Σε φόρους και εισφορές το 60% του εισοδήματος

Πιεστικό πρόβλημα τόσο για την οικονομία όσο και για την κοινωνία συνεχίζει να αποτελεί η υπερφορολόγηση κυρίως της μεσαίας τάξης. Τα στοιχεία που προκύπτουν από ειδική μελέτη του ΣΕΒ είναι χαρακτηριστικά: οι φόροι και εισφορές «τρώνε» το 60% του εισοδήματος.

Η Ελλάδα αποτελεί σπάνια περίπτωση χώρας που φορολογεί επιθετικά τόσο την εργασία όσο και το «κεραμίδι», επισημαίνει ο ΣΕΒ, προσθέτοντας ότι η πολιτική αυτή από τη μια πλευρά στερεί δυνατότητες απασχόλησης και από την άλλη απαιτεί υψηλότατα καθαρά εισοδήματα για την καταβολή εξαιρετικά επαχθών φόρων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την κατοχή ακινήτων.

«Η υπερφορολόγηση μεγιστοποιείται στη μεσαία τάξη, και ιδιαίτερα στα εισοδήματα των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, που κατά τεκμήριο έχουν υψηλές δεξιότητες και καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης στην αγορά εργασίας. Ως αποτέλεσμα, οι πλέον παραγωγικοί συμπολίτες μας περιορίζονται συχνά σε επαγγελματικές σταδιοδρομίες με χαμηλότερα εισοδήματα ή μεταναστεύουν μαζικά.

Έτσι όμως η οικονομία και οι επιχειρήσεις χάνουν τα πλέον παραγωγικά και διεθνώς περιζήτητα στελέχη τους. Τα στελέχη αυτά έχουν κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και είναι αυτά που εξασφαλίζουν την ικανότητα της οικονομίας και κοινωνίας να αξιοποιήσει, τελικά προς όφελος όλων, τις ευκαιρίες που δίνει η 4η βιομηχανική επανάσταση», επισημαίνεται στην ανάλυση του ΣΕΒ.

Παράλληλα τονίζεται ότι το φορολογικό πλαίσιο στην Ελλάδα παραμένει ασταθές, αβέβαιο και μη ανταγωνιστικό για τις επιχειρήσεις, με τον ΣΕΒ να αναφέρει ότι λιγότερες από 500 επιχειρήσεις με κέρδη άνω των 3 εκατ. ευρώ πληρώνουν πάνω από το 50% του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων. Με αυτόν τον τρόπο, όπως υποστηρίζουν οι αναλυτές, αναδεικνύεται το μέγεθος της απώλειας εσόδων που έχει το κράτος εξαιτίας της στρατηγικής του να υπερφορολογεί τους εργαζομένους, τις επιχειρήσεις και τους μετόχους.

«Αν δεν αλλάξουμε το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και αν δεν δημιουργήσουμε μια ανταγωνιστική οικονομία, η φορολογητέα ύλη θα συνεχίσει να παραμένει αδύναμη και σταδιακά να διαβρώνεται. Αυτό θα έχει πολύ αρνητικές συνέπειες και για το ασφαλιστικό σύστημα, διότι, καθώς η χώρα μας γερνάει ταχύτατα, θα αυξάνει η εξάρτηση των δημοσίων εσόδων από μια όλο και στενότερη βάση των καλοπληρωτών φορολογουμένων», σημειώνει ο ΣΕΒ.

Η «αφαίμαξη»

Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, για καθαρές ετήσιες αποδοχές 20.000 ευρώ, το ελληνικό κράτος «αφαιρεί» από τους μισθωτούς, μέσω φόρων και εισφορών, κατά μέσο όρο το 44% από το ποσό που πληρώνει ο εργοδότης. Μόνο 6 ευρωπαϊκές χώρες αφαιρούν περισσότερο. Η πρόσφατη εξαγγελία μείωσης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης μετατοπίζει την επιβάρυνση από φόρους και εισφορές στην περίπτωση αυτή στην 11η υψηλότερη θέση ανάμεσα σε 26 κράτη μέλη, πάντα άνω του μέσου όρου. Για να είναι ανταγωνιστικό το ποσοστό επιβάρυνσης με φόρους και εισφορές επί του κόστους του εργοδότη, θα έπρεπε να είναι γύρω στο 35%. 

