Κώστας Πουλάκης: «Είμαστε κοντά στους 200 για τον εκλογικό νόμο» - Free Sunday
Κώστας Πουλάκης: «Είμαστε κοντά στους 200 για τον εκλογικό νόμο»

Κώστας Πουλάκης: «Είμαστε κοντά στους 200 για τον εκλογικό νόμο»

Αποκλείετε να γίνουν εκλογές μέσα στο 2016;
Οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους. Κι αυτή είναι το φθινόπωρο του 2019. Περάσαμε δυσκολίες τον προηγούμενο ενάμιση χρόνο, όχι μόνο εξαιτίας της ανοιχτής διαπραγμάτευσης αλλά και της εκ των έσω υπονόμευσης απ’ όσους επένδυσαν στο σενάριο της «αριστερής παρένθεσης». Η περίοδος αυτή έχει τελειώσει οριστικά. Δώσαμε στους πολίτες τη δυνατότητα να μας κρίνουν για τις επιλογές μας και για τη στάση που τηρήσαμε έναντι των εταίρων και δανειστών μας. Ήμαστε η πρώτη κυβέρνηση που επέλεξε να το κάνει αυτό και ο ελληνικός λαός μας έδωσε την εμπιστοσύνη του για να συνεχίσουμε. Και πλέον, μετά και την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, έχουμε μπει σε μια περίοδο κανονικότητας. Η κυβέρνηση, λοιπόν, είναι σταθερή, συμπαγής και έχει ένα σημαντικό έργο να επιτελέσει. Η κυβέρνηση της Αριστεράς ανέλαβε την ιστορική ευθύνη να βγάλει τη χώρα από τον φαύλο κύκλο των μνημονίων, που προκάλεσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Και αυτό θα κάνει. Θα κλείσουμε με επιτυχία τον κύκλο της τρέχουσας συμφωνίας και θα εφαρμόσουμε το παράλληλο πρόγραμμά μας, ώστε με ορίζοντα το 2021 να έχουμε βγει οριστικά από την κρίση, με όχημα τη δίκαιη ανάπτυξη.

Πώς θα πείσετε ότι δεν προωθείτε απλή αναλογική για να δυσκολέψετε τη ΝΔ που προηγείται στις δημοσκοπήσεις;
Όπως ξέρετε, ασχολούμαι επί χρόνια με τις δημοσκοπήσεις. Ωστόσο, θεωρώ –και αυτό δεν το λέω πρώτη φορά τώρα, που τα στοιχεία της πρόθεσης ψήφου δείχνουν μικρό προβάδισμα της ΝΔ– ότι δεν πρέπει να τους δίνουμε περισσότερη αξία απ’ όση πράγματι έχουν. Δηλαδή, ως «φωτογραφίες» της συγκεκριμένης στιγμής. Όπως σας είπα, εκλογές έχουμε σε περίπου 3,5 χρόνια από τώρα. Στην πολιτική, ειδικά στην πυκνή από εξελίξεις περίοδο που διανύουμε, είναι ένας αιώνας. Θα σας θυμίσω μόνο ότι τον Οκτώβριο του 2009 το ΠΑΣΟΚ πήρε στις εκλογές 43% και μόλις 2,5 χρόνια μετά, το 2012, οριακά κατάφερε να ξεπεράσει το 10%. Επομένως, ας μην προτρέχουμε. Για να ξεφύγουμε όμως από τη δημοσκοπική επικαιρότητα, θα ήθελα να θυμίσω ότι η απλή αναλογική υπήρξε η πάγια θέση μας επί 40 χρόνια. Είναι παράλογο να ισχυριστεί κάποιος ότι δήθεν την εφηύραμε τώρα, για να πλήξουμε τη ΝΔ. Σκεφτείτε μόνο τι θα μας έλεγαν, οι ίδιοι ακριβώς άνθρωποι που σήμερα προσπαθούν να μας προσάψουν μικροκομματική σκοπιμότητα, αν τυχόν περνούσε η κυβερνητική μας θητεία χωρίς να έχουμε φέρει την απλή αναλογική. Δεν γίνεται μονά ζυγά να απολογούμαστε…

