Κάτω του 5% σε βάθος δεκαετίας τα κόκκινα δάνεια

Το… βαρύ πυροβολικό τους ετοιμάζονται να ρίξουν οι τράπεζες στο μέτωπο της μείωσης των κόκκινων δανείων, καθώς διαπιστώνουν σημάδια παρατεταμένης κάμψης στις ρυθμίσεις, την ώρα που πρέπει να αυξηθούν σημαντικά, για να επιτευχθούν οι «φιλόδοξοι» στόχοι του 2018.

Μακροπρόθεσμα, εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί μία δεκαετία για να υποχωρήσουν τα κόκκινα δάνεια κάτω του 5%, επίπεδο που θεωρείται υγιές για το τραπεζικό σύστημα, τη στιγμή που οι τράπεζες βρίσκονται ουσιαστικά στην εκκίνηση της υλοποίησης του στόχου για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους κατά 38% για την περίοδο Ιουνίου 2016 - Δεκεμβρίου 2019, διαμορφώνοντας το υπόλοιπό τους στα 66,7 δισ. ευρώ από 106,9 δισ. ευρώ.

Αξιοποιώντας τις αλλαγές που επήλθαν στο νομοθετικό πλαίσιο (εξωδικαστικός συμβιβασμός, νομική κάλυψη), οι νέου τύπου ρυθμίσεις θα εστιάζονται στην οριστική διευθέτηση δανείων, με «δέλεαρ» γενναίες διαγραφές χρέους. Θα προτείνεται, δηλαδή, στους δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια η άφεση μέρους του χρέους τους, εφόσον εξυπηρετήσουν, ομαλά, ή αποπληρώσουν, πρόωρα, το συμφωνηθέν μέρος της οφειλής. Έτσι, χάρη στο νομοθετικό οπλοστάσιο που θα τεθεί σε πρακτική εφαρμογή, οι τραπεζίτες αισιοδοξούν πως οι «μάχες» σύντομα θα αρχίσουν να κερδίζονται.

Το στίγμα για το πώς οι τραπεζίτες βλέπουν πλέον να διαμορφώνεται το πεδίο για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων έδωσε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρ. Μεγάλου, ο οποίος, με την ευκαιρία της ανάληψης των καθηκόντων του, ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:

1. Είναι πολύ θετικό ότι έχουν δοθεί τρεις άδειες σε εταιρείες διαχείρισης δανείων και έχουν ζητηθεί γύρω στις επτά ακόμη. «Στο τέλος του έτους θα έχουμε πιο πολλούς servicers από τράπεζες, εξέλιξη πολύ θετική, γιατί αλλιώς θα ήταν πολύ δύσκολο να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια από τους ισολογισμούς των τραπεζών σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Βοηθιούνται έτσι και το τραπεζικό σύστημα και η οικονομία».
2. Η διάταξη για την παροχή νομικής κάλυψης προς τα τραπεζικά στελέχη ήταν αποφασιστικής σημασίας. «Οι τράπεζες είχαν καθυστερήσει σε αρκετές αναδιαρθρώσεις και με τη διάταξη αυτή δημιουργούνται συνθήκες για πιο δραστήριες αναδιαρθρώσεις σε σχέση με το παρελθόν».
3. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός θα είναι μια σημαντική βοήθεια για να αντιμετωπιστούν τα κόκκινα δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
4. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί «θα βοηθήσουν πάρα πολύ για να απεγκλωβιστεί η αγορά και να ορθολογικοποιηθεί».

Η εικόνα των εγχώριων τραπεζών

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ανακοίνωσαν Πειραιώς, Εθνική και Eurobank, τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών αυξήθηκαν το α΄ τρίμηνο του έτους σχεδόν κατά 700 εκατ. ευρώ.

Διαγραφές 700 εκατ. από Πειραιώς

Η τράπεζα εμφάνισε οριακή αύξηση των νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (70 εκατ. ευρώ) στη διάρκεια του α΄ τριμήνου, πήρε όμως διαγραφές 700 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το απόθεμά τους να μειωθεί κατά 640 εκατ. ευρώ.

Η παραπάνω επίδοση, σε συνδυασμό με τη βελτίωση συνθηκών και προσδοκιών, οδηγεί στην εκτίμηση ότι ο φετινός στόχος μείωσης στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα θα επιτευχθεί χωρίς προβλήματα.

Δυσκολότερη είναι η κατάσταση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Ο σχηματισμός νέων καθυστερήσεων, μετά από πτώση τεσσάρων συνεχόμενων τριμήνων, αυξήθηκε κατά 400 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο της φετινής χρονιάς, επηρεασμένος αρνητικά από τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες.

Ρόλο στην αύξηση των νέων καθυστερήσεων έπαιξαν και τα δάνεια δύο εταιρειών που συγκαταλέγονται στους μεγάλους πελάτες της Πειραιώς. Πρόκειται για επιχειρήσεις για τις οποίες η τράπεζα αποφάσισε να ακολουθήσει πιο αυστηρή προσέγγιση.

Eurobank: Με διαγραφές 200 εκατ. μείωσε τα κόκκινα δάνεια

Οι αυξημένες διαγραφές δανειακών απαιτήσεων, ύψους 204 εκατ. ευρώ, συνέβαλαν καθοριστικά στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της Eurobank κατά το α΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης. Χάρη στις παραπάνω διαγραφές το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μειώθηκε κατά 290 εκατ. ευρώ στο α΄ τρίμηνο.

Σύμφωνα με την τράπεζα, περίπου το 80% των νέων δανείων σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών οφείλεται στο γεγονός ότι σταμάτησαν να εξυπηρετούνται ρυθμισμένα δάνεια. Τα νέα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ανήλθαν κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου σε 154 εκατ. ευρώ.

Καλύτερες επιδόσεις από την Εθνική

Η Εθνική, από την πλευρά της, μείωσε το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 200 εκατ. ευρώ, χάρη σε ισόποσες διαγραφές δανείων. Διεύρυνε, έτσι, στα 700 εκατ. ευρώ την υπεραπόδοσή της έναντι των στόχων του προγράμματος.

Για πρώτη φορά, όμως, μετά από αρκετά τρίμηνα, η τράπεζα δεν έδωσε στοιχεία εξέλιξης του ρυθμού των νέων ρυθμίσεων, γεγονός που δικαιολογείται από το πάγωμα που προκάλεσε η αβεβαιότητα του α΄ τριμήνου.

Τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών αυξήθηκαν κατά 139 εκατ. ευρώ. Μέρος αυτών (περίπου 70 εκατ. ευρώ) προήλθε από την επανεξέταση δανείων τα οποία είχαν καταστεί ενήμερα μετά από ρύθμιση αλλά δεν πληρούσαν τις νέες, αυστηρότερες προδιαγραφές που έθεσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (European Banking Authority – EBA).

Πρόκειται κυρίως για στεγαστικά δάνεια τα οποία είχαν ρυθμιστεί με τέτοιον τρόπο ώστε η καταβολή των έως τώρα δόσεων να μη συμπεριλαμβάνει αποπληρωμή κεφαλαίου.