Αντώνης Μιτζέλος: «Μόνο περήφανοι άνθρωποι επαναστατούν»
Μετά το «Έλα μου» και το «Υπαρξιακό», το «Όλοι οι ρεμπέτες του ντουνιά» είναι ο επόμενος κρίκος μιας σειράς τραγουδιών που κυκλοφορήσατε. Τι είναι αυτό στον Βαμβακάρη που συγκινεί ακόμα και σήμερα και καλλιτέχνες με διαφορετικό ύφος, όπως εσείς;
Γιατί διαλέξατε αυτό το τραγούδι;
Οι ρεμπέτες του παρελθόντος σήμερα, αν ήταν ανάμεσα μας, τι γνώμη θα είχαν για την ηλεκτρική κιθάρα;
Λένε πως το ρεμπέτικο για την καλλιτεχνική μας κληρονομιά είναι ότι τα blues για τους αμερικάνους. Και οι δύο μουσικές έχουν ως αφετηρία τους τον πόνο, την απόρριψη, τη φτώχεια. Είναι, τελικά, οι αντιξοότητες που γεννούν καλλιτεχνικά ρεύματα, μεγάλους δημιουργούς και διαχρονικές φωνές;
Ρεμπέτικο και Blues είναι δυο από τα πιο σημαντικά μουσικά επαναστατικά και ανατρεπτικά κινήματα στον πλανήτη γη του περασμένου αιώνα. Μουσικές και τραγούδια από ξεριζωμένους ανθρώπους από την γη και την ιστορία τους, τραγούδια του πόνου ,του θανάτου ,του ερώτα ,της μαγκιάς κ των ναρκωτικών . Εσείς βλέπετε κάποια διαφορά μεταξύ τους; Ακόμα και το βλέμμα αυτών των ανθρώπων είναι ίδιο . Οι φωνές τους. Ο τρόπος που χτυπούν τα τέλια .Τα ντουζένια τους. Τα ρούχα τους…. Η ζωή έχει πόνο. Για κάποιους ανθρώπους πιο δυνατό. Από την οδό του πόνου, λοιπόν, έρχεται η ανάγκη της περιγραφής του, από τους δημιουργούς και η ανάγκη της επαλήθευσης και ταύτισης από τους ακροατές. Όλοι μαζί συμβάλλουν στην γέννα. Έτσι ξεκινούν οι λαϊκές μουσικές που με τα χρόνια γίνονται παράδοση και μετά εθνικές μουσικές των λαών. Δεν είναι όλοι οι λαοί ίδιοι στην μορφή του πόνου ή της χαράς που εισπράττουν. Έτυχε να συμβεί με τους Έλληνες της Ιώνιας και τους Αφρικάνους της Αμερικής. Οι φωνές των ερμηνευτών συμβάλλουν τα μέγιστα, μα δεν έχουν να κάνουν με την δημιουργία ή την διαχρονικότητα του έργου, είναι χρώματα στην παλέτα του συνθέτη, όπως και τα υπόλοιπα όργανα. Απόδειξη τα τραγούδια του Βαμβακάρη και οι όπερες του Andre Gretry.Το ζόρι ξεκινά όταν ο δημιουργός έχει μη ηθική πρόθεση ή απλά είναι ένας αντιγραφέας του αληθινού πόνου. Στην Ελλάδα το ζούμε έντονα αυτό το φαινόμενο.
Σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης, θεωρείτε πως ο πνευματικός και καλλιτεχνικός κόσμος ανταποκρίνεται επαρκώς στα μηνύματα της εποχής; Για παράδειγμα, την περίοδο της δικτατορίας το πολιτικό τραγούδι έγινε η φωνή του λαού.
Ο καλλιτεχνικός κόσμος στη χώρα μας είναι πλέον μέρος του συστήματος που παράγει το πρόβλημα, εκτός κάποιων φωτεινών εξαιρέσεων. Δεν βάλλουν κατά του αφεντικού τους. Ο φωτεινός πνευματικός κόσμος σπανίως, πλέον, εκφέρει δημόσιο λόγο και θεωρείται από τον αποπροσανατολισμένο λαό γραφικός, αναχρονιστικός ή ακόμα και εξωγήινος! Τον λόγο τον εκφέρουν πλέον δημοσιογράφοι και τηλεστάρ βουλευτές. Την περίοδο της δικτατορίας ο λαός είχε την ανάγκη των πνευματικών δημιουργών και των καλλιτεχνών και την έλαβε. Σήμερα ο λαός ψηφίζει δημοκρατικά και εκλέγει αυτόν που του αναιρεί εργασιακά δικαιώματα, παραχωρεί εθνική κυριαρχία, αλλοιώνει την Ιστορία και τη γλώσσα, επιτρέπει και προτρέπει την κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων, αυτό τον εκλεγμένο δυνάστη που βγάζει εξανθήματα σε οτιδήποτε μοιάζει με πρωτόγεννη δημιουργία ή δίνει χαρά και αξιοπρέπεια. Προς ποιον να δώσουν βοήθεια, λοιπόν, αλλά και ποιος τη ζήτησε από τον πνευματικό κόσμο; Σκυλάδικα και κομματικοί καλλιτέχνες μόνο ευδοκιμούν, ας μην κρυβόμαστε. Επιβάλλεται επανατοποθέτηση αξιών και στόχων. Την πέτρα που θα ρίξεις στον εχθρό που σε απειλεί τη μαζεύεις ακριβώς ένα βήμα πίσω σου. Μόνο περήφανοι άνθρωποι επαναστατούν και είναι αυτοί που ξέρουν την ιστορία τους.
Πως αποφασίζετε ποιο τραγούδι θα κρατήσετε για εσάς και ποιο θα δώσετε σε έναν άλλο καλλιτέχνη;
Εκτός από το ΕΛΑ ΜΟΥ και το ΥΠΑΡΞΙΑΚΟ όλα τα υπόλοιπα 999 τα έχω δώσει σε ερμηνευτές που θεωρούσα πως θα έστεκαν ικανοί κοινωνοί της μουσικής και των ιδεών μου. Έτσι και έγινε. Εκδίδεται σε λίγες ημέρες και το νεότερο ‘’ΠΟΥΤΑΝΑ ΖΩΗ’’ πολιτικό τραγούδι-καθρέπτης της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης. Αυτό το τραγουδάω εγώ. Δύσκολα το λέει καριερίστας. Αισθάνομαι ακριβώς τον ίδιο κοινωνικοπολιτικό θυμό που είχα και στα πρώτα χρόνια της καλλιτεχνικής μου δημιουργίας με τους Τερμίτες.
Είναι η διαδικασία της δημιουργίας ενός δίσκου ή οι συναυλίες που απολαμβάνετε περισσότερο;
Αυτό τον καιρό στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ προβάλλεται το talent show «X-Factor». Πώς νιώθετε όταν κάποιος διαγωνιζόμενος επιλέγει δικό σας τραγούδι;
Τα τραγούδια μετά τη διαδικασία ολοκλήρωσής τους ανήκουν σαφώς στους δημιουργούς τους, αλλά και σε αυτούς που τα αγαπούν. Κατ’ αυτή την έννοια, δεν είναι μόνο δικά μου τα τραγούδια αυτά. Το ευχάριστο είναι πως τα παιδιά επιλέγουν να γίνονται κοινωνοί της μουσικής μου σε μια σημαντική γι’ αυτούς καλλιτεχνική στιγμή. Το δυσάρεστο είναι πως αυτά τα παιδιά είναι αναγκασμένα να υπερισχύσουν, εκ του μη όντος, έναντι των υπολοίπων, μπαίνοντας σε διαδικασία χαμένου ή κερδισμένου. Μια αρένα ψυχών άνευ ουσίας.
Τα καλοκαιρινά σας πλάνα;