TO ΘΕΜΑ ΤΗΣ FREE SUNDAY: Ανακαινίσεις κτιρίων: Α. Παπαδόπουλος, καθηγητής Ενεργειακών Συστημάτων: «Η εξοικονόμηση ενέργειας φέρνει μείωση δαπανών» - Free Sunday
TO ΘΕΜΑ ΤΗΣ FREE SUNDAY: Ανακαινίσεις κτιρίων:  Α. Παπαδόπουλος, καθηγητής Ενεργειακών Συστημάτων: «Η εξοικονόμηση ενέργειας φέρνει μείωση δαπανών»

TO ΘΕΜΑ ΤΗΣ FREE SUNDAY: Ανακαινίσεις κτιρίων: Α. Παπαδόπουλος, καθηγητής Ενεργειακών Συστημάτων: «Η εξοικονόμηση ενέργειας φέρνει μείωση δαπανών»

Τα προγράμματα «Εξοικονομώ» φέρνουν άμεσα μείωση της ενεργειακής και οικονομικής δαπάνης για κάθε νοικοκυριό αλλά και βελτίωση των συνθηκών θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων, επισημαίνει μιλώντας στην F.S. o καθηγητής Ενεργειακών Συστημάτων στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ και πρόεδρος της ΕΥΑΘ, Άγις Παπαδόπουλος.

Ο κ. Παπαδόπουλος, ο οποίος ασχολείται ερευνητικά με τα θέματα της εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης ενέργειας στα κτίρια, τονίζει την ανάγκη για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας «ώστε να έχουμε ένα βιώσιμο και οικονομικά σκόπιμο ενεργειακό σύστημα».

Παράλληλα επισημαίνει ότι με τη θεσμοθέτηση της ενεργειακής επιθεώρησης αρχικά στα κτίρια που ενοικιάζονται ή πωλούνται, καθώς και στα δημόσια και μεγάλα κτίρια, κερδίζουμε τον χρόνο που απαιτείται για την απόκτηση της σχετικής τεχνογνωσίας και την ανάπτυξη λύσεων προσαρμοσμένων στις εκάστοτε ανάγκες.

 

Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια διαρκής προσπάθεια για μείωση της κατανάλωσης στην ενέργεια. Ποιος είναι ο στόχος;

Η κατανάλωση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και έχει συντελέσει καθοριστικά στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Αν δεν μειώσουμε δραστικά την κατανάλωσή τους έως το 2050, δεν πρόκειται να καταφέρουμε να περιορίσουμε τις εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα επιτρέψουν μεσο-μακροπρόθεσμα την απεξάρτησή μας από τους υδρογονάνθρακες, αλλά πρέπει παράλληλα να μειώσουμε την κατανάλωση, ώστε να έχουμε ένα βιώσιμο και οικονομικά σκόπιμο ενεργειακό σύστημα.

 

Σε ό,τι αφορά την καθημερινότητά μας, ο βασικός στόχος είναι η μείωση της κατανάλωσης στις μεταφορές και στα κτίρια. Στις μεταφορές υπάρχει μακροπρόθεσμο οικολογικό όφελος, οικονομικό όμως υπάρχει, όταν είναι τόσο ακριβά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα;

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι όντως προς το παρόν ακριβά. Ωστόσο, κάθε καινούργια τεχνολογία είναι στην αρχή ακριβή. Καθώς θα αυξάνεται η παραγωγή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, θα μειώνεται το κόστος τους, είναι ο νόμος της οικονομίας κλίμακας. Για τον λόγο αυτόν άλλωστε η εισαγωγή της ηλεκτροκίνησης στην αγορά θα γίνει σε διάρκεια αρκετών ετών, παράλληλα με την κυκλοφορία των βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων οχημάτων.

 

Στην κατοικία, ποιο είναι το άμεσο και ποιο το μακροπρόθεσμο όφελος από τα προγράμματα «Εξοικονομώ»;

Άμεσα οφέλη είναι η μείωση της ενεργειακής και οικονομικής δαπάνης για κάθε νοικοκυριό, αλλά και η βελτίωση των συνθηκών θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων.

Μακροπρόθεσμα θα έχουμε τρία οφέλη: (α) πόροι που κυριολεκτικά καίγονται και γίνονται καυσαέρια μπορούν να διατεθούν πιο παραγωγικά, (β) ενισχύεται ο κλάδος των κατασκευών, με τις πολλές μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις και (γ) υπάρχει περιβαλλοντικό όφελος, ειδικά στα αστικά κέντρα.

 

Μπορεί η ενεργειακή αναβάθμιση να εξισορροπήσει την ηλικία των κτιρίων;

Σε ό,τι αφορά την ενεργειακή απόδοση και τη θερμική άνεση, η ενεργειακή αναβάθμιση μπορεί στις περισσότερες περιπτώσεις να φέρει ένα κτίριο στα επίπεδα των σύγχρονων απαιτήσεων. Έχει, ωστόσο, σημασία να επιλεγούν οι για κάθε περίπτωση πιο αποδοτικές παρεμβάσεις.

Προφανώς η ενεργειακή αναβάθμιση δεν μπορεί να επιλύσει θέματα των κτιρίων όπως η αντισεισμική θωράκιση ή η παλαιότητα των εσωτερικών εγκαταστάσεων (π.χ. υδραυλικά και ηλεκτρολογικά). Αυτά τα ζητήματα πρέπει να εξεταστούν από τους ειδικούς.

 

Το κράτος έχει θεσμοθετήσει την ενεργειακή επιθεώρηση των κτιρίων, αλλά αυτή δεν έχει υποχρεωτικότητα. Τι νόημα έχει; Μήπως είναι το πρώτο βήμα για την υποχρεωτικότητα;

Η αλήθεια είναι ότι η ενεργειακή επιθεώρηση είναι εν μέρει υποχρεωτική, αφού απαιτείται για κάθε πώληση ή ενοικίαση ακινήτου, καθώς και για την ένταξη στο «Εξοικονομώ». Κατά συνέπεια, καλύπτεται ένα σημαντικό μέρος του κτιριακού αποθέματος.

Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 3.800.000 κτίρια αποκλειστικής και 330.000 κτίρια μεικτής χρήσης. Μια καθολική ενεργειακή επιθεώρηση απαιτεί χρόνο και σημαντικούς πόρους, οικονομικούς και ανθρώπινους. Οπότε, θεωρώ ότι είναι συνετό το ότι έχουμε ξεκινήσει από τα κτίρια που ενοικιάζονται ή πωλούνται, καθώς και από τα δημόσια και μεγάλα κτίρια, και θα προχωρήσουμε σταδιακά.

Έτσι, κερδίζουμε και τον χρόνο που απαιτείται για την απόκτηση της σχετικής τεχνογνωσίας και την ανάπτυξη λύσεων προσαρμοσμένων στις εκάστοτε ανάγκες, ώστε να δίνουμε καλύτερες λύσεις στα υφιστάμενα προβλήματα.

 

Στην ΕΥΑΘ τι πολιτικές έχετε για τη μείωση της κατανάλωσης νερού;

Επιδιώκουμε την ορθολογική χρήση του νερού, εφαρμόζοντας μια τιμολογιακή πολιτική που εναρμονίζεται με τους ευρωπαϊκούς κανόνες για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Επιβραβεύουμε τις χαμηλές καταναλώσεις με χαμηλότερες χρεώσεις, ώστε να μειώνεται η σπατάλη του φυσικού πόρου. Παράλληλα, κάνουμε ενημερωτικές δράσεις σε οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές, ενώ έχουμε ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τα σχολεία στο Μουσείο Ύδρευσης, που ελπίζουμε με την παρέλευση της πανδημίας να συνεχίσουμε.

 

Τι σκοπεύετε να κάνετε για να μειώσετε το νερό που διαρρέει και δεν μπορεί να τιμολογηθεί;

Το μη τιμολογούμενο νερό είναι ένα πρόβλημα που οφείλεται σε δύο λόγους: στις απώλειες και στις παράνομες υδροληψίες. Το επίπεδο απωλειών που έχουμε είναι στον μέσο ευρωπαϊκό όρο για δίκτυα αυτού του μεγέθους και της ηλικίας, αλλά προφανώς θέλουμε να το μειώσουμε. Εφαρμόζουμε πολιτικές τακτικής συντήρησης του δικτύου και αντικατάστασης προβληματικών τμημάτων με σύγχρονα υλικά. Παράλληλα, αξιοποιούμε τεχνολογικές λύσεις, όπως τα Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήματα (GIS), ενώ υλοποιούμε ένα σημαντικό έργο για την ολοκλήρωση του συστήματος εξ αποστάσεως ελέγχου και χειρισμού του δικτύου διανομής, των αντλιοστασίων και των υδραγωγείων. Τέλος, η σταδιακή αντικατάσταση των συμβατικών με «ευφυή» υδρόμετρα θα συμβάλει και στη μείωση των προβλημάτων παράνομης υδροληψίας. Στόχος μας είναι έως το 2030 να έχουμε μειώσει το υδάτινο αποτύπωμά μας κατά 20%.