Οι οικονομικές εξαγγελίες και τα πρώτα νομοσχέδια της κυβέρνησης

Σε εξαγγελίες που είχε ήδη κάνει κατά την προεκλογική περίοδο και στη συγκεκριμενοποίησή τους κατά περιπτώσεις βασίστηκαν οι προγραμματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς ελλείψει ισχυρής αντιπολίτευσης και με το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα να είναι απολύτως ξεκάθαρο δεν υπήρχε λόγος για κάτι περισσότερο. Όπως δεν υπάρχουν και δημοσιονομικά περιθώρια, εφόσον τα δύσκολα είναι μπροστά μας και αυτό που περιέγραψε ο κ. Μητσοτάκης στις προγραμματικές του δηλώσεις είναι το σενάριο όπου όλα εξελίσσονται ιδανικά, κάτι που ποτέ δεν συμβαίνει.

Τα πρώτα νομοσχέδια είναι σχεδόν έτοιμα για να τεθούν προς ψήφιση στη νέα Βουλή, ενώ έμφαση θα δοθεί στη στήριξη του εισοδήματος των πολιτών. Βασικοί πυλώνες είναι το τετράπτυχο: καλύτεροι μισθοί - καλύτερη υγεία - καλύτερο κράτος και περαιτέρω ενίσχυση του γεωστρατηγικού αποτυπώματος της χώρας.

Εξάλλου, το πρώτο δείγμα γραφής θα δοθεί με τα πρώτα νομοσχέδια της κυβέρνησης και δη με το οικονομικό για τα μέτρα του 2024, με νέες φορολογικές ελαφρύνσεις, μέτρα για την τιθάσευση του πληθωρισμού, για τους νέους, στήριξη των συνταξιούχων, ενώ δεν αποκλείεται και κάποιο μέτρο έκπληξη. Πιο αναλυτικά:

1. Τo πρώτo νομοσχέδιο που θα έρθει άμεσα προς ψήφιση αναμένεται να σχετίζεται με την επικαιροποίηση και την αναβάθμιση του επιτελικού κράτους, την οργάνωση της κεντρικής διοίκησης, την κατανομή των αρμοδιοτήτων και τη λειτουργία του Υπουργικού Συμβουλίου.

2. Έπειτα, αναμένεται να έρθει ένα νομοσχέδιο στο οποίο θα περιλαμβάνονται όλες οι δεσμεύσεις στο φορολογικό πεδίο σε ορίζοντα τετραετίας. Στην ομιλία, δε, του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή, ξεχώρισαν οι οικονομικές εξαγγελίες, με κυριότερη την παράταση του Market Pass για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, την καθιέρωση του Youth Pass 150 ευρώ από τον Σεπτέμβριο, καθώς και την εφαρμογή νέου μισθολογίου, με αυξήσεις στο Δημόσιο από την Πρωτοχρονιά του 2024. Ακόμη, αυξάνεται το οικογενειακό επίδομα από 20 έως 50 ευρώ. Μειώνεται κατά 1.000 ευρώ ο φόρος στις οικογένειες με παιδιά, μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ κατά 10% για ασφαλισμένο σπίτι από φυσικές καταστροφές, ενώ οι πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ απαλλάσσονται από φαρμακευτικές δαπάνες.

3. Αμέσως μετά ένα τρίτο νομοσχέδιο που αναμένεται να περάσει από την Ολομέλεια είναι η επιστροφή της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ υπό πλήρη κρατικό έλεγχο. Υπενθυμίζεται πως η επανακρατικοποίηση αυτή έρχεται ως συνέπεια της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έκρινε την αντισυνταγματικότητα της μεταβίβασης των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Δημόσιο στο Υπερταμείο.

ΦΠΑ και ΕΦΚ

Πάντως, από την κυβέρνηση δεν γίνεται ούτε λόγος για μείωση του ΦΠΑ και του ΕΦΚ στα καύσιμα. Άλλωστε, εδώ και καιρό ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο, λόγω της ακρίβειας, αφήνοντας ένα μικρό παραθυράκι να συμβεί αυτό προς το τέλος της τετραετίας. Σε κάθε περίπτωση, μόνιμος στόχος παραμένει η απόκτηση της πολυπόθητης επενδυτικής βαθμίδας μέχρι το τέλος του έτους, αφού εκκρεμούν πέντε ακόμη κρίσιμα «ραντεβού» με τους οίκους αξιολόγησης και οι εκτιμήσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, είναι πως «η επενδυτική βαθμίδα είναι θέμα λίγων εβδομάδων, αν όχι ημερών».

Αναμόρφωση του ΕΣΥ

Πάντως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει χαρακτηρίσει προσωπικό στοίχημα για τον ίδιο την αναμόρφωση του ΕΣΥ. Από το βήμα της Βουλής, άλλωστε, δεσμεύθηκε εκ νέου για 10.000 προσλήψεις. Σκοπός μας, είπε, είναι να μπορεί το ΕΚΑΒ να ανταποκρίνεται σε επτά με δέκα λεπτά. Ακόμη, εξήγγειλε επέκταση των δωρεάν προληπτικών εξετάσεων σε όλους τους πολίτες για όλα τα νοσήματα, καθώς και για δημιουργία συμβουλευτικών δομών περίθαλψης για ζητήματα ψυχικής υγείας.

Εξάλλου, μεταρρύθμιση που ξεκίνησε στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας με τον προσωπικό γιατρό, παραμένει στις προτεραιότητες της νέας ηγεσίας του υπουργείου Υγείας. Στόχος να πεισθούν –ενδεχομένως και με επιπλέον κίνητρα– περισσότεροι γιατροί να μπουν στο πρόγραμμα, ώστε να καλύψουν μεγαλύτερο αριθμό πολιτών ακόμη και στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της χώρας. Επίσης, προτεραιότητα είναι ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας, που θα πρέπει να ολοκληρωθεί για όλους τους ασθενείς.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας εκτιμά ότι η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με πολύ καινοτόμες πρωτοβουλίες στον τομέα της πρόληψης, κάποιες από τις οποίες έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται πράξη, όπως ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού. Στόχος είναι να προχωρήσει γρήγορα το εθνικό πρόγραμμα πρόληψης της δημόσιας υγείας «Σπύρος Δοξιάδης» και οι δωρεάν προληπτικές εξετάσεις να αφορούν όλα τα σοβαρά νοσήματα και να φτάσουν σε όλους τους πολίτες με ηλεκτρονικά και γρήγορα ραντεβού, χωρίς κανένα κόστος.

Την ίδια στιγμή, ο νέος υγειονομικός χάρτης, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, προβλέπει αναδιάταξη των δυνάμεων του ΕΣΥ, νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας, έτσι ώστε να επιτευχθούν αναβαθμισμένες και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας για όλους τους πολίτες. Τώρα θα πρέπει να υλοποιηθεί από τον νέο υπουργό Υγείας Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ο οποίος έχει να ισορροπήσει τις όποιες αντιδράσεις ενδέχεται να προκαλέσει στις τοπικές κοινωνίες και τους εργαζόμενους, η εφαρμογή του. Ο υγειονομικός χάρτης θα συνδυαστεί με σημαντικές παρεμβάσεις στις υποδομές του Εθνικού Συστήματος Υγείας, δίνοντας προτεραιότητα στα κέντρα υγείας και στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών. Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στην αναβάθμιση 80 νοσοκομείων της χώρας και 156 κέντρων υγείας, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ζητούμενο να εκσυγχρονιστούν τεχνολογικά και να αναβαθμιστούν κτιριακά οι δημόσιες δομές υγείας.