Μια φορά πελάτης, πάντα πελάτης και φίλος - Free Sunday
Μια φορά πελάτης, πάντα πελάτης και φίλος
Martin A-30 της Lockheed Martin

Μια φορά πελάτης, πάντα πελάτης και φίλος

To βράδυ της 16ης Οκτωβρίου, παραμονή της συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, στο δείπνο που οι AHEPANs παρέθεσαν προς τιμήν του κ. Τσίπρα, στο πρωθυπουργικό τραπέζι ήταν ο πρόεδρος της οργάνωσης, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, δεν ήταν όμως ίσως ο μόνος άνθρωπος ο οποίος την επόμενη μέρα επρόκειτο να έχει κάτι χειροπιαστό να παρουσιάσει ως αποτέλεσμα. Ο ελληνικής καταγωγής –από το 1999 αντιπρόεδρος Πρωτοβουλιών Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της Lockheed Martin για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική– Ντένης Πλέσσας, ο οποίος βρισκόταν σε παρακείμενο τραπέζι.

Με 38 χρόνια εργασίας στον τομέα των εξοπλισμών στην πλάτη του, ο κ. Πλέσσας είναι μακράν ένα από τα πιο επιτυχημένα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας, ειδικά αν δει κανείς τα επιτεύγματά του από τότε που έχει αναλάβει την ευθύνη για την περιοχή και ακόμη περισσότερο με βάση τις παραγγελίες των περίπου 3 δισ. δολαρίων τις οποίες εξασφάλισε από την Ελλάδα μετά το 2015, δηλαδή με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Διότι κανείς δεν ξεχνά ότι η οικονομική κρίση είχε οδηγήσει την Ελλάδα σε μείωση των αγορών εξοπλισμών, άσχετα αν αυτή η μείωση των εξοπλισμών δεν μείωσε και το ποσοστό των αμυντικών δαπανών, στις οποίες η Ελλάδα διατηρεί τη νόρμα του 2% που έχει θέσει το ΝΑΤΟ στα μέλη του.

Δουλειές με ΣΥΡΙΖΑ

«Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που η ελληνική κυβέρνηση και το Ελληνικό Ναυτικό επέλεξαν το P-3 Orion MLU για να υποστηρίξουν τις ανάγκες των ναυτικών περιπολιών. Το P-3 Orion MLU επιφέρει ικανότητα και αξία στο Ελληνικό Ναυτικό. Η ελληνική εσωτερική αμυντική βιομηχανία θα απορροφήσει το 30% της αξίας του προγράμματος, επιτυγχάνοντας σημαντικά βιομηχανικά, οικονομικά και τεχνολογικά πλεονεκτήματα για την αυτόνομη λειτουργία και υποστήριξη αυτού του συστήματος αποστολής». Αυτά είχε δηλώσει ο κ. Πλέσσας στις 25 Ιουλίου 2016, όταν μετά από κενό 11 χρόνων στις εξοπλιστικές προμήθειες ξεκινούσε επίσημα, με μια τελετή στις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των ιπτάμενων ραντάρ του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.

Ήταν το πρόγραμμα που στις 15 Μαρτίου 2015, ενάμιση μήνα μετά τις εκλογές, ξεκλείδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα με απευθείας ανάθεση, ενώ προεκλογικά ο τότε υπεύθυνος του ΣΥΡΙΖΑ για τα αμυντικά θέματα Θ. Δρίτσας προειδοποιούσε την κυβέρνηση Σαμαρά να μην προχωρήσει σε εκταμίευση χρημάτων για αγορά εξοπλισμών.

Όμως δύο χρόνια νωρίτερα, στις 7 Μαΐου 2013, ο κ. Πλέσσας με έγγραφο που είχε στείλει στο ΓΕΝ και το οποίο δημοσίευσε η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» το 2015, όταν έγινε γνωστή η ανάθεση στη Lockheed, ενημέρωνε ότι «η ενεργοποίηση των P-3 B δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη επιλογή χαμηλού κόστους και ρίσκου βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα».

Τέσσερα χρόνια μετά το έγγραφο του κ. Πλέσσα, δυόμισι χρόνια μετά την ανάθεση και ενάμιση χρόνο μετά την έναρξη των εργασιών, το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό δεν έχει παραλάβει κανένα από τα πέντε αναβαθμισμένα P-3, δίνοντας λαβές για τη διερεύνηση της αναφοράς του κ. Πλέσσα σε «ρίσκο».

Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε την κυβέρνηση στις 7 Σεπτεμβρίου 2017 να έχει ήδη πληρώσει τα 3/5 της συμφωνίας, για την ακρίβεια 305.925.449 δολάρια, όπως προκύπτει από την απάντηση που έδωσε στη Βουλή ο υπουργός Άμυνας σε ερώτηση δύο βουλευτών του Ποταμιού.

Η προηγούμενη παραγγελία

Βεβαίως δεν ήταν μόνο το ελληνικό Δημόσιο συνεπές στις υποχρεώσεις του προς τη Lochheed, αλλά και η Lockheed στο παρελθόν είχε υπάρξει συνεπής προς το ελληνικό Δημόσιο, όπως διαβεβαίωσε ο πρώην υπουργός Άμυνας Σπήλιος Σπηλιωτόπουλος σε άρθρο που είχε γράψει το 2014 στον ιστότοπο Newpost.

