Τα ιπποειδή δεν είναι εργαλεία

Από την αρχαιότητα έως σήμερα τα ιπποειδή αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας μας και έχουν συμβάλει σε κάθε μορφή της κοινωνίας μας. Σε περιόδους πολέμου, αλλά και ειρήνης, στον αγροτικό τομέα, στον παραγωγικό, στον τουριστικό, είναι πάντα εκεί. Το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους φερόμαστε με τον σεβασμό και τη φροντίδα που τους αξίζει.

Ποιοι είναι οι νόμοι που προστατεύουν την ευζωία των ιπποειδών στην Ελλάδα;

Δυστυχώς, στη χώρα μας, όταν κάποιος ασχολείται με καταγγελίες για την ευζωία των ιπποειδών, νομοθετικά διαθέτει ελάχιστα εργαλεία που θα τον βοηθήσουν να τα σώσει. Μόνο με τον γενικό ορισμό του 4039/2012 και 1197/81, όπου δηλώνεται ρητά πως όλα τα ζώα οφείλουν να έχουν πρόσβαση σε φαγητό, νερό και σκέπαστρο.

Για να μην υπάρχουν διαφωνίες, να διευκρινίσουμε πως τα ιπποειδή είναι ζώα που τους αρέσει η βοσκή, είναι φτιαγμένα να χαίρονται την ελευθερία της φύσης. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως είναι φτιαγμένα να ζουν χωρίς καμία προφύλαξη, όπως πολλές φορές διαβάζουμε στο διαδίκτυο, όταν υποτίθεται «γνώστες» βρίζουν τις φιλοζωικές για τις προσπάθειες που κάνουν.

Όταν είναι δεμένα μέρα και νύχτα, χωρίς να έχουν πρόσβαση σε κάποια σκιά, ακόμα και φυσική, όταν νερό τούς δίνουν μόνο μία φορά την ημέρα γιατί τότε μπορεί κάποιος να πάει στο χωράφι, όταν δεν έχουν ελευθερία κίνησης που είναι απαραίτητη όσο είναι το φαγητό, τότε μιλάμε για κακοποίηση, όσο κι αν κάποιοι διαφωνούν.

Όταν υπάρχουν πρωτόκολλα ευζωίας, ειδικά για τα ζώα εργασίας, τα οποία έχουν συντάξει ιππίατροι ή τουλάχιστον κτηνίατροι με εξειδίκευση στα ιπποειδή, αποδεκτά απ’ όλους, τότε κάποιοι θα πρέπει να σταματήσουν να τους φέρονται όπως έχουν συνηθίσει, αν φυσικά τα αγαπούν και δεν τα θεωρούν αναλώσιμα είδη.

Πόσα ιπποειδή υπάρχουν στην Ελλάδα;

Κανείς δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό. Οι μόνες καταγραφές αφορούν όσους νόμιμα έχουν εισαγάγει ή έχουν αποφασίσει να έχουν ηλεκτρονική σήμανση ή νόμιμα ασχολούνται με συγκεκριμένη φυλή και εκτροφή.

Από κει και πέρα, κάποιοι έχουν φροντίσει να μην έχει εφαρμοστεί στη χώρα μας καμία κοινοτική νομοθεσία που να αφορά σήμανση, ισόβιο έγγραφο αναγνώρισης, και καταγραφή ιπποειδών. Το μόνο έγγραφο που φροντίζουν με ευλάβεια να εφαρμόζουν είναι το ΑΔΑΜΙ (Ατομικό Δελτίο Αναγνώρισης και Μετακίνησης Ιπποειδούς).

Δεν πρόκειται καν για νομοθεσία αλλά για μια εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ με αριθ. πρωτ. 228868/12.2.2002 που αφορά την εφαρμογή προγράμματος επιζωοτιολογικής διερεύνησης των σπουδαιότερων νοσημάτων των ιπποειδών. Σημειώστε πως δεν είναι ισόβιο έγγραφο, αφού έχει περιορισμένη χρονική ισχύ, και πως στη σελίδα 21 του ίδιου του εγγράφου δηλώνεται πως δεν πρόκειται για τίτλο ιδιοκτησίας. Όμως στις δίκες κακοποίησης το χρησιμοποιούν οι συλλέκτες-εκμεταλλευτές ιπποειδών, εφόσον εκδίδεται από αρμόδιες αρχές.

