Η μάχη του Προμαχώνα: Νταλικέρηδες και αστυνόμοι κυκλώνουν τους αγρότες

«Η ελληνική κυβέρνηση είναι σε σοβαρό διάλογο με τους αγρότες και δεν αναμένει να κλείσουν τα σύνορα» (18 Ιανουαρίου 2017).

Αυτή τη διαβεβαίωση φέρεται, σύμφωνα με την πρόεδρο της Επιτροπής Βουλγαροελληνικής Φιλίας του Βουλγαρικού Κοινοβουλίου, Ντανιέλα Σαβεκλίεβα, να έδωσε ο Έλληνας πρέσβης στη Σόφια Γρηγόρης Βασιλοκωνσταντάκης όταν τον επισκέφθηκε η επιτροπή για να του εκφράσει την ανησυχία της για το ενδεχόμενο οι Έλληνες αγρότες να μπλοκάρουν τα σύνορα των δύο χωρών, όπως συμβαίνει από το 2010 και μετά.

Δυστυχώς, η διαβεβαίωση του κ. Βασιλοκωνσταντάκη –εάν όντως δόθηκε– έπεσε στο κενό. Διότι από τότε και μετά κανένας διάλογος δεν έγινε ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στους αγρότες.

Για την ελληνική κυβέρνηση η προσπάθεια αναλώνεται τουλάχιστον στο να αποδειχθεί συνεπής στη δέσμευση που φέρεται να ανέλαβε απέναντι στη Βουλγαρία να μην κλείσουν τα σύνορα, καθώς πέρυσι οι αντίστοιχες αστυνομικές επιχειρήσεις είχαν στεφθεί από απόλυτη αποτυχία και είχαν κλείσει τα σύνορα τόσο με τη Βουλγαρία όσο και με την Τουρκία στους Κήπους.

Μάλιστα, η αντιπρόεδρος της βουλγαρικής κυβέρνησης και υπουργός Μεταφορών Ρουμιάνα Μπατσβάροβα σε επιστολή της στον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη Νίκο Τόσκα στις 18 Ιανουαρίου του είχε υπενθυμίσει ότι στην πρόσφατη Σύνοδο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας «οι κυβερνήσεις των δύο χωρών έχουν δεσμευτεί ότι θα πάρουν προληπτικά μέτρα για να αποφευχθεί η δημιουργία έντασης στα σύνορα».

Το σχέδιο της ελληνικής αστυνομίας

Παρά τις διαβεβαιώσεις, όμως, το επιχειρησιακό σχέδιο της Αθήνας έχει ως μοναδικό σκοπό με την προληπτική παρουσία μεγάλων δυνάμεων της αστυνομίας να αποτρέψει την κατάληψη από τους αγρότες του τελωνείου του Προμαχώνα και να διατηρήσει τους οδικούς άξονες από τα σύνορα ανοιχτούς.

Βούλγαροι δημοσιογράφοι που ήταν παρόντες στην επιχείρηση της αστυνομίας να εμποδίσει την πορεία των αγροτών από τον Λευκώνα Σερρών στον Προμαχώνα, στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, στις 27 Ιανουαρίου έλεγαν ότι η αστυνομία απείλησε τους αγρότες με υψηλά πρόστιμα αν αποκλείσουν τον Προμαχώνα με τρακτέρ.

Για τους αγρότες των Σερρών η διαμαρτυρία στον Προμαχώνα είναι ο μεγάλος στόχος, αν και διευκρινίζουν ότι δεν επιδιώκουν κατάληψη και αποκλεισμό. Μέχρι στιγμής δεν τους πιστεύει κανείς.

Το αυξημένο ενδιαφέρον των Βούλγαρων δημοσιογράφων είναι εύλογο, καθώς το θέμα της διακοπής της κυκλοφορίας στα σύνορα έχει αναχθεί σε μείζον πολιτικό θέμα στη γειτονική χώρα, αλλά μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνο, γιατί οι Έλληνες αγρότες τούς έχουν χαρακτηρίσει ανεπιθύμητους.

