Η παραπομπή υπουργού στο Ειδικό Δικαστήριο παράγει αποτελέσματα, αλλά απαιτείται καταδίκη, λέει ο βουλευτής Θ.Ξανθόπουλος

Πολιτικές εξελίξεις προβλέπει ο βουλευτής Δράμας του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της προκαταρκτικής επιτροπής της Βουλής για την υπόθεση Novartis Θεόφιλος Ξανθόπουλος σε περίπτωση που υπάρξει καταδίκη του πρώην αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης από το Ειδικό Δικαστήριο, το δικαστήριο το οποίο, όπως επισημαίνει, «θα κρίνει με αμιγώς νομικά κριτήρια».

Απαντώντας σε ερώτηση για τις διαρροές, ο κ. Ξανθόπουλος σημειώνει ότι υπάρχουν και ακριβείς και αποσπασματικές διαρροές, χωρίς να διευκρινίζει την πηγή των πρώτων ή των δεύτερων, ενώ παίρνει διακριτικές αποστάσεις από τη θέση ότι τα μέλη των κομμάτων στην προκαταρκτική επιτροπή θα αποφασίσουν με κομματικά κριτήρια.

Ο κ. Ξανθόπουλος, ο οποίος έχει διατελέσει πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Δράμας, αποφεύγει να σχολιάσει τη στάση των εισαγγελέων, όσο οι υποθέσεις είναι σε εξέλιξη, ενώ αποδοκιμάζει κάθε προσπάθεια της εκτελεστικής εξουσίας να επηρεάσει τη δικαστική.

Ανταποκρίνεται η εικόνα που έχει δημιουργηθεί για τις εργασίες της προανακριτικής επιτροπής σε όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό της;

Προφανώς η εικόνα που έχει δημιουργηθεί στην κοινωνία δεν είναι αποκαλυπτική των όσων συμβαίνουν στην επιτροπή. Αποσπασματικές διαρροές, μερική ενημέρωση, ιδιοτελής προσέγγιση, έντονη πόλωση, δεν βοηθούν στην ευκρίνεια των όσων γίνονται στην επιτροπή, αλλά αυτά είναι στο πολιτικό παιχνίδι. Στο τέλος, και με τη σύνταξη του πορίσματος ή των πορισμάτων, θα φανεί και στον κόσμο η λειτουργία της επιτροπής.

Οι διαρροές που γίνονται από τις εξετάσεις των μαρτύρων είναι ακριβείς; Συνεισφέρουν στην ενημέρωση της κοινής γνώμης;

Επί της αρχής πρέπει να πω ότι είναι αδιανόητο να υπάρχουν διαρροές. Και είναι οδυνηρό ότι ακόμη και στην εξέταση των προστατευόμενων μαρτύρων στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής (ΓΑΔΑ), όπου συμμετείχαν ΜΟΝΟΝ οι εισηγητές των κομμάτων και ο πρόεδρος της επιτροπής, υπήρξαν διαρροές! Επί της ουσίας να σας πω ότι υπάρχουν ακριβείς διαρροές, που ανταποκρίνονται δηλαδή στα όσα έχει καταθέσει ο μάρτυρας, και υπάρχουν και αποσπασματικές και άρα ανακριβείς διαρροές. Δεν κρίνονται όλες με τον ίδιο τρόπο.

Ποια είναι η γνώμη σας για τους προστατευόμενους μάρτυρες, τόσο ως θεσμό όσο και ως προς τη συγκεκριμένη υπόθεση;

