Τέσσερις εκλογικές ήττες με σημασία

Στα υψηλότερα ποσοστά της τελευταίας δεκαετίας κινήθηκε η ΝΔ στη Βόρεια Ελλάδα στις τελευταίες εκλογές, όπως προέβλεπαν άλλωστε οι δημοσκοπήσεις μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών. Όμως υπάρχουν τέσσερα κρίσιμα σημεία τα οποία πρέπει να επισημανθούν και να αναλυθούν ενόψει των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουλίου.

Αυτά είναι η υποχώρηση των μειονοτικών συνδυασμών στη Θράκη και τρεις ήττες: της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη, του Κινήματος Αλλαγής στην Καλαμαριά και του ΣΥΡΙΖΑ στον Δήμο Αριστοτέλη, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η αντιπαράθεση για τη λειτουργία των μεταλλείων.

Οι μειονοτικοί συνδυασμοί

Από τις 59 εκλογικές περιφέρειες σε όλη τη χώρα, η ΝΔ δεν πήρε την πρωτιά σε επτά, πέντε από τις οποίες πήρε ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τις άλλες δύο, τους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης, το Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ), δηλαδή το μειονοτικό κόμμα το οποίο εκφράζει τη μειονότητα στη Θράκη.

«Το ΚΙΕΦ είναι τουρκικό κόμμα, είναι ένα επίσημο κόμμα του ελληνικού κράτους, απλά έχει ιδρυθεί από Τούρκους» δήλωσε η ηλικίας 31 ετών πρόεδρός του, Τσιντέμ Ασάφογλου, αμέσως μετά τις εκλογές.

Όμως τα αποτελέσματα του κόμματος υπό την κυρία Ασάφογλου, η οποία έχει σπουδάσει στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και ανέλαβε καθήκοντα τον Ιανουάριο, παρουσιάζουν μια υποχώρηση της τάξης των 2.500 ψήφων περίπου και 0,04% σε ποσοστά (0,71% έναντι 0,75%) σε σχέση με την εκλογική επίδοση του 2014.

Σε σχέση με την προηγούμενη φορά έχασε το 6% των ψήφων του. Όμως αυτή τη φορά πήρε ψήφους σε 36 νομούς (ενώ το 2014 είχε πάρει σε 19) και από αυτούς σε 28 ήταν σε υπολογιζόμενο ποσοστό, δηλαδή τουλάχιστον 0,01% (ενώ το 2014 ήταν σε 11).

Η μείωση οφείλεται στην απώλεια σχεδόν 3.000 ψήφων στη Ροδόπη, όπου έπεσε από το 42% στο 38%, και 400 ψήφων στην Ξάνθη, όπου έπεσε από το 25,9% στο 25%.

Στη Ροδόπη, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ είχαν από 1.700 ψήφους παραπάνω και το φετινό αποτέλεσμα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην ψηφίσει όλη η μειονότητα ΣΥΡΙΖΑ στις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου, όπως είχε συμβεί το 2015.

Από την άλλη πλευρά, το Ουράνιο Τόξο, το οποίο συμμετέχει στις εκλογές υπό την πανευρωπαϊκή ομπρέλα της Ελεύθερης Συμμαχίας και δηλώνει ότι επιθυμεί να εκφράσει τους «εθνικά Μακεδόνες που ζουν στην Ελλάδα», αύξησε τα ποσοστά του κατά περίπου 11% και, από τις 5.737 ψήφους, πήρε στις 6.413 ψήφους. Σε ονομαστικές τιμές η διαφορά δεν είναι μεγάλη, αλλά προκαλεί εντύπωση η επιλογή της ψήφου στο Ουράνιο Τόξο αντί για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος προώθησε τη Συμφωνία των Πρεσπών, αναγνωρίζοντας «μακεδονική εθνική ταυτότητα» και μακεδονική γλώσσα.

Μάλιστα στη Φλώρινα προσέγγισε το ποσοστό που είχε πάρει το 2009 (3,3% και 1.113 ψήφοι τώρα έναντι 3,69% και 1.195 ψήφων το 2009), ενώ σε πανελλαδικό επίπεδο είχε 0,11%, υψηλότερο από το 0,1% του 2004, και δεν υπήρχε καμία περιφέρεια στην οποία να μην πάρει έστω μία ψήφο.

