Η εκλογική συμπεριφορά της μειονότητας σε Ροδόπη και Ξάνθη

«Αν είχα εκλεγεί, θα ήμουν υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματος» είχε απαντήσει ο Ευριπίδης Στυλιανίδης σε ραδιοφωνική συνέντευξή του το φθινόπωρο του 2015, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η διαδικασία για την εκλογή του νέου προέδρου της ΝΔ. Ο κ. Στυλιανίδης, όμως, στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 δεν είχε εκλεγεί, παρά το γεγονός ότι η ΝΔ, σε σχέση με τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, οκτώ μήνες νωρίτερα, είχε ανεβάσει τα ποσοστά της κατά 2 εκατοστιαίες μονάδες. Σε απόλυτο αριθμό η αύξηση του 2% ήταν 120 ψήφοι παραπάνω, αν και η μόνη διαφορά που είχε το ψηφοδέλτιο της ΝΔ μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων ήταν η απουσία ενός μειονοτικού υποψηφίου, ο οποίος τον Ιανουάριο είχε πάρει περί τους 500 σταυρούς.

Ουσιαστικά, ανάμεσα στις δύο εκλογές, η μόνη διαφορά ήταν ότι έλειπε το Κίνημα του Γιώργου Παπανδρέου, το οποίο είχε πάρει 2,3%. Και όμως, στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015 το Ποτάμι είχε άνοδο περίπου 4,5 εκατοστιαίων μονάδων και έφτασε από το 12,7% στο 17,1%. Κι έτσι επανεξελέγη ο Ιλχάν Αχμέτ και έγινε η πρώτη φορά που στη περίπου μοιρασμένη πληθυσμιακά Ροδόπη ο μισός πληθυσμός, ο μουσουλμανικός, εξέλεξε τρεις βουλευτές και ο υπόλοιπος μισός κανέναν. Παλαιότερα, το 1993, είχαν εκλεγεί μόνο χριστιανοί βουλευτές, όταν το κόμμα του μακαρίτη Σαδίκ είχε έρθει πρώτο αλλά δεν είχε εκλέξει βουλευτή, γιατί δεν είχε πιάσει το όριο του 3%.

Μια σίγουρη πρωτιά ανεξαρτήτως κόμματος

Ο δικηγόρος στο επάγγελμα κ. Αχμέτ, ο οποίος τον Απρίλιο κλείνει μισό αιώνα ζωής, είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση πολιτικού. Εξελέγη για πρώτη φορά το 2004 με τη ΝΔ, η οποία κατέγραψε τότε άνοδο 11 μονάδων στον Νομό Ροδόπης και από το 36,5% πήγε στο 47,5%. Ο κ. Αχμέτ πήρε 13.500 σταυρούς και έγινε ο πρώτος μειονοτικός βουλευτής της ΝΔ μετά το 1985.

Στις εκλογές του 2007 ο κ. Αχμέτ πήρε 15.000 σταυρούς, αλλά δεν εξελέγη, διότι η ΝΔ πήρε μία έδρα και το ΠΑΣΟΚ δύο. Η ΝΔ εξέλεξε τον κ. Στυλιανίδη με περίπου 500 παραπάνω σταυρούς από τον κ. Αχμέτ, όπως συνέβη και στις εκλογές του 2009.

Τον Μάιο του 2012 ο κ. Αχμέτ ως υποψήφιος της Δημοκρατικής Συμμαχίας, που είχε ιδρύσει η κ. Ντόρα Μπακογιάννη, οδήγησε το κόμμα στο 17,5% στον Νομό Ροδόπης, αλλά και πάλι δεν εξελέγη, διότι το κόμμα δεν έπιασε το όριο 3%.

Τον Ιούνιο μετακινήθηκε στα ψηφοδέλτια της Δημοκρατικής Αριστεράς, που στον Νομό Ροδόπης από το 3,5% πήγε στο 17,5%, χωρίς όμως να εξασφαλίζει την έδρα.