Υπάρχει περίπτωση να ψηφιστεί με 200 ψήφους ο νέος εκλογικός νόμος, ώστε να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές;
Θεωρώ πως είμαστε πολύ κοντά στον στόχο αυτό. Άλλωστε, μεταχειριζόμενος κι εγώ τα πρόσφατα δημοσκοπικά ευρήματα, υπενθυμίζω ότι την απλή αναλογική στηρίζει η συντριπτική πλειοψηφία, 60%-70%, των πολιτών, ακόμα και οι μισοί περίπου ψηφοφόροι της ΝΔ. Κάθε πολιτική δύναμη, λοιπόν, και κυρίως αν αυτοτοποθετείται στον προοδευτικό χώρο, αναλαμβάνει τις ευθύνες των επιλογών της, που θα φανούν το βράδυ των επόμενων εκλογών, αν δηλαδή θα χαρίσει 50 έδρες στο πρώτο κόμμα, όποιο κι αν είναι αυτό. Ήδη το ΚΚΕ, παρά τις αντιρρήσεις που έχει εκφράσει –πολλές από τις οποίες δεν σας κρύβω ότι προσωπικά τις ακούω με μεγάλη προσοχή–, αποφάσισε να στηρίξει την κατάργηση του μπόνους, τιμώντας την ιστορία του. Το ίδιο και η Ένωση Κεντρώων. Επομένως, είναι η υπόλοιπη δημοκρατική αντιπολίτευση, και πρωτίστως το ΠΑΣΟΚ, που θα πρέπει να απαντήσει, τόσο συλλογικά όσο και καθένας από τους βουλευτές του ατομικά: Θα ταυτιστεί με τη συντηρητική παράταξη και τον κ. Μητσοτάκη ή θα αφουγκραστεί την κοινωνική του βάση, ακολουθώντας, αν θέλετε, την πρόταση που το ίδιο είχε καταθέσει ακριβώς έναν χρόνο πριν;

Η απλή αναλογική μπορεί να κάνει υποχρεωτική την κυβερνητική συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ. Αυτό θέλετε;
Οι κυβερνητικές συνεργασίες στηρίζονται σε κοινές προγραμματικές βάσεις. Βλέπετε να υπάρχουν τέτοια περιθώρια με τη ΝΔ; Για να απαντήσω όμως επί της ουσίας, τα πιθανά κυβερνητικά σχήματα δεν προκύπτουν από το εκλογικό σύστημα αλλά από τη λαϊκή θέληση. Και μέχρι σήμερα οι πολίτες έχουν αποδειχθεί πολύ σοφότεροι στις επιλογές τους απ’ ό,τι κάποιοι πιστεύουν. Κατ’ αρχήν, λοιπόν, θεωρώ εξαιρετικά απίθανο το ενδεχόμενο να πάρουν και τα δύο μεγαλύτερα κόμματα τόσο χαμηλά ποσοστά, ώστε να μην μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση με πυρήνα ένα από τα δύο. Ωστόσο, εάν αυτό το απίθανο σενάριο επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για πολιτικό σεισμό. Και, σε μια τέτοια περίπτωση, κανένα μπόνους δεν θα μπορούσε να κρύψει το πολιτικό πρόβλημα και την κοινωνική δυσαρέσκεια πίσω από το εκλογικό αποτέλεσμα. Εκείνη τη στιγμή, λοιπόν, αν και όταν έρθει, κάθε πολιτική δύναμη θα κληθεί να μεταφράσει το μήνυμα της κάλπης και να πορευτεί αναλόγως. Αυτή τη στιγμή, πάντως, ένα τέτοιο σενάριο είναι θεωρητικό.

Γιατί ψήφος στα 17; Στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. δεν συμβαίνει αυτό.
Δεν συμβαίνει ακόμα. Γιατί η τάση οδεύει προς τα εκεί, αν πάρουμε υπόψη το σχετικό ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2011, αλλά και τις συζητήσεις που διεξάγονται στην Ε.Ε. για την καθιέρωση ενιαίων κανόνων για τις ευρωεκλογές. Επομένως, δεν αντιλαμβάνομαι γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να είναι πάντοτε ουραγός των ευρωπαϊκών εξελίξεων και γιατί είναι αρνητικό, έστω σε θέματα πολιτικών δικαιωμάτων, να είμαστε στην πρωτοπορία. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι ειδικά η ελληνική νεολαία υπέστη τα τελευταία χρόνια μια βίαιη ωρίμανση, λόγω των ιδιαίτερα δύσκολων συνθηκών που βιώνει. Και, σε κάθε περίπτωση, δεν κατανοώ τις ενστάσεις ούτε της ΝΔ ούτε του ΠΑΣΟΚ, αφού η μείωση του ορίου εκλογικής ενηλικότητας αποτελεί αίτημα των Νεολαιών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Ευρωπαίων Σοσιαλδημοκρατών. Πολύ περισσότερο που η συζήτηση αυτή δεν είναι καινούργια. Ας θυμίσω, λόγου χάρη, ότι αντίστοιχες εισηγήσεις είχαν κατατεθεί στον τότε πρωθυπουργό, κ. Καραμανλή, από κορυφαίους συνταγματολόγους και στενούς του συνεργάτες, ήδη το 2006, και μάλιστα είχαν δημοσίως εκφραστεί θετικά και στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Τι έχει αλλάξει 10 χρόνια μετά;

