Ακραία φορολογικά φαινόμενα

Με στόχο την είσπραξη μέσα στο β΄ εξάμηνο του έτους ποσού ύψους 28 δισ. ευρώ, ώστε να διασφαλιστεί πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ και να μη χρειαστεί να ενεργοποιηθεί ο δημοσιονομικός κόφτης, η κυβέρνηση επιχειρεί να… βγάλει από την πέτρα αίμα, εξαντλώντας και τα τελευταία αποθέματα φοροδοτικής αντοχής της κοινωνίας.

Το χρονοδιάγραμμα των φόρων

Ήδη οι φορολογούμενοι προετοιμάζονται να πληρώσουν τον βαρύ λογαριασμό του νέου μνημονίου, καθώς, εκτός από τις αυξήσεις στις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών που προκάλεσε η άνοδος του ΦΠΑ στο 24%, από τον Ιούλιο και μέχρι το τέλος του χρόνου δεν θα υπάρξει περίοδος κατά την οποία δεν θα κληθούν να καταβάλουν κάποιο ποσό. Συγκεκριμένα, εντός του μήνα θα έρθουν τα πρώτα εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων και μαζί με αυτά η καταβολή της πρώτης δόσης του φόρου αυτού (οι επόμενες δύο καταβολές θα πραγματοποιηθούν Σεπτέμβριο και Νοέμβριο). Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι στο εκκαθαριστικό θα περιλαμβάνονται ο φόρος εισοδήματος, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης, το τέλος επιτηδεύματος, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και η προκαταβολή φόρου, ενώ, όσον αφορά τις επιχειρήσεις, υπενθυμίζεται ότι έχει αυξηθεί ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών από το 26% στο 29% και ότι εντός του Ιουλίου θα πρέπει να πληρώσουν δύο δόσεις του φόρου εισοδήματος.

Από Αύγουστο… ΕΝΦΙΑ

Τον Αύγουστο θα καταβληθεί η τρίτη δόση του φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων (θα ακολουθήσουν άλλες τέσσερις ως το τέλος του έτους), ενώ από τον Σεπτέμβριο στο παιχνίδι μπαίνει και ο ΕΝΦΙΑ για το 2016. Στο τέλος του έτους οι ιδιοκτήτες οχημάτων θα κληθούν να καταβάλουν και τα τέλη κυκλοφορίας για το 2017, για τα οποία ήδη έχουν δημοσιοποιηθεί διάφορα δυσοίωνα σενάρια, δεδομένου ότι ο στόχος του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι η είσπραξη από αυτά ποσού 1,1 δισ. ευρώ. Και όλα αυτά χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν οι δόσεις που πρέπει να καταβάλλουν απαρεγκλίτως όσοι φορολογούμενοι έχουν προχωρήσει σε ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών τους σε 100 δόσεις. Μάλιστα, τα πράγματα πλέον έχουν γίνει και γι’ αυτούς ασφυκτικά, καθώς από 1/7/2016 το περιθώριο που έχουν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι για να τακτοποιήσουν νέα χρέη τους περιορίστηκε στις 15 ημέρες (από έναν μήνα), από την ημέρα που αυτά καθίστανται ληξιπρόθεσμα. Αυτό σημαίνει ότι μετά το πέρας των 15 ημερών η εφορία μπορεί να διεκδικήσει το σύνολο των ανεξόφλητων υπολοίπων των ρυθμισμένων έως και σε 100 δόσεις οφειλών, εφαρμόζοντας σε βάρος του φορολογουμένου όλα τα προβλεπόμενα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.

