Ο Μητσοτάκης κέρδισε την εμπιστοσύνη της κοινωνίας στη διαχείριση των κρίσεων

Υψηλή αποδοχή δείχνει να έχει από την κοινωνία ο νέος τρόπος επικοινωνίας και διακυβέρνησης τον οποίο εφαρμόζει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με αφορμή την προσπάθεια περιορισμού της εξάπλωσης του κορονοϊού στην Ελλάδα.

Οι δύο άξονες στους οποίους κινήθηκε ο κ. Μητσοτάκης είναι από τη μια οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει το κράτος για να αντιμετωπίσει την πανδημία και από την άλλη η ανάδειξη της ατομικής ευθύνης του πολίτη στην προσπάθεια.

Σε ό,τι αφορά τον πρώτο άξονα, η κυβέρνηση κινήθηκε στην εξαγγελία μέτρων περιοριστικών, ώστε να μην εξαπλωθεί ο κορονοϊός, αλλά και μέτρων για την οικονομία.

Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο άξονα, ο πρωθυπουργός απέφυγε συστηματικά να δώσει στην κοινωνία οποιουδήποτε τύπου άλλοθι για τη μη τήρηση των μέτρων ή να δείξει κατανόηση σε παρεκτροπές οι οποίες οφείλονταν στις καταλυτικές επιπτώσεις που είχε η αντιμετώπιση της εξάπλωσης στην καθημερινότητά μας.

Στο πνεύμα αυτό, χαρακτηριστική ήταν η προειδοποίησή του στο τρίτο του μήνυμα, της Πέμπτης 19 Μαρτίου, καθώς, όπως είπε, «απ’ όλους εμάς και τη συμπεριφορά μας εξαρτάται, τελικά, αν η κυβέρνηση χρειαστεί να πάρει ακόμα πιο δραστικά μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας», αλλά και η πολύ επιφυλακτική στάση του απέναντι στα φάρμακα και στα εμβόλια, για τα οποία απλώς είπε ότι «για τους επόμενους μήνες δεν θα υπάρξει καμία μαγική λύση».

Το δεύτερο στοιχείο το οποίο αναδείχθηκε ήταν ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκε το θέμα της απροθυμίας της Εκκλησίας να αποφασίσει τα μέτρα περιορισμού των θρησκευτικών λειτουργιών. Ο κ. Μητσοτάκης πίεσε τον αρχιεπίσκοπο να προωθήσει μια ανάλογη απόφαση της Ιεράς Συνόδου, αλλά όταν αυτή δεν ελήφθη για όποιους λόγους δεν ελήφθη από την Ιεραρχία, δεν δίστασε να αναλάβει το πολιτικό βάρος να είναι δική του η απόφαση με την οποία έκλεισαν οι εκκλησίες.

Η μαγιά του Έβρου

Σε όλη αυτή την προσπάθεια ο πρωθυπουργός έβαλε στη δική του πλευρά της ζυγαριάς ένα πολιτικό στοιχείο το οποίο ανέδειξε από το πρώτο του διάγγελμα, κι αυτό ήταν η υψηλή, όπως καταγράφηκε σε όλες τις δημοσκοπήσεις, αποδοχή από την κοινωνία της στάσης της κυβέρνησης στην απόπειρα εισβολής στον Έβρο.

«Την ασύμμετρη απειλή του μεταναστευτικού την αντιμετωπίζουμε με επιτυχία. Γιατί η κοινωνία ενώθηκε κάτω από την αυτονόητη επιλογή της κυβέρνησης να προστατέψει τα σύνορά μας. Και οι άνθρωποι που επιφορτίστηκαν με αυτή την αποστολή αποδείχθηκαν πανάξιοι. Έτσι θα αποκρούσουμε και την υγειονομική απειλή του κορονοϊού» είχε πει στο πρώτο του μήνυμα, της 11ης Μαρτίου, όταν η υπόθεση του Έβρου ήταν πιο πρόσφατη στα μάτια της κοινωνίας.

Όμως η υπόθεση του Έβρου άνοιξε για τον πρωθυπουργό έναν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης της Ελλάδας στο εσωτερικό της Ε.Ε., κυρίως από χώρες οι οποίες ήταν πολύ επιφυλακτικές, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη στάση της Αθήνας στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την Αυστρία.

Η στάση αυτή διευκόλυνε τα επιχειρήματα του κ. Μητσοτάκη σχετικά με την οικονομία, τα οποία αφορούσαν δύο τομείς: από τη μια την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση, από την οποία η Ελλάδα είχε εξαιρεθεί την άνοιξη του 2015, κατά την πρώτη κυβέρνηση Τσίπρα, και από την άλλη την κατάργηση για το 2020 της υποχρέωσης για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5%.

Τα δύο αυτά μέτρα σημαίνουν για την ελληνική οικονομία περίπου 20 δισ. ευρώ, δηλαδή ένα ποσό περίπου 15% υψηλότερο από το σύνολο των φόρων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό και οι οποίοι είναι περίπου 17 δισ. ευρώ.

Το ηγετικό προφίλ

Ουσιαστικά οι δύο διαδοχικές κρίσεις ενισχύουν το ηγετικό προφίλ του πρωθυπουργού και του δίνουν ένα επιπλέον ακροατήριο, με το οποίο μπορεί να επικοινωνεί πλέον προσωπικά και το οποίο δεν είναι οι κλασικοί ψηφοφόροι ή εν δυνάμει ψηφοφόροι της ΝΔ.

Το προφίλ αυτό ενίσχυσε και η επιλογή του καθηγητή Τσιόδρα ως εκπροσώπου του υπουργείου Υγείας σε ό,τι αφορά την ενημέρωση, η οποία αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιτυχής. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από τις αρχές Φεβρουαρίου, όταν τα μέτρα της ετοιμότητας για τον κορονοϊό περιορίζονταν στα νοσοκομεία, οι διοικητές των περιφερειακών επιτροπών αλλά και των νοσοκομείων είχαν λάβει σαφή εντολή να μη μιλάνε για τα θέματα του ιού, η διαχείριση των οποίων, τους είχε τονιστεί, θα γινόταν κεντρικά.

Η μόνη περίπτωση όπου ο έλεγχος του Μεγάρου Μαξίμου όσον αφορά τη διάχυση πληροφοριών στην κοινή γνώμη δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα ήταν στην υπόθεση του δώρου Πάσχα, καθώς η διαρροή που αποδόθηκε στον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, για το ενδεχόμενο κατάργησης ή ετεροχρονισμού της καταβολής του δώρου έδωσε μια ευκαιρία για σημαία αντιπολίτευσης, την οποία άδραξε κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα να αναλάβει τη διόρθωση ο ίδιος ο πρωθυπουργός, στο τρίτο του μήνυμα.

Σύμφωνα με παραδοσιακές εκτιμήσεις της πολιτικής επιστήμης, έως ένα σημείο η επένδυση εμπιστοσύνης από την κοινωνία στον εκάστοτε ηγέτη την περίοδο μιας μείζονος κρίσης είναι ψυχολογικό αποκούμπι, καθώς με αυτόν τον τρόπο καλύπτει κάθε ανασφάλεια που μπορεί να νιώθει.

Στελέχη της ΝΔ επισήμαιναν όμως ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης κέρδισε την εμπιστοσύνη της κοινωνίας με τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε δύο διαδοχικές κρίσεις. Και κυρίως μιας κοινωνίας η οποία έχει πολύ πρόσφατες μνήμες από την οικονομική κατάρρευση του 2010, τη διαπραγμάτευση του πρώτου εξάμηνου του 2015 και την προσφυγική κρίση του δεύτερου.

Σύμφωνα με στελέχη της ΝΔ, σε αντίθεση με όλους τους προκατόχους του οι οποίοι είχαν στα χέρια τους την τύχη της χώρας τότε, ο Μητσοτάκης ούτε χάιδεψε αυτιά ούτε προσπάθησε να ενισχύσει το ηθικό των πολιτών. Τους έθεσε απλώς ενώπιον των ευθυνών τους, την ίδια ώρα που αυτός διαχειριζόταν αποτελεσματικά τις ευθύνες που του είχαν αναθέσει εκείνοι.

Ο Μητσοτάκης είπε ότι στέλνει ένα μήνυμα ενότητας, πειθαρχίας και αποφασιστικότητας, έλεγαν και εξέφραζαν την αισιοδοξία τους ότι αυτό θα έχει ανάδραση.