Δήμος Θεσσαλονίκης: Πολιτική ή οικονομία;
Ευκαιρία για ερμηνείες που συνδέονται με τις πολιτικές σκέψεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, έναν περίπου χρόνο πριν από τις δημοτικές εκλογές του 2023, έδωσε η επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητας του δημάρχου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνου Ζέρβα, ότι θα διεκδικήσει δεύτερη θητεία.
Το 2019, ο κ. Ζέρβας, ως ανεξάρτητος υποψήφιος, είχε ένα πρόβλημα στη διείσδυση στα κομματικά ακροατήρια της ΝΔ. Κι αυτό γιατί, παρά την προσέγγιση που είχε αναγνωρισθεί όταν ήταν υποψήφιος βουλευτής στη 19η θέση με λίστα τον Σεπτέμβριο του 2015, η ΝΔ είχε έναν επίσημο υποψήφιο ο οποίος συγκέντρωσε τα καλύτερα στελέχη του κομματικού μηχανισμού. Συγχρόνως, η εφαρμογή της απλής αναλογικής δημιούργησε σειρά υποψηφίων. Ειδικά στον χώρο της ΝΔ, είχαν δεσμούς με τον κομματικό μηχανισμό και είχαν αντλήσει ένα αξιόλογο πολιτικό δυναμικό της κεντροδεξιάς για τα ψηφοδέλτιά τους.
Όμως, προχθές, στην εκδήλωση της ανακοίνωσης υποψηφιότητας, η ανησυχία για επανάληψη αυτής της κατάστασης είχε καταπραϋνθεί.
Εκεί ήταν όλη η ΝΔ, με την εξαίρεση του περιφερειάρχη Αποστόλου Τζιτζικώστα, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν εκτός Θεσσαλονίκης, και του προέδρου του ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, Νίκου Ταχιάου, ο οποίος θα ήταν σχήμα οξύμωρο να χειροκροτήσει την υποψηφιότητα αυτού από τον οποίο έχασε με μεγάλη διαφορά στον δεύτερο γύρο στις προηγούμενες εκλογές.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2019, ανάμεσα στις δύο Κυριακές των εκλογών, ο τότε αρχηγός της ΝΔ είχε αποφύγει να εμφανιστεί, να τηλεφωνήσει ή να επικοινωνήσει με τον επίσημο υποψήφιο του κόμματος, καθώς ανησύχησε για το ενδεχόμενο να υιοθετήσει τον κ. Ζέρβα ο ΣΥΡΙΖΑ και να ισχυριστεί νίκη στη Θεσσαλονίκη.
Όταν, πάντως, στις πρώτες καρέκλες της εκδήλωσης, η οποία ήταν καθαρά παραταξιακή, ήταν οι τέσσερις από τους επτά βουλευτές του κόμματος στην Α΄ Θεσσαλονίκης (Καλαφάτης, Γκιουλέκας, Ευθυμίου, Κούβελας), μία ευρωβουλευτής (Σπυράκη), άλλοι δύο (Σιμόπουλος, Ράπτη), αυτοί διευκρίνισαν ότι δεν πήγαν για λόγους ανεξάρτητους της βούλησής τους, ενώ φαντάζει αδύνατο να ενισχύσουν με στελέχη που ανήκουν στην προσωπική τους πολιτική επιρροή ανταγωνιστικά ψηφοδέλτια.
Το μόνο αδιευκρίνιστο σημείο, μέχρι στιγμής, είναι αν η διάχυση της επιλογής Μητσοτάκη έγινε θετικά με σχετική ενημέρωση ή με κλείσιμο του ματιού στην υποψηφιότητα.
Πάντως, στέλεχος του κόμματος λέει σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ότι ο πρόεδρος, χωρίς να αναφερθεί σε όνομα, είπε σε προσωπική τους συνάντηση, η οποία δεν ανακοινώθηκε, ότι το θέμα έχει κλείσει και δεν συζητάει τίποτε άλλο για τη δημαρχία της Θεσσαλονίκης.
Η συμμετοχή, με οποιονδήποτε τρόπο κι αν διαχύθηκε η προτίμηση Μητσοτάκη στην υποψηφιότητα Ζέρβα, δείχνει να συμπεριλαμβάνει και τον κομματικό μηχανισμό, ο οποίος έχει εντείνει τη δραστηριοποίησή του αλλά έχει μειώσει το high profile της πολιτικής του επιρροής. Ο νυν επικεφαλής του, Ζησης Ιωακείμοβιτς, είναι ο πέμπτος της προεδρίας Μητσοτάκη, αλλά ο πρώτος ο οποίος δεν δείχνει να έχει προσωπικές πολιτικές φιλοδοξίες, με αποτέλεσμα να μη δημιουργούνται προστριβές με τους βουλευτές, ενώ έχει πιστωθεί και την καλή οργάνωση της υποδοχής Μητσοτάκη στη ΔΕΘ.
Ουσιαστικά, δηλαδή, επιδιώκει να δημιουργήσει έναν μηχανισμό ουδέτερο κομματικά, ο οποίος να λειτουργεί ως κομματικός στρατός κι όχι ως οι πραιτοριανοί του εκάστοτε προέδρου, αν και εκφράζεται η επιφυλακτικότητα για το κατά πόσο περισσεύουν τόσα στελέχη για να πληρωθούν οι θέσεις του κομματικού μηχανισμού, χωρίς τις ιδιοτέλειες των βουλευτών και των πολιτικών τους φίλων.
Πάντως, παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ένα τμήμα του πολιτικού στελεχιακού δυναμικού που δείχνει αποφασισμένο να μην υποταχθεί σε αυτήν τη λογική. Το ερώτημα είναι ποιος θα είναι αυτός που θα αποπειραθεί να το ενοποιήσει. Μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος.
Ορισμένοι πάντως, κάποιοι από τους οποίους είχαν παλαιόθεν δεσμούς με την οικογένεια Μητσοτάκη, διαδίδουν ότι ένα τέτοιο πρόσωπο θα μπορούσε να είναι ο μέχρι πρόσφατα πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών κι Επιχειρήσεων (ΣΒΕ), Αθανάσιος Σαββάκης.
Ο κ. Σαββάκης, ο οποίος έχει ένα βαρύ επιχειρηματικό παρελθόν, έχει διατελέσει από το καλοκαίρι του 2013 μέχρι τις 23 Σεπτεμβρίου 2022 πρόεδρος του ΣΒΕ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ακούγεται ότι θα μπορούσε να είναι υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, καθώς είχε πιθανολογηθεί η υποψηφιότητά του και το 2019.
Σε μία από τις τελευταίες του κινήσεις ως πρόεδρος του ΣΒΕ, στο υπόμνημα που κατέθεσε στον πρωθυπουργό την 1η Σεπτεμβρίου στην ετήσια συνάντηση του Συνδέσμου με τον εκάστοτε πρωθυπουργό, ενόψει ΔΕΘ, η δυσαρέσκεια που εξέφρασε για την κυβερνητική πολιτική είχε αντιπολιτευτικές διαστάσεις.
«Θα πρέπει να ληφθούν τα μέτρα που καταδεικνύουν ότι η κυβέρνηση επιθυμεί να συνεχίσει να υπάρχει μεταποιητική βάση στη χώρα», ανέφερε στο υπόμνημα, στο οποίο προσέθετε ότι «σε αντίθετη περίπτωση, είναι εξαιρετικά πιθανό μεγάλος αριθμός μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων να μην αντέξει το κόστος από τις υπέρογκες αυξήσεις ενέργειας και ως εκ τούτου είναι ενδεχόμενη η αναστολή λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων».
Αυτά που είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη δική του συνάντηση με τους φορείς πριν από τη ΔΕΘ, δεν απείχαν πολύ: «Το πιο μεγάλο θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα είναι το πώς θα δημιουργήσουμε μία βιώσιμη ασπίδα προστασίας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό», είχε πει ο κ. Τσίπρας.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 23 Σεπτεμβρίου, στην απολογιστική ομιλία του ως πρόεδρος του ΣΒΕ, στην οποία δεν παρέστη ο πρωθυπουργός που μιλούσε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο κ. Σαββάκης έκανε ειδική εγκωμιαστική αναφορά στον κ. Τσίπρα, για τον οποίο είπε ότι συνετέλεσε στη «μεγαλύτερη επιτυχία στην εκατόχρονη και πλέον ιστορία του».
«Στο 2ο “Thessaloniki Summit”, το 2018, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Αλέξης Τσίπρας, αναγνωρίζοντας τη διαχρονική συμβολή του ΣΒΕ στην ανάπτυξη της χώρας και στη βελτίωση του περιβάλλοντος δραστηριοποίησης των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων με έδρα την Ελληνική Περιφέρεια, αναγόρευσε τον Σύνδεσμο σε ισότιμο εθνικό κοινωνικό εταίρο».
Πάντως, σε άρθρο του στην εφημερίδα «Μακεδονία», στο πλαίσιο ενός αναλυτικού απολογισμού της προεδρίας του, μετά την αποχώρησή του, έγραψε ότι «μνημόνια, πολιτική αστάθεια, capital controls, δημοψήφισμα είναι μόνο τέσσερα από τα πολλά αρνητικά γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία των επιχειρήσεων μελών μας».
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ούτε διάψευση ούτε επιβεβαίωση της φημολογίας, αλλά πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Σαββάκης κάνει επαφές με διάφορους τοπικούς παράγοντες και σύντομα πρέπει να ανακοινώσει τις προθέσεις του, καθώς ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματά του είναι το έλλειμμα αναγνωρισιμότητας, ενώ ο Ζέρβας προηγείται σε tete-a-tete όλων των πιθανών υποψηφίων.
Πάντως, ο ΣΒΕ δεν είναι ο μόνος επιχειρηματικός φορέας που εξέφρασε επιφυλάξεις για την κυβερνητική πολιτική, καθώς με αφορμή τα εγκαίνια του μετρό στον Πειραιά, ο προερχόμενος από τη ΝΔ πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου, Μιχάλης Ζορπίδης, ο οποίος επίσης έχει δηλώσει ότι θα αποχωρήσει, αλλά για άλλους λόγους, εξέφρασε τη δυσφορία του σε γραπτή του δήλωση:
«Δικαιούμαστε μετά τις αλλεπάλληλες διαψεύσεις στην ημερομηνία λειτουργίας του μετρό Θεσσαλονίκης να είμαστε επιφυλακτικοί και για την εξαγγελία της σημερινής κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, πως το έργο θα ολοκληρωθεί και θα τεθεί σε λειτουργία έως τον Δεκέμβριο του 2023».
Η δήλωση Ζορπίδη προκάλεσε έκπληξη, καθώς έγινε την ώρα που ο πρωθυπουργός έλεγε στα εγκαίνια του μετρό στον Πειραιά ότι «σε λίγους μήνες θα εγκαινιάσουμε και το μετρό της Θεσσαλονίκης, όπου πέντε σταθμοί, με κυριότερο αυτόν της Βενιζέλου, είναι και μουσεία: Και μετρό και αρχαία».
Οι μήνες βέβαια δεν είναι λίγοι, είναι 15, αλλά το έργο έχει ξεκινήσει πριν από περίπου 200 μήνες και είναι το μόνο έργο που η σημασία του είναι βαρύνουσα για τη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν πρόκειται να επηρεάσει ούτε τις δημοτικές ούτε τις εθνικές εκλογές, διότι η εξαγγελία παράδοσής του είναι όντως στο τέλος του 2023.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης φέρεται να δηλώνει ότι είναι αποφασισμένος να κατέβει «υποψήφιος σύμβουλος με τον Σαββάκη», αρκεί «να τελειώνει η πόλη με τον Ζέρβα».
