Eurogroup: Στις λεπτομέρειες «κρύβονται» τα νέα προαπαιτούμενα της συμφωνίας

Μετά απο ένα μαραθώνιο Eurogoup που κράτησε 11 ώρες, η Ελλάδα τελικά θα λάβει 10,3 δισ. ευρώ σε δυο δόσεις, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση που βγήκε τις πρώτες πρωινές ώρες.

Η πρώτη δόση των 7,5 δισ. ευρώ θα καταβληθεί το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου. Για να γίνει όμως αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να προβεί σε συγκεκριμένες διορθώσεις.

Συγκεκριμένα η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να βρει ισοδύναμα για τη μη επιστροφή των αναδρομικών του ΕΚΑΣ και να δώσει τις απαιτούμενες διευκρινήσεις για το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δύο μέτρα που ανακοίνωσε την Κυριακή στη βουλή ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου.

Επίσης, οι Ευρωπαίοι εταίροι και το ΔΝΤ αναμένουν από την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα σε δύο ιδιωτικοποιήσεις. Συγκεκριμένα να υπογραφεί η σύμβαση παραχώρησης του Ελληνικού μέσα στο καλοκαίρι και να προχωρήσει η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού.

Ο λογαριασμός των απαιτήσεων από την πλευρά των δανειστών περιλαμβάνει και το άνοιγμα της αγοράς για τα «κόκκινα» δάνεια όπου σύμφωνα με πληροφορίες επιθυμούν να μην εξαιρεθούν τα δάνεια που έχουν την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.

Το υπόλοιπο ποσό των 2,8 δισ. ευρώ θα δοθεί στην Ελλάδα μετά το καλοκαίρι εφόσον υλοποιηθεί από την κυβέρνηση μια νέα λίστα από τα προαπαιτούμενα.

Στον τομέα της ενέργειας η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην πώληση ποσοστού της ΔΕΗ. Για το νέο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων θα ζητηθεί η πλήρη νομική κάλυψη για αστικές και ποινικές ευθύνες των μελών του, ενώ για την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων η κυβέρνηση θα πρέπει να την στελεχώσει άμεσα ώστε να ξεκινήσει τη λειτουργία της από το Σεπτέμβριο του 2016 αντί αρχές του 2017. Αλλαγές θα πρέπει να κάνει η κυβέρνηση και στις διοικήσεις των τραπεζών.

Όσον αφορά το ρόλο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, γύρω στις 3 τα ξημερώματα λίγο πριν από το τέλος του χθεσινού Eurogroup που διήρκησε 11 ώρες, υπήρξε διάλλειμα ώστε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Πόλ Τόμσεν να μπορέσει να έρθει σε επικοινωνία με την επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ. Λίγο μετά την επικοινωνία τους βγήκε «λευκός καπνός».

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα εξετάσει την παραμονή του στο πρόγραμμα, κάτι που μένει να αποφασιστεί από το διοικητικό του συμβούλιο μετά από θετική εισήγηση της κ. Λαγγκάρντ δίχως όμως να ικανοποιηθούν οι όροι του για οριστική λύση και άμεση ελάφρυνση το ελληνικού χρέους.

Μετά από την επιμονή των Γερμανών θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα καθώς έδειξε ευελιξία όπως τόνισε ο Πόλ Τόμσεν αν και «Όλοι δέχονται πως η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους της και πως δεν μπορεί να το καταστήσει βιώσιμο μόνο με τις δικές της προσπάθειες". Παραμονή όμως δεν σημαίνει και ουσιαστική συμμετοχή.

Το ΔΝΤ δέχθηκε τη φιλοσοφία των Ευρωπαίων και δη των Γερμανών για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αυτό που ουσιαστικά άλλαξε είναι η αντίληψη της βιωσιμότητας.

Μέχρι τώρα ο λόγος Χρέος/ΑΕΠ ήταν το κριτήριο της βιωσιμότητας ή μη του Δημοσίου χρέους. Από σήμερα το κόστος της ετήσιας εξυπηρέτησης του χρέους παίρνει τη θέση του λόγου Χρέος/ΑΕΠ.

Αυτό σημαίνει πως για το ζήτημα του χρέους η προσοχή εστιάζεται στις ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλαδας ως ποσοστό του ΑΕΠ. Όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε το Eurogroup, αυτές μπορεί να είναι στο 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και στο 20% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα.

