Οι πολίτες απαιτούν μεταρρυθμίσεις

Η ακύρωση από πλευράς του πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας Ρίσι Σούνακ της συνάντησης με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, λόγω των δηλώσεων του δεύτερου για επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στο BBC, μας έφερε προ ενός ασυνήθιστου για τα ελληνικά δεδομένα θεάματος: τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του προέδρου του Στέφανου Κασσελάκη, όσο και το ΠΑΣΟΚ, μέσω δήλωσης του τομεάρχη Εξωτερικών Δημήτρη Μάντζου, χαρακτήρισαν «απαράδεκτη» την απόφαση του κ. Σούνακ και δεν έσπευσαν να εκμεταλλευτούν μικροπολιτικά το ζήτημα. Δεν ήταν αυτονόητο, ούτε λίγο.

Τις ημέρες που ακολούθησαν η κυβέρνηση έδωσε μια δεύτερη αφορμή συναίνεσης και δη σε ένα ζήτημα που αντιμετωπίζεται θετικά από την πλειονότητα των πολιτών, εφόσον τους διευκολύνει τη ζωή: την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου (υποχρεωτική για τους εκτός Επικράτειας, προαιρετική για τους εντός) αρχικά στις επικείμενες ευρωεκλογές, με προοπτική καθιέρωσής της και στις εθνικές εκλογές, εφόσον εξασφαλιστεί η απαραίτητη πλειοψηφία των 200 βουλευτών για να ισχύσει από τις επόμενες. Ειδάλλως, με πλειοψηφία 151 βουλευτών, θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες. Η κυβερνητική πρόθεση, πάντως, είναι να επιτευχθούν ευρύτερες ή και ευρύτατες πλειοψηφίες για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου. Το ΠΑΣΟΚ έδειξε ήδη έτοιμο να αποδεχτεί την πρόταση, ζητώντας να υπάρξουν θεσμικές εγγυήσεις για τη διασφάλιση της διαδικασίας, ο ΣΥΡΙΖΑ και η νεοσύστατη κοινοβουλευτική ομάδα των «11» δεν τοποθετήθηκαν, εφόσον έχουν σε προτεραιότητα άλλα, μεταξύ τους, ζητήματα να λύσουν, ενώ κάθετα αντίθετο εμφανίστηκε το ΚΚΕ. Δικαίως, καθώς η ψήφος των αποδήμων αποτελεί καθοριστικό ζήτημα για εκείνο. Όπως έδειξαν και οι πρόσφατες εθνικές εκλογές, δεν έχει τίποτα να περιμένει από εκεί και θα κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει την απαλλαγμένη από κάθε εμπόδιο ψήφο των αποδήμων. Για τον ΣΥΡΙΖΑ του κ. Κασσελάκη, πάντως, ο οποίος τοποθετήθηκε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ από τον Αλέξη Τσίπρα ως εκπρόσωπος των αποδήμων και έχει περάσει τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στις ΗΠΑ, όπου είναι θεσμοθετημένη η επιστολική ψήφος, φαντάζει δύσκολο να εναντιωθεί στη διαδικασία.

Αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Μία ημέρα προτού ο κ. Κασσελάκης χαρακτηρίσει «απαράδεκτη» την απόφαση του κ. Σούνακ να ακυρώσει τη συνάντησή του με τον κ. Μητσοτάκη, χαρακτήριζε άστοχα τα επιχειρήματα του Έλληνα πρωθυπουργού για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στην περίφημη συνέντευξή του στο BBC. Επρόκειτο για τα… ίδια επιχειρήματα που λίγο αργότερα θα οδηγούσαν στην ακύρωση της συνάντησης με τον κ. Σούνακ.

Προϋποθέσεις συναίνεσης

Με το… δώρο, όπως εξελίχθηκε η κατάσταση, του κ. Σούνακ στον κ. Μητσοτάκη, αλλά και με το ζήτημα της επιστολικής ψήφου που έθεσε η κυβέρνηση, δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις μιας έστω στοιχειώδους συναίνεσης των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου σε ζητήματα που για τους πολίτες θεωρούνται αυτονόητα. Μιας συναίνεσης ευεργετικής για το πολιτικό σύστημα, εφόσον εδραιωθεί, μια κι έτσι θα δοθεί τέλος στην εποχή της τοξικότητας, η οποία αναπτύχθηκε κατά την περίοδο της οικονομικής, και όχι μόνο, κρίσης. Μια εποχή που ήδη οι πολίτες δείχνουν να έχουν αφήσει πίσω τους, μέσα από μια διαδικασία βίαιης ωρίμανσης.