Το 2014, στις ευρωεκλογές, υποστήριξε το μειονοτικό ΚΙΕΦ, που πήρε στη Ροδόπη 50%, αλλά δεν πέρασε το 3% πανελλαδικά.

Το 2015 ο κ. Αχμέτ πήγε στο Ποτάμι και εξελέγη. Τον Ιανουάριο του 2017 ανεξαρτητοποιήθηκε και στη συνέχεια προσχώρησε στη Δημοκρατική Συμπαράταξη, ενώ στις εκλογές για την ανάδειξη επικεφαλής του νέου φορέα της κεντροαριστεράς, όπου «ξανασυναντήθηκε» με τον κ. Θεοδωράκη, υποστήριξε ανοιχτά την υποψηφιότητα της κ. Γεννηματά.

Οι μειονοτικοί βουλευτές σήμερα

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα είναι ο γιατρός κ. Μουσταφά Μουσταφά, ο οποίος επανήλθε στη Βουλή μετά το 2000. Το 1996 είχε εκλεγεί βουλευτής με τον τότε Συνασπισμό υπό τον κ. Κωνσταντόπουλο.

Ο δεύτερος βουλευτής είναι ο κ. Αϊχάν Καραγιουσούφ, ο οποίος είχε για πρώτη φορά εκλεγεί τον Μάιο του 2012 με περίπου 3.000 σταυρούς. Τρία χρόνια αργότερα είχε τριπλασιάσει τους σταυρούς του και από 2.900 είχε πάει στους 9.500 και ήταν δεύτερος, πίσω από τον κ. Μουσταφά, που πήγε στους 12.600 σταυρούς. Στη Ροδόπη ο ΣΥΡΙΖΑ από τον Ιανουάριο στον Σεπτέμβριο είχε πτώση 10 μονάδων, από το 48% στο 38%.

Αντίθετα, στην Ξάνθη τον Σεπτέμβριο του 2015 είχε άνοδο 4 μονάδων και από το 45,5% έφτασε σχεδόν στο 50% και λόγω εκλογικού συστήματος εξέλεξε και τους τρεις βουλευτές του νομού. Πρώτος στη λίστα του Σεπτεμβρίου ήταν ο κ. Χουσεΐν Ζεμπέκ, καθώς ήταν πρώτος σε σταυρούς στις εκλογές του Ιανουαρίου. Τον Ιανουάριο είχε πάρει 16.500 σταυρούς. Ο δεύτερος στη λίστα, ο κ. Στάθης Γιαννακίδης, που επίσης εξελέγη, είχε πάρει τον Ιανουάριο μόλις 3.770 σταυρούς. Τρίτος στη λίστα, που εξελέγη τον Σεπτέμβριο, ήταν ο κ. Κώστας Στογιαννίδης, ο οποίος τον Ιανουάριο με 2.500 σταυρούς δεν είχε εκλεγεί.

Αυτόνομη παρουσία

Η πρώτη προσπάθεια για αυτόνομη πολιτική έκφραση της μειονότητας με σαφή εθνικά χαρακτηριστικά έγινε στη Ροδόπη, το 1985, με επικεφαλής τον Σεμπαχεντίν Γκαλήπ, που ως ανεξάρτητος υποψήφιος πήρε 10.389 ψήφους και ποσοστό 14%.Είχε έρθει τρίτος, πίσω από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, η οποία είχε πάρει 50% και είχε εκλέξει τον Μεμέτ Μουφτήογλου.

Η δεύτερη προσπάθεια ήταν πιο συγκροτημένη και πιο επιτυχής και κράτησε τέσσερα χρόνια. Στις διαδοχικές εκλογές του 1989-1990 και το 1993 το κόμμα Εμπιστοσύνη του Αχμέτ Σαδίκ έπαιρνε σταθερά την πρώτη θέση με ποσοστό γύρω στο 35%. Τις τρεις πρώτες φορές εξέλεξε βουλευτή, το 1994 δεν τα κατάφερε, διότι είχε μπει το όριο του 3%. Ήταν, άλλωστε, στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989 όταν ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε πει για το ΠΑΣΟΚ «ας πάρουν έναν οικολόγο και έναν μειονοτικό και ας κάνουν κυβέρνηση».

