Η τριγωνική σχέση Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας - Raytheon

Πανηγυρισμούς προκάλεσε στη Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών μια συμφωνία η οποία υπογράφηκε την Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2017 ανάμεσα στον γενικό διευθυντή Κυριάκο Κυριακίδη και τον διευθυντή Συμβολαίων της εταιρείας Raytheon Ντέιβιντ Τζέρετι. Λογικά αυτή η συμφωνία, η πρώτη του 2017, θα ήταν μία συμφωνία από αυτές που αρέσκονται στην κυβέρνηση να κραδαίνουν στη Βουλή κατηγορώντας τους αντιπάλους τους για ανικανότητα τουλάχιστον. Διότι επρόκειτο για μία ανεκπλήρωτη υποχρέωση της εταιρείας, που αφορούσε σύμβαση αντισταθμιστικών οφελών του 1999, ύψους 78.384.000 ευρώ, από τότε που επί υπουργίας Άκη Τσοχατζόπουλου η χώρα αγόρασε το πυραυλικό σύστημα Patriot. Από τότε πέρασαν 18 ολόκληρα χρόνια, αλλά ουδείς είχε ενδιαφερθεί για τη συγκεκριμένη σύμβαση. Μέχρι που ανασύρθηκε και υπογράφηκε το 2017.

Η σύμπτωση με αυτή τη σύμβαση είναι ότι η συγκεκριμένη εταιρεία είναι τον τελευταίο καιρό στο προσκήνιο στην Ελλάδα, γιατί είναι η εταιρεία που παράγει τις αεροπορικές βόμβες MK82 και ΜΚ83, τις οποίες ενδιαφέρεται να αγοράσει η Σαουδική Αραβία, όπως προέκυψε 1) από έγγραφο που έδωσε στη δημοσιότητα ο κ. Καμμένος και 2) από τη συμφωνία που έφερε την προηγούμενη Τρίτη 28 Νοεμβρίου στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Δημήτρης Βίτσας και αφορά την πώληση 1.000 βομβών ΜΚ82 και 700 βομβών ΜΚ83 στο σαουδαραβικό βασίλειο έναντι 5 εκατ. δολαρίων.

Δεν μπορεί να ξέρει κανείς πόσο κόστισαν αυτές οι βόμβες στην Ελλάδα, αλλά σύμφωνα με τις τιμές Marchee της αγοράς όπλων η ΜΚ82 κοστίζει 1.881,52 δολάρια, άρα τα 1.000 κομμάτια 1.881.520 δολάρια, και η ΜΚ83 5.848,17 δολάρια, άρα τα 700 κομμάτια 4.093.719 δολάρια. Σύνολο 5.975.239 δολάρια, δηλαδή σχεδόν 1 εκατ. δολάρια περισσότερα ή περίπου 15% πάνω από τις τιμές της συμφωνίας Βίτσα.

Η επιλογή των Σαουδαράβων να χρησιμοποιούν βόμβες ΜΚ82 στους βομβαρδισμούς της Υεμένης είναι γνωστή εδώ και περίπου έναν χρόνο, από τον βομβαρδισμό μιας κηδείας στη Σαναά, την πρώην πρωτεύουσα της Υεμένης, που κατέχεται από τους φιλοϊρανούς αντιπάλους της, τον Οκτώβριο του 2016.

Τότε είχαν αναρτηθεί δύο φωτογραφίες στο Facebook. Η μία ήταν από τον ανταποκριτή της ITV Πολ Τάισον, ο οποίος δείχνει ένα θραύσμα και επικαλείται στελέχη του Πυροβολικού της Υεμένης που διαβεβαιώνουν ότι πρόκειται για MK82. H άλλη από έναν δικηγόρο της Σαναά που δείχνει ένα θραύσμα της βόμβας ακριβείας που έχει σειριακό αριθμό που παραπέμπει σε MK82.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ομάδας Προστασίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μόνο μέσα στο εννεάμηνο από την αρχή του 2017 η Σαουδική Αραβία έκανε 5.676 αεροπορικές επιδρομές, δηλαδή περίπου 21 την ημέρα ή σχεδόν μία κάθε ώρα.

Οι Σαουδάραβες ψάχνουν βόμβες

Το εύλογο ερώτημα είναι πώς με τόσες επιδρομές δεν τελειώνουν οι βόμβες που έχει η Σαουδαραβική Αεροπορία. Οι προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας να αγοράσει εξοπλισμό από τις ΗΠΑ δεν ευοδώθηκαν.

• Τον Νοέμβριο του 2016 ο Πρόεδρος Ομπάμα σταμάτησε, λόγω της κρίσης στην Υεμένη, μια συμφωνία πώλησης όπλων στη Σαουδική Αραβία ύψους 1,29 δισ. δολαρίων.
• Τον Μάιο του 2017, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Προέδρου Τραμπ στη Σαουδική Αραβία, ανακοινώθηκε συμφωνία αγοραπωλησίας όπλων ύψους 110 δισ. δολαρίων. Όμως τον Ιούνιο του 2017 ο ρεπουμπλικάνος Μπομπ Κόρκερ, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων του Κογκρέσου, η οποία πρέπει να εγκρίνει τη συμφωνία, ανακοίνωσε ότι θα μπλοκάρει οποιαδήποτε πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία και στα Εμιράτα μετά τη διένεξη με το Κατάρ.
• Στις 23 Νοεμβρίου 2017 διέρρευσε ότι η Σαουδική Αραβία συμφώνησε να αγοράσει βόμβες ακριβείας από τη Raytheon –την εταιρεία που θυμήθηκε ότι χρωστάει αντισταθμιστικά στην Ελλάδα από το 1999– και την Boeing. Οι δύο εταιρείες είδαν αύξηση της τιμής της μετοχής τους κατά 0,57% και 0,11% αντίστοιχα, αλλά το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ αρνήθηκε να επιβεβαιώσει την ύπαρξη συμφωνίας μέχρι να στείλει το κείμενο στο Κογκρέσο, στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων δηλαδή, ο πρόεδρος της οποίας έχει αντιρρήσεις.

Αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης που μίλησε στο fortune.com υπό τον όρο της τήρησης της ανωνυμίας του είπε ότι η συμφωνία έχει σχεδιαστεί να καλύψει περίοδο 10 χρόνων και θα χρειαστούν χρόνια προτού οι πραγματικές μεταφορές όπλων λάβουν χώρα.

Κοινώς, δηλαδή, η Σαουδική Αραβία έχει πρόβλημα να αναπληρώσει τις βόμβες που χρησιμοποίησε. Γι’ αυτό και θέλει να αγοράσει, αλλά οι διαθέσιμοι πωλητές είναι λίγοι. Ένας από τους λίγους είναι η Ελλάδα, η οποία όμως ως έμπορος όπλων έχει δυσκολίες πολιτικού και τεχνικού χαρακτήρα να πουλήσει βόμβες, καθώς α) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 13 Σεπτεμβρίου 2017 ενέκρινε ψήφισμα που ζητά την επιβολή εμπάργκο στην πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία και β) πρέπει να ενημερωθούν οι ενδιάμεσες χώρες για τη διέλευση του φορτίου.

Βεβαίως οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές ενστάσεις αφορούν την πώληση στη Σαουδική Αραβία υλικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Υεμένη, δηλαδή βομβών. Η Σαουδική Αραβία δεν διεξάγει χερσαίες επιχειρήσεις στην Υεμένη, άρα δεν χρειάζεται φυσίγγια. Άρα η Ελλάδα μπορεί να εξάγει φυσίγγια στη Σαουδική Αραβία. Πολλοί μπορεί να αναρωτηθούν ποια ακριβώς θα είναι για τους Σαουδάραβες η χρησιμότητα φυσιγγίων, που πολύ σύντομα θα λήξουν, ενώ δεν κάνουν χερσαίες επιχειρήσεις, αλλά ούτε η Αθήνα ούτε το Ριάντ υποχρεούνται να απαντήσουν.

Πρακτικά, η Raytheon θέλει να πουλήσει αλλά δεν μπορεί, η Σαουδική Αραβία θέλει να αγοράσει αλλά δεν έχει από πού, η Ελλάδα, που μπορεί και θέλει να πουλήσει, είναι ο ιδανικός μεσάζοντας. Σε μια τέτοια περίπτωση η υπέρβαση των διεθνών περιορισμών γίνεται ευκολότερη αν τη διαδικασία δεν τη διεξαγάγει το ελληνικό Δημόσιο αλλά μια ιδιωτική επιχείρηση, περίπου όπως αυτή του κ. Βασιλείου Παπαδόπουλου από το Κιλκίς.

Θα πρέπει, δε, να σημειωθεί ότι ο ταξίαρχος Παπαδάκης στην περίφημη αναφορά του γράφει ότι το πρόβλημα με τον κ. Καμμένο προέκυψε όταν (ο κ. Παπαδάκης) πρότεινε διαπιστευμένες μεταφορικές εταιρείες για να μεταφέρουν το υλικό στη Σαουδική Αραβία. Μια πτήση, για να πάει από την Ελλάδα στη Σαουδική Αραβία, περνά μόνο πάνω από την Αίγυπτο, χώρα που, όπως η Ελλάδα, στηρίζει τις σαουδαραβικές επιλογές.

«Όσον αφορά την Υεμένη, εξέφρασαν την έντονη υποστήριξή τους προς τη νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης και τον Πρόεδρο Hadi, καθώς και για τη διατήρηση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας» ανέφεραν στο κοινό ανακοινωθέν της 4ης Συνόδου Κορυφής Ελλάδας - Αιγύπτου - Κύπρου, στις 11 Οκτωβρίου 2017, στο Κάιρο, οι ηγέτες των τριών χωρών.

Η συνήθης υποκρισία ΣΥΡΙΖΑ

Στην ομιλία του για το προσφυγικό στη Σύνοδο Ηγετών στη Νέα Υόρκη στις 21 Σεπτεμβρίου 2016 ο κ. Τσίπρας είχε καλέσει τη διεθνή κοινότητα «να ενισχύσει τις πρωτοβουλίες για αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της μετανάστευσης, συμπεριλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την ειρήνευση στη Συρία».

Στην Υεμένη ο συνολικός απολογισμός των σαουδαραβικών βομβαρδισμών από τις αρχές του 2015 είχε φτάσει τα 10.000 θύματα, ανάμεσα στα οποία χιλιάδες παιδιά, ενώ σύμφωνα με τον απολογισμό της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, στις 31 Αυγούστου 2017, στην Υεμένη είχαν καταγραφεί:

• 20,7 εκατ. άνθρωποι σε ανάγκη.
• 1.980.510 εκτοπισμένοι στο εσωτερικό, το 84% των οποίων για πάνω από έναν χρόνο.
• 946.044 εκτοπισμένοι που επέστρεψαν.
• 280.623 πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο από τη Σομαλία και την Αιθιοπία.

Το ενδεχόμενο να μην πέρασε από το μυαλό του κ. Τσίπρα ότι η δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε όπλα εμπόλεμοι που έχουν προκαλέσει χιλιάδες θανάτους αμάχων διευκολύνει τις γενεσιουργές αιτίες των πολέμων θα πρέπει να θεωρηθεί απίθανο. Ο αριστερός πασιφισμός του κ. Τσίπρα εξαγοράζεται με 66 εκατ. ευρώ.