Αυστηρό μήνυμα από Κομισιόν για τα μέτρα Τσίπρα

Αυστηρό μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση για φρένο στις παροχές έστειλε η Κομισιόν, ακυρώνοντας στην ουσία τα… δώρα του Αλέξη Τσίπρα, που απώτερο στόχο έχουν τη μείωση της ψαλίδας με τη ΝΔ στις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου.

Με αφορμή την έκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν για την Ελλάδα, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2019. «Τον Μάιο η Ελλάδα πήρε κάποια μέτρα επεκτατικής πολιτικής και ανακοινώθηκαν και άλλα για τη συνέχεια. Η σημερινή Έκθεση Αξιολόγησης για την Ελλάδα επισημαίνει ότι το πακέτο (παροχών) αυτό είναι δαπανηρό και δεν κινείται στη σωστή κατεύθυνση πολιτικής. Αντιστρέφει ουσιαστικά κάποια σημαντικά στοιχεία προηγούμενων προσπαθειών και μεταρρυθμίσεων με βάση το Πρόγραμμα και υπάρχει κίνδυνος ως προς την επίτευξη του συμφωνημένου πρωτογενούς πλεονάσματος για 3,5% το 2019 και εφεξής» υποστήριξε ο Βάλντις Ντομπρόβσκις. Ο ίδιος μάλιστα έκλεισε και το παράθυρο για ουσιαστική χαλάρωση των στόχων, λέγοντας πως «ξέρουμε ότι οι ελληνικές αρχές θέλουν να αναθεωρήσουν τους στόχους για τα πλεονάσματα, αλλά υπάρχει πολύ μικρό περιθώριο διορθώσεων με βάση τα δεδομένα και τα στοιχεία».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Ευρωπαίος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί. «Η έκθεσή μας σημειώνει καθυστερήσεις στις μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις και ότι υπάρχουν κίνδυνοι για την επίτευξη των συμφωνημένων στόχων από το πακέτο μέτρων που εξαγγέλθηκε τον περασμένο μήνα» τόνισε κατά τη διάρκεια της σχετικής συνέντευξης Τύπου.

Το αφορολόγητο

Εν τω μεταξύ, μία ημέρα μετά την έκθεση της Κομισιόν η κυβέρνηση προχώρησε σε ακόμα μία κίνηση που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Συγκεκριμένα, με σχετική τροπολογία προχωρά στην κατάργηση των θετικών μέτρων (μείωση του ΕΝΦΙΑ, του φόρου εισοδήματος κ.λπ.) προκειμένου να δικαιολογήσει δημοσιονομικά την παράλληλη κατάργηση της περαιτέρω μείωσης του αφορολόγητου από 1/1/2020 που η ίδια ψήφισε το 2017.

Οι θεσμοί δεν έχουν πει το «ναι»

Υιοθετώντας σκληρή γλώσσα, η Κομισιόν προειδοποιεί για την αργή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Μάλιστα, ξεκαθαρίζει ότι οι πρόσφατες «προεκλογικές» παροχές Τσίπρα έγιναν χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών, ενώ υπερβαίνουν σε κόστος το 1% του ΑΕΠ το 2019 και τα επόμενα έτη.

Όπως επισημαίνει, οι προβλέψεις για το πρόγραμμα σταθερότητας την άνοιξη του 2019 δεν περιλαμβάνουν τα νέα μόνιμα μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον Αλέξη Τσίπρα και εγκρίθηκαν λίγο μετά την αντίστοιχη ημερομηνία. Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις αυτών των μέτρων θα υπερβούν το 1% του ΑΕΠ το 2019 και τα επόμενα έτη. Ωστόσο, αναλυτικός πίνακας που περιλαμβάνει στην έκθεση ανεβάζει τον λογαριασμό στα 4,4-5,5 δισ. ευρώ σε επίπεδο διετίας, καθώς βλέπει δημοσιονομικό κόστος 1,1%-1,4% του ΑΕΠ φέτος (2,1-2,6 δισ. ευρώ) και δημοσιονομικό κόστος 1,2%-1,5% του ΑΕΠ το 2020 (2,3-2,9 δισ. ευρώ).