Οι πιο πετυχημένες για τη μειονότητα εκλογές ήταν του Απριλίου 1990, που, εκτός από τον Αχμέτ Σαδίκ στη Ροδόπη, οδήγησαν στη Βουλή και τον Αχμέτ Φαΐκογλου, που εξελέγη ως ανεξάρτητος στην Ξάνθη, αφού το 1985 είχε εκλεγεί με το ΠΑΣΟΚ. Στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το 1990 ο Σαδίκ είχε ψηφίσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Το ΚΙΕΦ

Η τρίτη προσπάθεια αυτόνομης παρουσίας της μειονότητας εμφανίστηκε στις ευρωεκλογές του 2014 με το Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ), που πήρε 42.792 ψήφους και ήρθε στη 16η θέση με ποσοστό 0,75%. Ήρθε όμως πρώτο τόσο στην Ξάνθη, με 25,91%, όσο και στη Ροδόπη, με 42%, ενώ στα Δωδεκάνησα, με 1.220 ψήφους, είχε 1,45%. Συνολικά στις τρεις αυτές περιφέρειες είχε 42.653 ψήφους και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα 139 ψήφους. Πρώτος, με 10.520 σταυρούς, αναδείχθηκε ο κ. Χασάν Κοραή, ο οποίος είναι ο πρόεδρος της Ένωσης Τουρκικής Νεολαίας Κομοτηνής.

Όμως το ΚΙΕΦ δεν συμμετείχε στις εθνικές εκλογές του Ιανουαρίου 2015, ούτε στις επόμενες, του Σεπτεμβρίου 2015, στις οποίες εξελέγησαν τέσσερις μειονοτικοί βουλευτές, οι τρεις από τους οποίους με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πρόεδρος του κόμματος, που θέλει να είναι συνέχεια του κόμματος του Αχμέτ Σαδίκ, είναι ο Μουσταφά Αλή Τσαούς, ο οποίος το 2016 επανεξελέγη στην ηγεσία του μέχρι το 2019. Επίτιμη πρόεδρος του ΚΙΕΦ είναι η Ισίκ Σαδίκ, χήρα του βουλευτή κατά την περίοδο 1989-1993, και εκ των χρηματοδοτών του ο γιος του, Λεβέντ Σαδίκ.

«Όταν το 2010 αναλάβαμε το ΚΙΕΦ, το πρώτο πράγμα που κάναμε ήταν η δημιουργία δομής του κόμματος. Χωριό-χωριό και συνοικία-συνοικία περιδιαβήκαμε Ξάνθη, Έβρο, Θεσσαλονίκη και Κομοτηνή και περιγράψαμε για ποιον λόγο πρέπει να υπάρχουμε στην πολιτική» είπε ο κ. Τσαούς, ο οποίος έθεσε ως στόχο το ΚΙΕΦ να είναι στη Βουλή στις επόμενες εκλογές.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε στις 30 Νοεμβρίου, λίγε μέρες μετά την περιοδεία του πρωθυπουργού στη Θράκη, το ΚΙΕΦ ανέφερε: «Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος επισκέφθηκε την περιοχή μας, απέχουν πολύ από τις προσδοκίες της Μειονότητας. Ενώ η Μειονότητα εδώ και χρόνια περιμένει μια πολιτική για την επίλυση των προβλημάτων και θετικές απαντήσεις στα δικαιολογημένα αιτήματά της, για άλλη μια φορά βλέπουμε ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει πολιτικές σύμφωνα με τη δική της ατζέντα. Είναι απαράδεκτο να ληφθούν μονομερείς αποφάσεις σχετικά με το ισλαμικό δίκαιο, το οποίο διασφαλίζεται από διεθνείς συμφωνίες πριν την οριστική λύση του προβλήματος των Μουφτήδων».