Ποιοι και γιατί φοβούνται τον Γιάνη Βαρουφάκη;

Δεν χρειάστηκαν παρά λίγες ώρες από τη συνέντευξη του μέχρι πρόσφατα επικεφαλής του EuroWorking Group Τόμας Βίζερ, την οποία δημοσίευσε την προηγούμενη Δευτέρα η ολλανδική εφημερίδα «De Volkstrand», για να έρθει η απάντηση στην ιστοσελίδα του DiEM25, του κινήματος που έχει ιδρύσει ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης. Η ανακοίνωση του DiEM έθετε το ερώτημα «Γιατί φοβούνται τόσο τον Γιάνη Βαρουφάκη;» και απαντούσε: «Μάλλον κάπου εκεί έγκειται ο φόβος, το μένος και η επιμονή σπίλωσης του συνιδρυτή του κινήματός μας Γιάνη Βαρουφάκη: δεν ήταν συνεργάσιμος στις ανορθολογικές επιταγές της τρόικας». Ουσιαστικά μέσα σε λίγες λέξεις ο κ. Βαρουφάκης έθεσε το πλαίσιο, το οποίο δεν είναι βέβαιο ότι φοβίζει τον κ. Βίζερ, αλλά μετά βεβαιότητος ανησυχεί σοβαρά το Μαξίμου και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

Άλλωστε το ότι δεν ήταν συνεργάσιμος δεν είναι προσωπικός κομπασμός του κ. Βαρουφάκη, καθώς το έχει επιβεβαιώσει τόσο ο κ. Βίζερ όσο και ο μέχρι πρόσφατα πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος είπε ότι οι σχέσεις με την Ελλάδα διευκολύνθηκαν όταν έφυγε ο Βαρουφάκης.

Η ιδιοκτησία του δημοψηφίσματος

Ο πρώτος υπουργός Οικονομικών του κ. Τσίπρα διεκδικεί πλέον σοβαρά την ιδεολογική ιδιοκτησία της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα και ενός μείζονος γεγονότος, το οποίο μέχρι σήμερα ούτε ο πρωθυπουργός ούτε ο επίσημος ΣΥΡΙΖΑ έχουν αποφασίσει πώς θα διαχειριστούν και προτιμούν να ξεχνούν: το δημοψήφισμα. Ακόμη και στο άρθρο που δημοσίευσε στο enikos.gr την προηγούμενη Τρίτη ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε «πρώτα στις διπλές εκλογές του 2012, έπειτα στις ευρωεκλογές του 2014 και φυσικά στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2015», αφήνοντας στο κενό ακόμη και το κατά πόσο σε αυτές συμπεριλαμβάνει και το δημοψήφισμα. Προς το παρόν, αλλά ως πότε;

Ο πρωθυπουργός, που είχε εμφανιστεί υπερήφανος για το αποτέλεσμα μετά το δημοψήφισμα, έκανε την περίφημη «κωλοτούμπα», που γύρισε το «όχι» σε «ναι» λίγες ημέρες μετά, αλλά έκτοτε σπανίως μιλά γι’ αυτό. Κατ’ εξαίρεση έκανε μια αναφορά στην ομιλία του στο Ινστιτούτο Brookings κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στις ΗΠΑ, λέγοντας ότι «κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων πήγαμε σε δημοψήφισμα για να ρωτήσουμε τους πολίτες εάν υποστηρίζουν τις προτάσεις μας». Μάλλον αισθανόταν την ασφάλεια ότι από τον Ιούλιο του 2015 είχε περάσει πολύς καιρός και πολλοί το είχαν ξεχάσει. Το DiEM του κ. Βαρουφάκη έχει τη φωτογραφία από τη συγκέντρωση υπέρ του «όχι» στο Σύνταγμα στην πρώτη του σελίδα.

Η ελληνική άνοιξη

Αυτή η αμφιταλάντευση του ΣΥΡΙΖΑ και του Μεγάρου Μαξίμου δίνει στον κ. Βαρουφάκη την ευχέρεια να παίζει πλέον μόνος του στο πεδίο της διεκδίκησης της ιδιοκτησίας της «ελληνικής άνοιξης» και να αποδίδει ευθέως την αποτυχία της στην ηγετική ανεπάρκεια του κ. Τσίπρα: «Το 2015, για πέντε μήνες, η Ευρώπη όλη μύρισε Ελληνική Άνοιξη. Η σιδηρόφρακτη ευρωπαϊκή και ελληνική ολιγαρχία όμως, όπως αναμενόταν, αντέδρασαν πραξικοπηματικά. Δυστυχώς, η ηγεσία απεδείχθη ανεπαρκής. Η πλειοψηφία των Ελλήνων λοιδορήθηκε επειδή τόλμησε να τους πει “όχι”. Η χρεοδουλοπαροικία της χώρας βάθυνε. Ο χειμώνας του εθνικισμού, του Brexit, της απολυταρχίας, της ξενοφοβίας, της παράλυσης, σκέπασε την Ευρώπη. Κι όμως, το πνεύμα της Ελληνικής Άνοιξης ζει. Το διατήρησε ζωντανό το DiEM25 μεταλαμπαδεύοντάς το σε ολόκληρη την Ευρώπη».

Αυτό το οποίο ο κ. Βαρουφάκης περιγράφει ως «ελληνική άνοιξη», για τον κ. Βίζερ είναι ο ορισμός της αποτυχίας του πειράματος του πενταμήνου. «Για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω ότι μάλλον στοίχισε τα διπλά: η οικονομική συρρίκνωση, η δυσπιστία των επενδυτών, τα πλήγματα που δέχτηκαν οι ελληνικές τράπεζες. Αλλά δεν ήταν μόνον ο Βαρουφάκης: ολόκληρη η ελληνική κυβέρνηση φέρει την ευθύνη αυτή» λέει όταν ερωτάται για το κατά πόσο το κόστος της περιόδου έφτασε τα 100 δισ. ευρώ.

Όμως, όσο ο κ. Τσίπρας δεν έχει λόγο να μιλά για το θέμα, δεν υπάρχει άλλος να διεκδικήσει την πατρότητα του εγχειρήματος πλην του κ. Βαρουφάκη, ο οποίος με το DiEM25 ήδη απευθύνεται σε όλους όσοι είχαν –κατά τη δήλωσή του– κάνει υπερήφανο τον πρωθυπουργό το βράδυ του δημοψηφίσματος. «Ιδρύουμε το νέο κόμμα του DiEM25 στην Ελλάδα. Το κόμμα των υπεύθυνα ανυπάκουων, των Ελλήνων ευρωπαϊστών. Θα συμμετάσχεις;» είναι η πρόσκληση που μέσω του προσωπικού του ιστολογίου έχει απευθύνει ο Γιάνης Βαρουφάκης, προαναγγέλλοντας το κόμμα που θα ιδρυθεί στις 26 Μαρτίου.

Τι είναι το DiEM

Όπως λένε οι ιδρυτές του, «το DiEM25 είναι ένα πανευρωπαϊκό, διασυνοριακό κίνημα δημοκρατών. Πιστεύουμε πως η Ε.Ε. διαλύεται. Οι Ευρωπαίοι χάνουν την πίστη τους στην πιθανότητα ύπαρξης ευρωπαϊκών λύσεων σε ευρωπαϊκά προβλήματα. Την ίδια στιγμή που η πίστη στην Ε.Ε. χάνεται, βλέπουμε άνοδο μισανθρωπιάς, ξενοφοβίας και τοξικού εθνικισμού. Εάν αυτή η εξέλιξη δεν διακοπεί, φοβόμαστε πως θα υπάρξει επιστροφή στη δεκαετία του 1930. Γι’ αυτόν τον λόγο έχουμε ενωθεί παρά τις ποικίλες πολιτικές παραδόσεις μας –πράσινοι, ριζοσπαστική αριστερά, φιλελεύθεροι– με σκοπό να επιδιορθώσουμε την Ε.Ε.».

Τα όργανα του DiEM

Το DiEM διοικείται από μία 12μελή Συντονιστική Επιτροπή, στην οποία ο μόνος Έλληνας είναι ο κ. Βαρουφάκης, ενώ συμμετέχει και ο Αμερικανός φιλόσοφος Νόαμ Τσόμσκι. Η Συντονιστική Επιτροπή είναι ενιαύσια και αποφασίζει για τις δράσεις. Τη γραμματειακή υποστήριξη έχει η κ. Φωτεινή Μπακαδήμα.

Για τις αποφάσεις που υπερβαίνουν τον ρόλο της Συντονιστικής Επιτροπής έχει θεσμοθετηθεί ένα «Επικυρωτικό Συμβούλιο» το οποίο αποτελείται από 100 μέλη που επιλέγονται με κλήρωση. Σε αυτή τη σύνθεση, 16 από τα 100 είναι από την Ελλάδα, ενώ η κλήρωση για το επόμενο Επικυρωτικό Συμβούλιο θα πραγματοποιηθεί στις 22 Φεβρουάριου 2018.

Το κόμμα έχει επίσης μία 30μελή ομάδα συμβούλων τους οποίους ρωτά για θέματα που γνωρίζουν, χωρίς να τους δεσμεύει ως μέλη. Σε αυτούς η μόνη Ελληνίδα είναι η κ. Δανάη Στράτου, ενώ συμμετέχουν επίσης ο ιδρυτής των Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ και o συνθέτης Ζαν Μισέλ Ζαρ.

Στον δρόμο προς τις κάλπες

Την Τρίτη 20 Φεβρουαρίου ο Γιάνης Βαρουφάκης θα παρουσιάσει στο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο της Καλαμάτας «την πρόταση του DiEM25 για την Ευρώπη γενικότερα, εστιάζοντας κυρίως στην Ελλάδα, μέσω των επτά τομών που το DiEM25 θέτει στο πολιτικό τραπέζι προς άμεση εφαρμογή».

«Ο Γιάνης φυσικά και θα μιλήσει για το νέο κόμμα που σχηματίζουμε, φέρνοντας την πρότασή μας στις κάλπες» αναφέρει η ανακοίνωση, η οποία προαναγγέλλει διάλογο του κοινού μαζί του με ευέλικτες μορφές επικοινωνίας, καθώς μέσω της πλατφόρμας DiEM Voice το κοινό θα μπορεί να στέλνει τις σκέψεις και τις ερωτήσεις του καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης μέσω sms, viber, e-mail, αλλά και με παραδοσιακούς τρόπους, καθώς θα μπορεί να συμπληρώνει μια φόρμα στην είσοδο.

Στο μεταξύ, ο κ. Βαρουφάκης ανακοίνωσε ότι η ελληνική εκδοχή του DiEM25 θα λέγεται Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ριζοσπαστικής Ανυπακοής (ΜΕΡΑ), διότι, όπως διευκρίνισε, DiEM στα λατινικά σημαίνει ΜΕΡΑ. Βέβαια ως ΜΕ.Ρ.Α. συμμετείχε στις εκλογές του 2000 (0,12% και 8.132 ψήφοι) το Μέτωπο Ριζοσπαστικής Αριστεράς, το οποίο είχε συγκροτηθεί από το Νέο Αριστερό Ρεύμα, την Κομμουνιστική Απελευθέρωση, το ΕΚΚΕ και το τροτσκιστικό Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα. Το 2004 (0,15%, 11.165 ψήφοι) είχαν ενταχθεί στο ΜΕ.Ρ.Α. οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί και το 2007 (0,17%, 11.843 ψήφοι) η Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας. Το 2009 δεν συμμετείχαν στις εκλογές, ενώ πολλές από τις οργανώσεις εντάχθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ.

Όταν στην πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Ελευθερία» ρωτήθηκε αν η κ. Κωνσταντοπούλου, ο κ. Λαφαζάνης ή ο κ. Αλαβάνος θα μπορούσαν να είναι εταίροι του DiEM, ο κ. Βαρουφάκης αποκήρυξε τις ετερόκλητες συμμαχίες και δήλωσε ανοιχτός «σε συνεργασίες με όποια πολιτική δύναμη συμμερίζεται την ανάγκη εναντίωσης στο κατεστημένο και στον εθνικισμό», αποφεύγοντας στην απάντηση να αναφέρει ονόματα.

Στην Ευρώπη οι συμμαχίες είναι πιο συγκεκριμένες, καθώς, όπως είπε ο κ. Βαρουφάκης στην ίδια συνέντευξη, ο Μπενουά Αμόν, ο υποψήφιος των Γάλλων Σοσιαλιστών για την προεδρία που πήρε 6,4% και εγκατέλειψε το κόμμα, αποφάσισε να ενταχθεί στο DiEM και να διεκδικήσει μία θέση στη Συντονιστική Επιτροπή, ενώ δύο ευρωβουλευτές, η Ιζαμπέλ Τομά και ο Γκιγιόμ Μπαλάς, αλλά και η Ορόρ Λαλίκ του Ινστιτούτου Βεμπλέν, συμφώνησαν να είναι σε κοινό πανευρωπαϊκό ψηφοδέλτιο με τον κ. Βαρουφάκη, ο οποίος έχει και ανοιχτή γραμμή με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γαλλίας και τον κ. Μελανσόν, αν και αυτός έχει ως προνομιακό συνομιλητή την κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 22 Φεβρουαρίου θα γίνει εκδήλωση με ομιλητή τον 34χρονο Κροάτη φιλόσοφο και πολιτικό ακτιβιστή Σρέτσκο Χόρβατ στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

BOX

Οι 16 Έλληνες στο Επικυρωτικό Συμβούλιο του DiEM (διατηρήθηκε η ακριβής μορφή εμφάνισης στην ιστοσελίδα):