Επιχειρηματικό φόρουμ χωρίς business στα Σκόπια

Μικρά, αν όχι ασήμαντα, ήταν τα αποτελέσματα του πολυδιαφημισμένου οικονομικού φόρουμ που διοργανώθηκε στα Σκόπια, στο πλαίσιο της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην πρωτεύουσα της γειτονικής χώρας.

Σύμφωνα με έναν κατάλογο που διέρρευσε το Enterprise Greece, στην επιχειρηματική αποστολή συμμετείχαν 143 άτομα, πολλά από τα οποία εκπροσωπούσαν ίδιες επιχειρήσεις. Η ΔΕΗ, για παράδειγμα, είχε τετραμελή αποστολή και πολλές άλλες επιχειρήσεις διμελείς και τριμελείς, όμως μετά την ολοκλήρωση του φόρουμ δεν έγινε γνωστή ούτε μία συμφωνία από αυτές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν θετικές εντυπώσεις.

Αντίθετα, αμέσως με την ολοκλήρωση της επίσκεψης ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε σε ανάρτησή του στο Twitter ότι οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες υπήρχαν και πριν από τη Συμφωνία των Πρεσπών.

«Με περισσότερα από 1 δισ. ευρώ επενδύσεις και 20.000 θέσεις απασχόλησης, η Ελλάδα παίζει ήδη έναν σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Βόρειας Μακεδονίας» έγραψε ο πρωθυπουργός, ενώ σε δηλώσεις του μετά το επιχειρηματικό φόρουμ ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Κωνσταντίνος Μίχαλος, υπερθεμάτισε, ανεβάζοντας τις θέσεις εργασίας σε 25.000.

Ενδεικτικό του κλίματος ήταν ότι η μόνη είδηση επιχειρηματικού ενδιαφέροντος προήλθε από τη δήλωση του υπουργού Ενέργειας, Γιώργου Σταθάκη, για την «επαναλειτουργία του υπάρχοντος αγωγού πετρελαίου από τη Θεσσαλονίκη προς τα Σκόπια».

Πρόκειται για έναν αγωγό ο οποίος εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2002, επί υπουργίας Άκη Τσοχατζόπουλου. Πρόκειται για έναν αγωγό επένδυσης 110 εκατ. δολαρίων και δυναμικότητας 2,5 εκατομμυρίων τόνων τον χρόνο, που έχει συνολικό μήκος 210 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 150 βρίσκονται στο έδαφος της ΠΓΔΜ, και θα συνδέει τα διυλιστήρια των ΟΚΤΑ –ιδιοκτησίας των ΕΛΠΕ– με τη Θεσσαλονίκη. Όμως ο αγωγός δεν δούλεψε σχεδόν ποτέ, με αποτέλεσμα όλο το εμπόριο των πετρελαιοειδών να γίνεται με βυτιοφόρα.

Η επίσημη εκδοχή ήταν ότι ο αγωγός είχε προβλήματα καθαρότητας, η ανεπίσημη όμως λέει ότι η πλευρά των Σκοπίων δεν θέλησε να ανατρέψει την εργασιακή ύλη των βυτιοφόρων των Σκοπίων.

Η πιο ενδιαφέρουσα, όμως, παρουσία στην επιχειρηματική αποστολή που συνόδευε τον κ. Τσίπρα ήταν αυτή του προέδρου της INTRAKAT, Δημήτρη Κούτρα. Κι αυτό γιατί ο ΑΚΤΩΡ, η εταιρεία της οποίας προήδρευε μέχρι πέρυσι το καλοκαίρι, πριν αλλάξει το ιδιοκτησιακό της καθεστώς, είχε κατασκευάσει το τμήμα του οδικού άξονα Σμόκβιτσα - Ντέμιρ Κάπια και ο κ. Ζάεφ ως αρχηγός της αντιπολίτευσης είχε καταγγείλει ότι η ελληνική εταιρεία είχε δωροδοκήσει τον προκάτοχό του στην πρωθυπουργία, Νίκολα Γκρούεφσκι.

Μάλιστα, αυτόπτες μάρτυρες λένε ότι στα εγκαίνια του συγκεκριμένου τμήματος –ήταν το τελευταίο και πιο δύσκολο του κύριου οδικού άξονα της χώρας από τα σύνορα με την Ελλάδα μέχρι τα σύνορα με τη Σερβία–, τα οποία έγιναν πέρυσι, παρουσία του κ. Ζάεφ και του κ. Σπίρτζη, ο κ. Κούτρας ήταν σαν να μην υπήρχε.

Σε δήλωση που έκανε μετά την ολοκλήρωση του φόρουμ, ο κ. Κούτρας διαβεβαίωσε ότι «ήταν πάντα καλό το κλίμα».

«Όπως όμως σε κάθε χώρα, έτσι κι εδώ υπάρχουν και καλοί και κακοί. Όμως κυρίως εδώ είναι άνθρωποι που μας αγαπάνε και μας σέβονται, μας θέλουν κοντά τους» πρόσθεσε, χωρίς να διευκρινίσει ποιοι είναι οι κακοί.