Δηλαδή η χώρα μας δεν εφαρμόζει καμία κοινοτική οδηγία από το 1990 όσον αφορά το έγγραφο αναγνώρισης. Ο σχετικός κανονισμός 504/2008 δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Ο εκτελεστικός κανονισμός 2015/262 ορίζει πως έπρεπε να έχει δημιουργηθεί ηλεκτρονική βάση δεδομένων στην Ελλάδα για τα ιπποειδή από 1/7/2016 και ακόμα περιμένουμε!

Η χώρα μας ακολουθεί δική της εγκύκλιο του 2002, έχουμε 2018, έχουν αλλάξει πολλοί υπουργοί και υφυπουργοί, άρα κάποιοι έχουν καταφέρει να διοικούν πραγματικά και να αποφασίζουν να σκοτώνουν τα άλογα πολύ πριν γεράσουν.

Αναπαραγωγή, εκτροφή, κατηγορίες ιπποειδών και εμπόριο

Τα ιπποειδή σε όλες τις χώρες του κόσμου ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες, όπως οικόσιτα, αθλητικά, αναπαραγωγής, εργασίας, θεραπευτές. Όμως στην Ελλάδα οι περισσότεροι τα θεωρούν μονάχα ζώα παραγωγής, γιατί προφανώς αυτό βολεύει τους εκμεταλλευτές τους.

Έχουν μεγάλες διαφορές από την κατηγορία των βοοειδών και αιγοπροβάτων. Μπορεί να χαρακτηρίζονται και ως ζώα παραγωγής, όμως οι ανάγκες τους είναι διαφορετικές όσον αφορά τους χώρους διαβίωσης, τις σταβλικές εγκαταστάσεις, τις συνθήκες καθημερινής ζωής, τον τρόπο εξάσκησης, μετακίνησης και μεταφοράς, άσχετο αν δεν εφαρμόζεται στην πράξη ο νόμος 1/2005.

Ο ιδιοκτήτης του κολαστηρίου στον Ασπρόπυργο, του οποίου τα ιπποειδή πήραμε με οριστική αφαίρεση της εισαγγελίας λόγω κακοποίησης, έχει ονομαστεί από αρμόδια αρχή εκτροφέας. Με ποια έγγραφα, με ποια γενεαλογικά βιβλία, με ποια παρακολούθηση για την εξέλιξη της φυλής, αναπαραγωγή και εμπόριο; Ανάμεσα στα ζώα που σώσαμε υπήρχε πουλάρι χωρίς τη μάνα του, μόνιμα δεμένο στα σκοτάδια, σε έναν χώρο γεμάτο κόπρανα. Ένα ζώο με κληρονομική πάθηση. Αυτή είναι η εκτροφή;

Δηλώνουν πως έχουν 30 άλογα για αναπαραγωγή, όταν τα πωλούν διαδικτυακά χωρίς κανέναν τίτλο ιδιοκτησίας ή τα πωλούν σε σελίδες αγγελιών αυτοκινήτων και μηχανών. Πού τα βρίσκουν τόσα αδήλωτα ζώα; Δεμένα μπροστά σε σκουπίδια, αφού στα γύρω χωράφια τα δένουν για μήνες, υποσιτισμένα, χωρίς καμία φροντίδα. Άλλωστε, αν δεν ζήσουν, απλώς θα αντικατασταθούν. Ποια αρχή ελέγχει την αναπαραγωγή των ιπποειδών στη χώρα μας;

Ζώα τα οποία τα αναγκάζουν να καλπάζουν δεμένα πίσω από αγροτικά, για να δείξουν πόσο καλά εργαλεία είναι. Ιπποειδή που οι ιδιοκτήτες τους δηλώνουν πως παίρνουν επιδοτήσεις, αλλά παράλληλα τα χρησιμοποιούν για υλοτομία. Επιδοτήσεις για την ευζωία αγέλης 40 ιπποειδών που ξαφνικά γίνεται 200. Ιπποειδή που ζητούν να τα αντικαταστήσουν με air condition ή τρυπάνι. Αγγελίες με πώληση παστουρωμένου ζώου, δεμένου από τα πόδια.

Στην Ελλάδα οποιοσδήποτε βρίσκει ένα χωράφι, δένει δέκα ζώα, κάνει αναπαραγωγή, ονομάζεται εκτροφέας χωρίς να τηρεί καμία νομοθεσία για την εκτροφή ιπποειδών.

Η κοινοτική νομοθεσία έχει οδηγίες και κανονισμούς που κάποιοι στη χώρα μας έχουν τη δύναμη να μην εφαρμόζουν.

Της Ρόζας Ρούσσου

Η Ρόζα Ρούσσου είναι πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Προστασίας Ιπποειδών IPPOTHESIS.