Γιατί όχι στην κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών; Δεν είναι προτεραιότητα ο περιορισμός του μαύρου πολιτικού χρήματος που διευκολύνεται από το μεγάλο μέγεθος των εκλογικών περιφερειών και τον μεγάλο αριθμό υποψηφίων;
Κατ’ αρχάς, να συμφωνήσουμε ότι το πρόβλημα της διαπλοκής δεν είναι ποσοτικό; Διότι εξάρτηση των υποψηφίων από τα ΜΜΕ υπάρχει και στις μικρότερες περιφέρειες και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις είναι πολύ πιο ευθεία. Είναι κοινό μυστικό στην περιφέρεια ότι πολλά τοπικά ΜΜΕ έχουν συγκεκριμένη –και διόλου ευκαταφρόνητη– «ταρίφα» για να προβάλουν έναν υποψήφιο. Επομένως, προσωπική μου γνώμη είναι ότι το πρόβλημα της διαπλοκής πρέπει να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του. Και η ρίζα βρίσκεται στον σταυρό προτίμησης και, κυρίως, στην πολιτική κουλτούρα που έχει καλλιεργηθεί επί δεκαετίες, στρεβλώνοντας σε πολλές περιπτώσεις τα κριτήρια βάσει των οποίων επιλέγουν οι πολίτες. Εκεί, λοιπόν, πρέπει να δουλέψουμε. Και βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κατάτμηση των περιφερειών αποπολιτικοποιεί σημαντικά τη διαδικασία εκλογής των βουλευτών και δυσκολεύει τα κόμματα, ιδίως τα μικρά, να αναδεικνύουν κεντρικά πολιτικά τους στελέχη. Επισήμως, πάντως, από την πλευρά της κυβέρνησης το θέμα παραμένει ανοιχτό και προς συζήτηση στο μέλλον.

Γιατί όχι στην ψήφο των ομογενών;
Δεν έχει πει κανένας όχι στην ψήφο των ομογενών. Αλλά –και αυτό το έχω γράψει δημοσίως πολύ πριν καταθέσει η ΝΔ τη σχετική πρότασή της– δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται οι ομογενείς ως ανίδεοι ιθαγενείς, τους οποίους θα εξαγοράσουμε με «καθρεφτάκια». Η ψήφος των ομογενών έχει πολύ σημαντικές πολιτικές, οικονομικές, συνταγματικές και τεχνικές προεκτάσεις, τις οποίες πρέπει κανείς να μελετήσει, προκειμένου να τους επιτρέψει να ασκήσουν με τρόπο ουσιαστικό και ισότιμο προς τους υπόλοιπους πολίτες το εκλογικό τους δικαίωμα. Διότι, διαφορετικά, το να δώσουμε το δικαίωμα σε 1,5 εκατομμύρια Έλληνες του εξωτερικού να εκλέγουν 5 βουλευτές, όπως έχει προταθεί, τη στιγμή που τα υπόλοιπα 6 εκατομμύρια θα εκλέγουν 295, αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της αρχής της ισοδυναμίας της ψήφου και καθιστά το εκλογικό δικαίωμα των ομογενών διακοσμητικό. Και για να βάλω και μία πολιτική διάσταση, προφανώς, κατά τη γνώμη μου, είναι τελείως διαφορετική η αξιολόγηση του συμπατριώτη μας εκείνου που έχει φύγει από τη χώρα από τη δεκαετία του ’50 και των δεύτερης και τρίτης γενιάς απογόνων του και του παιδιού εκείνου που αναγκάστηκε πριν από δύο ή τρία χρόνια να εγκαταλείψει την Ελλάδα υπό το βάρος της κρίσης. Είναι κι αυτό μία παράμετρος που πρέπει να λάβουμε υπόψη. Εμείς, λοιπόν, δεν λέμε όχι. Λέμε κατ’ αρχήν ναι, αλλά με ψυχραιμία, σοβαρότητα, μελέτη και χωρίς επικοινωνιακά πυροτεχνήματα.