Η εκλογή Ζέρβα

Η εκλογή του Κωνσταντίνου Ζέρβα στη δημαρχία Θεσσαλονίκης δείχνει εξωτερικά μια συνέχεια της επιλογής ανεξάρτητων υποψηφίων στον Δήμο Θεσσαλονίκης, έτσι όπως άρχισε με τον Γιάννη Μπουτάρη πριν από εννέα χρόνια. Όμως η άνεση στη δημιουργία μιας πλειοψηφίας 2/3, ενώ την ίδια στιγμή η ΝΔ δεν κατάφερε να κινητοποιήσει στον Δήμο Θεσσαλονίκης για τον επίσημο υποψήφιό της, ο οποίος ήταν και πρώτος στον πρώτο γύρο, ούτε καν τους ψηφοφόρους της των ευρωεκλογών, αποτελεί ένα ζήτημα το οποίο εξετάζεται. Όπως επίσης και η αντισυσπείρωση απέναντι στη ΝΔ που πέτυχε ο κ. Ζέρβας με τη συμμετοχή και στελεχών της ΝΔ.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι από τους 42.000 ψηφοφόρους που στον πρώτο γύρο δεν είχαν ψηφίσει Ταχιάο ή Ζέρβα και προσήλθαν στον δεύτερο γύρο, μόνο οι 2.000 ψήφισαν τον κ. Ταχιάο, ανεβάζοντας τον αριθμό των ψήφων του σε 29.000, ενώ η ΝΔ στον Δήμο Θεσσαλονίκης είχε πάρει 46.000 ψήφους.

Η υποχώρηση του ΚΙΝΑΛ και η ιστορική ήττα στην Καλαμαριά

Η ήττα του Θεοδόση Μπακογλίδη στην Καλαμαριά ήταν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα, καθώς από το 1975 και μετά ο Δήμος Καλαμαριάς εξέλεγε μόνο αριστερούς δημάρχους. Από το 1975 έως το 1982 τον Μένιο Αλεξιάδη, στέλεχος του ΚΚΕ εσωτ. και προδικτατορικά, και από το 1982 έως το 2014 δημάρχους από το ΠΑΣΟΚ και μάλιστα με ομαλή διαδοχή. Τέσσερις φορές κέρδισε ο αείμνηστος Θρασύβουλος Λαζαρίδης, δύο ο Χριστόδουλος Οικονομίδης και δύο ο Θεοδόσης Μπακογλίδης, πριν χάσει από τον Γιάννη Δαρδαμανέλη, έναν 38χρονο κεντροδεξιό υποψήφιο ο οποίος κινήθηκε με πολύ προσωπικό αγώνα και κόπο.

Στο ΚΙΝΑΛ προσπαθούν να ερμηνεύσουν το αποτέλεσμα. Η πιο ισχυρή ερμηνεία αποδίδει την ήττα σε προσωπικές ανεπάρκειες του κ. Μπακογλίδη, ενώ ακούγεται και η ερμηνεία της αλλαγής της πληθυσμιακής σύνθεσης της Καλαμαριάς από τη δεκαετία του 1990, η οποία σήμερα κατέγραψε τα αποτελέσματα.

Μετά την ήττα του κ. Μπακογλίδη, το ΚΙΝΑΛ έχει μόνο έναν δήμαρχο στη Θεσσαλονίκη, τον δήμαρχο Νεάπολης-Συκεών, Σίμο Δανιηλίδη, απέναντι στον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε ένα στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, γεγονός που δημιούργησε εκατέρωθεν καχυποψίες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε υποψηφίους από το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και σε άλλους τρεις δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, ενώ ο υποψήφιος στον Κεντρικό Δήμο, ο κ. Σπύρος Βούγιας, κινήθηκε στο 7%.

Αλλαγή τοπίου στην επένδυση χρυσού στον Δήμο Αριστοτέλη

Από το 2010 και τον «Καλλικράτη» ο Δήμος Αριστοτέλη, στον οποίο ανήκουν τα μεταλλεία χρυσού, άλλαξε τρεις φορές πολιτική κατεύθυνση. Το 2010 ο πρώην υπουργός των κυβερνήσεων Σημίτη, Χρήστος Πάχτας, είχε πάρει 6.670 ψήφους και είχε κερδίσει ως ανεξάρτητος τον επίσημο υποψήφιο του ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Πάχτας ήταν υπέρ της εξόρυξης και ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ, Π. Καμμένος, είχε ζητήσει να λιντσαριστεί γι’ αυτό. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο κ. Πάχτας πήρε 7.300 ψήφους, αλλά έχασε από τον υποψήφιο που στήριζε ο ΣΥΡΙΖΑ και η βουλευτής Κατερίνα Ιγγλέζη, ο οποίος πήρε 8.000 ψήφους.

Ο κ. Μίχος ήταν μετριοπαθής σε ό,τι αφορά την εξόρυξη και λίγο αργότερα παραιτήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον Αργύρη Τσακνή, ο οποίος στήριξε την κυβερνητική γραμμή, αλλά δημιουργούσε καχυποψίες στους αντιτιθέμενους στη λειτουργία των μεταλλείων, οι οποίοι κατέβασαν ξεχωριστό συνδυασμό.

Ο κ. Τσακνής έπεσε από τις 8.000 στις 5.070 ψήφους, ο κ. Παπαγεωργίου του Antigold πήρε άλλους 530, σύνολο δηλαδή 5.600 ψήφους, ενώ ο προερχόμενος από τη ΝΔ αντίπαλός του, ο δικηγόρος Στέλιος Βαλιάνος, πήρε 55% και 7.770 ψήφους, με βασικό σύνθημα την αποκατάσταση της ενότητας, περίπου 19 μονάδες πάνω από το ποσοστό της ΝΔ στον αντίστοιχο δήμο.