«Τα 30 αεροσκάφη παρεδόθησαν εντός του συμβατικού προϋπολογισμού και χρονοδιαγράμματος με απόλυτη συνέπεια, με όλα τα σύγχρονα συστήματα –και ιδίως το σύστημα αυτοπροστασίας– ενσωματωμένα, πλήρως επιχειρησιακά, άμεσα χρησιμοποιήσιμα, και απετέλεσαν εξ αρχής την αιχμή του δόρατος της Ελληνικής Αεράμυνας, ως το τέλειο επιχειρησιακό εργαλείο στα χέρια των –διεθνώς αναγνωρισμένων για τις υψηλότατες επιδόσεις τους, αλλά ελάχιστα αμειβομένων– έμπειρων πιλότων μας» έγραψε ο κ. Σπηλιωτόπουλος υπερασπιζόμενος την αγορά των 30 F-16 που είχε αποφασιστεί επί υπουργίας του, το 2005.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το κόστος έφτασε τα 1,1 δισ. δολάρια, δηλαδή περίπου τα διπλά λεφτά από την παραγγελία για την αναβάθμιση των P-3. Ήταν τα τελευταία F-16 που προμηθεύτηκε η Ελληνική Αεροπορία.

Ελλάδα και F-16

  • Τα πρώτα 40 F-16 του προγράμματος «Peace Xenia» το 1985 αποτέλεσαν το ήμισυ της «αγοράς του αιώνα», με το υπόλοιπο μισό να πηγαίνει στη Γαλλία, απ’ όπου έγινε η προμήθεια 40 Mirage 2000. Το συνολικό κόστος της παραγγελίας ανέβηκε στα 200 δισ. δραχμές, δηλαδή περίπου 600 εκατ. ευρώ, άρα 300 εκατ. ευρώ για τα 40 F-16. Αν έμενε σε αυτά τα χρήματα η «αγορά του αιώνα», τα 40 F-16 του 1985 θα είχαν κοστίσει το 1/3 των 30 F-16 που αγοράστηκαν το 2006. Αλλά δεν έχει διαπιστωθεί πόσο ήταν το τελικό κόστος της παραγγελίας, καθώς υπήρξαν πολλές πηγές χρηματοδότησης, πολλά δάνεια και πολλές φήμες για μίζες και μεσάζοντες, αν και τότε ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε διαβεβαιώσει ότι δεν θα συζητούσε με κανέναν μεσάζοντα.
  • Η δεύτερη παραγγελία των F-16 ήταν άλλα 40, η αγορά των οποίων αποφασίστηκε τον Απρίλιο του 1993, επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στο πλαίσιο του προγράμματος «Peace Xenia ΙΙ».
  • Ακολούθησε «Peace Xenia ΙΙI» με την προμήθεια 50 νέων F-16 τον Απρίλιο του 1999, με κυβέρνηση Σημίτη και υπουργό Άμυνας τον Άκη Τσοχατζόπουλο, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2001, με τον Γιάννο Παπαντωνίου στο υπουργείο Άμυνας, αποφασίστηκε η αγορά άλλων 10. Το συνολικό κόστος για τα 60 F-16 ανέβηκε στα 1,7 δισ. ευρώ.
  • Τέσσερα χρόνια αργότερα, στην κυβέρνηση Καραμανλή, έγινε το «Peace Xenia ΙV» και η τελευταία παραγγελία για 30 F-16 έναντι 1,1 δισ. ευρώ.

Συνολικά η Ελληνική Αεροπορία έχει αγοράσει 170 F-16, από τα οποία σε ενέργεια είναι τα 155 (91,08%), ενώ 13 έχουν καταστραφεί σε πτήση κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων. Συνολικά η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία έχει περίπου 300 αεροσκάφη.

H Lockheed έχει πουλήσει συνολικά 4.400 F-16 σε 25 χώρες, δηλαδή η Ελλάδα έχει αγοράσει το 3,86% της συνολικής παραγωγής.

Οι αναβαθμίσεις

Μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων της εταιρείας καλύπτει και η αναβάθμισή τους, καθώς, όπως διαβεβαιώνει η εταιρεία, σημαντικές αναβαθμίσεις σε όλες τις εκδόσεις των F-16 ενσωματώνονται για να διατηρείται ο στόλος σύγχρονος και πλήρως υποστηρικτικός για τη μακρά υπηρεσία του αεροπλάνου.

Μια τέτοια αναβάθμιση είναι αυτή την οποία αγόρασε η Ελλάδα στην πρόσφατη επίσκεψη του κ. Τσίπρα στην Ουάσινγκτον.

«Τα F-16 που βλέπουμε μπροστά μας είναι το σύμβολο της 66ετούς φιλίας μας με την Ελληνική Αεροπορία, παρέχοντας το μονοπάτι για το μέλλον, για την επόμενη γενιά στα αεροσκάφη με τα F-35, καθώς συνεχίζουμε να τηρούμε τις υποσχέσεις ανάμεσα στη Lockheed Martin και στη χώρα της Ελλάδας» είχε πει κατά την παράδοση του πρώτου F-16 του «Peace Xenia IV» ο αντιπρόεδρος του προγράμματος F-16 της εταιρείας, Τζον Λάρσον.

Ήταν το 2009 και η 66ετής φιλία έχει γίνει στο μεταξύ 74ετής, καθώς η πρώτη φορά που προϊόν της εταιρείας χρησιμοποιήθηκε από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία ήταν ένα σμήνος Martin A-30 που της παραχώρησε η RAF τον Σεπτέμβριο του 1943.