Αύριο στη βουλή η "δεύτερη ευκαιρία"

Στην Ολομέλεια για συζήτηση και ψήφιση εισάγεται αύριο Πέμπτη το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών «Ρυθμίσεις οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας» μετά την κατά πλειοψηφία ψήφισή του από τη ΝΔ και κατά την δεύτερη ανάγνωσή στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Ο υπουργός Οικονομικών ενημέρωσε την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων ότι θα καταθέσει δύο τροπολογίες στο νομοσχέδιο.

Η πρώτη θα έχει διατάξεις που θα αφορούν την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων του ευρωπαϊκού μηχανισμού ανάκαμψης, το Next Generation EU, όπου θα δημιουργηθεί μια στο υπουργείο Οικονομικών μια ειδική Υπηρεσία Συντονισμού για το Ταμείο ανάκαμψης.

Η δεύτερη «θα αφορά την ρύθμιση οφειλών για τις οποίες έχει χορηγηθεί παράταση προθεσμίας καταβολής ή και αναστολής, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορονοϊού, παράταση καταβολής δόσεων ρυθμίσεων για τους πληγέντες από την πανδημία του κορονοϊού, επανένταξη πληγέντων από την πανδημία του κορονοϊού σε ρυθμίσεις νόμων του 2015 και του 2019, παροχή δεύτερης ευκαιρίας για απολεσθείσες φορολογικές ρυθμίσεις, ρυθμίσεις οφειλών που προέρχονται από επιχειρηματικά δάνεια και δάνεια φυσικών προσώπων, καθώς και από καταπτώσεις της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας».

Ο κ.Σταϊκούρας είπε ότι είναι «η παράταση αναστολής καταβολής ΦΠΑ σε πληγείσες επιχειρήσεις που είχαν συναλλαγές με την εταιρεία Thomas Cook, αναστολή καταβολής στο Δημόσιο του ποσοστού 5% επί των νοσηλείων από τις μονάδες χρόνιας αιμοκάθαρσης, ρυθμίσεις για αναστολή έκδοσης διαταγών πληρωμών, απαλλαγή -αυτό που είχε πει στην Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός- της επιβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα εισοδήματα, με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Μείωση συντελεστή ΦΠΑ για την εισαγωγή αντικειμένων τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων και την εισαγωγή και παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας και μια σειρά από άλλες διατάξεις, όπως η αναστολή εφαρμογής διατάξεων της φορολογίας δωρεών».

Η δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή κινήθηκε σε μια υψηλών τόνων αντιπαράθεση μεταξύ του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα και της εισηγήτριας του ΣΥΡΙΖΑ, Έφης Αχτσιόγλου και του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Ευκλείδη Τσακαλώτου, σχετικά με την απώλεια της προστασίας της πρώτης κατοικίας για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια αλλά και εν γένει την πορεία της οικονομίας.

Απαντώντας στην παρατήρηση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Ευκλείδη Τσακαλώτου, γιατί η κυβέρνηση σπεύδει να φέρει τώρα ένα νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια, όταν «υπάρχει μια πρόταση που επεξεργάζεται ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας, ο κ.Σταϊκούρας είπε ότι «το καλοκαίρι του 2019, όταν αναλάβαμε την διακυβέρνηση της χώρας, είπαμε ότι ένα βασικό στοιχείο για να ενισχυθεί η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας είναι να αναβαθμιστεί η ελληνική οικονομία με την επαρκή αντιμετώπιση του υψηλού συσσωρευμένου όγκου των "κόκκινων" δανείων. Αυτό συνεπώς που είπαμε από το καλοκαίρι του 2019 και ισχύει και σήμερα. Είμαστε θετικοί, ως κυβέρνηση, υπό όρους και προϋποθέσεις, να προχωρήσουμε σε όποιες συστημικές λύσεις βοηθήσουν την μείωση του όγκου των "κόκκινων" δανείων, με ιδιαίτερη προσοχή για τα δημόσια οικονομικά, για την πραγματική οικονομία και για το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Έτσι ξεκινήσαμε το καλοκαίρι του 2019. Έτσι νομοθετήσαμε τον "Ηρακλή" και έτσι θα αξιολογήσουμε την πρόταση της Τραπέζης της Ελλάδος. Πρόκειται για μία συστημική λύση. Γίναμε κοινωνοί αυτής πολύ πρόσφατα. Την αξιολογούμε, την μελετούμε πάνω σε αυτούς τους πυλώνες που σας ανέπτυξα. Στόχος όλων μας, θεωρώ, στις πτέρυγες εδώ της Βουλής, πρέπει να είναι να μειωθεί ο όγκος των "κόκκινων" δανείων στο τραπεζικό σύστημα και προφανώς να μειωθεί και το ιδιωτικό χρέος των πολιτών, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. 'Αρα, αυτή είναι η θέση μου και για αυτό το θέμα».

