Πλήρες φοροαδιέξοδο

Μεγάλη αμηχανία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς η φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων και των επιχειρήσεων έχει χτυπήσει κόκκινο, με αποτέλεσμα όσο περνούν οι μήνες, τόσο περισσότερο να αυξάνονται τα χρέη στην εφορία και στο Δημόσιο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα χρέη των Ελλήνων προς εφορία και Δημόσιο υπερβαίνουν τα 185 δισ. ευρώ, είναι δηλαδή περισσότερα ακόμα και από το ΑΕΠ της Ελλάδας, που διαμορφώνεται στα 180 δισ. ευρώ. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα δυσθεώρητο ποσό, αλλά μόνο σε… θεωρητική βάση, καθώς από αυτό το πόσο θα πρέπει να «αφαιρεθούν» και οι οφειλές εταιρειών που έχουν χρεοκοπήσει. Και, σαν να μην έφτανε αυτό, η φοροκαταιγίδα όχι μόνο συνεχίζεται αλλά έχουν ήδη προψηφιστεί και μέτρα που θα εφαρμοστούν από το 2020, όπως η μείωση του αφορολόγητου ορίου, με αποτέλεσμα οι Έλληνες φορολογούμενοι να κληθούν να πληρώσουν (όσοι έχουν τη δυνατότητα) ακόμα μεγαλύτερα ποσά.

Συνολικά τα χρέη των φορολογουμένων και των επιχειρήσεων φτάνουν τα 102,6 δισ. ευρώ, ενώ εάν προστεθούν και τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις, ξεπερνούν τα 185 δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα, τον Αύγουστο οι φορολογούμενοι δεν μπόρεσαν να πληρώσουν φόρους και πρόστιμα ύψους 849 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, το μεγαλύτερο τμήμα από το ποσό αυτό προέρχεται από την αδυναμία των φορολογουμένων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να πληρώσουν την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου δεν καταβλήθηκαν φόροι ύψους 6,4 δισ. ευρώ, από 5,5 δισ. ευρώ στο επτάμηνο του έτους.

Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προκαλεί έντονη ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο, καθώς δεν αποκλείεται να επηρεαστούν τα έσοδα του προϋπολογισμού, όπως και το περσινό έτος, κατά το οποίο οι εισπράξεις από φόρους ήταν μειωμένες κατά 1 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο που είχε τεθεί. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυξάνεται όλο και περισσότερο η εξάρτηση του προϋπολογισμού από εισπράξεις προηγούμενων ετών, δηλαδή στα έσοδα υπολογίζεται και η είσπραξη οφειλών προηγούμενων ετών, γι’ αυτό έχουν τεθεί σε εφαρμογή αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, όπως οι κατασχέσεις λογαριασμών. Είναι ενδεικτικό ότι ο συνολικός αριθμός των οφειλετών στους οποίους έχουν επιβληθεί κατασχέσεις διαμορφώθηκε τον Αύγουστο σε 1.143.356, αριθμός που θα ήταν ακόμη μεγαλύτερος εάν οι εφοριακοί –λόγω θερινής περιόδου– δεν είχαν κινητοποιηθεί εκτός ΔΟΥ για ελέγχους στα τουριστικά νησιά.

Εκατομμύρια τραπεζικοί λογαριασμοί έχουν αδειάσει απροειδοποίητα εξαιτίας της επιβολής κατασχέσεων, φέρνοντας απρόσμενα σε απόγνωση και σε απελπιστική οικονομική κατάσταση όχι μόνο τους δικαιούχους αλλά ακόμη και συνδικαιούχους οι οποίοι δεν έχουν οφειλές. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις της δικηγόρου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Σύλβιας Φιλιππάκη, κάθε συστημική τράπεζα έχει κληθεί από το 2015 να διεκπεραιώσει περίπου 1.500.000 κατασχετήρια (ηλεκτρονικά και χειρόγραφα). Αυτό σημαίνει ότι και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν εκτελέσει 6.000.000 κατασχετήρια.

Πρώτη σε αριθμό κατασχέσεων είναι η ΑΑΔΕ, που από το 2015 μέχρι και τον Μάιο του 2018 έχει επιβάλει συνολικά 4,85 εκατομμύρια κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών. Συγκεκριμένα, το 2015 επιβλήθηκαν από την ΑΑΔΕ περίπου 650.000 κατασχέσεις, το 2016 ο αριθμός τους έφτασε το 1.300.000, το 2017 εκτοξεύτηκαν σε 1.700.000.

Τα χρέη του Δημοσίου

Την ίδια στιγμή, όμως, το Δημόσιο κάθε άλλο παρά συνεπές είναι απέναντι στις υποχρεώσεις του. Έτσι, αν και έχει όλο και περισσότερες οικονομικές απαιτήσεις από τους φορολογούμενους-επιχειρήσεις και στην ουσία βάζει το μαχαίρι στον λαιμό για να εισπράξει οφειλές, το ίδιο δεν καταβάλλει τον ΦΠΑ και συντάξεις, ποσά που έχει εισπράξει στο πλαίσιο του μνημονίου, αλλά δεν τα καταβάλλει για να μην αλλοιωθεί το μαξιλάρι ασφαλείας.

Σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, από 4,759 δισ. ευρώ που ήταν στις 31/12/2016, μέχρι τον Αύγουστο του 2018 έφτασε τα 6,026 δισ. ευρώ, ενώ στα τέλη του 2014 ήταν στα 3,6 εκατ. ευρώ.

Οι ανοιχτοί λογαριασμοί με την εφορία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης:

• Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2018 κατέστησαν ληξιπρόθεσμες νέες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση συνολικού ύψους 6,418 δισ. ευρώ. Μόνο τον μήνα Αύγουστο δημιουργήθηκαν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη ύψους 849 εκατ. ευρώ. Από τα 6,4 δισ. ευρώ, οι απλήρωτοι φόροι ανέρχονται στα 5,6 δισ. ευρώ, οι οποίοι «φούσκωσαν» κατά περίπου 745 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το επτάμηνο του έτους.

• Τον Αύγουστο του 2018 οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογουμένων προς την εφορία διαμορφώθηκαν σε 102,644 δισ. ευρώ έναντι 101,704 δισ. ευρώ τον Ιούλιο, σημειώνοντας αύξηση κατά 940 εκατ. ευρώ. Από τα 102,644 δισ. ευρώ του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, τα 16,496 δισ. ευρώ έχουν χαρακτηριστεί «ανεπίδεκτα είσπραξης» και τα υπόλοιπα 86,148 δισ. ευρώ εισπράξιμα.

Επίσης, σημειώνεται ότι το 36% των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, τα οποία έχουν χαμηλή εισπραξιμότητα διαχρονικά, το 27,3% προέρχεται από τη μη απόδοση του ΦΠΑ και άλλων έμμεσων φόρων, το 24,2% αφορά οφειλές του φόρου εισοδήματος και περιουσίας, το 9,2% αφορά καταπτώσεις δανείων με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου και το υπόλοιπο 3,3% προέρχεται από μη φορολογικά έσοδα.