Για καθαρές αποδοχές 40.000 ευρώ το χρόνο, «αφαιρείται» μέσω φόρων και εισφορών το 60% του ποσού που πληρώνει ο εργοδότης. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν αφαιρεί περισσότερο. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, η πρόσφατη εξαγγελία μείωσης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης μειώνει αυτή την επιβάρυνση, αλλά δεν αλλάζει τη σχετική θέση της Ελλάδας. Ένα ανταγωνιστικό ποσοστό επιβάρυνσης θα ήταν γύρω στο 40%.

Παρ’ όλα αυτά, όμως, τα έσοδα του ελληνικού κράτους από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και από εισφορές στην εργασία υστερούν σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως ποσοστό του ΑΕΠ. Αυτό συμβαίνει παρά τη μεγάλη και προοδευτική αύξηση των συντελεστών φόρου τα τελευταία χρόνια, ακριβώς επειδή λόγω των υψηλών φόρων διατηρείται αδύναμο, σε σχέση με άλλες χώρες, το μέρος της οικονομικής δραστηριότητας και απασχόλησης που αποτελεί τον μεγαλύτερο τροφοδότη των κρατικών εσόδων.

Υπερφορολόγηση ακινήτων

Ο ΣΕΒ θεωρεί παραλογισμό και τη φορολογία ακινήτων, τονίζοντας ότι η υπερφορολόγηση οδήγησε και στη μείωση των αγοραπωλησιών.

Σύμφωνα με τους αναλυτές του ΣΕΒ, το επενδυτικό ενδιαφέρον για αγοραπωλησίες μειώθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να χάσει, μόνο από τη μείωση εσόδων από φόρους συναλλαγών, τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ. Την ίδια ώρα, η υπερφορολόγηση της κατοχής των ακινήτων αποφέρει επιπλέον έσοδα περίπου 1,5% του ΑΕΠ. Δηλαδή το κράτος, καταστρέφοντας την αγορά ακινήτων με την υπερφορολόγηση, αντικατέστησε σε μεγάλο βαθμό τα έσοδα που έχασε ως έμμεση συνέπεια της υπερφορολόγησης της αγοράς ακινήτων.

Η Ελλάδα αποτελεί μια από τις χώρες που επιβάλλουν τους υψηλότερους φόρους κατοχής ακινήτων στην ΕΕ και τον ΟΟΣΑ, οι οποίοι ανέρχονται στο 2,7% του ΑΕΠ, ενώ στη ζώνη του ευρώ ο μέσος όρος είναι 1,6%. Αυτό που καθιστά ιδιαίτερη την περίπτωση της Ελλάδας, σημειώνουν οι αναλυτές, είναι ότι ελάχιστες χώρες υπερφορολογούν ταυτόχρονα την ακίνητη περιουσία και την εργασία.

Οι προτάσεις

Ο ΣΕΒ προτείνει και τέσσερις τομείς στους οποίους πρέπει να επικεντρωθούν οι μειώσεις φόρων:

— Να υπάρξει μια σημαντική μείωση των φόρων και ασφαλιστικών εισφορών στη μισθωτή εργασία του ιδιωτικού τομέα,

— να υπάρξει περαιτέρω βελτίωση των επιβαρύνσεων σε επιχειρηματικά κέρδη και διανεμόμενα μερίσματα, παράλληλα με τη βελτίωση κρίσιμων παραμέτρων του φορολογικού συστήματος για τις επιχειρήσεις, όπως είναι το πλαίσιο μεταφοράς ζημιών και συμψηφισμού τους με μελλοντικά κέρδη, θέματα αποσβέσεων και ζητήματα group taxation,

— να υπάρξει εκλογίκευση και εναρμόνιση με το ενωσιακό δίκαιο του πλαισίου των ευθυνών διοικητών επιχειρήσεων,

— να υπάρξει εκλογίκευση των φόρων κατανάλωσης που επιβαρύνουν κρίσιμες εισροές για σημαντικούς κλάδους της οικονομίας, που περιλαμβάνουν τη μεταποίηση, τις ψηφιακές υπηρεσίες, τις μεταφορές επιβατών και τον τουρισμό, καθώς και των φόρων επί ακινήτων.