Σπάμε τον κώδικα των αντηλιακών

«Ποτέ χωρίς το αντηλιακό μας» είναι το μήνυμα των ειδικών για το καλοκαίρι, με τη μεγάλη ποικιλία που υπάρχει στα αντηλιακά προϊόντα να μην αφήνει κανένα περιθώριο για λάθη και παραλείψεις, ούτε στην πόλη ούτε στην παραλία. Αντηλιακά με φυσικά ή χημικά φίλτρα, με SPF από 10 έως πάνω από 50, με συνθέσεις που σέβονται το περιβάλλον και δεν αφήνουν τοξικά υπολείμματα στη θάλασσα –όπου κάθε χρόνο επιπλέουν δεκάδες τόνοι αντηλιακού–, σε σπρέι, σε γαλάκτωμα ή σε κρέμα, με ή χωρίς οινόπνευμα, με ή χωρίς χρώμα, με ενισχυμένη αντιοξειδωτική σύνθεση. Πάνω στις συσκευασίες τους τα αντηλιακά αναγράφουν τα χαρακτηριστικά τους, αλλά οι επισημάνεις πολλές φορές αποδεικνύονται γρίφοι για δυνατούς λύτες. Γι’ αυτό κι εμείς ρωτήσαμε τους ειδικούς της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας, ώστε να μην αφήσουμε καμία απορία αναπάντητη.

Η βασική ερώτηση είναι «τι ακριβώς σημαίνει ο δείκτης SPF;». Αυτός είναι ουσιαστικά ένας πολλαπλασιαστής που αυξάνει το διάστημα έκθεσης στον ήλιο χωρίς να κοκκινίσει το δέρμα. Αν μια επιδερμίδα αντέχει 15 λεπτά στον ήλιο προτού κοκκινίσει, φορώντας αντηλιακό με δείκτη SPF 30 θα αντέχει 30x15, δηλαδή 450 λεπτά ή 7,5 ώρες. Μπορούμε όμως να φοράμε το ίδιο αντηλιακό επί 7,5 ώρες; Προφανώς όχι, γιατί τα φίλτρα που περιέχει καθίστανται φωτοανενεργά μετά από διάστημα δύο ωρών, ακόμα κι αν στη συσκευασία του αναγράφεται ότι είναι ανθεκτικό στο νερό ή αδιάβροχο. Το αντηλιακό επίσης αλλοιώνεται από τον ιδρώτα, που αλλάζει το pH του δέρματος, τρίβεται με την άμμο και με την πετσέτα, ενώ χρειάζεται χρόνο για να δράσει, γι’ αυτό καλό είναι να το απλώνουμε τελευταία στιγμή πριν φύγουμε από το σπίτι για τη θάλασσα και όχι μόλις φτάσουμε στην παραλία. Επίσης, πολύς κόσμος αναρωτιέται πόσο υψηλό πρέπει να είναι το SPF του προϊόντος. Στην πραγματικότητα, οι τιμές SPF από 30 και πάνω δεν έχουν ουσιαστική διαφορά, γιατί η καμπύλη της προσφερόμενης αντηλιακής προστασίας έχει εκθετικό σχήμα, συνεπώς φτάνει σε «ταβάνι».

Μια άλλη ερώτηση είναι αν τα αντηλιακά πρέπει να έχουν χημικά ή φυσικά φίλτρα. Τα πρώτα είναι πολύ ισχυρά, περιέχουν σύμπλοκα χημικά μόρια και δρουν απορροφώντας την ηλιακή ακτινοβολία και μετατρέποντάς τη σε θερμότητα, αλλά μερικές φορές κατηγορούνται για αλλεργικές αντιδράσεις και φωτοδερματίτιδες στις ευαίσθητες, με τάση για ατοπία, επιδερμίδες. Τα φυσικά φίλτρα, από την άλλη, δρουν σαν μικροσκοπικοί καθρέφτες που ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία, γι’ αυτό και τα προτιμούν οι κοσμετολογικές και φαρμακευτικές εταιρείες που δημιουργούν παιδικά αντηλιακά. Παγκοσμίως υπάρχει μια μεγάλη στροφή των καταναλωτών στα αντηλιακά φαρμακείου, τα οποία κατά κανόνα περιέχουν φυσικά φίλτρα, σε συνδυασμό με βελτιωμένες συνθέσεις, ώστε να μην αφήνουν άσπρα σημάδια στο δέρμα και στα ρούχα. Για τους άντρες, που δεν συμπαθούν τα αντηλιακά σε γαλάκτωμα και λάδι, πολλές εταιρείες έχουν αναπτύξει «νερένιες», oil-free συνθέσεις σε σπρέι με λίγη αλκοόλη, ώστε να στεγνώνουν γρήγορα. Από την άλλη, οι γυναίκες αγαπούν ιδιαίτερα τα city-protection αντηλιακά, δηλαδή τα πιο ανάλαφρα προϊόντα, ενίοτε και με χρώμα, σαν έγχρωμη βάση για το μακιγιάζ, που προσφέρουν επιπλέον καλλυντική περιποίηση, όπως ενυδάτωση διαρκείας, ματ ομοιόμορφη όψη στην επιδερμίδα και αντιοξειδωτική προστασία από τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούν οι ατμοσφαιρικοί ρύποι σε συνδυασμό με τη UV ακτινοβολία.

Το αντηλιακό στην πόλη δεν αρκεί!

Πρόσφατες έρευνες φανερώνουν ότι η ακτινική (πρόωρη) γήρανση της επιδερμίδας οφείλεται κατά 80% στον ήλιο της πόλης και όχι της παραλίας, ενώ στον «αλγόριθμο» που γερνά την επιδερμίδα και προκαλεί καρκίνο του δέρματος συμμετέχουν και η UVA και η UVB ακτινοβολία, αλλά και το σύνολο των ατμοσφαιρικών ρύπων (σκόνη, τσιγάρο, εξατμίσεις αυτοκινήτων κ.λπ.). «Γι’ αυτό ακριβώς, το αντηλιακό δεν αρκεί για να μας προστατέψει» εξηγεί η δερματολόγος Σοφία Συμεωνίδου, η οποία μας εξηγεί γιατί χρειαζόμαστε και αντιοξειδωτική προστασία. Τα αντιοξειδωτικά, όπως η κουερσετίνη, η ρεσβερατρόλη και οι ανθοκυανιδίνες των φρούτων, είναι ουσίες που μαζεύουν σαν «σκουπιδοφάγοι» τις τοξικές ελεύθερες ρίζες και τις εξουδετερώνουν, ώστε να μην προλάβουν να οξειδώσουν τα ζωτικά ένζυμα των κυττάρων στους ιστούς του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος. Τα αντιοξειδωτικά είναι εξίσου σημαντικά με τα αντηλιακά φίλτρα και εκτός από τα καλλυντικά φροντίδας τα συναντούμε σε καθαρή συμπυκνωμένη μορφή σε serum, που χρησιμοποιούνται σαν βάση κάτω από το αντηλιακό ή την κρέμα ημέρας. Επίσης, μπορούμε να κάνουμε μια θεραπεία ιατρείου με αντιοξειδωτικά για έξτρα προστασία και λάμψη στο παρά πέντε πριν από τις διακοπές.