Η αγορά ακινήτων ξεπερνά την κρίση

Αν κάτι χαρακτήρισε την περίοδο της κρίσης στη χώρα μας, είναι η μεγάλη πτώση της κτηματομεσιτικής αγοράς. Οι τιμές των ακινήτων γνώρισαν μεγάλη μείωση, ενώ τα πράγματα τα χειροτέρεψαν ο ΕΝΦΙΑ και η αύξηση των φόρων κληρονομιάς. Ωστόσο, η κατάσταση φαίνεται να έχει βελτιωθεί σημαντικά, με την ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς ακινήτων να επιταχύνεται το β΄ τρίμηνο του 2019. Μάλιστα, οι τιμές σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξησή τους μέσα σε διάστημα άνω των 12 ετών, χάρη στην ανάπτυξη της οικονομίας και στην αύξηση του ενδιαφέροντος από το εξωτερικό.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,7% στο β΄ τρίμηνο σε σχέση με το ίδιο τρίμηνο έναν χρόνο πριν. Αύξηση 11,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος σημειώθηκε στην Αθήνα, όπου κερδίζουν έδαφος οι πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, όπως το Airbnb, και το πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα», που προβλέπει ανανεώσιμη πενταετή άδεια διαμονής ως αντάλλαγμα σε επενδύσεις ύψους 250.000 ευρώ σε ακίνητα.

Υπενθυμίζεται πως οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα σημείωσαν πτώση 42% μεταξύ του 2008 και του τέλους του 2017.

Απόβαση στην… Αθήνα

Κινέζοι, Ισραηλινοί, Άραβες, Τούρκοι, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αγοραστές κατέκλυσαν και φέτος την ελληνική αγορά ακινήτων, αποκτώντας κάθε είδους κτίρια, από διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας και πολυτελείς μεζονέτες στα νότια προάστια μέχρι πολυτελείς βίλες στα νησιά των Κυκλάδων, ακόμα και ξενοδοχειακές μονάδες τόσο στην πρωτεύουσα όσο και σε δημοφιλείς παραθεριστικούς προορισμούς. Σύμφωνα μάλιστα με στελέχη της αγοράς ακινήτων, το 2019 αναμένεται να αποτελέσει ακόμη ένα έτος κατά το οποίο θα καταγραφεί ιστορικό υψηλό εισροών ξένων κεφαλαίων για την απόκτηση ακινήτων.

Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα φαίνεται να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον τόσο από τους Έλληνες όσο και από τους αλλοδαπούς αγοραστές. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κεφάλαια από ξένους επενδυτές στο α΄ εξάμηνο είναι αυξημένα κατά 49% σε σχέση με πέρυσι.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, η αύξηση των τιμών το β΄ τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 ήταν 7,7% για τα «νέα» διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 7,6% για τα «παλαιά» (ηλικίας άνω των 5 ετών). Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ τρίμηνο του 2019 σημειώθηκε αύξηση των τιμών των «νέων» διαμερισμάτων κατά 5,1%, ενώ οι τιμές των «παλαιών» διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 4,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Για το σύνολο του 2018, οι τιμές για τα «νέα» και τα «παλαιά» διαμερίσματα αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,9% και 1,6% αντίστοιχα.

Είναι εμφανές ότι καταγράφεται σταθερά αυξητική τάση στα νεόδμητα ακίνητα, κόντρα στην τάση των τελευταίων ετών που ήθελε τις παλαιότερες κατοικίες πιο ελκυστικές, με δεδομένο ότι απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ 24% που επιβαρύνει τις αγοραπωλησίες των νέων ακινήτων.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το β΄ τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 ήταν 11,1% στην Αθήνα, 7% στη Θεσσαλονίκη, 4,1% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 4,9% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία εκτιμάται ότι κατά το α΄ τρίμηνο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,1% στην Αθήνα, 5,4% στη Θεσσαλονίκη, 2,5% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 3,2% στις λοιπές περιοχές της χώρας σε σύγκριση με το α΄ τρίμηνο του 2018. Για το σύνολο του 2018, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2017 ήταν 2,7%, 1%, 0,8% και 1,1% αντίστοιχα. Τέλος, για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το β΄ τρίμηνο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν αυξημένες κατά 8% σε σύγκριση με το β΄ τρίμηνο του 2018. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ τρίμηνο του 2019 η αντίστοιχη αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων στις αστικές περιοχές ήταν 5,2%, ενώ για το σύνολο του 2018 η μέση ετήσια αύξηση διαμορφώθηκε στο 1,7%.

Κερδισμένοι και χαμένοι

Κερδισμένοι από τις εξελίξεις αυτές είναι φυσικά οι ιδιοκτήτες ακινήτων, αλλά και οι τράπεζες που έχουν αποκτήσει ακίνητα μέσω πλειστηριασμών, ενώ μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι θέλουν να αγοράσουν ακίνητα, αλλά και οι ενοικιαστές, καθώς μόνο τον τελευταίο χρόνο τα ενοίκια σημείωσαν αύξηση έως 34%, με την αύξηση αυτή να είναι διψήφια στις περισσότερες περιοχές της χώρας.

Νέα ώθηση

Πάντως, εκτός της μείωσης του ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα που ήδη έχει εφαρμοστεί, η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει ειδική δέσμη φορολογικών παρεμβάσεων ώστε να δώσει περαιτέρω ώθηση στην κτηματαγορά. Αρχικά «παγώνουν» για μία τριετία ο ΦΠΑ νεόδμητων και ο φόρος υπεραξίας, παρέχοντας κίνητρα για στροφή σε νεότερα ακίνητα και αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας, ενώ θα παρέχεται και έκπτωση 40% στη δαπάνη για την αναβάθμιση των ακινήτων.