Οι ουσιαστικές δράσεις για την ελάφρυνση του χρέους μετατίθενται για μετά το 2018 δηλαδή στο μεσοπρόθεσμο διάστημα που αρχίζει μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος αλλά και μετά τις εκλογές στη Γερμανία, κάτι που διακαώς επιθυμούσε η Γερμανική πλευρά και ο κ. Σόιμπλε.

Τότε θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τον ESM τα 20 δισ. ευρώ που έχουν μείνει ως απόθεμα από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών για την οποία είχαν προβλέψει 25 και χρειάστηκαν μόλις 5 δις. ευρώ. Ένα μέρος αυτών θα μπορούσε να αγοράσει χρέος της Ελλάδας προς το ΔΝΤ που σημαίνει πως το ΔΝΤ με την ευελιξία που επέδειξε ίσως κερδίσει την απεμπλοκή του από την Ελλάδα το 2018. Επίσης ενδέχεται να υπάρξει επιστροφή της απόδοση των κερδών της ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα.

Στο άμεσο βραχυπρόθεσμο διάστημα η σημερινή συμφωνία περιλαμβάνει μόνο οριακές λύσεις για την πορεία εξυπηρέτησης του χρέους. Οι λύσεις αυτές  θα αφορούν τα δάνεια του δεύτερου μνημονίου, και την εξομάλυνση επιτοκίων για τα δάνεια του EFSF όχι όμως πιο κάτω από τα επιτόκια που πληρώνουν χώρες που είναι σε προγράμματα διάσωσης.

Για το μακροπρόθεσμα διάστημα η χθεσινή συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός μηχανισμού που θα προβλέπει πως εάν η Ελλάδα ξεπερνάει το όριο του 20% του ΑΕΠ για την εξυπηρέτηση του χρέους τότε ο μηχανισμός θα επιμηκύνει τον χρόνο αποπληρωμής των ελληνικών δανείων και θα μειώνει τα επιτόκια τους.

Τέλος όσον αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα που θα πρέπει να επιτυγχάνει η Ελλάδα μετά το 2018, το ζήτημα θα εξεταστεί το 2018 και η απόφαση θα ληφθεί τότε.

Τη δική τους θετική ερμηνεία για την συμφωνία δίνουν κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών:

Η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε και θα υπάρξει εκταμίευση συνολικού ύψους 10,3 δισ. ευρώ σε δύο τμήματα. Τα 7,5 δισ. τον Ιούνιο και τα υπόλοιπα 2,8 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο.

Ουσιαστικά δίνονται για τα ληξιπρόθεσμα χρέη του δημοσίου 3,5 δισ. ευρώ, περίπου 700 εκ. ευρώ το μήνα μέχρι και τον Οκτώβριο του 2016. Δηλαδή 5 μήνες Χ 700.000=3,5 δισ. ευρώ θα "πέσουν" στην αγορά.

Συμφωνήθηκε ότι η Ελλάδα δεν θα πληρώνει πάνω από το 15% για τόκους και χρεολύσια το μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα.

Στη συνέχεια ο περιορισμός αυξάνεται στο 20% του GDP. Το ποσοστό αυτό, στο οποίο θα περιλαμβάνονται και τα έντοκα γραμμάτια, είναι χαμηλό με βάση όλους τους συγκριτικούς δείκτες για χώρες με ανάλογα οικονομικά χαρακτηριστικά. Και μειώνει αποφασιστικά τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τα επόμενα χρόνια.

Το θέμα του χρέους οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν πως, ρυθμίζεται άμεσα από αύριο καθώς:

• Τα συγκεκριμένα μέτρα (βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα) για την ρύθμιση του χρέους δημιουργούν ένα σαφή οδικό χάρτη που εξομαλύνει τις συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία.
• Είκοσι δισ. ευρώ που περίσσεψαν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών χαρακτηρίζονται ως "διαθέσιμα" για πράξεις επαναγοράς του χρέους.
• Οι συμφωνηθείσες παρεμβάσεις για το χρέος επιτυγχάνουν την έξοδο στις αγορές, μέσω της τόνωσης της επενδυτικής εμπιστοσύνης και της εξάλειψης των συνθηκών αβεβαιότητας στην οικονομία.
• Η συμφωνία εξασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους είναι προσαρμοσμένη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας. Και εξασφαλίζει, για μακρύ χρονικό διάστημα, την χρηματοδότηση της οικονομίας, υπό πολύ ευνοϊκούς όρους.