Καρκίνος του μαστού: Νόσος που προλαμβάνεται και αντιμετωπίζεται

Ο καρκίνος του μαστού είναι δυστυχώς μία νόσος που προσβάλλει πολύ συχνά τις γυναίκες. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περισσότερες από 1.500.000 γυναίκες το χρόνο, διαγιγνώσκονται με καρκίνο μαστού και 1 στις 9 γυναίκες παγκοσμίως θα παρουσιάσει αυτόν τον τύπο καρκίνου. Η αιτιολογία της νόσου είναι άγνωστη, έχουν όμως ενοχοποιηθεί αρκετοί επιβαρυντικοί παράγοντες που μαζί με την κληρονομικότητα σχετίζονται με την εμφάνισή της.

Ο Οκτώβριος είναι μήνας αφιερωμένος στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, σηματοδοτώντας τη σπουδαιότητα της πρόληψης στην έγκαιρη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόγνωση της νόσου. Η πρόληψη περιλαμβάνει κυρίως την αυτοεξέταση του μαστού και τον τακτικό απεικονιστικό έλεγχο που μπορεί να είναι η μαστογραφία, το υπερηχογράφημα ή η μαγνητική τομογραφία, ανάλογα με την περίπτωση και την ηλικία της κάθε ασθενούς.

Ξεκινώντας από την αυτοεξέταση του μαστού, που είναι επιβεβλημένη σε όλες τις ηλικίες, αν η γυναίκα παρατηρήσει οτιδήποτε ασυνήθιστο, ή αν ψηλαφήσει οποιοδήποτε ογκίδιο στο στήθος ή τη μασχάλη της, ή αν δει εκροή υγρού από τη θηλή της, θα πρέπει να απευθυνθεί αμέσως στον ειδικό γιατρό που ασχολείται με την παθολογία του μαστού. Σε νέες γυναίκες, κάτω των 35 ετών, που συνήθως οι μαζικοί αδένες είναι πυκνοί, το υπερηχογράφημα είναι η ενδεδειγμένη απεικονιστική εξέταση. Μετά την ηλικία των 40 ετών, η γυναίκα πρέπει να υποβάλλεται σε ετήσιο μαστογραφικό έλεγχο. Σε δύσκολους μαστούς απαιτείται συνδυαστική εξέταση υπερηχογραφήματος με μαστογραφία ή και μαγνητική τομογραφία.

Η πρόληψη επεκτείνεται και στην αποφυγή των επιβαρυντικών παραγόντων για την εμφάνιση της νόσου. Η υγιεινή διατροφή, χαμηλή σε λιπαρά και πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, σε συνδυασμό με σωματική άσκηση και περιορισμό αλκοόλ και καπνίσματος, φαίνεται να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Αντίθετα η αύξηση του σωματικού βάρους της γυναίκας, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση, θεωρείται σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας, λόγω ενδογενών ορμονικών επιδράσεων και θα πρέπει να αποφεύγεται.

Με βάση το κληρονομικό ιστορικό και κάποια συμπληρωματικά κριτήρια που θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν, ορισμένες γυναίκες θεωρούνται υψηλού κινδύνου και έχουν ένδειξη να υποβληθούν σε γονιδιακό έλεγχο για μεταλλάξεις στα γονίδια BPCA1 και BRCA2. Η ύπαρξη αυτών των μεταλλάξεων αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, αλλά και των ωοθηκών, που ξεπερνάει πλέον το 95%. Στις περιπτώσεις αυτές η γυναίκα θα πρέπει να υποβληθεί σε προφυλακτική αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή και ωοθηκεκτομή. Η Πλαστική Χειρουργική ειδικότητα προσφέρει άμεση αποκατάσταση των μαστών με πολύ ικανοποιητικά αισθητικά αποτελέσματα.

Ο μαστός είναι πολύτιμο όργανο για τη γυναίκα και αποτελεί σύμβολο ομορφιάς, θηλυκότητας, σεξουαλικότητας και μητρότητας. Όσο λοιπόν πιο έγκαιρα διαγνωσθεί ο καρκίνος του μαστού, τόσο λιγότερες οι συνέπειες για αυτό καθεαυτό το όργανο αλλά κυρίως για τη ζωή της ασθενούς. Η κύρια μορφή θεραπείας, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι χειρουργική. Απώλεια μέρους ή όλου του μαστού επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία της γυναίκας και πλήττει σοβαρά την αυτοεκτίμησή της. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου και το είδος της χειρουργικής θεραπείας, θα ακολουθήσει ή όχι, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.

Στις μέρες μας η αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού έχει κάνει άλματα. Η ενημέρωση της γυναίκας και η πρόληψη, σε συνδυασμό με τις μεγάλες προόδους  στη Χειρουργική του Μαστού, την Ογκολογία του Μαστού και τις μεθόδους Πλαστικής Χειρουργικής αποκατάστασης στέλνουν πολύ ενθαρρυντικά μηνύματα στις ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο.

Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση είναι τα σημαντικότερα όπλα κατά του καρκίνου του μαστού που σε συνδυασμό με τη σωστή θεραπεία σώζουν. Ο καρκίνος του μαστού αντιμετωπίζεται και θεραπεύεται.