Ανησυχία για αύξηση χρεών

Μπορεί ο στόχος της κυβέρνησης να είναι η είσπραξη ποσού 27 δισ. ευρώ εντός του β΄ εξαμήνου του έτους, ωστόσο στην πραγματικότητα υπάρχει έντονη ανησυχία ότι αντί για αυξημένα έσοδα το Δημόσιο θα βρεθεί μπροστά σε αυξημένα… φέσια. Ήδη η άνοδος των τιμών σε διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες (αύξηση ΦΠΑ, διπλασιασμός φόρου στην μπίρα, επιβολή φόρου στη συνδρομητική τηλεόραση, νέα τέλη ταξινόμησης στα Ι.Χ.), λόγω πρόσθετων τελών και φόρων ή αυξημένου ΦΠΑ, σε συνδυασμό με τη φοροδοτική εξάντληση των πολιτών, έχει ανεβάσει το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο σε δυσθεώρητα ύψη και υπάρχει φόβος το τελικό νούμερο να αγγίξει τα 95 δισ. ευρώ, από περίπου 90 δισ. που είναι σήμερα. Ωστόσο, περιθώρια χαλάρωσης δεν φαίνεται να υπάρχουν, καθώς η μη επίτευξη των στόχων του μνημονίου θα επιφέρει την ενεργοποίηση του δημοσιονομικού κόφτη, κάτι που η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει πάση θυσία για πρακτικούς λόγους, αλλά και για λόγους πολιτικού κόστους.
Πάντως, για την ώρα επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι τελικά οι στόχοι θα επιτευχθούν. Άλλωστε τα έως τώρα στοιχεία δείχνουν ότι τον Ιούνιο τα καθαρά φορολογικά έσοδα κατέγραψαν αύξηση σε σχέση με πέρυσι και υπέρβαση από τον στόχο του προϋπολογισμού, ενώ, σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, κατά το εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016 τα έσοδα στις ΔΟΥ υπερέβησαν τον στόχο του προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία δείχνουν ότι τον Ιούνιο τα καθαρά φορολογικά έσοδα σημείωσαν αύξηση 32,9% σε σχέση με πέρυσι και ανήλθαν σε 3,74 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας υπέρβαση 1,33% έναντι του στόχου που έχει τεθεί στον προϋπολογισμό. Επίσης, κατά το α΄ εξάμηνο του έτους η αύξηση των εσόδων σε σχέση με πέρυσι ήταν 6,5%, καθώς ανήλθαν στα 20,93 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας κατά 3,72% τον στόχο του προϋπολογισμού.

Τσακαλώτος: Δεν θα ενεργοποιηθεί ο κόφτης

Τη βεβαιότητα ότι τελικά ο δημοσιονομικός κόφτης δεν θα ενεργοποιηθεί εξέφρασε σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης δήλωσε ότι δεν τίθεται θέμα κόφτη, καθώς η κυβέρνηση θα πιάσει τους στόχους που έχουν τεθεί, όπως το πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ, για φέτος. Όσον αφορά την… αφόρητη φορολογία, ο κ. Τσακαλώτος σημείωσε ότι δεν ευθύνεται η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για την κατάσταση, αλλά οι προηγούμενες κυβερνήσεις, οι οποίες, μεταξύ άλλων, δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τη φοροδιαφυγή.

Πάρε-δώσε με τις δόσεις του ΕΝΦΙΑ

Εν τω μεταξύ, ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί σε πόσες δόσεις θα πληρωθεί ο φετινός ΕΝΦΙΑ. Συγκεκριμένα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφωνας Αλεξιάδης, σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό Real FM, άφησε να εννοηθεί ότι οι δόσεις για την εξόφληση του φετινού ΕΝΦΙΑ θα περιοριστούν σε τέσσερις, από έξι που είναι σήμερα. Συγκεκριμένα, ο κ. Αλεξιάδης δήλωσε ότι «είναι η αγωνία που έχουμε, να τελειώσουν οι φορολογικές δηλώσεις, γιατί δεν μπορεί να γίνει η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ. Θέλουμε να γίνει μέσα στον Αύγουστο, ώστε να έχουμε μετά μηνιαίες δόσεις μέχρι το τέλος του χρόνου» και ερωτηθείς αν αυτό σημαίνει ότι οι δόσεις, από έξι που ήταν πέρυσι, φέτος θα γίνουν τέσσερις, παραδέχτηκε ότι με βάση τα προβλήματα και τον ρεαλισμό αυτό είναι το πιο πιθανό σενάριο.
Ωστόσο, μία μέρα αργότερα ο κ. Αλεξιάδης, προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ), άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να αυξήσει τον αριθμό των δόσεων για την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με τον κ. Αλεξιάδη, το οικονομικό επιτελείο μελετά το ενδεχόμενο αύξησης των δόσεων σε έξι, προκειμένου να διευκολυνθούν οι φορολογούμενοι. Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, η καταβολή του φόρου πρέπει να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους, ωστόσο το υπουργείο Οικονομικών φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να προωθήσει νομοθετική ρύθμιση προκειμένου η εξόφληση να συντελεστεί σε έξι δόσεις, όπως ακριβώς συνέβη και τα προηγούμενα δύο χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η καταβολή του ΕΝΦΙΑ θα επιμηκυνθεί έως τον Φεβρουάριο του 2017.