Προνόμιο της κυβέρνησης

Υπάρχει και κάτι ακόμη που φάνηκε την εβδομάδα που προηγήθηκε. Η κυβέρνηση διατηρεί το προνόμιο να θέτει και να συζητά, ουσιαστικά μόνη της, τα ζητήματα που πραγματικά απασχολούν τους πολίτες. Στον ΣΥΡΙΖΑ ασχολούνται με τα εσωτερικά τους και με τις διαμάχες με εκείνους που έφυγαν, το ΠΑΣΟΚ καταθέτει κάποιες ουσιαστικές προτάσεις, αλλά το κάνει υποτονικά, δεν καταφέρνει να ακουστεί. Μοιάζει να έχει λουφάξει και να περιμένει να περάσει δεύτερο (στις ευρωεκλογές) ή και να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση χωρίς να κάνει πολλά και χωρίς να (θέλει ή να μπορεί να) στρέψει τους προβολείς πάνω του. Το ποιο θέτει την ατζέντα και «συνομιλεί» με την κοινωνία για τα θέματα που την απασχολούν αποτυπώνεται και στα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της Metron Analysis για το Mega, η κυβέρνηση συγκεντρώνει 36% θετικές γνώμες και η αντιπολίτευση 9%. Η κυβέρνηση συγκεντρώνει 59% αρνητικές γνώμες και η αντιπολίτευση 85%.

Η κοινωνία απαιτεί μεταρρυθμίσεις

Ακόμη πιο εντυπωσιακά είναι τα ευρήματα έρευνας της Pulse για τον ΣΚΑΪ, βάσει των οποίων οι πολίτες δεν θέλουν απλώς αλλά απαιτούν τις μεταρρυθμίσεις-τομές που υποσχέθηκε προεκλογικά η κυβέρνηση. Το 19% θεωρεί πως οι νέες φορολογικές ρυθμίσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και όπως πρέπει, και το 40% πως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά χρειάζονται διορθώσεις, σύνολο 59%. Το 30% θεωρεί πως είναι προς τη λάθος κατεύθυνση, ενώ το 11% δεν έχει άποψη ή δεν θέλει να απαντήσει. Ακόμη πιο εντυπωσιακό, τουλάχιστον σε σχέση με ό,τι είχαμε συνηθίσει, είναι το γεγονός πως υπάρχει σχεδόν ισοψηφία μεταξύ των αυτοαπασχολούμενων, των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιχειρηματιών, δηλαδή των άμεσα ενδιαφερομένων. Το 10% θεωρεί πως είναι στη σωστή κατεύθυνση και όπως πρέπει και το 36% πως είναι στη σωστή κατεύθυνση αλλά χρειάζονται διορθώσεις (σύνολο 46%), ενώ το 47% θεωρεί πως είναι σε λάθος κατεύθυνση.

Η ίδια εικόνα προκύπτει και από την αξιολόγηση από τους πολίτες της πρότασης ψηφιοποίησης της διαδικασίας μεταβίβασης των ακινήτων, στην οποία αντιδρούν έντονα οι συμβολαιογράφοι: το 66% (24% όπως είναι, 42% με διορθώσεις) τη θεωρεί σωστή και μόλις το 15% πως κινείται σε λάθος κατεύθυνση. Το πιθανότερο είναι πως η ίδια εικόνα θα προκύψει –και με ευρύτερη πλειοψηφία, εφόσον πρόκειται για ένα ζήτημα που δυσκολεύει την καθημερινότητα πολλών– όταν οι πολίτες κληθούν να αξιολογήσουν τη μεταρρύθμιση που επιχειρείται στη Δικαιοσύνη, με στόχο να επιταχυνθεί η απονομή της και να αυστηροποιηθούν οι προβλεπόμενες ποινές.

Πρόκειται για την ευνοϊκότερη συγκυρία για την υιοθέτηση των μεταρρυθμίσεων-τομών που χρειάζεται η χώρα για να αλλάξει επίπεδο και να αφήσει πίσω της παθογένειες δεκαετιών. Είναι στο χέρι της κυβέρνησης αν θα την εκμεταλλευτεί ή όχι. Οι πολίτες τής έχουν δώσει το πράσινο φως και θα κρίνουν το αποτέλεσμα.

Δ.Κ.