Έρχεται μόνιμη λύση για τα αυθαίρετα
Συνολική παρέμβαση μόνιμου χαρακτήρα για τα αυθαίρετα εξήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι, ενόψει της λήξης στις 8 Νοεμβρίου των προθεσμιών για υπαγωγή στην τρέχουσα ρύθμιση, δεν θα υπάρξει κενό για τους ιδιοκτήτες ή τους μηχανικούς. Αυτό σημαίνει ότι αναμένεται παράταση των προθεσμιών υπαγωγής στην ισχύουσα ρύθμιση έως ότου τεθεί σε εφαρμογή η νέα, μόνιμου χαρακτήρα.
«Λαμβάνουμε υπόψη αφενός τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και αφετέρου το γεγονός ότι η κόκκινη γραμμή μας σε σχέση με την τακτοποίηση αυθαιρέτων ανάγεται στο 2011. Θα υπάρχει ένα σαφές πλαίσιο για τους κατόχους αυθαιρέτων, το οποίο θα είναι μόνιμου χαρακτήρα» ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης. Όπως διευκρίνισε, ο νέος μόνιμος μηχανισμός θα συνδεθεί με την «ταυτότητα κτιρίου», που έχει θεσπιστεί εδώ και αρκετά χρόνια αλλά δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η παράταση για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων θα έχει διάρκεια έξι μήνες και μέχρι να τεθεί σε εφαρμογή η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου οι ιδιοκτήτες για να υπαχθούν στη ρύθμιση θα μπορούν να επωφεληθούν από τις ευνοϊκές διατάξεις του ν. 4495/2017. Αμέσως μετά, όσοι δεν προβούν σε καμία ενέργεια και έχουν αυθαίρετα προ του 2011, χρονολογία που αποτελεί κόκκινη γραμμή, θα πληρώσουν πρόστιμο όταν θα υποχρεωθούν να δηλώσουν την περιουσία τους για να πουλήσουν ή να μεταβιβάσουν. Μάλιστα, τα ποσά που θα καταβάλουν θα είναι ανάλογα της αυθαιρεσίας, αλλά και της χρονικής στιγμής που θα τα δηλώσουν.
Πάντως, όπως προκύπτει από πρόσφατα στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες υπαγωγής στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης περίπου 280.000 ακίνητα με αυθαιρεσίες, έχουν προχωρήσει σε επόμενα βήματα ακόμη 300.138 ακίνητα, σε φάση υπαγωγής βρίσκονται 468.784 φάκελοι, ενώ έχουν περαιωθεί οι διαδικασίες για 221.302 ακίνητα. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί συνολικά 1.923.539 βεβαιώσεις μεταβίβασης για ακίνητα από το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ. Το σύνολο των δηλωμένων αυθαιρέτων ανέρχεται σε 1.455.086.
Τα έσοδα από τις δηλώσεις αυθαιρέτων είναι 2,4 δισ. ευρώ και αφορούν τις υπαγωγές στους τρεις τελευταίους νόμους 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017. Ειδικότερα, για τον ν. 4014/2011 τα έσοδα είναι 1,002 δισ. ευρώ, για τον ν. 4178/2013 ανέρχονται σε 1,064 δισ. ευρώ και για τον τωρινό νόμο, τον 4495/2017, φτάνουν τα 327 εκατ. ευρώ.
Η ταυτότητα κτιρίου
Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, την οποία υποστηρίζει επί πολλά χρόνια το ΤΕΕ, είναι ένα φυσικό και ψηφιακό αρχείο το οποίο θα πρέπει να διατηρείται για κάθε κτίριο και να ενημερώνεται με όλες τις πληροφορίες σχετικά με αυτό (π.χ. σχέδια, επεμβάσεις, συντήρηση).
Το κόστος ψηφιοποίησης θα το αναλάβει ο πολίτης. Αντί, λοιπόν, την ψηφιοποίηση να αναλαμβάνουν οι πολεοδομίες, πλέον θα τη χρεώνονται οι ιδιοκτήτες, με τη μόνη διαφορά ότι η πληροφορία θα ελέγχεται (από ιδιώτη μηχανικό, έναντι αμοιβής) για την πιστότητά της. Πάντως, το ζήτημα του κόστους για τον πολίτη απασχολεί το υπουργείο, με τον κ. Χατζηδάκη να δηλώνει: «Οι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν επιβαρυνθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Δεν νομίζω ότι η πολιτεία δικαιούται να τους επιβαρύνει άλλο».
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πολίτες δεν θα κληθούν να πληρώσουν την ταυτότητα κτιρίου άμεσα ή μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. έξι μήνες, ένα έτος). Αυτή θα είναι απαραίτητο να δημιουργείται, για παράδειγμα, πριν από μια μεταβίβαση. Με τον ν. 4495/2017 προβλέπεται η έκδοση εντός μίας πενταετίας της ταυτότητας κτιρίου για τα δημόσια κτίρια και όλα τα δημοσίου ενδιαφέροντος και χρήσης (χώροι συνάθροισης κοινού, εκπαίδευσης, υγείας κ.λπ.), ενώ οι ιδιωτικές οικοδομές θα καταγράφονται κατά τη μεταβίβασή τους αντί του πιστοποιητικού μηχανικού που ισχύει έως τώρα.
Υπενθυμίζεται πως για την ένταξη στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι απαραίτητη η συμβολή μηχανικού, ο οποίος θα συγκεντρώνει και θα εκδίδει τα συγκεκριμένα έγγραφα, θα τα περνάει στο εν λόγω σύστημα και κάθε πέντε χρόνια θα πραγματοποιεί ελέγχους (επί πληρωμή), προκειμένου να διαπιστώσει αν όλα τηρούνται κατά το γράμμα του νόμου.
Παράλληλα, προβλέπονταν, στην περίπτωση που υπήρχαν στο μεταξύ διάστημα αυθαιρεσίες μη καταγεγραμμένες, βαριά πρόστιμα τόσο στους μηχανικούς όσο και στους πολίτες (από 2.000 έως 20.000 ευρώ ανάλογα με το παράπτωμα).
Σύμφωνα με πηγές από το ΤΕΕ, το σκεπτικό για να ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία προκύπτει από το γεγονός ότι το 75% των δηλώσεων αυθαιρέτων έως σήμερα είναι σε κτίρια με οικοδομική άδεια. Αποτέλεσμα αυτού, οι ιδιοκτήτες που δεν γνωρίζουν, άρα δεν θα κάνουν καμία ενέργεια, να μην μπορούν να μεταβιβάσουν την περιουσία τους μεταγενέστερα.
