Η Ε.Ε. μπροστά στις αποφάσεις για τις σχέσεις με την Τουρκία - Free Sunday
Η Ε.Ε. μπροστά στις αποφάσεις για τις σχέσεις με την Τουρκία

Η Ε.Ε. μπροστά στις αποφάσεις για τις σχέσεις με την Τουρκία

O συντονισμός στην αντιμετώπιση της νόσου Covid-19, η κλιματική αλλαγή, η ασφάλεια και οι εξωτερικές σχέσεις, κυρίως με την Τουρκία, είναι τα κύρια θέματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που συνεδριάζει την επόμενη Πέμπτη και Παρασκευή (10-11 Δεκεμβρίου).

Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, στη σύνοδο του Οκτωβρίου 2020 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχε αποφασίσει ότι στη σύνοδο του Δεκεμβρίου θα επανεξετάσει την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με την Άγκυρα.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις κατά περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του του Δεκεμβρίου» ανέφεραν τα Συμπεράσματα της συνόδου του Οκτωβρίου, στα οποία περιλαμβάνονταν επτά σημεία για τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τα Συμπεράσματα ήταν μία πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση και το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε είναι πολύ καλύτερο για τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου από αυτό που αρχικά είχε προταθεί.

Στις δηλώσεις του μετά τη σύνοδο ο πρωθυπουργός είχε εκφράσει την ικανοποίηση της Ελλάδας, προσθέτοντας πως κατέστη σαφές ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει αυτή τη συμπεριφορά, και είχε διαβεβαιώσει ότι η Ελλάδα προσμένει «το συντομότερο δυνατό την έναρξη των διερευνητικών επαφών, όπως τα δύο μέρη έχουν δεσμευτεί».

Λίγο αργότερα, στο τέλος Οκτωβρίου, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να μην πραγματοποιήσουν τις ασκήσεις που είχαν εξαγγείλει για τις 28-29 Οκτωβρίου και άφησε να διαφανεί ότι συνεχίζονται οι διεργασίες προκειμένου οι δύο χώρες να καταλήξουν στο τραπέζι του διαλόγου και σε διερευνητικές επαφές.

Όμως η ελληνική πλευρά είχε καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να προσχωρήσει σε συνομιλίες όσο το Oruc Reis κινείται στη Μεσόγειο, ενώ η τουρκική πλευρά ήθελε τις επαφές παρά το Oruc Reis.

Στις 28 Νοεμβρίου, σε συνέντευξή του στο Politico, o υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, είχε πει ότι αδυνατεί να καταλάβει «τον δισταγμό της Γερμανίας να χρησιμοποιήσει την τεράστια ισχύ που η οικονομία της έχει για να δώσει ένα σαφές παράδειγμα ότι οι χώρες πρέπει να υπακούουν στο διεθνές δίκαιο» και είχε χαρακτηρίσει ως ορισμό της λέξης «αντίφαση» το ότι η Γερμανία «παρέχει επιθετικά όπλα σε μια χώρα που απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα δύο χωρών της Ε.Ε.».

To Oruc Reis απεσύρθη στο λιμάνι της Αττάλειας στις 29 Νοεμβρίου, αλλά ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, είχε διευκρινίσει ότι «το όψιμο ενδιαφέρον της Τουρκίας να δείξει καλές προθέσεις λίγο πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αρκεί για να ξεκινήσει ο ελληνοτουρκικός διάλογος».

Μένει τώρα στο Συμβούλιο να κρίνει την πρόβλεψη στην παράγραφο 20 των Συμπερασμάτων, σύμφωνα με την οποία «σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η Ε.Ε. θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, μεταξύ άλλων σύμφωνα με το άρθρο 29 της ΣΕ.Ε. και το άρθρο 215 της ΣΛΕ.Ε., προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών-μελών της».

Παράλληλα, όμως, στο Συμβούλιο θα ακουστούν κι άλλες απόψεις για τις σχέσεις με την Τουρκία, ανάμεσα στις οποίες είναι και η διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας.

Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα θέματα, για τον Covid το Συμβούλιο θα προβεί σε απολογισμό της κατάστασης και θα συζητήσει για τη συνολική προσπάθεια συντονισμού κατά της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών για τα εμβόλια, για την καθυστέρηση στην έγκριση των οποίων εκφράζεται δυσφορία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και για τα τεστ, καθώς και για τη σταδιακή άρση των περιορισμών.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν να συμφωνήσουν έναν νέο στόχο για τη μείωση των εκπομπών ρύπων στην Ε.Ε. με ορίζοντα το 2030, έτσι ώστε η Ε.Ε. να είναι σε θέση να υποβάλει πριν από το τέλος του 2020 την επικαιροποιημένη της εθνικά καθορισμένη συνεισφορά στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει ζητήματα ασφάλειας και ιδίως την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού, μεταξύ άλλων και στο διαδίκτυο.