H αμηχανία του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στην εκλογή Μπάιντεν - Free Sunday
H αμηχανία του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στην εκλογή Μπάιντεν

H αμηχανία του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στην εκλογή Μπάιντεν

Έναν σαφώς θετικό απολογισμό για τον τρόπο με τον οποίο ο πρόεδρος Τραμπ διαχειρίστηκε τις σχέσεις του με την Ελλάδα επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ έκανε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης της έκθεσης του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ στο πλαίσιο του «Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act».

«Εάν, λίγες βδομάδες μετά την επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ στην Ελλάδα, οι θέσεις του State Department είναι πλέον αυτές, η Νέα Δημοκρατία κατάφερε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να ακυρώσει σημαντικά βήματα στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, που πραγματοποιήθηκαν κατά τα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υπέρ των συμφερόντων της χώρας» ανάφερε σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία καταγράφεται η διαπίστωση ότι η πρόσφατη κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας, την οποία χαρακτηρίζει «τη χειρότερη της τελευταίας 25ετίας», συνέβη «με ανοχή του προέδρου Τραμπ».

Από τις διατυπώσεις που επιλέγονται είναι σαφές ότι η «ανοχή» του Αμερικανού προέδρου αποδίδεται στην κυβέρνηση της ΝΔ, όμως λογικά είναι απίθανο οι συντάκτες της ανακοίνωσης να αγνοούσαν δύο παραμέτρους: Η πρώτη είναι ότι η έκθεση δεν είχε καμία σχέση με την επίσκεψη Πομπέο, διότι είχε υποβληθεί στο Κογκρέσο στις 18 Μαρτίου 2020, και η δεύτερη ότι στις 10 Νοεμβρίου, μία ημέρα προτού ο ΣΥΡΙΖΑ διαπιστώσει τη «στροφή» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών ανακοίνωνε ότι θα επισκεφθεί στην Κωνσταντινούπολη τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, χωρίς να συναντηθεί με οποιονδήποτε Τούρκο αξιωματούχο.

«Θα ήταν πιο ενδεδειγμένο για τις ΗΠΑ να κοιταχτούν στον καθρέφτη και να αντιμετωπίσουν τον ρατσισμό, την ισλαμοφοβία και τα εγκλήματα μίσους στη χώρα τους» σχολίασε η Άγκυρα, εκφράζοντας την έντονη δυσφορία της για την επίσκεψη, στόχος της οποίας, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, είναι να συζητηθούν «ζητήματα θρησκευτικού ενδιαφέροντος στην Τουρκία και στην περιοχή και να προωθήσει τη σθεναρή στάση των ΗΠΑ ως προς τη θρησκευτική ελευθερία σε όλο τον κόσμο».

Βέβαια ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στη συγχαρητήρια επιστολή που είχε στείλει προς τον νεοεκλεγέντα Αμερικανό πρόεδρο την προηγουμένη, στις 9 Νοεμβρίου, απέφυγε, τουλάχιστον στα αποσπάσματα που ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε στη δημοσιότητα, να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ή στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και περιορίστηκε στο να αναφερθεί στην επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα, όταν ήταν στην κατάσταση που είναι σήμερα ο Τραμπ, δηλαδή διαχειριζόταν την εξουσία ενώ είχε ήδη εκλεγεί ο διάδοχός του.

Η συγχαρητήρια επιστολή ήταν περίπου αναγκαία, γιατί στην ανάρτησή του στο Twitter, όταν έγινε γνωστή η εκλογή Μπάιντεν, είχε περιοριστεί στο να συγχαρεί τον αμερικανικό λαό που πήγε τόσο μαζικά στις κάλπες, χωρίς καμία αναφορά στην ήττα Τραμπ: «Συγχαρητήρια στον Τζο Μπάιντεν που αναδεικνύεται 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ. Η χωρίς προηγούμενο συμμετοχή στις εκλογές απέδειξε πως η Δημοκρατία θα ανθεί εκεί όπου ο λαός είναι αποφασισμένος να συμμετέχει και να ψηφίζει για το μέλλον του. Η υποστήριξη του εκλεγμένου προέδρου στην προώθηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων θα είναι σημαντική για την ενδυνάμωση αυτών των σχέσεων αλλά και για την αντιμετώπιση των αναδυόμενων προκλήσεων στην περιοχή».

