Κλ.Κυριακίδης, Πρ.Συγκλήτου Αμερικανικού Πανεπιστημίου στα Εμιράτα: «Η συνολική εικόνα του Κατάρ μάλλον επλήγη στο Μουντιάλ» - Free Sunday
Κλ.Κυριακίδης, Πρ.Συγκλήτου Αμερικανικού Πανεπιστημίου στα Εμιράτα: «Η συνολική εικόνα του Κατάρ μάλλον επλήγη στο Μουντιάλ»

Κλ.Κυριακίδης, Πρ.Συγκλήτου Αμερικανικού Πανεπιστημίου στα Εμιράτα: «Η συνολική εικόνα του Κατάρ μάλλον επλήγη στο Μουντιάλ»

Δεν είδαμε τίποτα εξαιρετικά πολιτικό στις κερκίδες ή στους δρόμους, επισημαίνει μιλώντας στη «Free Sunday» o Δρ. Κλεάνθης Κυριακίδης, Επίκουρος Καθηγητής στη Σχολή Ασφαλείας και Διεθνών Σπουδών και Πρόεδρος της Συγκλήτου του Αμερικανικού Πανεπιστημίου στα Εμιράτα.

Ο κ. Κυριακίδης, ο οποίος είναι ανώτερος συνεργάτης/αναλυτής (senior consultant) στον συμβουλευτικό οργανισμό και δεξαμενή σκέψης Strategy International, διαπιστώνει ότι ο εμίρης του Κατάρ, σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι, αποκόμισε τα πολιτικά οφέλη από τη στιγμή που η χώρα του ανέλαβε τη διοργάνωση και πολύ περισσότερο από τη στιγμή που επετεύχθη η συμφωνία της Αλ Ούλα, που έσπασε τη διπλωματική και φυσική απομόνωση του Κατάρ από τις υπόλοιπες χώρες του Κόλπου.

 

Ανταποκρίνεται μέχρι τώρα στις προσδοκίες των Καταριανών η διεξαγωγή του Μουντιάλ;

To Κατάρ, εκμεταλλευόμενο την οικονομική του ευρωστία, προσπαθεί να παίξει ρόλο ηγέτιδας δύναμης στην περιοχή παρά το περιορισμένο του μέγεθος σε όρους γεωγραφικούς, δημογραφικούς και φυσικά χωρίς να διαθέτει σοβαρή στρατιωτική ισχύ. Η πρόθεση να τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας ασφαλώς έχει πετύχει. Πέραν τούτου, έχει αποτύχει σχεδόν παντού. Έχει αποτύχει στην προσπάθειά του να παίξει στο περιθώριο ρόλο διαμεσολαβητή και αρκείται σε άνευ ουσίας επικοινωνιακά τεχνάσματα, όπως η φωτογραφία της χειραψίας Ερντογάν - Σίσι, που σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τις θέσεις της Αιγύπτου σχετικά με τη γείτονα χώρα. Φυσικά, δεν έχει και περιθώριο να δημιουργήσει τουριστικό κύμα όταν βρίσκεται τόσο κοντά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, που έχουν ασύγκριτα πλεονεκτήματα. Θα συμπλήρωνα, τέλος, ότι αν συνυπολογιστούν θέματα όπως η υπαναχώρηση στη χρήση αλκοόλ, τα προβλήματα με την αντιμετώπιση της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και η αρνητική δημοσιότητα με τις εργατικές απώλειες κατά την προετοιμασία, η συνολική εικόνα του Κατάρ μάλλον επλήγη.

 

Τι θα καταστήσει πετυχημένη τη διοργάνωση και πότε θα φανεί αυτό;

Υπάρχει η αθλητική επιτυχία, με όμορφα στάδια και καλή διοργάνωση, και η πολιτική επιτυχία. Και τα δυο είναι βραχυπρόθεσμα και γρήγορα θα ξεχαστούν. Πάντως, το γεγονός ότι μια τόσο μικρή χώρα διοργάνωσε Παγκόσμιο Κύπελλο και μάλιστα κατά τη διάρκεια του χειμώνα γράφει από μόνο του ιστορία.

