Ενεργειακός κόμβος η Ελλάδα

Οδηγό για μελλοντικές συμφωνίες στον τομέα της έρευνας και αξιοποίησης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα θα αποτελέσουν οι συμβάσεις, που κατατέθηκαν την Πέμπτη προς κύρωση στη Βουλή, σχετικά με τέσσερις περιοχές στη Δυτική Ελλάδα, στην Ήπειρο και στο Ιόνιο. Αυτό υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης μιλώντας στο Athens Energy Forum 2018.

Ο υπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα πλησιάζει τον στόχο που έχει θέσει η Ε.Ε. για τη διείσδυση των ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας μέχρι το 2030 (27%), θέτοντας μάλιστα ως πιο φιλόδοξο στόχο η αύξηση να φτάσει ακόμα και το 50%. Αναφέρθηκε, παράλληλα, στο μείζον θέμα της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης κατά 30%. Η αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, παράλληλα με τη σταδιακή αποεπένδυση από τον λιγνίτη, αναμένεται να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις. Μόνο την προσεχή διετία, επισήμανε ο κ. Σταθάκης, θα γίνουν, βάσει του νέου θεσμικού πλαισίου, δημοπρασίες για φωτοβολταϊκές και αιολικές εγκαταστάσεις ισχύος 2,6 GW που αφορούν επενδύσεις 2,5-3 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, μέχρι τον Ιούνιο του 2018 θα κατατεθεί το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, όπου θα περιγράφεται η διαδικασία μετάβασης στο νέο ενεργειακό μείγμα. Σε αυτό κεντρικό ρόλο καλείται να παίξει, ως «καύσιμο-γέφυρα», το φυσικό αέριο. Μάλιστα, ο κ. Σταθάκης περιέγραψε τα τέσσερα βήματα της ενεργειακής στρατηγικής που θα αξιοποιήσουν τη συγκυρία αυτή ώστε η Ελλάδα να καταστεί ενεργειακός κόμβος:

1. Το άνοιγμα της εγχώριας αγοράς φυσικού αερίου, που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο, και η ομαλή ενσωμάτωση της ελληνικής στην ευρωπαϊκή αγορά.
2. Η αναβάθμιση της χώρας σε βασικό παράγοντα μεταφοράς φυσικού αερίου.
3. Η δημιουργία πολλαπλών πυλών εισόδου προς Βαλκάνια και ευρωπαϊκή αγορά.
4. Ο δυνητικός ρόλος της Ελλάδας ως χώρας-παραγωγού ενέργειας.

Αναφερόμενος στις τέσσερις συμβάσεις που κατατέθηκαν στη Βουλή σχετικά με έρευνες για υδρογονάνθρακες (στη θαλάσσια περιοχή 2 του Ιονίου και σε χερσαίες περιοχές σε Αιτωλοακαρνανία, ΒΔ Πελοπόννησο και Άρτα-Πρέβεζα), ο υπουργός επισήμανε ότι αυτές «χρειάστηκαν αρκετό χρόνο για να ολοκληρωθούν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρότυπο μελλοντικών συμφωνιών, καθώς γνωρίζετε ότι θα διεξαχθεί μια διαδικασία υποβολής προσφορών μέχρι τον Μάρτιο, για πολύ φιλόδοξες εξερευνήσεις σε περιοχές της νοτιοδυτικής Κρήτης». Όπως υπογράμμισε η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), έχει ήδη αναπτύξει όλη τη διαδικασία των διαγωνισμών, ενώ νομοθετικά μέτρα θα έρθουν στο εγγύς μέλλον. «Η Ελλάδα κινείται γρήγορα σε αυτόν τον τομέα, βαδίζοντας χέρι-χέρι τόσο με την Κύπρο όσο και με το Ισραήλ. Είμαστε ένα βήμα προς τα εμπρός» επισήμανε. Και πρόσθεσε: «Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να γίνει ενεργειακός κόμβος στην περιοχή. Η ιστορία καταδεικνύει ότι η συνεργασία και η δημιουργία συνεργειών είναι ο μόνος τρόπος να μεγιστοποιηθούν τα δυνητικά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία».

Ενεργειακός κόμβος με επενδύσεις έως 15 δισ.

Στις προοπτικές της χώρας να αποτελέσει έναν νέο κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και ταυτόχρονα να προσελκύσει στρατηγικές ενεργειακές επενδύσεις που θα διαμορφώσουν ένα νέο παραγωγικό μοντέλο αναφέρθηκε ο καθηγητής Γιάννης Μανιάτης κατά την ομιλία του στο Athens Energy Forum.

Ο κ. Μανιάτης τόνισε ότι οι αναγκαίες ενεργειακές επενδύσεις στη χώρα είναι πάνω από 15 δισ. ευρώ. «Οι αγωγοί φυσικού αερίου TAP, IGB, EastMed, που σχεδιάσαμε, μπορούν να μας κάνουν ενεργειακό κόμβο της ευρύτερης περιοχής. Τα ελληνικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων αποτελούν μια νέα πηγή ενεργειακής ασφάλειας της Ε.Ε. Απαιτείται όμως μια κυβέρνηση που να καταλαβαίνει, να θέλει και να μπορεί. Και αυτή ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου» είπε χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, αναφερόμενος στις έρευνες υδρογονανθράκων, κατηγόρησε την κυβέρνηση για τριετή καθυστέρηση, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Στην Ελλάδα δεν είμαστε ευχαριστημένοι με τις επιδόσεις στον τομέα ερευνών και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων. Αν και συμβαδίζαμε με την Κύπρο το διάστημα 2013-2014, εντούτοις οι υπογεγραμμένες συμβάσεις στη χώρα μας δεν έχουν πάει ακόμη στη Βουλή. Αντίθετα, στην Κύπρο μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες πραγματοποιούν έρευνες».

Οι εξελίξεις στη ΔΕΠΑ

Από την άλλη, μέσα στο 2018 θα αρχίσει η διαδικασία αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ, όπως σημείωσε ο νέος διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Δημήτρης Τζώρτζης μιλώντας στο Athens Energy Forum, ο οποίος ανέφερε ότι η φετινή χρονιά σηματοδοτεί επίσης την είσοδο της ΔΕΠΑ στη λιανική αγορά ενέργειας μέσω της πλήρους απόκτησης της ΕΠΑ Αττικής.

Ακόμη, παρουσίασε τις εξελίξεις σε σχέση με τον υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου EastMed που σχεδιάζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη μέσω Ελλάδας. Όπως τόνισε:

• Tον Ιανουάριο του 2018 ολοκληρώθηκε η Αναγνωριστική Υποθαλάσσια Έρευνα (RMS – Reconnaissance Marine Survey), τα ευρήματα της οποίας επιβεβαίωσαν την υποθαλάσσια όδευση του αγωγού.
• Συνεχίζεται η αξιολόγηση των δεδομένων που συλλέχθηκαν και παράλληλα επικαιροποιούνται οι οικονομικές μελέτες.
• Τον προηγούμενο μήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε χρηματοδότηση ύψους 34,5 εκατ. ευρώ για τον αγωγό.
• ‎ Τον Δεκέμβριο του 2017 υπεγράφη Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Ιταλίας, επιβεβαιώνοντας την υποστήριξη και τη δέσμευση για την υπογραφή Διακυβερνητικής Συμφωνίας εντός του 2018.

Αναμένεται η υπογραφή της χρηματοδοτικής συμφωνίας του προγράμματος CEF (Connecting Europe Facility) εντός του μηνός Μαρτίου και η περαιτέρω προώθηση και εξειδίκευση των συνεργασιών με τους εμπλεκόμενους φορείς της αγοράς (παραγωγούς - αγοραστές), ανέφερε ο ίδιος.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Σωτήρης Νίκας δήλωσε πως «αναμένουμε να ολοκληρωθεί με επιτυχία η διαδικασία αύριο», αναφερόμενος στον διαγωνισμό για την πώληση των μετοχών της εταιρείας. Τόνισε ότι από 1ης Μαΐου θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο τιμολόγιο για τη χρήση του συστήματος, που είναι πιο ευνοϊκό. Ανέφερε επίσης ότι την 1η Σεπτεμβρίου θα είναι διαθέσιμος προς χρήση ο σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα μετά την αναβάθμιση.

Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας M&M Gas Παναγιώτης Κανελλόπουλος ανέφερε ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ελλάδα αυξήθηκε θεαματικά την προηγούμενη τριετία εξαιτίας κυρίως της αυξημένης ζήτησης από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Σημείωσε ότι το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς καλύπτεται από το ρωσικό φυσικό αέριο, το 12% από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας και το 1/4 από υγροποιημένο αέριο, το 20% του οποίου εισάγει η Μ&Μ.