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα: Δυο γυναίκες στην Επανάσταση, εικονογράφηση: Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος
Με τον γνωστό τρόπο των απλών, ομοιοκατάληκτων στίχων, οι δύο «Αμαζόνες» του Αγώνα ξεδιπλώνονται από τη γέννηση ως το τέλος τους. Η αφήγηση των δύο ηρωίδων γίνεται ταυτόχρονα, ακολουθώντας τη χρονική ακολουθία των γεγονότων, από το 1771 που γεννήθηκε η Λασκαρίνα, τα παιδικά της χρόνια, τον γάμο της στα δεκαεπτά της με τον καπετάνιο Γιαννούζα, τη γέννηση της Μαντώς το 1796 από επιφανείς της Τεργέστης και τη συμμετοχή και των δύο στον Αγώνα. Ο συγγραφέας μένει στις βασικές γραμμές της ζωής των δύο ηρωίδων, ενώ τις ενώνει στους στίχους του εκεί όπου η ζωή τους τέμνεται.
Η εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια πολύχρωμη, έντονη, εκφραστική, με ζωηρή την ατμόσφαιρα της εποχής σε αρκετές λεπτομέρειες των σκίτσων της.
Αγγελική Νικολοπούλου, Ελευθερία ή Θάνατος – Ο σπόρος φυτρώνει, εικονογράφηση: Εύα Καραντινού, εκδ. Άγκυρα
Οι Έλληνες δεν έπαψαν στιγμή να αγωνίζονται και να λαχταρούν τη λευτεριά τους κρατώντας, μέσα στα 400 χρόνια σκλαβιάς, ζωντανές τις παραδόσεις, τη γλώσσα και την πίστη τους. Η συγγραφέας μεταφέρει ολοζώντανα στο έργο της την ατμόσφαιρα αυταπάρνησης και του αγωνιστικού πνεύματος των Ελλήνων της εποχής που προετοιμαζόταν η ελληνική Επανάσταση του 1821.
Ιερωμένοι, δάσκαλοι, ηγέτες, ξωμάχοι, παιδιά, πολεμιστές μας προχωρούν ενωμένοι μ’ ένα κοινό όραμα: ν’ αποτινάξουν τον ξένο ζυγό, αποκτώντας ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά στη ζωή, που είναι η ελευθερία.
Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ο νεαρός Φώτης Παναγόπουλος, θα μπορούσε να είναι ένας από τους αφανείς ήρωες αγωνιστές από τις μυριάδες που αγωνίστηκαν για τον ξεσκλαβωμό της πατρίδας μας.
Με αυτό το έργο (Α΄ βραβείο ιστορικού μυθιστορήματος) της συγγραφέως Αγγελικής Νικολοπούλου δίνεται η ευκαιρία στους νεαρούς αναγνώστες να αποκτήσουν ιστορική γνώση για μία από τις σημαντικότερες ιστορικές περιόδους του τόπου μας με όχημα τη λογοτεχνία.
Χρήστος Δημόπουλος, Πώς να τη βγάλεις καθαρή στην Ελλάδα της Επανάστασης, εικονογράφηση: Ανδριάνα Ρούσσου, εκδ. Ψυχογιός
Ας κάνουμε μαζί ένα ταξίδι στον χρόνο. Ας πάμε 200 χρόνια πίσω, στην Ελλάδα του 1821, όταν ξεκινούσε η Επανάσταση, που έβαλε τέλος σε τέσσερις αιώνες σκλαβιάς κάτω από τους Τούρκους.
