Κοντογιαννόπουλος:Ο Μητσοτάκης να μιλήσει με την κοινωνία που διακομματικά επικροτεί τις πρωτοβουλίες του
Η αλλαγή της χώρας πρέπει να ξεκινήσει από τη μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος, δηλώνει στην F.S. o πρώην βουλευτής και πρώην υπουργός Παιδείας Βασίλης Κοντογιαννόπουλος.
Ο κ. Κοντογιαννόπουλος προτείνει τρεις πυλώνες γι’ αυτή την αλλαγή, συγκεκριμένα την κατάργηση του σταυρού προτίμησης, την καθιέρωση ασυμβίβαστου υπουργού-βουλευτή και την αποκρατικοποίηση των κομμάτων, και εκφράζει την πεποίθησή του ότι η μεγάλη αλλαγή σήμερα είναι ότι η κοινή γνώμη έχει μετατοπιστεί και αναζητά τα αυτονόητα, αναζητά τις αξίες που στηρίζουν την πρόοδο της κοινωνίας.
Σε ό,τι αφορά την αξιωματική αντιπολίτευση, κάνει λόγο για μια αυτοαποκαλούμενη Αριστερά, η οποία απέχει παρασάγγας από τις αξίες της προδικτατορικής Αριστεράς, τη μόρφωση, την αριστεία, την ηθική, και τη χαρακτηρίζει «λαϊκιστική Αριστερά πολιτικού τυχοδιωκτισμού».
Ποια ακριβώς είναι η έννοια της πολιτικής ευθύνης για έναν υπουργό;
Πριν από 30 χρόνια, μετά τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν στην Πάτρα, ως συνέπεια των καταλήψεων εκείνης της εποχής, με πρωταγωνιστή τον Αλέξη Τσίπρα, συνέβη κάτι με το οποίο δεν είχα καμία σχέση. Συνέβη όμως στον χώρο ευθύνης μου και υπέβαλα αμέσως την παραίτησή μου για τρεις λόγους. Όταν συμβαίνει κάτι τόσο δυσάρεστο στον χώρο ευθύνης σου, πρέπει να καταβάλλεις το αντίστοιχο τίμημα, φταις - δεν φταις. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι ήθελα να βγάλω από τη δύσκολη θέση την κυβέρνηση και το κόμμα της ΝΔ, εναντίον της οποίας επιτίθετο η αντιπολίτευση. Και ο τρίτος λόγος ήταν ότι στο πολιτικό κλίμα που είχε διαμορφωθεί, και συνεχίστηκε και μετά την παραίτησή μου, ήταν αδύνατο να εφαρμόσω τη μεταρρυθμιστική πολιτική στην εκπαίδευση.
Συντρέχει κάποιος από αυτούς τους λόγους στο πρόσωπο της κ. Μενδώνη;
Κανένας απολύτως! Ποια είναι η αντικειμενική ευθύνη της κ. Μενδώνη; Η λανθασμένη επιλογή του διευθυντή του θεάτρου; Μα δεν ήταν λανθασμένη. Η ιδιωτική ζωή μιας επιλογής που αποκαλύπτεται εκ των υστέρων δεν μπορεί να βαρύνει τον υπουργό που τον επέλεξε και εδικά όταν με την επιλογή δεν υπήρξε καμία αντίδραση.
Επειδή έχετε περάσει και από την κυβέρνηση Σημίτη ως συνεργαζόμενος: Δυσκόλεψε τη θέση της κ. Μενδώνη το ότι δεν προέρχεται από τη ΝΔ;
Αναφέρεστε στις αντιδράσεις τριών βουλευτών που ταυτίστηκαν με τον ΣΥΡΙΖΑ ζητώντας το κεφάλι της κ. Μενδώνη. Είχα αντιμετωπίσει κι εγώ παρόμοιες καταστάσεις, αλλά όχι στην κυβέρνηση Σημίτη, στην κυβέρνηση της ΝΔ. Όσο, δε, αφορά την κυβέρνηση Σημίτη, το πρόβλημα δεν ήταν δικό μου, αλλά του Κ. Σημίτη, γιατί η κομματική βάση του ΠΑΣΟΚ έβλεπε έναν υποστηρικτή της πολιτικής στην οποία ήταν αντίθετη.
Υπάρχει περίπτωση να αντιμετωπίσει παρόμοια προβλήματα ο Κυριάκος Μητσοτάκης;
Δεν υπάρχει βουλευτής που να μη φιλοδοξεί να βλέπει τον εαυτό του σε θέση υπουργού, και από τη στιγμή που έκανε το τολμηρό άνοιγμα το μισό Συμβούλιο να είναι εξωκοινοβουλευτικοί, πολλοί βουλευτές εκφράζουν μια δυσαρέσκεια. Αλλά αυτό ακριβώς αναδεικνύει την ανάγκη μιας τομής στο πολιτικό σύστημα. Διότι θεωρώ ότι η κορυφαία μεταρρύθμιση που πρέπει να μπει στο πρόγραμμα της ΝΔ είναι η μεταρρύθμιση στο πολιτικό σύστημα. Το ασυμβίβαστο βουλευτή-υπουργού είναι μία από τις τρεις καίριες τομές. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα πρέπει να γίνει στήριγμα, αλλά με κριτική στις πράξεις της κυβέρνησης και όχι πλυντήριο των όποιων αποφάσεων με την προσδοκία υπουργοποίησης. Οι περισσότεροι φιλοδοξούν να γίνουν υπουργοί και δεν θέλουν να συγκρουστούν με τον αρχηγό. Αλλά και ο πρωθυπουργός πρέπει να έχει την ευχέρεια επιλογής των συνεργατών που θα τον βοηθήσουν στο έργο του και όχι να επιλέξει το α ή το β στέλεχος.
Ποιες είναι οι άλλες δύο;
Πρέπει να καταργηθεί ο σταυρός προτίμησης, που είναι η μήτρα της διαπλοκής, της διαφθοράς και της μετριοκρατίας, και, η πιο σημαντική, πρέπει να γίνει η αποκρατικοποίηση του κομματικού συστήματος. Σήμερα τα κόμματα είναι κρατικοδίαιτα και δεν συντηρούνται απλώς από τον ιδρώτα των φορολογουμένων, γίνεται σπατάλη. Πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο η χρηματοδότηση και, εφόσον υπάρχουν κόμματα με αρχές και αξίες που πιστεύουν οι πολίτες, οι πολίτες να ενισχύουν τα κόμματα τα οποία τους εκφράζουν. Πρέπει να αποκοπεί πλήρως ο ομφάλιος λώρος κόμματος-κράτους. Δεν μπορεί να υπάρχουν αποσπασμένοι κρατικοί υπάλληλοι στα κόμματα όταν το Σύνταγμα στο άρθρο 29, παρ. 3, απαγορεύει στους δημοσίους υπαλλήλους να ανήκουν σε κόμματα, αλλά βλέπω κόμματα που απαρτίζονται κατεξοχήν από δημοσίους υπαλλήλους.
Έχει τέτοια ατζέντα ο Μητσοτάκης;
Από τις συζητήσεις που είχα κάνει μαζί του στο παρελθόν, πιστεύω ότι συμμερίζεται πολλές από αυτές τις απόψεις. Είμαι στην πολιτική από το 1974, αλλά εκτός ενεργού πολιτικής εδώ και 15 χρόνια, γιατί θεωρώ ότι είναι μάταιο να προσπαθείς σε αυτό το κομματικό σύστημα. Τελείωσε το κομματικό σύστημα της Μεταπολίτευσης και η αλλαγή της χώρας πρέπει να ξεκινήσει από τη μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος.
Ο Κ. Μητσοτάκης θα απευθύνει πρόσκληση για διάλογο σε όλους, αλλά δεν περιμένω καμία εποικοδομητική απάντηση από την αντιπολίτευση. Με την κοινωνία, η οποία διακομματικά και οριζόντια επικροτεί τις πρωτοβουλίες του σε όλα τα κρίσιμα σημεία όπου επιχειρεί να επαναφέρει την κανονικότητα, πρέπει να μιλήσει.
Φτάνει να το θέλει ο Μητσοτάκης ή πρέπει να συναινέσει τουλάχιστον και η αξιωματική αντιπολίτευση;
Η αξιωματική αντιπολίτευση είναι μια αυτοαποκαλούμενη Αριστερά, η οποία έχει απεμπολήσει τις αξίες της προδικτατορικής Αριστεράς, τη μόρφωση, την αριστεία, την ηθική. Η σημερινή Αριστερά απέχει παρασάγγας από αυτές τις αξίες. Σήμερα έχουμε μια λαϊκιστική Αριστερά πολιτικού τυχοδιωκτισμού και μια άλλη Αριστερά, προσκολλημένη στον προηγούμενο αιώνα.
Αυτή δεν ήταν η Αριστερά με την οποία συγκρουστήκατε κι εσείς το 1990;
Ένα κομμάτι της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, το βαθύ κρατικιστικό ΠΑΣΟΚ, είναι αυτό που έχει μετακομίσει στη σημερινή Αριστερά του κ. Τσίπρα, η οποία είναι οι κηπουροί του Γιώργου Παπανδρέου και του Άκη Τσοχατζόπουλου.
Υπάρχει μια δομική αδυναμία του Αλέξη Τσίπρα να αρθρώσει σύγχρονο λόγο. Μένει αγκυλωμένος στα αντισυστημικά κινήματα της Αριστεράς που τον ανέβασαν στην εξουσία και, με την απόπειρα να αξιοποιήσει τον πολιτικό και δημοσιογραφικό οχετό με αφορμή την υπόθεση Λιγνάδη, επιχειρεί να επαναφέρει αυτά που πριν από δέκα χρόνια, με αφορμή τα μνημόνια, προκάλεσαν τη μεγάλη ζημιά στον ελληνικό λαό, με αποτέλεσμα η κρίση που οι άλλες χώρες αντιμετώπισαν σε δύο χρόνια να κρατήσει στην Ελλάδα 10 χρόνια.
Έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν τη μεταρρύθμιση στην παιδεία, όπως σταμάτησαν τη δική σας;
Αυτή είναι η μεγάλη τομή που έχει γίνει στην κοινωνία. Τότε, οι διαχωριστικές γραμμές του παρελθόντος ήταν ζωντανές, έστω με αναστροφή ρόλων. Μια Δεξιά που έγινε Κεντροδεξιά και έκανε μεταρρυθμίσεις, και μια Αριστερά η οποία έχει πάρει τα χαρακτηριστικά της μετεμφυλιακής Δεξιάς. Γιατί δεν αντιδρά η Αριστερά στα τάγματα εφόδου της Ακροαριστεράς, όπως αντέδρασε για τα τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής; Διότι η σημερινή Αριστερά έχει φύγει εντελώς από τις αξίες της Αριστεράς του Ηλιού, του Κύρκου, του Παπαγιαννάκη. Ακόμη και του Χαρίλαου Φλωράκη. Αυτή η Αριστερά δεν υπάρχει, και είναι πρόβλημα, γιατί η δημοκρατία χρειάζεται την Αριστερά. Αλλά αυτό είναι πρόβλημα σε όλη την Ευρώπη.
Υπάρχουν όμως οι αντιδράσεις στο πανεπιστήμιο, οι καταλήψεις…
Είναι το ψυχορράγημα όλων των κομματικών επαγγελματιών της Αριστεράς να κρατήσουν την παιδεία αιχμάλωτη στη μέγγενη κομματικών και συντεχνιακών συμφερόντων που συνθλίβουν το μέλλον των παιδιών του ελληνικού λαού –και μάλιστα των οικονομικά ασθενέστερων– που δεν μπορούν να πάνε στα ιδιωτικά σχολεία και στα ξένα πανεπιστήμια, όπου φοιτούν πολλά παιδιά στελεχών της Αριστεράς.
Τι πρέπει να γίνει;
Σήμερα η διαχωριστική γραμμή δεν είναι μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, είναι μεταξύ κανονικότητας και μη κανονικότητας, είναι μεταξύ υπευθυνότητας και ανευθυνότητας, μεταξύ του αυτονόητου και του αδιανόητου. Η μεγάλη αλλαγή σήμερα είναι ότι η κοινή γνώμη έχει μετατοπιστεί και αναζητά τα αυτονόητα, αναζητά τις αξίες που στηρίζουν την πρόοδο της κοινωνίας. Την αριστεία, την αξιοκρατία, την αξιολόγηση. Οι κοινωνίες δεν πάνε μπροστά με μετριότητες και ανεπάγγελτους. Πάνε μπροστά με τις ελίτ της γνώσης και της επιστήμης, που δεν αποτελούνται από παιδιά πλουσίων, αλλά κατεξοχήν από παιδιά που προέρχονται από μεσαία και χαμηλά οικονομικά στρώματα. Αλλά με τη σφραγίδα δωρεάς, που έλεγε ο Γεώργιος Παπανδρέου, πέτυχαν να αναδειχθούν σε προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας σε όλα τα επίπεδα της επιστήμης, της τέχνης και του αθλητισμού. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης στην τεχνητή νοημοσύνη, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο και ο Στέφανος Τσιτσιπάς.