Τεχνολογική επανάσταση εν πλω - Free Sunday
Τεχνολογική επανάσταση εν πλω

Τεχνολογική επανάσταση εν πλω

Κατανάλωση, επικοινωνία παντού, διαχείριση κινδύνων, διαχείριση στόλου, αλλά και απλές καθημερινές λύσεις, είναι η ολοένα αυξανόμενη συνεισφορά της τεχνολογίας σε έναν πολύ απαιτητικό κλάδο, ο οποίος είναι ίσως ο μοναδικός που μας δίνει ακόμη παγκόσμιες πρωτιές: τη ναυτιλία. Με την εξάρτηση της ναυτιλίας από την τεχνολογία να αυξάνεται, αλλά και τις απαιτήσεις της επίσης, η εν λόγω αγορά παρουσιάζει προκλήσεις και ευκαιρίες.

Είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι, αν και παραδοσιακός κλάδος, «βλέπει» πολυετή θέματα να λύνονται από τις εξελίξεις της τεχνολογίας. Ειδικότερα, οι εξελίξεις της ψηφιοποίησης (digitalization) και οι πολλαπλές εφαρμογές της έχουν εισβάλει σε όλο το φάσμα της λειτουργίας των θαλάσσιων μεταφορών, προκαλώντας κυριολεκτικά «επανάσταση» στην καθημερινότητα της λειτουργίας του πλοίου, των ναυτικών, των λιμανιών και των ναυτιλιακών γραφείων.

Με τη χρήση της τεχνολογίας, πλέον τα μέρη του πλοίου, όπως στην αυτοκινητοβιομηχανία, μπορούν να αναπαραχθούν με ευκολία με την τρισδιάστατη εκτύπωση (3D Printing) που αλλάζει την τεχνική εκτύπωσης μετάλλων. Άρα, πλέον, με την τεχνική εκτύπωσης μετάλλων μπορούν να κατασκευαστούν πλοία με εκτύπωση, αλλάζοντας τα φορτία και τα καύσιμά τους.

Επιπρόσθετα, με την τηλεματική, αλλά και τις υπηρεσίες cloud, αρχίζει να διαφαίνεται η στιγμή που τα πλοία θα είναι αυτόνομα και θα λειτουργούν εξ αποστάσεως με remote control.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική startup που το 80% της απέκτησε ο Όμιλος Olympia συμφερόντων Πάνου Γερμανού, η METIS Cyberspace Technology SA, έχει αναπτύξει μια παγκόσμια ναυτιλιακή πατέντα ελέγχου και «σκαναρίσματος» των πλοίων. Μια πατέντα κατοχυρωμένη, που μέσω ενός ειδικού «μαύρου κουτιού» πάνω στο πλοίο επιτρέπει στη ναυτιλιακή εταιρεία να έχει πλήρη άποψη για όλα όσα λαμβάνουν χώρα στο ταξίδι του εκάστοτε βαποριού της, αδιάκοπα, επί 24ωρο, όλο το έτος, σε οποιαδήποτε θάλασσα του πλανήτη.

Η METIS (Maritime Efficiency Through Intelligent Systems) ανέπτυξε το METIS WIC (Wireless Intelligent Collector), μια έξυπνη συσκευή με επαρκή ισχύ επεξεργασίας για τη συλλογή και ανάλυση αναλογικών και ψηφιακών σημάτων, και μεταδίδει τα αποτελέσματα μέσω ενός ισχυρού ασύρματου δικτύου. Παρακολουθεί, μετράει, διαγιγνώσκει και συμβουλεύει για διάφορες πτυχές της διαχείρισης επιδόσεων των πλοίων.

Και αν αυτά φαίνονται σενάρια μιας άλλης, επερχόμενης εποχής, ας παραθέσουμε τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών Μεταφορών, που υιοθέτησε τη Διακήρυξη της Valletta επί προεδρίας Μάλτας (29/03/2017), που είναι χαρακτηριστικά: «Το Συμβούλιο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μία κατάλληλη συνέχεια στην αναθεώρηση της Οδηγίας περί Reporting Formalities, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής ενός ηλεκτρονικού εγγράφου e-manifest σε ένα εναρμονισμένο περιβάλλον ευρωπαϊκού single window, με στόχο τη δημιουργία ευρωπαϊκού ναυτιλιακού χώρου χωρίς σύνορα.