Τα βουλγαρικά πολιτικά κόμματα διαγκωνίζονται για τη διασφάλιση των συμφερόντων των Βούλγαρων οδικών μεταφορέων, οι οποίοι θα έχουν μεγάλες ζημιές αν καθηλωθούν στη συνοριακή διάβαση του Προμαχώνα, απ’ όπου υπολογίζεται ότι καθημερινά περνούν περίπου 1.300 φορτηγά.

Αξιόπιστη εκτίμηση των ζημιών που υφίστανται δεν έχει γίνει ποτέ. Το 2010 έλεγαν ότι ανέρχονται σε 40 εκατ. ευρώ, ο εκτελεστικός διευθυντής της Βουλγαρικής Ένωσης Διεθνών Μεταφορέων, Γιορντάν Αραμπατζίεφ, είπε ότι οι ζημιές του 2016 ήταν 20 εκατ. ευρώ, άλλες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 10 εκατ. ευρώ, ενώ έχει ακουστεί και ο αριθμός 7 εκατ. ευρώ.

Έτσι, εκτός από την επιστολή της αντιπροέδρου της βουλγαρικής κυβέρνησης προς τον κ. Τόσκα, ο Ράντοσλαβ Γκαϊντάρσκι, κορυφαίο στέλεχος του αντιπολιτευόμενου Σοσιαλιστικού Κόμματος, κάλεσε την κυβέρνηση να πιέσει τις ελληνικές αρχές «να αρχίσουν κοινωνικό διάλογο και να αποφύγουν την παραβίαση των συνόρων και των ελευθεριών» των Βουλγάρων και «σε συνεργασία με τις μεταφορικές εταιρείες να απευθυνθεί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για το θέμα, για να αποφευχθούν σοβαρές συνέπειες».

Στους ευρωπαϊκούς θεσμούς έφερε το θέμα ο ευρωβουλευτής και υπαρχηγός της IMRO (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) Άνγκελ Ντζαμπάσκι, ο οποίος με επιστολή στους πρόεδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και στις επιτρόπους Μεταφορών Βιολέτα Μπουλκ και Εσωτερικής Αγοράς Ελζμπιέτα Μπιενκόφσκα ζήτησε την παρέμβασή τους για να αποτραπεί το μπλοκάρισμα των συνόρων, το οποίο «θα επηρεάσει χιλιάδες ευρωπαϊκές μεταφορικές εταιρείες και πολίτες από την Πολωνία, την Τσεχία, την Αυστρία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Γερμανία».

«Είναι απαράδεκτο για την Ε.Ε. να έχει την Ελλάδα να λύνει τα εσωτερικά της ζητήματα κρατώντας ομήρους χιλιάδες ανθρώπους στα σύνορα» έγραψε ο κ. Ντζαμπάσκι, ο οποίος μέχρι στιγμής δεν φέρεται να έχει απάντηση.

Όπως δεν έχει ούτε ο συνάδελφός του Αντρέι Νανάκοφ, που είναι στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ο οποίος πρότεινε «να ανασταλούν όλες οι πληρωμές στην Ελλάδα την επόμενη φορά που οι Έλληνες αγρότες αποκλείσουν τα σύνορα με τη Βουλγαρία διαμαρτυρόμενοι κατά της δικής τους κυβέρνησης».

Στις δηλώσεις του στις 27 Ιανουαρίου ο Αραμπατζίεφ επικαλέστηκε και μια δέσμευση του Έλληνα πρωθυπουργού, χωρίς να διευκρινίζει ποια είναι η πηγή της. «Ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέλαβε τη δέσμευση να μην επιτρέψει περισσότερους αποκλεισμούς συνόρων, αλλά ήμασταν σαφείς μπροστά στους Έλληνες εισαγγελείς και διακηρύξαμε ότι αν υπάρξουν αποκλεισμοί, θα σημάνει ότι το ελληνικό κράτος δεν έχει κάνει τη δουλειά του» είπε.