Η βασική ισορροπία την οποία προσπαθεί να διατηρήσει ο κ. Τσίπρας είναι ανάμεσα στην παγκόσμια ανακούφιση για την ήττα Τραμπ και στις καλές σχέσεις που η κυβέρνησή του είχε με την κυβέρνηση Τραμπ, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι στο εσωτερικό του κόμματός του ο Μπάιντεν δεν ήταν και η πιο προσφιλής επιλογή.

Ο τομεάρχης Εξωτερικής Πολιτικής και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, μία ημέρα πριν ανοίξουν οι κάλπες στις ΗΠΑ έγραφε για τη «δυναμική εμφάνιση στην πολιτική σκηνή χιλιάδων νέων ανθρώπων, που στρατεύτηκαν γύρω από τον Μπέρνι Σάντερς και στις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις» και χαιρέτιζε τη «χαρισματική Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, νέα βουλευτή των Δημοκρατικών από τη Νέα Υόρκη και άτυπη επικεφαλής μιας “ομάδας” τεσσάρων νέων γυναικών που εκλέχθηκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων το 2018, στη βάση μιας αριστερής πλατφόρμας». «Η νέα αυτή Αριστερά, Αριστερά των νέων, δεν έχει ενδιαφέρον μόνον για τις ΗΠΑ, αφορά και εμάς, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα» έγραφε ο κ. Κατρούγκαλος.

Αλλά και o ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδημούλης, σε δήλωσή του στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik μετά την επισημοποίηση της εκλογής Μπάιντεν, σημείωνε ότι «η Ε.Ε. δεν θα πρέπει να γίνει ουραγός του Μπάιντεν» και εμμέσως πλην σαφώς τασσόταν υπέρ της Ε.Ε. ως διαφορετικού παγκόσμιου πόλου, καθώς, όπως έλεγε, «η ευρωατλαντική συνεργασία και η προσπάθεια της Ε.Ε. να έχει καλύτερη συνεργασία με τον Μπάιντεν θα πρέπει να εγγραφεί ως μια προσπάθεια ενίσχυσης της πολυπολικής, διεθνούς συνεργασίας».

Πρακτικά, όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα που δείχνει να έχει ο κ. Τσίπρας είναι η έλλειψη δεσμών και διαύλων επικοινωνίας με το Δημοκρατικό Κόμμα. Οι επαφές του στην Ουάσινγκτον ήταν κυρίως μέσω του πρώην συγκυβερνήτη, Πάνου Καμμένου, και των επαφών του, οι οποίες ήταν στενά προσανατολισμένες στους Ρεπουμπλικάνους. Άλλωστε στην Ελλάδα ήταν ο πρώτος που πανηγύρισε για την εκλογή Τραμπ το 2016, θριαμβολογώντας για τις επαφές που είχε στο επιτελείο του απερχόμενου προέδρου.

Ο κ. Τσίπρας δεν είναι βέβαιο ότι θυμάται με τις καλύτερες αναμνήσεις τη συζήτηση με τον πρώην πρόεδρο Κλίντον στο Clinton Foundation τον Σεπτέμβριο του 2015, οι Έλληνες μεσάζοντες της οποίας είναι μάλλον απίθανο να παρέμβουν ξανά σε μια παρόμοια κατεύθυνση. Παράλληλα, πρέπει να θεωρεί βέβαιο ότι στα αρχεία του διπλωματικού κατεστημένου της αμερικανικής πρωτεύουσας έχει εγγραφεί η «κωλοτούμπα» που έκανε όταν κατά τη συνάντηση με τον πρόεδρο Τραμπ έπρεπε να πάρει πίσω τον χαρακτηρισμό «κακό» που είχε χρησιμοποιήσει για το ενδεχόμενο εκλογής του.

Ήταν τότε που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε μόλις εκφράσει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία των 2,4 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση των μαχητικών αεροσκαφών F-16, όταν άκουσε δημόσια τον πρόεδρο Τραμπ να πανηγυρίζει, γιατί με την ελληνική παραγγελία εξασφάλισε δουλειές για την αμερικανική πολεμική βιομηχανία.

Πάντως πλέον δεν αποκλείεται κάποιος να ενδιαφερθεί και για την κόστους μισού δισ. δολαρίων συμφωνία επισκευής πέντε αεροσκαφών της πολεμικής μας αεροπορίας, η τύχη της οποίας αγνοείται από τον Μάρτιο του 2015.