»Το Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη προώθησης της αρχής της ψηφιοποίησης και της ηλεκτρονικής εξακρίβωσης των πιστοποιητικών πλοίων και ναυτικών σε διεθνές επίπεδο και ενθαρρύνει την ηλεκτρονική διαθεσιμότητα των πιστοποιητικών. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει τη σημασία ανταλλαγής δεδομένων και της πρόσβασης σε αυτά όλων των μερών, με στόχο τη βελτιστοποίηση των αλυσίδων logistics και υιοθετεί τις πρωτοβουλίες της δημιουργίας smart ports, καθώς και ενός Digital Transport and Logistics Forum.

»Το Συμβούλιο σημειώνει τη δυναμική της αυτοματοποίησης που συμπληρώνει την ψηφιοποίηση, μειώνει την κατανάλωση καυσίμων, αυξάνει την αποδοτικότητα και βελτιώνει τη ροή φορτίων στα logistics. Συνεπώς, τονίζει τη σημασία της περαιτέρω ανάπτυξης ψηφιοποιημένων λύσεων και αναπτυγμένης ναυτιλιακής τεχνολογίας».

Από την πλευρά της, η Ένωση Ευρωπαϊκών Εφοπλιστικών Ενώσεων, στο υπόμνημα «Setting Sail for 2017» για το έτος της ευρωπαϊκής ναυτιλίας 2017, τονίζει ότι οι διοικητικές διαδικασίες που συνδέονται με τον κατάπλου πλοίων είναι απαρχαιωμένες, άχρηστες και επαναλαμβανόμενες κατά την προσέγγιση από κράτος-μέλος σε κράτος-μέλος όσον αφορά τα πιστοποιητικά πλοίου και ναυτικών. Χρειάζεται ένα ευρωπαϊκό single window και η κατάθεση αναφοράς (reporting) στις διοικητικές αρχές, καθώς και η κατάθεση εναρμονισμένου ηλεκτρονικού ναυλωτικού φορτίου (cargo manifest).

Η Ημερίδα της Ψηφιοποίησης των Μεταφορών (Digital Transport Days) στο Ταλίν της Εσθονίας υιοθέτησε Διακήρυξη για την Ψηφιοποίηση στις Μεταφορές (Digital Transport Declaration), απαιτώντας: α) υψηλότερα επίπεδα προστασίας δεδομένων μέσω του Ευρωπαϊκού Κανονισμού Προστασίας General Data (GDPR), β) μεγαλύτερη συνειδητοποίηση των κινδύνων από τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, γ) επενδύσεις για εκπαίδευση προς απόκτηση των νέων δεξιοτήτων της ψηφιοποίησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη το πρώτο αυτόνομο εμπορικό φορτηγό πλοίο παγκοσμίως ναυπηγείται από δύο νορβηγικές εταιρείες για το 2020 και στη Μεγάλη Βρετανία ήδη νηολογήθηκε το πρώτο μη επανδρωμένο αυτόνομο πλοίο βοηθητικών υπηρεσιών.

Το internet στα πλοία εισάγεται σταδιακά για την προσέλκυση ναυτικών, καθιστώντας την καθημερινότητά τους πιο ευχάριστη, παρέχοντας άμεση επαφή με τους οικείους τους. Ωστόσο, η αυξημένη χρήση της ψηφιοποίησης εκθέτει σημαντικές πληροφορίες σε χάκερ, που μπορούν να ελέγξουν τα στοιχεία GPS και να εντοπίσουν την ακριβή θέση του πλοίου και την ύπαρξη πολύτιμου φορτίου.

Τέλος, η αγορά της ναυτιλίας είναι πολύ «ευαίσθητη» σε θέματα ασφάλειας, ενώ πολλές φορές δεν πρόκειται απλώς για πολιτική της εκάστοτε εταιρείας αλλά και για θέμα κανονιστικής συμμόρφωσης µε βάση διεθνείς ντιρεκτίβες.

Με όλα αυτά, ιδιαίτερη σημασία αποκτά η δημιουργία του Κέντρου Επιχειρηματικής Καινοτομίας για τη Γαλάζια Ανάπτυξη που εγκρίθηκε από το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής. Το έργο, που θα χρηματοδοτηθεί με 1.800.000 ευρώ από ίδιους πόρους της Περιφέρειας Αττικής, φιλοδοξεί να κινητοποιήσει νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας, να αναπτύξει νέα προϊόντα και υπηρεσίες και να αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογίες.