Από βασική επένδυση… εφιάλτης: Πρωταθλήτρια Ευρώπης η Ελλάδα στο κόστος στέγασης

Μια σειρά από επιβαρύνσεις «τσακίζουν» κάθε χρόνο τους ιδιοκτήτες ακινήτων και έχουν μετατρέψει σε εφιάλτη τη στέγη, το σπίτι του Έλληνα, που μέχρι πριν από κάποια χρόνια ήταν το καμάρι του, η βασική του επένδυση, η κληρονομιά στα παιδιά του.

Πλέον η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης σε κόστος στέγασης, καθώς στα ακίνητα επιβάλλονται, εκτός από τον ΕΝΦΙΑ (που υποτίθεται ότι θα τον καταργούσε ο ΣΥΡΙΖΑ), μια σειρά από φόροι σε καθημερινές συναλλαγές που προκαλούν τρόμο. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έρχονται μαζικοί πλειστηριασμοί που εκτιμάται ότι θα κλιμακωθούν μετά τις εκλογές.

Ακριβή υπόθεση η κατοικία

Σύμφωνα με νέα έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. όπου οι οικογένειες επιβαρύνονται περισσότερο από το κόστος στέγασης.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, δύο στους πέντε κατοίκους της χώρας μας ξοδεύουν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για έξοδα που έχουν να κάνουν με τη στέγαση. Πρόκειται για ποσοστό σχεδόν τριπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Μάλιστα επισημαίνεται ότι η Ελλάδα ήταν και πριν από την κρίση πρώτη σε αυτό το επίπεδο. Ωστόσο, μέσα σε μία δεκαετία (2006-2016) το ποσοστό των κατοίκων της χώρας μας που διαθέτουν μεγάλο κομμάτι του εισοδήματός τους για να πληρώσουν τα έξοδα του σπιτιού τους υπερδιπλασιάστηκε, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος μειώθηκε.

Μαζικοί πλειστηριασμοί

Την ίδια στιγμή χιλιάδες οικογένειες κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους λόγω των πλειστηριασμών. Σύμφωνα με πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, μέχρι το τέλος του έτους οι τράπεζες θα έχουν πλήρη εικόνα για την οικονομική και περιουσιακή κατάσταση των 50.000 από τους συνολικά 170.000 δανειολήπτες οι οποίοι έχουν ζητήσει την προστασία της κύριας κατοικίας τους και αναμένουν την εκδίκαση της υπόθεσής τους στο Ειρηνοδικείο, ενώ εκτιμάται ότι η καταγραφή των υπολοίπων θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως και τον Ιούνιο του 2019. Με τον τρόπο αυτόν θα εντοπιστούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές και θα ανοίξει ο δρόμος για την ανάκτηση των οφειλομένων.

Κατά συνέπεια, εκτιμάται πως θα σημειωθεί αύξηση του αριθμού των δημοπρασιών που είναι προγραμματισμένες για το ερχόμενο δωδεκάμηνο κατά 30%. Στην περίπτωση αυτή, την επόμενη χρονιά θα βγουν στο σφυρί συνολικά 40.000 ακίνητα, 10.000 περισσότερα σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό.

Ο νόμος Κατσέλη

Εν τω μεταξύ, τίποτα δεν έχει ξεκαθαριστεί για τον νόμο Κατσέλη, η ισχύς του οποίου λήγει στο τέλος του έτους και βρίσκεται στο «στόχαστρο» των δανειστών, οι οποίοι ζητούν τον περιορισμό της αξίας του ακινήτου που θα προστατεύεται.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η βάση υπολογισμού της αξίας της πρώτης κατοικίας δεν θα είναι η αντικειμενική αξία (όπως ορίζει σήμερα ο νόμος) αλλά η εμπορική.

Για τον άγαμο, η πίεση που ασκείται είναι να προστατεύεται η πρώτη κατοικία εμπορικής αξίας έως 75.000 ευρώ και για οικογένεια με τρία παιδιά το όριο να ανεβαίνει στα 100.000 ευρώ, γεγονός που περιορίζει την περίμετρο του νόμου. Σήμερα ο νόμος προβλέπει την προστασία της πρώτης κατοικίας αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ για τον άγαμο, 220.000 ευρώ για το ζευγάρι και η αξία αυξάνεται κατά 20.000 ευρώ για κάθε παιδί, μέχρι τα τρία.

Υπό συζήτηση είναι ακόμη και τυχόν αλλαγές στα εισοδηματικά κριτήρια, καθώς οι θεσμοί θεωρούν υψηλά αυτά που σήμερα ορίζει ο νόμος.

Επί του παρόντος, η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε ολιγόμηνη παράταση του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας, ως μεταβατικό στάδιο, σενάριο στο οποίο φέρεται να αντιστέκεται ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Εποπτείας.

Αυξάνονται οι φόροι λόγω αντικειμενικών αξιών

Παράλληλα, από το νέο έτος τίθενται σε εφαρμογή οι νέες αυξημένες αντικειμενικές αξίες, που θα προκαλέσουν ντόμινο επιβαρύνσεων σε 19 φόρους και τέλη. Συγκεκριμένα, αυξάνονται:

1. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων, που υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας. Από τον φόρο αυτό απαλλάσσεται η αγορά πρώτης κατοικίας αντικειμενικής αξίας έως 200.000 ευρώ από τον άγαμο και έως 250.000 ευρώ από έγγαμους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, ποσό το οποίο προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για κάθε παιδί μέχρι τα δύο και κατά 30.000 ευρώ για κάθε παιδί από το τρίτο και μετά.

2. Ο ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία.

3. Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων, που υπολογίζεται επίσης με 3% επί των αντικειμενικών αξιών.

4. Ο φόρος ανταλλαγής-συνένωσης οικοπέδων.

5. Ο φόρος διανομής ακινήτων.

6. Το τέλος ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ), που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

7. Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).

8. Τα τέλη υπέρ Ταμείου Νομικών που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια.

9. Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.

10. Ο φόρος δωρεάς ακινήτων.

11. Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων.

12. Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων.

13. Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.

14. Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων.

15. Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.

16. Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.

17. Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις υπεράκτιες εταιρείες ακινήτων.

18. Ο φόρος του τεκμηρίου της κατοικίας.

19. Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιόχρηση επαγγελματικής στέγης και από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας.