Το ζήτημα της ιθαγένειας

Μια ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ και τομεάρχη Μεταναστευτικής Πολιτικής του κόμματος Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη επανέφερε στο προσκήνιο το ακανθώδες ζήτημα της χορήγησης ελληνικής ιθαγένειας σε ανθρώπους που καλύπτουν τις προϋποθέσεις που προβλέπει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.

Αύξηση στις «ελληνοποιήσεις»

Συγκεκριμένα, με ερώτησή του στη Βουλή ο κ. Βαρβιτσιώτης κατήγγειλε κατακόρυφη αύξηση στις ελληνοποιήσεις μεταναστών τα τελευταία τρία χρόνια. Όπως ανέφερε, βάσει των στοιχείων της Διεύθυνσης Ιθαγένειας του υπουργείου Εσωτερικών, «τα τελευταία τρία χρόνια καταγράφεται αύξηση ύψους 136,9% στην έγκριση αιτήσεων για την απόδοση ιθαγένειας». Πρόσθεσε, δε, ότι ενώ το έτος 2015 έλαβαν χώρα 14.178 εγκρίσεις αιτήσεων για απόκτηση ιθαγένειας, το 2016 καταγράφηκαν 33.487, ενώ οι αποδόσεις ιθαγένειας για το 2017 ανήλθαν σε 33.718.
Σε δήλωσή του, μάλιστα, στην F.S. o κ. Βαρβιτσιώτης υπογράμμισε ότι «τα τελευταία τρία χρόνια καταγράφεται μια δραματική αύξηση στις “ελληνοποιήσεις” μεταναστών. Και αυτό δεν το λέμε εμείς. Το αποτυπώνουν ξεκάθαρα τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Ιθαγένειας του υπουργείου Εσωτερικών». Ο κ. Βαρβιτσιώτης τόνισε ότι «είναι σαφές ότι η πρωτόγνωρη αυτή άνοδος, ύψους 136,9%, στην έγκριση αιτήσεων για την απόδοση ιθαγένειας εγείρει σοβαρά ερωτήματα. Για τις διαδικασίες που ακολουθούνται, για την εγκυρότητά τους, για την πληρότητα του ελέγχου, για τη σκοπιμότητα της ακολουθούμενης πολιτικής», εξηγώντας ότι «για όλους αυτούς τους λόγους κατέθεσα πριν λίγες ημέρες σχετική ερώτηση στη Βουλή. Προσβλέποντας, αυτή τη φορά, σε υπεύθυνες απαντήσεις».

Τα στοιχεία του ΥΠΕΣ

Από τα στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας του υπουργείου Εσωτερικών, τα οποία καλύπτουν την περίοδο από το 2011 έως το 2017, όντως προκύπτει η παρατήρηση που κάνει ο κ. Βαρβιτσιώτης. Αναλυτικά, το 2011 αποδόθηκε ελληνική ιθαγένεια σε 19.222 άτομα, το 2012 σε 21.737, το 2013 σε 30.223, το 2014 σε 21.829, το 2015 σε μόλις 14.178, για να αυξηθούν το 2016 σε 33.487 και το 2017 οι αποδόσεις ιθαγένειας να φτάσουν τις 33.718.
Έως και το 2015 ο κύριος όγκος απόδοσης ελληνικής ιθαγένειας αφορά πολιτογραφήσεις ομογενών (κυμαίνεται από περίπου 8.500 έως 22.500 άτομα), ενώ το 2016 και το 2017 ελληνική ιθαγένεια λαμβάνουν κυρίως παιδιά μεταναστών που έχουν γεννηθεί και φοιτήσει στην Ελλάδα, βάσει των νόμων 3838/10 και 4332/15. Συγκεκριμένα, σε αυτή την κατηγορία ελληνική ιθαγένεια πήραν το 2016 19.367 άτομα και αλλά 24.785 άτομα το 2017. Για το ίδιο έτος, για το οποίο υπάρχουν πιο αναλυτικά στοιχεία, προκύπτει ότι το ποσοστό απόδοσης ελληνικής ιθαγένειας ανά κατηγορία αιτούντος είναι 96,68% για την πολιτογράφηση ομογενών, 74,30% για την πολιτογράφηση αλλογενών, 98,91% για την κατηγορία «γέννηση/φοίτηση στην Ελλάδα (ν. 4332/15)» και 80,44% για τις λοιπές κατηγορίες.

Από πού προέρχονται

Όσον αφορά τις χώρες «προέλευσης» των ανθρώπων που τους χορηγήθηκε το 2017 ελληνική ιθαγένεια, η Αλβανία έχει την τιμητική της, καθώς είναι πρώτη σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες (93,20% στην πολιτογράφηση ομογενών, 60,78% στην πολιτογράφηση αλλογενών, 92,07% στην κατηγορία «γέννηση/φοίτηση στην Ελλάδα» και 17,67% στην κατηγορία «Διαδικασίες καθορισμού ελληνικής ιθαγένειας με τη γέννηση, αναγνώριση κ.λπ.»). Με πολύ μικρότερα ποσοστά ακολουθούν άτομα από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ (Ρωσία, Ουκρανία, Μολδαβία κ.ά.) και γενικότερα του πρώην «ανατολικού μπλοκ», ενώ σημειώνεται ότι το 2017 απορρίφθηκαν συνολικά 1.480 αιτήσεις κτήσης ελληνικής ιθαγένειας και σε 46 περιπτώσεις υπήρξε ανάκληση αποφάσεων κτήσης ελληνικής ιθαγένειας.
Σημειώνεται ότι τα στοιχεία αναφέρονται στο διάστημα 1/1/2017-31/12/2017 και αφορούν τον συνολικό αριθμό των ατόμων που έχουν αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια, με βάση την ημερομηνία που προβλέπει η αντίστοιχη νομική βάση κτήσης. Είτε δηλαδή από την ημερομηνία ορκωμοσίας του αλλοδαπού είτε από τη δημοσίευση σε ΦΕΚ της περίληψης της απόφασης κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας.

Εφαρμογή του νόμου

Εξηγώντας στην F.S. τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, ο ειδικός γραμματέας Ιθαγένειας Λάμπρος Μπαλτσιώτης, υπογράμμισε ότι «προφανώς οι κτήσεις ιθαγένειας το 2016 και το 2017 είναι αυξημένες και αυτό οφείλεται στην εφαρμογή των άρθρων που ψηφίστηκαν το 2015 στη Βουλή για την κτήση ιθαγένειας από παιδιά που ζουν, μεγαλώνουν και φοιτούν στην Ελλάδα. Ήταν μια διάταξη στην οποία ομονόησαν στην ουσία όλα τα κόμματα –εκτός της Χρυσής Αυγής–, με τη διαφοροποίηση της ΝΔ μόνο στο σημείο των ετών παραμονής μετά τη γέννηση. Όλες οι άλλες διατάξεις, όπως φαίνεται και από τα πρακτικά της Βουλής, είναι διατάξεις που είχε ετοιμάσει και αποδεχόταν και η ΝΔ, όλα τα κόμματα ψήφισαν, και με αυτή την έννοια δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο ζήτημα. Αυτό έλειπε, να μην εφαρμοζόταν ο νόμος».
Ο κ. Μπαλτσιώτης ξεκαθάρισε με κατηγορηματικό τρόπο ότι «δεν γνωρίζω καμία κυβέρνηση από το 2010 και μετά η οποία να έχει χρησιμοποιήσει τις κτήσεις ιθαγένειας για προεκλογικά παιχνίδια. Δεν υπάρχει καμία κυβέρνηση και προφανώς ούτε η σημερινή», επισημαίνοντας ότι «τα παιδιά που λαμβάνουν ιθαγένεια σε μεγάλο βαθμό είναι παιδιά μη ομογενών, όμως πολλοί ομογενείς από την Αλβανία χρησιμοποίησαν ως πιο γρήγορη τη διαδικασία της γέννησης ή και φοίτησης στην Ελλάδα».
Μάλιστα, ο κ. Μπαλτσιώτης τόνισε ότι η Ειδική Γραμματεία θα δημοσιοποιεί όλα τα στοιχεία που αφορούν τη διαδικασία χορήγησης ελληνικής ιθαγένειας, λέγοντας ότι παρατηρούνται «καθυστερήσεις στη χορήγηση ιθαγένειας, έχουμε μείνει πολύ πίσω από οιαδήποτε χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Δεν μπορεί να περιμένει δύο χρόνια από την αίτησή του ένα παιδί που έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στην Ελλάδα και έχει τελειώσει και πανεπιστήμιο».