Ο θεσμός των προστατευόμενων μαρτύρων είναι ένας θεσμός διεθνούς εμβέλειας. Στη χώρα μας θεσμοθετήθηκε σχετικά πρόσφατα (Ν. 2928/2001) και έχει εφαρμοστεί σε υποθέσεις μείζονος ενδιαφέροντος, π.χ. δίκη Χρυσής Αυγής. Στόχος του είναι να βοηθήσει τους μάρτυρες σε δίκες ειδικού περιεχομένου (υποθέσεις τρομοκρατίας, χρηματισμός πολιτικών προσώπων κ.λπ.) να καταθέσουν ανεπηρέαστοι και χωρίς φόβο για τους ίδιους αλλά και για το συγγενικό τους περιβάλλον. Σκεφτείτε την πιθανότητα ένας ιδιώτης στην αντίληψη του οποίου υπέπεσε μια παράνομη πράξη τεράστιου κοινωνικού ή οικονομικού ενδιαφέροντος να βρίσκεται μόνος του απέναντι σε τέτοια συμφέροντα. Εύκολα αντιλαμβάνεστε τις συνέπειες… Στη συγκεκριμένη υπόθεση οι μάρτυρες κατέθεσαν σε καθεστώς προστασίας, η προσπάθεια της πλειοψηφίας της επιτροπής για την αποκάλυψή τους έπεσε στο κενό, η νομιμότητα επικράτησε και μάλιστα με δύο διαδοχικές αποφάσεις του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι προστατευόμενοι μάρτυρες δεν έχουν σχέση με την ερευνόμενη υπόθεση του κ. Παπαγγελόπουλου αλλά με την υπόθεση της Novartis, η πλειοψηφία όμως της επιτροπής προσπάθησε να αποκαλύψει τα χαρακτηριστικά τους, ώστε να τους υπονομεύσει ως μάρτυρες της κύριας υπόθεσης, που, επαναλαμβάνω, είναι η υπόθεση Novartis. Η προσπάθειά της αυτή έπεσε, όπως προανέφερα, στο κενό, η νομιμότητα επικράτησε. Και θέλω να πω εδώ ότι εφόσον αυτό το καθεστώς προστασίας γίνει διάτρητο, δηλαδή με μεθοδεύσεις όπως αυτές που προανέφερα υπονομευτεί, ΚΑΝΕΙΣ ΠΟΛΙΤΗΣ δεν θα θέλει να αναλάβει το τεράστιο προσωπικό αλλά και οικονομικό κόστος να καταγγείλει παράνομες πράξεις με σημαντικότατο κοινωνικό ή οικονομικό ενδιαφέρον και ο νοών νοείτω…

Είστε δικηγόρος εδώ και πολλά χρόνια και έχετε διατελέσει πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Δράμας. Πώς κρίνετε την παρουσία των εισαγγελέων στην υπόθεση Novartis αλλά και στην Προκαταρκτική;

Δεν θα ήθελα να κάνω κρίσεις για εισαγγελικούς λειτουργούς ενόσω και οι δύο υποθέσεις είναι σε εξέλιξη. Η μεν υπόθεση Novartis βρίσκεται στα χέρια της κ. εισαγγελέως, η δε υπόθεση του κ. Παπαγγελόπουλου είναι σε εξέλιξη, και εκτός αυτού είμαι μέλος της επιτροπής, οπότε έχω επιπλέον καθήκον τήρησης της μυστικότητας της διαδικασίας.

Αισθάνεστε ότι έχει πληγεί το κύρος της Δικαιοσύνης στην κοινωνία; Υπάρχει πολιτική επιρροή στη Δικαιοσύνη και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Η Δικαιοσύνη, ως θεσμός, δεν είναι στο απυρόβλητο. Όπως αντιλαμβάνεστε, είναι ιδιαίτερα σημαντικός θεσμός για την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος και της κοινωνίας. Όλοι πρέπει να περιφρουρούμε εμπράκτως την ανεξαρτησία και τον ρόλο της. Η όποια κριτική πρέπει να ασκείται με νηφαλιότητα, με τεκμηριωμένο τρόπο και με σεβασμό στη θεσμική της λειτουργία. Τώρα, σε ό,τι αφορά την επιρροή: Κατ’ αρχάς, είναι απόλυτα σεβαστή η θεσμικά κατοχυρωμένη δημοκρατική αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Στο πλαίσιο του πολιτεύματός μας, αποτελεί καταφανώς αθέμιτη πρακτική εκπρόσωποι της εκτελεστικής εξουσίας να επιχειρούν να επεκτείνουν τα όριά της σε βάρος των άλλων εξουσιών. Και είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι η δικαστική εξουσία συχνά ανθίσταται και υπερασπίζεται την ανεξαρτησία της. Πολύ πρόσφατο παράδειγμα οι αποφάσεις της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου σχετικά με τη διαδικασία εξέτασης των προστατευόμενων μαρτύρων, που προανέφερα.