Ο υπουργός Οικονομικών κατέθεσε επίσης στοιχεία από τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, όπου δείχνει ότι μέχρι τον Μάιο του 2020 είχαν διμερώς ρυθμιστεί 252.529 στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, συνολικού ύψους 12,33 δισ. ευρώ, ενώ ανέφερε και παραδείγματα ρυθμίσεων όπου αποδεικνύεται ότι πράγματι γίνονται, όπως είπε, «ρυθμίσεις και σε απλούς πολίτες και σε φτωχά νοικοκυριά και στη μεσαία τάξη».

Σχετικά με την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, ο υπουργός ενημέρωσε την Επιτροπή πως «μετά την καθιερωμένη συνάντηση της Τρίτης με τις διοικήσεις των τραπεζών που έγινε σήμερα από "ΤΕΠΙΧ ΙΙ", από εγγυοδοτικό μηχανισμό μέσω τραπεζικού συστήματος και από "επιστρεπτέα προκαταβολή", έχουν "πέσει" στην πραγματική οικονομία, 7 δισ. ευρώ και η προσδοκία είναι το επόμενο χρονικό διάστημα, φέτος, να "πέσουν" στην πραγματική οικονομία άλλα 4 δισ. ευρώ. Ήδη, από την "επιστρεπτέα προκαταβολή, όπως σας ενημέρωσα εχθές, πάνω από 600 εκατ. ευρώ "έπεσαν" στην πραγματική οικονομία την προηγούμενη Πέμπτη και εχθές».

Απαντώντας στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης, ο υπουργός Οικονομικών διευκρίνισε πως «η θέση του δανειολήπτη απαγορεύεται να επιδεινωθεί, απαγορεύεται να χειροτερεύσει έναντι της θέσης που είχε με την τράπεζα σε περίπτωση μεταβίβασης δανείου, όπως ορίζεται ρητώς στο ν. 4354/2015. Η εφαρμογή του νόμου "Ηρακλής" περί παροχής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων επ' ουδενί δεν θίγει την θέση των δανειοληπτών.

Οι δανειολήπτες εξακολουθούν να υπάγονται στο υφιστάμενο πλαίσιο -το οποίο αναμορφώνεται με το παρόν νομοσχέδιο- προκειμένου να αντιμετωπίζει καλύτερα και ταχύτερα τις περιπτώσεις αδυναμίας τήρησης των υποχρεώσεων».

Επίσης, «ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών δεν λήγει ούτε απαλλάσσουμε τις τράπεζες από την εφαρμογή του. Εάν κάποιος οφειλέτης ξεκινήσει τη διαδικασία του κώδικα δεοντολογίας και κάποια στιγμή -πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία- υποβάλλει αίτηση στον νέο εξωδικαστικό μηχανισμό, τότε η διαδικασία του κώδικα δεοντολογίας παγώνει. Εφόσον βρεθεί μια λύση για τα χρέη μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού τότε δεν χρειάζεται πλέον η συνέχιση του Κώδικα Δεοντολογίας. Ωστόσο, εάν δεν βρεθεί μια λύση για τα χρέη τότε οφειλέτης μπορεί να συνεχίσει τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας από το σημείο που είχε παγώσει».

Οι νέες ευνοϊκές διατάξεις για τις ρυθμίσεις οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας στους οφειλέτες του Δημοσίου, περιλαμβάνονται σε τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε στη Βουλή. Η τροπολογία προβλέπει ακόμη την απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης για το έτος 2021, των εισοδημάτων που αποκτώνται από μισθωτή εργασία, των ελευθέρων επαγγελματιών, των αγροτών και όσων έχουν εισοδήματα από ενοίκια.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις ρυθμίσεις οφειλών και την επανένταξη των οφειλετών σε ρυθμίσεις, στην τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών που φέρει τίτλο "Ρύθμιση οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας" προβλέπονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Δύναται κατόπιν αίτησης του οφειλέτη να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, σε έως 24 μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό δόσης τα 30 ευρώ, οφειλές βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ και τα Ελεγκτικά Κέντρα, για τις οποίες έχει χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση καταβολής. Από την ημερομηνία υπαγωγής του στη ρύθμιση, επιβαρύνονται με χαμηλό επιτόκιο 2,5%. Σε περίπτωση που οι οφειλές αυτές υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής των 12 δόσεων, δεν επιβαρύνονται με επιτόκιο. Η υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή της πρώτης δόσης, η οποία καταβάλλεται μέχρι την 31 Μαΐου 2021. Οι επόμενες δόσεις της ρύθμισης καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επομένων μηνών. 
2. Ρυθμίζεται εκ νέου η καταβολή δόσεων ρυθμίσεων που έχουν θεσπιστεί για τους πληγέντες από την πανδημία του κορονοϊού COVID-19. Ειδικότερα, παρατείνεται και μετά το πέρας του προγράμματος ρύθμισης, η προθεσμία καταβολής των δόσεων για ρυθμίσεις για τις οποίες έχει χορηγηθεί παράταση καταβολής και αναστολή είσπραξης. Η πρώτη δόση ρύθμισης από εκείνες για τις οποίες χορηγήθηκε παράταση καταβολής και αναστολή είσπραξης, καταβάλλεται όχι νωρίτερα από την 30η Απριλίου 2021. Οι επόμενες παραταθείσες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών, από την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης παραταθείσας 
3. Παρέχεται η δυνατότητα σε οφειλέτες, με οφειλές βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα, οι οποίοι απώλεσαν κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος Μαρτίου 2020 έως και Οκτωβρίου 2020, ρύθμιση τμηματικής καταβολής, να επανενταχθούν στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης (100 και 120 δόσεις) με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις για την υπολειπόμενη οφειλή και για τον εναπομείναντα αριθμό δόσεων της ρύθμισης. 
4. Καταργείται η εξαίρεση από τη δυνατότητα υπαγωγής σε καθεστώς ρύθμισης, των οφειλών που έχουν ήδη υπαχθεί σε οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση, ισχύουσα κατά την 1η.11.2019. Πρόκειται για την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων στην οποία μπορούν να επανενταχτούν όσοι την έχασαν.
5. Βεβαιωμένες οφειλές στις Δ.Ο.Υ. και στα Ελεγκτικά Κέντρα σύμφωνα με τον Κ.Ε.Δ.Ε., που προέρχονται από επιχειρηματικά δάνεια και δάνεια φυσικών προσώπων, με εκδοθείσες έως και το έτος 2012 υπουργικές αποφάσεις παροχής της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου, ή παροχής της εγγύησης της εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ΑΕ», ή της εταιρείας με την επωνυμία «Ταμείο Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων ΑΕ (ΤΕΜΠΜΕ ΑΕ), όπως ισχύουν, τα οποία είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμα στα πιστωτικά ιδρύματα έως τις 7.10.2019, δύνανται να ρυθμίζονται σε έως και 120 μηνιαίες δόσεις, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση.