Μπορείς, άραγε, να φανταστείς πώς ήταν η ζωή ενός παιδιού, όπως εσύ, εκείνα τα χρόνια; Πώς ήταν ντυμένο, τι παιχνίδια έπαιζε, τι έτρωγε, πώς μάθαινε γράμματα, πώς γινόταν καλά αν αρρώσταινε;
Για προσπάθησε. Κομματάκι δύσκολο, ε; Λοιπόν, κάτσε όσο πιο αναπαυτικά μπορείς και ακολούθησέ μας σε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι. Να δούμε, θα μπορούσες κι εσύ να τη βγάλεις καθαρή αν ζούσες στην Ελλάδα των αρχών του 19ου αιώνα;
Μαρίζα Ντεκάστρο, 24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821 – Μακρυγιάννης & Ζωγράφος: Ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης, εκδ. Καπόν
Στις σελίδες του βιβλίου παρουσιάζονται 24 εικόνες που αφηγούνται γεγονότα της Επανάστασης, από την έναρξή της, το 1821, μέχρι την ανεξαρτησία της Ελλάδας, το 1830. Είναι οι εικόνες που φιλοτέχνησε ο λαϊκός ζωγράφος και αγωνιστής της Επανάστασης Δημήτριος Ζωγράφος με την καθοδήγηση του στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη, για να μην ξεχαστούν όσα συνέβησαν εκείνα τα ταραγμένα χρόνια του αγώνα για την ανεξαρτησία.
Η Μαρίζα Ντεκάστρο, βασιζόμενη στη φυσική περιέργεια και την παρατηρητικότητα των παιδιών, αξιοποίησε τον πλούτο των λεπτομερειών κάθε εικόνας –τα πρόσωπα, την τοπογραφία και τη στρατηγική των μαχών, τις πολιορκίες και τις ναυμαχίες, τον οπλισμό, την ενδυμασία, αλλά και τα χρώματα και την τεχνική του ζωγράφου– και σκηνοθέτησε με παιδαγωγική σπουδή 24 υποθετικούς διαλόγους με παιδιά και νέους. Παρακολουθώντας τον κάθε διάλογο, οι μικροί αλλά και οι μεγάλοι αναγνώστες καθοδηγούνται σε μια γοητευτική αποκρυπτογράφηση και ερμηνεία του κόσμου των εικόνων του Μακρυγιάννη, ανακαλύπτοντας μικρές και μεγάλες στιγμές της Επανάστασης του 1821 και της εποχής της που δεν βρίσκουμε στα σχολικά βιβλία.
Μαρία Δασκαλάκη, Οι μεγάλες μάχες του 1821, εικονογράφηση: Μιχαήλ Κυλάκος, εκδ. Μίνωας
Από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ενάντια στον πολύχρονο τουρκικό ζυγό μέχρι και την απελευθέρωση έγιναν μια σειρά από μάχες, άλλες σε στεριά και άλλες σε θάλασσα. Οι μάχες που δόθηκαν όλα εκείνα τα χρόνια ήταν αμέτρητες. Άλλες οδήγησαν σε μεγάλες νίκες και θριάμβους και άλλες σε βαριές ήττες και πένθος.
Αλλά ποια ήταν τα γεγονότα εκείνα που οδηγούσαν σε μια μάχη; Πώς αποφάσιζαν οι οπλαρχηγοί πού θα την έδιναν; Συμφωνούσαν πάντοτε μεταξύ τους για το μέρος και τη στρατηγική; Όχι! Πάντα υπήρχαν διαφωνίες μέχρι να καταλήξουν στο τελικό σχέδιο. Και ύστερα, τι έφταιγε για μια ήττα; Οι κακοί υπολογισμοί; Οι λάθος χειρισμοί; Και τι έκανε μια νίκη να καταλήγει σε θρίαμβο παρά τους λιγοστούς Έλληνες στρατιώτες απέναντι στους πολυάριθμους αντιπάλους τους;
Δέκα από τις κρισιμότερες μάχες της ταραγμένης εκείνης περιόδου καταγράφονται σε αυτό το βιβλίο με την ευχή να αποτελέσει ένα μικρό λιθαράκι που θα φέρει τα σημερινά παιδιά λίγο πιο κοντά στα μακρινά εκείνα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.