Πιο αναλυτικά:

• Οι ρυθμίσεις οφειλών εκτιμάται από τους θεσμούς ότι θα έχουν δημοσιονομικό κόστος 0,3%-0,6% του ΑΕΠ (570 εκατ. ευρώ - 1,14 δισ. ευρώ) φέτος και το 2020.

• Οι μειώσεις ΦΠΑ θα κοστίσουν στον προϋπολογισμό 0,3% του ΑΕΠ (570 εκατ. ευρώ) φέτος και 0,4% του ΑΕΠ (760 εκατ. ευρώ) το 2020.

• Η 13η σύνταξη και οι αλλαγές στις συντάξεις χηρείας θα έχουν δημοσιονομικό κόστος 0,5% του ΑΕΠ (950 εκατ. ευρώ) ετησίως.

Πιθανός αντίκτυπος και στο χρέος

Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι παροχές ενδέχεται να προκαλέσουν παρενέργειες και στη μείωση του δημόσιου χρέους. «Δεν είναι ακόμα εφικτό να ενσωματωθούν πλήρως τα πρόσφατα δημοσιονομικά μέτρα στην ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, καθώς απαιτείται περαιτέρω ανάλυση σχετικά με την επίδρασή τους στην ανάπτυξη και χρειάζεται μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την κατεύθυνση των πολιτικών σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Ωστόσο, πολιτικές που επηρεάζουν αρνητικά το πρωτογενές πλεόνασμα και την αναπτυξιακή δυναμική θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην πορεία του χρέους» αναφέρεται στην τρίτη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας. Σημειώνεται επίσης ότι το χρέος παραμένει σε πτωτική τροχιά στο βασικό σενάριο, αλλά εξακολουθεί να ξεπερνά το 100% του ΑΕΠ έως το 2048. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα κινούνται περί το 10% του ΑΕΠ έως το 2032.

Αργή η μείωση των κόκκινων δανείων

Στην έκθεση της Κομισιόν γίνεται εκτενής αναφορά και στο τραπεζικό σύστημα. Όπως αναφέρεται, η κατάσταση του χρηματοπιστωτικού τομέα εξακολουθεί να παρουσιάζει προκλήσεις, οι βελτιώσεις υλοποιούνται με πολύ αργό ρυθμό και εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές αδυναμίες, όπως οι υψηλοί όγκοι των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η ισχυρή διασύνδεση κράτους-τραπεζών.

«Παρά τη σταδιακή βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, τα οικονομικά αποτελέσματα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών το 2018 δείχνουν χαμηλότερη κερδοφορία σε σύγκριση με το 2017 και, συνολικά, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έκλεισε το οικονομικό έτος 2018 με μικρές καθαρές ζημίες» σημειώνεται στην έκθεση.

Όσον αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι θεσμοί αναφέρουν πως το υψηλό τους επίπεδο δημιουργεί προκλήσεις για τις ελληνικές τράπεζες, δεδομένου και του χρονοδιαγράμματος που έχουν θέσει οι εποπτικές αρχές. «Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα, απαιτούνται περαιτέρω σημαντικές προσπάθειες για την επίτευξη ταχύτερης μείωσης των NPLs» τονίζει η Κομισιόν.

Για τη διεξαγωγή ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, οι θεσμοί αναφέρουν ότι προχωρά σε ολόκληρη την επικράτεια, αν και με κάπως επιβραδυνόμενο ρυθμό. Ακόμα, ένα μεγάλο ποσοστό των πλειστηριασμών (περίπου 2/3 το πρώτο τρίμηνο του 2019, σύμφωνα με στοιχεία που παρέχονται από τις ελληνικές αρχές) ακυρώνονται, αναστέλλονται ή αποβαίνουν άγονοι.