Σε άλλες διατάξεις προβλέπονται τα εξής:

1. Παρατείνεται εκ νέου από τη λήξη της (31.10.2020) και μέχρι και τις 30.04.2021, η αναστολή καταβολής ΦΠΑ από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό τομέα της χώρας και έχουν πληγεί λόγω των συναλλαγών τους με την εταιρεία "Thomas Cook Group PLC".
2. Αναστέλλεται, από 1.1.2020 έως και 30.6.2021, η υποχρέωση καταβολής στο ελληνικό Δημόσιο του πέντε τοις εκατό (5%) των νοσηλίων που εισπράττουν όλες οι ιδιωτικές μονάδες χρόνιας αιμοκάθαρσης (ΜΧΑ) που λειτουργούν βάσει των διατάξεων του π.δ. 225/2000. Καταβληθέντα ποσά, που αφορούν στο ως άνω χρονικό διάστημα, επιστρέφονται στις προαναφερθείσες ΜΧΑ ή συμψηφίζονται με οφειλές τους προς το Δημόσιο.
3. Χορηγείται παράταση του ευεργετήματος μη καταχώρησης αξιογράφων σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, κατά παρέκκλιση των ειδικότερα οριζόμενων διατάξεων για τις επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου που επλήγησαν δραστικά από την εμφάνιση και διάδοση του κορονοϊού COVID-19, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις και προθεσμίες. Για τις απαιτήσεις που απορρέουν από τα ανωτέρω αξιόγραφα, αναστέλλονται η έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς και η λήψη πάσης φύσεως μέτρων, ή η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης, έως τις προβλεπόμενες προθεσμίες.
4. Υπάγονται, για το οριζόμενο χρονικό διάστημα, στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13%, από 24% που ισχύει, η εισαγωγή αντικειμένων τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων και η παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας (των παραγράφων 1, 2 και 3 του Κεφαλαίου Α' του Παραρτήματος V του ν. 2859/2000), εφόσον πραγματοποιείται από τον ίδιο τον δημιουργό τους ή τους διαδόχους του.
5. Αναστέλλεται μέχρι την 31.12.2021, η αυτοτελής φορολόγηση κτήσεων των νομικών προσώπων της παρ. 3 του άρθρου 25 του ν. 2961/2001 (ν.π.δ.δ., δήμοι, ιεροί ναοί, κ.λπ.). Για το ως άνω χρονικό διάστημα τα εν λόγω νομικά πρόσωπα απαλλάσσονται από το φόρο δωρεάς.
6. Τροποποιείται το υπολογιζόμενο εμβαδόν των ακινήτων, το οποίο προσαυξάνει το συνολικό εμβαδόν των ακινήτων του δικαιούχου της απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων για αγορά πρώτης κατοικίας, όταν ο δικαιούχος έχει ανήλικα τέκνα, προκειμένου να προσδιοριστεί η κάλυψη των στεγαστικών αναγκών και να χορηγηθεί η δικαιούμενη απαλλαγή.
7. Αναστέλλεται εκ νέου μέχρι 29.01.2021 (έληξε 30.09.2020) η προθεσμία εξέτασης των ενστάσεων από τις αρμόδιες επιτροπές, στο πλαίσιο των διαδικασιών κτηματογράφησης.
8. Προβλέπεται συγκεκριμένη διαδικασία επιλογής για δύο εκ των πέντε θέσεων υπαλλήλων, που αποσπώνται στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία (Μ.Ε.Α.) στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), για τη συμμετοχή τους στις εργασίες του οργανισμού.