Ο «οδικός χάρτης» της ενεργειακής στρατηγικής έως το 2030 - Free Sunday
Ο «οδικός χάρτης» της ενεργειακής στρατηγικής έως το 2030

Ο «οδικός χάρτης» της ενεργειακής στρατηγικής έως το 2030

Περιορισμό του μεριδίου του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, μείωση της συμμετοχής του φυσικού αερίου (που ωστόσο θα αντισταθμιστεί από τη διείσδυση στον οικιακό τομέα) και «επέλαση» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στην κάλυψη της εγχώριας ενεργειακής κατανάλωσης περιλαμβάνει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως και τις 3 Δεκεμβρίου 2018.

Ειδικότερα, στο ΕΣΕΚ περιγράφονται τα σενάρια εξέλιξης του ενεργειακού συστήματος για την υλοποίηση των εθνικών ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων για το έτος 2030. Στην ουσία, πρόκειται για τον «οδικό χάρτη» της ενεργειακής στρατηγικής έως το 2030 σχετικά με τη συμβολή της Ελλάδας στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Το βασικό σενάριο

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο ενεργειακής πολιτικής και εξέλιξης του ενεργειακού συστήματος, που περιγράφεται στο σχέδιο, οι εθνικοί στόχοι υπερκαλύπτονται με ορίζοντα το 2030. Έτσι, έως το τέλος της επόμενης δεκαετίας το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας αναμένεται να ανέλθει στο 32% (ενώ προβλεπόταν κατ’ ελάχιστο 30%), ενώ επίσης το 32% θα αγγίξει η εξοικονόμηση ενέργειας στην τελική κατανάλωση ενέργειας (όπου επίσης η πρόβλεψη ήταν για ελάχιστη εξοικονόμηση 30%).

Παράλληλα, για τους τομείς που εντάσσονται στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ETS), θα επιτευχθεί μείωση των εκπομπών στο 63% σε σχέση με τα αντίστοιχα επίπεδα εκπομπών του έτους 2005, όταν η ελάχιστη απαίτηση ήταν στο 43%.

Τέλος, για τους τομείς εκτός του ETS, επιτυγχάνεται μείωση 31% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα επίπεδα του 2005, τη στιγμή που ο στόχος ήταν μείωση κατά τουλάχιστον 16%.

Η διείσδυση των ΑΠΕ

Το μερίδιο συμμετοχής του συνόλου των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, το οποίο αναμένεται να αγγίξει το 32% το 2030, θα διαμορφωθεί από τρεις συνιστώσες: α) τη συνεισφορά των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρισμού, β) τη συνεισφορά τους στην τελική κατανάλωση για θέρμανση και ψύξη, γ) τη συνεισφορά των βιοκαυσίμων στην τελική κατανάλωση για μεταφορές.

Η μεγαλύτερη συμβολή θα προέλθει από την πρώτη συνιστώσα (51%), με το μερίδιο στη θέρμανση και την ψύξη να ακολουθεί (41%), κυρίως χάρη στη διάδοση των αντλιών θερμότητας. Από την άλλη πλευρά, τα βιοκαύσιμα θα εξασφαλίσουν «πράσινο» μερίδιο στις μεταφορές κατά 8%. Έτσι, η συμβολή των ανανεώσιμων πηγών στην τελική κατανάλωση ηλεκτρισμού θα διαμορφωθεί στο 56% το 2030, με το μερίδιό τους στην ηλεκτροπαραγωγή να αγγίζει το 63%. Η συμμετοχή τους στις ανάγκες θέρμανσης/ψύξης αναμένεται να ξεπεράσει το 36%, ενώ όσον αφορά την «παρουσία» τους στην τελική κατανάλωση ενέργειας για τις μεταφορές, αυτή θα ενισχυθεί, από 6% το 2020, σε 20% το 2030.

Όπως είναι φυσικό, η μεγαλύτερη αύξηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα προέλθει από τους αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς, με αύξηση 190% και 168% αντίστοιχα το έτος 2030 σε σχέση με το έτος 2016.

Σε κάθε περίπτωση, οι συνολικές νέες επενδύσεις στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ για την επόμενη δεκαετία εκτιμάται ότι θα επιφέρουν όφελος σε επίπεδο εγχώριας προστιθέμενης αξίας πάνω από 12 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους.

Αντίστοιχα, πολλαπλά είναι και τα οφέλη στη δημιουργία άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας από την ανάπτυξη και λειτουργία αυτών των έργων, καθώς εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν και θα διατηρούνται πάνω από 15.000 νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης για τα επόμενα 25 έτη.

Λιγνίτης

Το μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή θα αγγίξει το 17% το 2030, από 33% το 2016. Κατά συνέπεια, θα μειωθεί το λιγνιτικό χαρτοφυλάκιο κατά 1.600 MW έως το 2030, αγγίζοντας τότε τα 2,7 GW, από 4,3 GW το 2016. Αυτό σημαίνει πως στις υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες που θα παραμείνουν σε λειτουργία την επόμενη δεκαετία (Μεγαλόπολη IV, Αγίου Δημητρίου ΙΙΙ, ΙV και V, Μελίτη Ι) θα προστεθεί και η Πτολεμαΐδα V. Επίσης, θα υπάρχει «χώρος» για τις δύο μονάδες του Αμυνταίου, στην περίπτωση που αναβαθμιστούν περιβαλλοντικά.

Φυσικό αέριο

Το φυσικό αέριο εμφανίζει επίσης μείωση στην ηλεκτροπαραγωγή κατά 28% το έτος 2030 σε σχέση με το έτος 2016, με το μερίδιό του στη συνολική ηλεκτροπαραγωγή να μειώνεται από 26% το 2016 στο 17% το 2030.

Την ίδια στιγμή, πάντως, η συνολική χρήση του αναμένεται να ενισχυθεί κατά 23% περίπου το 2030 σε σχέση με το 2016, με βασικό λόγο τη μεγαλύτερη χρήση του καυσίμου στον κτιριακό τομέα, όπου αναμένεται να φτάσει στο 18% το 2030 έναντι 8% το 2016.

Πετρελαιοειδή για ηλεκτροπαραγωγή

Σημαντική θα είναι η μείωση του μεριδίου των πετρελαιοειδών στην ηλεκτροπαραγωγή, κατά 74% έως το 2030, κυρίως λόγω της απόσυρσης πετρελαϊκών σταθμών που είναι σήμερα εγκατεστημένοι σε μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Το ΕΣΕΚ προβλέπει πως η διασύνδεση αυτόνομων νησιωτικών ηλεκτρικών συστημάτων θα φτάσει στο 90%, με συνέπεια να αρθεί η «ενεργειακή απομόνωση» της πλειονότητας των υφιστάμενων μη διασυνδεδεμένων νησιών. Έτσι, η μείωση της χρήσης του πετρελαίου στα νησιά που θα διασυνδεθούν μέχρι το έτος 2030 θα συνεισφέρει επιπρόσθετα και στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης κατά 3%, καθώς με αυτόν τον τρόπο δεν θα καταναλώνονται στο τέλος της δεκαετίας ετησίως πάνω από 900.000 τόνοι πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.