Η αλήθεια για τον ρόλο και τη συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας

Οι πρόσφατες εξελίξεις με την υπόθεση Novartis δημιουργούν εσφαλμένες εντυπώσεις για τη φαρμακοβιομηχανία και επηρεάζουν αρνητικά τους ασθενείς και την κοινή γνώμη. Επιχειρούν, δε, να μηδενίσουν τη συνεισφορά ενός ολόκληρου κλάδου –που στην πραγματικότητα είναι υπερ-ρυθμισμένος από το κράτος– όχι μόνο στην υγεία των πολιτών αλλά και στην εθνική οικονομία. Σε μια μακροσκελή ανακοίνωση-κόλαφο ο ΣΦΕΕ παραθέτει την αλήθεια για την οικονομική και κοινωνική συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας στα πέτρινα χρόνια της κρίσης, όχι με εικασίες και ενδείξεις, αλλά με αριθμούς. Πάμε να τους δούμε.

Κατά την περίοδο 1995-2010 συντελέστηκε μια πρωτοφανής επανάσταση στην τεχνολογία και στην ιατρική καινοτομία, η οποία αύξησε το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα κατά δύο χρόνια, από τα 74,7 έτη στα 76,7 έτη. Ειδικότερα, το 2015 ο μέσος όρος ζωής για τους Έλληνες έφτασε τα 81,1 έτη, με την παραπάνω αύξηση να οφείλεται κατά 44% στην εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων. Την ίδια ώρα η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μειώνεται κατά 62% από τις μνημονιακές περικοπές, ενώ στην εξωνοσοκομειακή και στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη ορίζονται ως «ταβάνι» τα ποσά των 1,945 δισ. ευρώ και των 530 εκατ. ευρώ, τα οποία αμφότερα δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού. Όλα αυτά τα χρόνια ο ΣΦΕΕ αποτελεί κύριο πυλώνα χρηματοδότησης του συστήματος υγείας, συνεισφέροντας στο 1/3 της φαρμακευτικής δαπάνης (μόνο για το 2017 οι φαρμακοβιομηχανίες επέστρεψαν πάνω από 1 δισ. στο Δημόσιο), τέσσερις φορές πάνω από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επιπλέον, τα μέτρα που ψηφίστηκαν το 2017 για τα νέα φάρμακα, όπως το 25%, με αναδρομική μάλιστα ισχύ, και το ενοποιημένο rebate, δημιουργούν θέματα βιωσιμότητας για τις εταιρείες του κλάδου και δυσχεραίνουν την πρόσβαση των ασθενών σε νέες αλλά και υπάρχουσες θεραπείες.

Στον αντίποδα όλων αυτών των δυσμενών εξελίξεων, ο ΣΦΕΕ, αντιλαμβανόμενος τον ευαίσθητο κοινωνικό του ρόλο, στηρίζει το σύστημα υγείας καλύπτοντας τους ανασφάλιστους (850.000 συμπολίτες μας για το 2017 με ετήσιο κόστος 165 εκατ. ευρώ), υποκαθιστώντας την κοινωνική πολιτική του κράτους. Για την υπέρβαση της δαπάνης δεν ευθύνονται οι τιμές των φαρμάκων αλλά η αύξηση στην κατανάλωσή τους, η οποία συνοδεύεται από αυξημένη ιδιωτική συμμετοχή, που ανέρχεται σε 25% περίπου. Ενδεικτικά, στα χρόνια της κρίσης οι συνταγές αυξήθηκαν από 4,5 εκατομμύρια σε 6,5 εκατομμύρια τον μήνα, με το κράτος να μην ελέγχει τη συνταγογράφηση και να μην ενημερώνει το κοινό να απέχει από την υπερβολική κατανάλωση φαρμάκων, όπως γίνεται σε άλλες χώρες. Η τιμολόγηση φαρμάκων, άλλωστε, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του κράτους και είναι αυστηρά νομοθετημένη, ενώ το μοντέλο τιμολόγησης που εφαρμόζεται έχει στερέψει από εξοικονομήσεις και απλώς διαιωνίζει τις στρεβλώσεις, με αποτέλεσμα την απόσυρση 240 καταξιωμένων φαρμάκων από την αγορά τα τελευταία δύο χρόνια.