Πάντως, η INTRAKAT είχε πάρει ήδη δουλειά στα Σκόπια και κατασκευάζει ένα νοσοκομείο στην πόλη Στιπ, τη γενέτειρα του ιστορικού ηγέτη της χώρας Κίρο Γκλιγκόροφ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις δηλώσεις της επόμενης μέρας απουσίαζε η ΔΕΗ, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο, Μανώλη Παναγιωτάκη, και ήταν η τελευταία μεγάλη ελληνική επένδυση στα Σκόπια, καθώς αγόρασε την ηλεκτρική εταιρεία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ζάεφ, Κότσο Ανγκιούσεφ, έναντι 5 εκατ. ευρώ, σε μια επιχειρηματική κίνηση η οποία αμφισβητήθηκε πολύ στην Ελλάδα, καθώς έγινε λίγους μήνες πριν από την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Ο κ. Σταθάκης, ο οποίος είχε υπερασπιστεί πολιτικά την αγορά, περιορίστηκε να κάνει λόγο για «ενίσχυση της ηλεκτρικής διασύνδεσης ανάμεσα στις δύο χώρες, που θα ενοποιήσει μελλοντικά τις αγορές ενέργειας».

Πάντως, από τον κατάλογο έλειπαν οι επιχειρήσεις που έχουν γίνει σύμβολα του ελληνικού επιχειρείν στη γειτονική χώρα, όπως ο Βερόπουλος και τα Goody’s, αλλά και η Εθνική Τράπεζα, η οποία είναι ο ισχυρότερος μέτοχος στην τοπική Stopanska Banka.

Όμως συμμετείχαν επιχειρήσεις οι οποίες συνδέονται αμέσως με τον ΣΥΡΙΖΑ ή έχουν ευνοηθεί από την κυβέρνηση Τσίπρα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν ο Όμιλος Κοντομηνά, που εκπροσωπήθηκε από τον ίδιο τον κ. Κοντομηνά, η INTRAKOM, που παρέστη διά του κ. Κωνσταντίνου Κόκκαλη, αλλά και η Apivita, που ο πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί παλαιότερα, για να την αναδείξει σε υπόδειγμα επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ωστόσο, οι πιο σημαντικές απουσίες δεν ήταν των μεγάλων παικτών της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας αλλά των μικρών επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας, οι οποίες, κατά τις κυβερνητικές προσδοκίες, θα αποκτήσουν νέες δυνατότητες στα Σκόπια και θα ανατρέψουν το κλίμα υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών στη Βόρεια Ελλάδα.

Στον κατάλογο των 143 επιχειρηματιών δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα παραδείγματα, ανάμεσα στα οποία η Ρετσίνα Μαλαματίνα, η οποία είχε μια πολυμελή αντιπροσωπεία. Οι περισσότερες επιχειρήσεις που συμμετείχαν στη σύσκεψη της Πέμπτης 28 Μαρτίου, υπό τον πρωθυπουργό, στη Θεσσαλονίκη, δεν συμμετείχαν. Δεν συμμετείχε ούτε ο κ. Γεροβασιλείου, από τον οποίο ο πρωθυπουργός είχε ζητήσει τις φωτογραφίες που αποδείκνυαν ότι προωθώντας τα «μακεδονικά κρασιά» η γειτονική χώρα παραβίαζε τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σχετική αναφορά, όμως, από τον πρωθυπουργό στα Σκόπια, τουλάχιστον δημοσίως, δεν έγινε, αν και διέρρευσε ότι ο κ. Ζάεφ δεσμεύτηκε ότι θα λυθεί το θέμα. Άλλωστε, όπως εξήγησε ο ιδρυτής και πρόεδρος της Apivita, Νίκος Κουτσιανάς, «η Ελλάδα δεν κινδυνεύει από τις εμπορικές ονομασίες».

Έλειπαν επίσης Έλληνες επιχειρηματίες που διαπρέπουν στα Σκόπια, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά είναι χαμηλού προφίλ, καθώς δεν επιθυμούν η επενδυτική τους δραστηριότητα να συνδυάζεται με τις πολιτικές εξελίξεις.

Το μικρό καλάθι επιβεβαίωσε σε δηλώσεις του και ο κ. Σταθάκης, ο οποίος είπε πως κατανοεί «ότι μπορεί να υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις σε κάποιους επιχειρηματικούς κύκλους, αλλά η χθεσινή παρουσία δείχνει ότι το σύνολο σχεδόν των πολύ ισχυρών ελληνικών επιχειρήσεων ήταν παρούσες».

Όμως αυτό το οποίο υπονόησε ο κ. Σταθάκης όταν έκανε λόγο για «επιφυλάξεις» το αποτύπωσε στη δήλωσή του ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος: «Θα ήθελα πάρα πολύ η όποια συμφωνία –των Πρεσπών ή όπου αλλού γινόταν– να ήταν μια συμφωνία συναινετική από τις ελληνικές πολιτικές δυνάμεις», υπενθυμίζοντας ότι τα ίδια είχε «πει και πέρυσι στους Δελφούς».

Απλώς η κυβέρνηση είχε άλλες προτεραιότητες και προτίμησε να διχάσει αντί να αναζητήσει συναινέσεις.