 

Πόσο πιθανό είναι να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική της χώρας η παρατεταμένη συνύπαρξη με δεκάδες χιλιάδες δυτικούς;
Δεν θα αλλάξει τίποτα και μπορούμε να είμαστε σχεδόν απόλυτοι. Το Κατάρ ακολουθεί μια ιδιαίτερα αυστηρή νομική σχολή σκέψης του Σουνιτικού Ισλάμ. Είναι νεοχαμπαλιστές/γουαχαμπιστές, δηλαδή εξαιρετικά κοντά στη Σαουδική Αραβία. Αυτή η αυστηρή γραμμή σχετικά με τη θρησκεία δεν έχει καμία σχέση με το Ισλάμ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ή ακόμα και του Ομάν! Όσον αφορά τη συνύπαρξη, δεν είναι κάτι καινούργιο. Σε όλη την αραβική χερσόνησο το ποσοστό των ξένων είναι υπερδιπλάσιο αυτού των ντόπιων, ενώ στο Κατάρ υπάρχουν περίπου 3.000.000 ξένοι οι οποίοι αποτελούν περισσότερο από το 85% των κατοίκων της μικρής χώρας. Από αυτούς, ένα μεγάλο μέρος είναι δυτικοί. Συνεπώς, δεν προβλέπεται απολύτως καμία αλλαγή με την προσθήκη κάποιων δεκάδων χιλιάδων δυτικών φιλάθλων και τουριστών για έναν μήνα.

Ακούγονται οι φωνές των φιλάθλων στις υπόλοιπες αραβικές χώρες;

Η κυριολεκτική απάντηση είναι φυσικά αρνητική, αφού ακόμα και το Μπαχρέιν απέχει περισσότερο από 100 χιλιόμετρα από το Κατάρ. Όμως υπάρχουν δύο σημαντικά στοιχεία κρυμμένα πίσω από τις λέξεις. Το πρώτο είναι ότι ακούγονται οι «διαμαρτυρίες». Διαμαρτυρίες σχετικά με τις πολιτικές της συντηρητικής χώρας από τον δυτικό κόσμο (συμπεριλαμβανομένων των διαμαρτυριών παικτών ή εθνικών ομοσπονδιών) ή διαμαρτυρίες των παικτών του Ιράν, οι οποίες παρεμπιπτόντως προκάλεσαν την παγκόσμια προσοχή. Δεν είναι τυχαίο ότι η Τεχεράνη προέβη στην πρωτοφανή κίνηση να καταργήσει τη «θρησκευτική αστυνομία». Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι πλείστοι των ταξιδιωτών εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία για να επισκεφθούν τις κοντινές χώρες, με φυσικά πιο κερδισμένα τα Εμιράτα και κυρίως το Ντουμπάι. Εδώ, ναι, ακούγονται οι φωνές των φιλάθλων και μια βόλτα στον διεθνή αερολιμένα πείθει εύκολα τους μη γνωρίζοντες ότι τα Εμιράτα διοργανώνουν το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου!

 

Ποια είναι τα πολιτικά οφέλη για την οικογένεια που κυβερνά τη χώρα;
Τα πολιτικά οφέλη τα αποκόμισε ο εμίρης του Κατάρ, σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι, από τη στιγμή που η χώρα του ανέλαβε τη διοργάνωση και πολύ περισσότερο από τη στιγμή που επετεύχθη η συμφωνία της Αλ Ούλα που έσπασε τη διπλωματική και φυσική απομόνωση του Κατάρ από τις υπόλοιπες χώρες του Κόλπου. Ως γνωστόν, η φιλο-ιρανική και φιλο-τουρκική πολιτική παράλληλα με τη στήριξη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας είχε προκαλέσει το μένος τόσο της Σαουδικής Αραβίας όσο και του Μπαχρέιν, των Εμιράτων και της Αιγύπτου. Αυτό που πραγματικά απασχολεί τη διεθνή πολιτική σκηνή είναι αν η Αλ Ούλα ήταν συνθήκη ειρήνης ή απλά μια ανακωχή ενόψει του Παγκοσμίου Κυπέλου. Οψόμεθα.

 

Μπίζνες έγιναν στο παρασκήνιο;
Είναι σαφές ότι λειτουργούν διάφορα fora παρασκηνιακά ή και φανερά και σίγουρα έχουν επισυναφθεί κάποιες συμφωνίες. Όμως, είναι πολύ νωρίς για να εκτιμήσουμε το μέγεθος και την αξία αυτών των συναλλαγών, τόσο στην οικονομία και το εμπόριο, όσο και στη διπλωματία. Πάντως, μέχρι στιγμής, δεν έχει έρθει στο φως κάτι συνταρακτικό.

Συνολικά, πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η φετινή διοργάνωση; Ως παρένθεση ή ως παράθυρο για αλλαγές στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο;

Θέλω να ελπίζω ως παρένθεση. Πέρα από τη μεγαλύτερη εμπλοκή της τεχνολογίας, δεν έχουμε δει κάτι θετικό και ακόμα και αυτή η αλλαγή έχει δεχθεί πολλές κριτικές. Οι επιλογές του τόπου και του χρόνου διεξαγωγής του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν στην καλύτερη περίπτωση αμφιλεγόμενες και στη χειρότερη παντελώς αποτυχημένες και θα μείνουν στην ιστορία ως όνειδος.

Περιμένατε πολιτικές εκδηλώσεις επιδοκιμασίας ή αποδοκιμασίας σε κάποιες εθνικές ομάδες, π.χ. των ΗΠΑ;
Όχι ιδιαίτερα, πέρα από την αμέριστη υποστήριξη προς όλες τις «αδελφές» αραβικές χώρες. Υπενθυμίζω ότι το Κατάρ έχει καλές σχέσεις με το Ιράν (όχι αναμενόμενο για χώρα του Κόλπου) και φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική αεροπορική βάση στην περιοχή. Επίσης, οι ξένοι που παρακολουθούν τους αγώνες είναι σαφώς περισσότεροι από τους ντόπιους και υποστηρίζουν συγκεκριμένες ομάδες. Δεν είδαμε τίποτα εξαιρετικά πολιτικό στις κερκίδες ή στους δρόμους.

Συνολικά, είναι η Αραβική χερσόνησος περισσότερο δυτικόφιλη ή διατηρείται η παραδοσιακή επιφυλακτικότητα στη Δύση;
Η Αραβική χερσόνησος έχει εξαιρετικές σχέσεις με τη Δύση. Την παράδοση της αμερικανόφιλης Σαουδικής Αραβίας ακολούθησαν τα Εμιράτα, το Μπαχρέιν και το Κατάρ που αποτελούσαν πρακτικά «προτεκτοράτα» της Βρετανικής αυτοκρατορίας, αλλά που δεν έτυχαν στυγνής εκμετάλλευσης και έχουν εξαιρετικές σχέσεις τόσο με το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και με τις ΗΠΑ. Η επιφυλακτικότητα σε σχέση με τη Δύση αφορούσε μόνο στο Παλαιστινιακό και την άνευ όρων υποστήριξη των ισραηλινών θέσεων από τις ΗΠΑ. Για το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ούτε αυτό αποτελεί πλέον εμπόδιο μετά τις πολυσυζητημένες αραβικές συμφωνίες, που οδήγησαν στην εξομάλυνση των σχέσεων με το Τελ Αβίβ.

Πώς σας φαίνεται η ιδέα της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου από τρεις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας;

Θέλει προσοχή και μελέτη. Σίγουρα υπάρχουν κέρδη αλλά και μεγάλο κόστος. Η συνδιοργάνωση, όταν προτείνεται, πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένη. Από οικονομικής πλευράς, συνήθως οι χώρες που αναλαμβάνουν μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις έχουν απώλειες. Προσωπικά προτιμώ τη διοργάνωση από μια μεγάλη χώρα, με την οικονομική δυνατότητα και τις απαραίτητες υποδομές για τη διεξαγωγή, παρά από «όμιλο» μικρομεσαίων χωρών με κατάτμηση και ταλαιπωρία τόσο των αθλητών όσο και των φιλάθλων. Και πάλι όμως, αυτή η γενική τοποθέτηση δεν πρέπει να τηρείται δογματικά. Κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και πρέπει να εξετάζεται ο κάθε φάκελος υποψηφιότητας με τη δέουσα προσοχή και τον σεβασμό προς όλους και προς την ιστορία του παγκοσμίως δημοφιλέστερου αθλήματος.