Ένα σοβαρό σημείο «τριβής» των δύο εξουσιών παραμένει η επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση. Για να ενδυναμωθεί, ωστόσο, ακόμη περισσότερο η θεσμική θωράκιση της δικαστικής εξουσίας θεωρώ ότι ένα από αυτά που πρέπει να γίνουν είναι να αλλάξει ο τρόπος εκλογής της ηγεσίας της. Αυτό είναι πράγματι που δεν αγγίξαμε ως ΣΥΡΙΖΑ στην πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση (ούτε και η ΝΔ έθεσε το θέμα) και νομίζω ότι αυτή ήταν πραγματικά μια χαμένη ευκαιρία.

Είναι σωστή η βεβαιότητα της κοινής γνώμης ότι οι εκπρόσωποι των κομμάτων στην Προκαταρκτική θα κρίνουν με βάση τις κομματικές επιδιώξεις σε ό,τι αφορά το πόρισμά τους;

Ούτε σωστή ούτε λάθος. Οι εκπρόσωποι κάθε κόμματος διερευνούν την αλήθεια με βάση τη δική τους οπτική. Πολλές φορές οι οπτικές αυτές διασταυρώνονται. Άλλες, πάλι, αποκλίνουν. Μην ξεχνάτε ότι η επιτροπή είναι ένα υβριδικό όργανο, πολιτικό και δικαστικό. Με αυτή τη διττή ιδιότητά της προσεγγίζει το θέμα και αναζητά την αλήθεια. Άλλωστε η αναζήτηση της αλήθειας είναι εξ ορισμού βασανιστική και η ίδια η αλήθεια επιδέχεται πολλές προσεγγίσεις.

Έχετε καταλήξει σε συμπεράσματα σε ό,τι αφορά θεσμικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν μετά τη διαχείριση της υπόθεσης Novartis από τα αρμόδια θεσμικώς προβλεπόμενα όργανα;

Το γεγονός ότι με τη συνταγματική αναθεώρηση καταργήθηκε, και μάλιστα με μεγάλη πλειοψηφία, η πολύ σύντομη αποσβεστική προθεσμία των δύο βουλευτικών περιόδων για τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών πολιτικών προσώπων είναι ήδη μια ορατή αλλαγή. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ βασικό. Τώρα, για επιπλέον αλλαγές, αυτές θα είναι αποτέλεσμα ψύχραιμης και αποστασιοποιημένης από το γεγονός πολιτικής συζήτησης. Όπως καταλαβαίνετε, είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο.

Τι συνέπειες θα έχει για το πολιτικό σύστημα και τον ΣΥΡΙΖΑ η απαλλαγή και τι συνέπειες η παραπομπή του κ. Παπαγγελόπουλου;

Είναι δύο πολύ διαφορετικά ως προς την έντασή τους αποτελέσματα. Εάν μεν απαλλαγεί ο κ. Παπαγγελόπουλος, θα είναι συντριβή για τη ΝΔ, αλλά και για το ΚΙΝΑΛ, που συνεργάζεται άψογα μαζί της, διότι θα αποδειχθεί ότι υπήρξε πολιτική δίωξη. Στην αντίθετη περίπτωση, η παραπομπή από μόνη της δεν σηματοδοτεί κάτι ιδιαίτερο, εφόσον η ουσιαστική κρίση παραπέμπεται στο δικαστήριο. Φυσικά, πολιτικά συμπεράσματα θα υπάρξουν, διότι, όπως και να το κάνουμε, παραπομπή ενός υπουργού στο Ειδικό Δικαστήριο παράγει αποτελέσματα, αλλά θυμίζω ότι δεν αρκεί η παραπομπή, απαιτείται καταδίκη. Και στη μεν παραπομπή καθοριστικό ρόλο μπορεί να παίξει η υπάρχουσα πλειοψηφία, αλλά το δικαστήριο θα κρίνει με αμιγώς νομικά κριτήρια, οπότε…