Την ίδια δέσμευση πήρε και ο υπηρεσιακός διάδοχος της κ. Μπατσβάροβα στο υπουργείο Εσωτερικών, Πλάμεν Ουζούνοφ, τον οποίο, σύμφωνα με τα βουλγαρικά ΜΜΕ, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία στις 31 Ιανουαρίου ο κ. Τόσκας διαβεβαίωσε ότι «η αστυνομία θα πάρει κάθε αναγκαίο μέτρο για να αποτρέψει τον αποκλεισμό των συνόρων».

Οι Βούλγαροι μεταφορείς, πάντως, μάλλον δεν πείστηκαν ούτε από τον Έλληνα πρωθυπουργό, ούτε από τον κ. Τόσκα, ούτε από τους Βούλγαρους πολιτικούς.

«Είμαστε έτοιμοι να διαμαρτυρηθούμε μέσω της μη αποδοχής ελληνικών αγροτικών προϊόντων και αλιευμάτων στη βουλγαρική επικράτεια ούτε για εξαγωγή ούτε transit» προειδοποίησε ο Αραμπατζίεφ, ενώ η βουλγαρική αστυνομία ήδη έχει αποφασίσει τα μέτρα που θα πάρει για τη διαχείριση του συνοριακού σταθμού εάν υπάρξει αποκλεισμός και το βουλγαρικό υπουργείο Εσωτερικών διαβεβαιώνει ότι είναι σε επαφή με τις ελληνικές αρχές για να ειδοποιήσουν έγκαιρα για τις διαμαρτυρίες των αγροτών.

Βέβαια, η έγκαιρη ειδοποίηση είναι απίθανη σε περίπτωση που επαναληφθεί αυτό που έγινε στους Ευζώνους τη Δευτέρα 30 Ιανουαρίου, όταν περίπου 100 αγρότες αιφνιδίασαν τους αστυνομικούς την ώρα που έκαναν αλλαγή βάρδιας και πήραν τον έλεγχο του συνοριακού σταθμού, επιβάλλοντας αποκλεισμό.

Οι αρχές της ΠΓΔΜ, η οποία είναι σε διεργασίες σχηματισμού κυβέρνησης, περιορίστηκαν στο να προτρέψουν σε διέλευση από τη Δοϊράνη, μία επιπλέον δύσβατη διαδρομή περίπου 30 χιλιομέτρων, που αυξάνει τη συνολική απόσταση της διαδρομής μαζί με το ελληνικό κομμάτι κατά 100 το πολύ χιλιόμετρα.

Οι Βούλγαροι μεταφορείς, όμως, ισχυρίζονται ότι αν περάσουν στην Ελλάδα μέσω Εξοχής στη Δράμα ή Κομοτηνής, θα επιβαρυνθούν με περίπου 200 χιλιόμετρα δύσβατου δρόμου, γεγονός που θα έχει, όπως λένε, σημαντική επίπτωση στις τιμές που προσφέρουν.

Όσο βέβαια το τελωνείο της Εξοχής στον νομό Δράμας είναι ανοιχτό ακόμη και δεν έχει αποκλειστεί, όπως πέρυσι.

Την Τρίτη 31 Ιανουαρίου η συνοριακή διάβαση στον Προμαχώνα έκλεισε για μία ώρα, μετά από αίτημα των ελληνικών αρχών, όπως λένε οι Βούλγαροι, για να απομακρύνουν διαδηλωτές, δηλαδή τους αγρότες των Σερρών που είχαν φτάσει πεζοί στα σύνορα.

Μπορεί οι αγρότες να ισχυρίζονται ότι αποχώρησαν οικειοθελώς και ο γενικός γραμματέας του βουλγαρικού υπουργείου Εσωτερικών Γκιόργκι Κοστόφ, που έχει την ευθύνη του συντονισμού των βουλγαρικών κινήσεων στα σύνορα, να συνεχάρη τις ελληνικές αρχές για την αποφασιστικότητά τους, ωστόσο σε αυτή την ώρα η ουρά των φορτηγών στη βουλγαρική πλευρά έφτασε τα 3 χιλιόμετρα.

Και οι αγρότες των Σερρών δηλώνουν αποφασισμένοι να φτάσουν στον Προμαχώνα.